Demokrasi

İyi yönetişim ilkeleri şunlardır: Öngörülebilirlik (tutarlılık). Şeffaflık. Hesap verebilirlik. Sorumluluk. Hakkaniyet (adalet). Katılımcılık. Etkililik. Hukuka bağlılık. Yerindenlik. Ölçülülük.

Şeffaf bir yönetim anlayışının önemli olmasının bazı nedenleri: Demokratik hesap verebilirlik: Şeffaflık, iktidarın demokratik kontrol mekanizmalarıyla dizginlenmesine imkân tanır. Kamu güveninin artması: Şeffaf yönetim, vatandaşların hükümete ve devlete olan güvenini artırır. Yolsuzluğun azalması: Şeffaflık, yolsuzluğun azalmasına katkı sağlar. Piyasa etkinliği: Şeffaflık, bilgi asimetrisini önleyerek rekabet eşitliğine hizmet eder. Yatırımcı güveni: Şeffaf yönetim, yatırımcı güvenini artırır ve piyasa değerini yükseltir. Kriz dönemlerinde etkin iletişim: Şeffaflık, kriz dönemlerinde şirketin hesap verebilirliğini ve güvenilirliğini korumasına yardımcı olur. Performansın takibi ve iyileştirilmesi: Hesap verebilirlik, şirketlerin performansını izlemelerini ve gerekli düzeltici önlemleri almalarını sağlar. Yasal uyum: Şeffaf ve hesap verebilir şirketler, yasal düzenlemelere uyum konusunda daha az zorluk yaşar.

Özgürlük ile ilgili bilgilendirici metinlerden biri şu şekilde olabilir: Özgürlük, bireylerin engellenmeden veya sınırlandırılmadan istediklerini seçebilmesi, yapabilmesi ve hareket edebilmesidir. Özgürlük, hem bireysel hem de toplumsal düzeyde önemli bir rol oynar. Özgürlük kavramı, farklı bakış açılarıyla ele alınabilir: Negatif özgürlük: Kişinin herhangi bir baskı ve zorlama altında kalmadan karar verebilmesi. Pozitif özgürlük: İnsanın gerektiğinde içinde yaşadığı ekonomik koşulların iyileştirilmesine bağlı olarak özgür olması. Özgürlük, aynı zamanda zihinsel bir durum olarak da değerlendirilebilir.

İsviçre'nin yarı doğrudan demokrasi ile yönetilmesinin birkaç nedeni vardır: Halkın katılımını sağlamak: Bu sistem, vatandaşlara siyasi alanda önemli bir müdahale hakkı tanır. Şeffaflığı artırmak: Kamu tartışmaları sayesinde daha geniş bir bilgi akışı sağlanır ve siyasi kararlara erişim kolaylaşır. Siyasi istikrarı sağlamak: Vatandaşların aktif katılımı, toplumun farklı kesimleri arasındaki gerilimleri azaltabilir. Çoğulcu bir yapı sunmak: Farklı kökenlere sahip insanların bir arada, huzur ve barış içinde yaşamalarını garanti eder. Ancak, İsviçre demokrasisi, göçmenler için sınırlı katılım hakları gibi bazı eleştirilere de tabidir.

Magna Carta'nın önemli olmasının bazı nedenleri: Kralın yetkilerini sınırlaması. Hukukun üstünlüğünü sağlaması. Parlamenter monarşiye geçişin öncüsü olması. Sonraki anayasal düzenlemelere ilham vermesi.

İsviçre'nin siyasi sistemi, çok partili doğrudan demokrasiye sahip bir federal direktörel cumhuriyet çerçevesinde yürütülmektedir. Temel özellikler: Yasama organı: İki meclisli Federal Meclis'tir. Yürütme organı: Federal Meclis tarafından seçilen yedi üyeden oluşan Federal Konsey'dir. Yargı organı: Federal Yüksek Mahkeme tarafından yönetilir. Doğrudan demokrasi: Vatandaşlar, anayasa değişikliği için referandum önerebilir ve kabul edilen yasaları protesto edebilirler. Kantonal farklılıklar: Kantonların kendi anayasaları, kanunları ve yönetim sistemleri olabilir.

Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti), 25 Kasım 2012 tarihinde Eşitlik ve Demokrasi Partisi ile Yeşiller Partisi'nin birleşmesiyle kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren bir siyasi partidir. Partinin bazı temel ilkeleri: Azınlık haklarının savunulması; Bölgeselcilik; Demokratik konfederalizm; Ekolojik ve kadın özgürlükçü bir dünya anlayışı; Toplumsal cinsiyet eşitliği için mücadele. Parti, 15 Ekim 2023 tarihinde Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi'nden adını değiştirerek şimdiki adını almıştır.

Vatanını seven bir insan, çeşitli şekillerde ülkesine katkıda bulunur: Çevreye saygı gösterir: Yere çöp atmaz, ormanlık alanlarda ateş yakmaz, kamu malına zarar vermez. Eğitimine önem verir: Derslerine çalışır ve kendini geliştirerek ülkenin gelişimine katkıda bulunur. Kaynakları tasarruflu kullanır: İsraf etmez, tutumlu olur ve yerli malı kullanmaya özen gösterir. Diğer insanlarla iyi geçinir: Birlik ve beraberlik içinde hareket eder, zor durumda olanlara yardım eder. Ülkesi için çalışır: Ülkenin refahı ve gelişimi için çaba gösterir, bağımsızlığını korur. Atatürk'ün "Vatanını en çok seven görevini en iyi yapandır" sözü, bu davranışları özetler.

Karl Popper'in savunduğu bazı görüşler şunlardır: Yanlışlanabilirlik ilkesi. Açık toplum. Tarihselcilik eleştirisi. Liberal demokrasi. Eleştirel akılcılık. Popper, aynı zamanda bilim felsefesi, toplumsal felsefe ve epistemoloji gibi alanlarda da önemli katkılarda bulunmuştur.

Demokrasi ve İnsan Hakları Haftası panosu, 10 Aralık gününü içine alan hafta yapılır. Bu hafta, Birleşmiş Milletler Günü (24 Ekim), Kızılay Haftası (29 Ekim-4 Kasım) gibi diğer belirli gün ve haftalarla birlikte kutlanır.

Güçler birliği ilkesi, yasama, yürütme ve yargı organlarının tek bir kişi veya organda toplanmasıdır. Bu ilke, özellikle 1921 ve 1924 anayasaları döneminde Türkiye Cumhuriyeti'nde uygulanmıştır. Günümüzde ise güçler birliği ilkesi yerine, yasama, yürütme ve yargı güçlerinin farklı organlarda veya kişilerde toplandığı güçler ayrılığı ilkesi uygulanmaktadır.

Siyasi partiler, belirli bir ülkenin seçimlerinde yarışacak adayları koordine etmek, belirli ideolojik veya politika hedeflerini desteklemek ve milli iradenin oluşmasını sağlayarak demokratik bir devlet ve toplum düzeni içinde ülkenin çağdaş medeniyet seviyesine ulaşmasını sağlamak amacıyla kurulur. Ayrıca, siyasi partiler toplumda var olan ayrılıklardan, alt ve üst sınıflar arasındaki ayrılıklardan kaynaklanabilir ve üyelerinin işbirliği yapmasını teşvik ederek siyasi karar alma sürecini kolaylaştırabilir.

Adalet, demokrasi ve liyakat kavramları liselerde şu anlamlara gelebilir: Adalet: Her bireyin hakkettiği ve layık olduğu değerlere ulaşması durumu. Demokrasi: Toplumun genel huzuru, düzeni ve adil bir yaşam sürmesi. Liyakat: Bir kişinin bir görevi başarıyla yerine getirebilmesi için gerekli olan bilgi, deneyim ve yeteneklere sahip olması.

68 kuşağı, dünya genelinde özgürlük, eşitlik, barış ve adalet gibi temaları savunmuştur. Türkiye'de 68 kuşağı, bağımsızlık, sosyal adalet ve tam bağımsızlık gibi talepleri öne çıkarmıştır. 68 kuşağı, sadece bir protesto hareketi olmanın ötesinde, zihniyet değişimi ve değerler sisteminin sarsılması için mücadele etmiş, bu anlamda bir zihinsel devrim gerçekleştirmiştir.

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne (AİHS) göre mutlak haklar şunlardır: Yaşam hakkı (Madde 2). İşkence yasağı (Madde 3). Kölelik ve zorla çalıştırma yasağı (Madde 4). Bu haklar, belirli koşullar altında bile kısıtlanamaz veya istisnaya tabi tutulamaz.

Demokrasi ve cumhuriyet aynı şey değildir, ancak birbirini tamamlayan kavramlardır. Cumhuriyet, devletin başında halkın seçimiyle belirlenen bir yöneticinin bulunduğu ve devletin halka ait olduğu bir devlet biçimidir. Günümüzde, birçok demokrasi cumhuriyetle yönetilirken, bazı cumhuriyetler demokratik ilkeler üzerinde çalışmayabilir.

Hürriyetçi Eğitim Sen'in amacı, "fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür" anlayışıyla bağımsız sendikacılık faaliyetleri yaparak üyelerinin ve tüm eğitim çalışanlarının ekonomik, sosyal, kültürel ve mesleki kazanımları ile hak ve menfaatlerini korumak ve geliştirmektir. Sendikanın diğer amaçları arasında: Tüm sendikal faaliyetlerde etik ilkelere uygun davranmak; Çalışanların insan onuruna yaraşır bir yaşantıya kavuşmasını sağlamak; Liyakat ilkesinin hakim kılınması için çalışmak; Sendikal hakları evrensel ilkelere ve uluslararası sözleşmelere dayalı olarak hayata geçirmek; Eğitim, öğretim ve bilim hizmetleri kolunda çalışanların atama, yer değiştirme, görevde yükselme ve ilerleme haklarını savunmak; Şehit yakınları, gaziler ve hizmetli statüsünde çalışanların haklarını korumak; Eğitim sisteminin her katmanında adaleti, eşitliği ve erişilebilirliği sağlamak yer alır.

Kent Konseyi Yönetmeliği, kent yaşamında kent vizyonunun ve hemşehrilik bilincinin geliştirilmesi, kentin hak ve hukukunun korunması, sürdürülebilir kalkınma, çevreye duyarlılık, sosyal yardımlaşma ve dayanışma gibi ilkeleri hayata geçirmeye çalışan kent konseylerinin çalışma usul ve esaslarını düzenler. Yönetmeliğin bazı maddeleri: Amaç: 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 76. maddesine dayanarak hazırlanmıştır. Kapsam: Kent konseylerinin oluşumunu, yönetim ilkelerini, organlarını, görev ve yetkileri ile çalışma usul ve esaslarını kapsar. Kent Konseyinin Görevleri: Yerel düzeyde demokratik katılımın yaygınlaştırılması, sürdürülebilir gelişmenin sağlanması, kent kaynaklarının etkili kullanımına katkıda bulunulması gibi görevleri içerir. Çalışma İlkeleri: Katılımcılık, ortak akıl ve uzlaşma esas alınarak, uluslararası sözleşmelerdeki ilkelerin hayata geçirilmesi hedeflenir. Kent Konseyi Yönetmeliği'nin güncel haline şu sitelerden ulaşılabilir: mevzuat.gov.tr; kentkonseyleribirligi.org.tr; esenler.bel.tr.

Karar Partisi, mevcut siyasi düzenin milletin değerlerini istismar ederek oluşturulduğunu savunarak, bu anlayışı değiştirmeyi amaçlamaktadır. Karar Partisi'nin bazı amaçları: Adalet ve eşitlik: Hukukun üstünlüğünü tesis etmek ve tüm vatandaşların yasalar önünde eşit olduğu bir düzen inşa etmek. Toplumsal barış: Mezhep, etnik kimlik ve ideolojik ayrımlar üzerinden yapılan siyasete son vermek. Ekonomik refah: Gelir adaletsizliğini azaltmak, işsizliği önlemek ve vatandaşların ekonomik güvenliğini sağlamak. Demokratik katılım: Halkın karar alma süreçlerine daha fazla dahil olduğu, şeffaf ve katılımcı bir yönetim oluşturmak. Parti, anayasa değişikliğine karşı çıkarak, bu süreci "kapalı kapılar ardında halktan kopuk, dayatmacı bir anlayış" olarak eleştirmektedir.

Avrupa Konseyi'nin amacı, Avrupa'da insan hakları, demokrasi ve hukukun üstünlüğünü desteklemek ve güçlendirmektir. Avrupa Konseyi'nin diğer amaçları arasında: ırkçılık, hoşgörüsüzlük ve yabancı düşmanlığına çözüm aramak; sosyal dışlanma, uyuşturucu madde ve çevre sorunlarına çözüm bulmak; Avrupa kültürel benliğinin oluşmasına ve gelişmesine katkıda bulunmak yer alır. Avrupa Konseyi, bu amaçları genellikle sözleşme veya protokol hazırlanması yoluyla gerçekleştirir.