DeğerlerEğitimi

4. sınıf Türkçe ders kitabında yer alan "Saygı" metninin ana fikri, insan içine girdiğimizde diğer insanları rahatsız edecek durum ve davranışlardan kaçınmamız ve bize rahatsızlık verenleri uyarmamız gerektiğidir.

Gıdıklayan Çocuk Masalları, ilkokul çağındaki çocuklara değerler eğitimi veren bir masal serisidir. Bazı kitapların özellikleri: Gıdıklayan Çocuk Masalları 1: Çocukların rahatça tutabileceği ve sayfalarını kolayca çevirebileceği bir boyuta sahiptir. Gıdıklayan Çocuk Masalları 2: 6-9 yaş arası çocuklar için uygundur. Masallar, çocukların hayal dünyasını zenginleştirirken eğlenceli ve öğretici hikayelerle doludur.

Maşa ile Koca Ayı, macera ve komedi türlerinde masallar anlatmaktadır. Bazı masal başlıkları: "Tanışma Hikayesi"; "İlkbahar'a Kadar Uyandırma!"; "1, 2, 3 Yılbaşı Ağacını Yak!"; "Bilinmeyen Hayvanların İzleri"; "Kurtlarla Hoplamak"; "Reçel Günü"; "Koca Ayı için İlkbahar"; "Balığa Gittik"; "Lütfen Beni Ara!"; "Buz Üstünde Tatil". Ayrıca, Maşa büyüdüğünde, köydeki çocuklara ormanda nasıl güvenli, sevgi dolu ve yardımlaşmaya dayalı bir yaşam sürdürülebileceğini anlatan masallar anlatmaya başlar.

Sorumluluk ve Değerler Eğitimi, değer eğitiminin öneminin anlaşılması, değer eğitimi verilirken dikkat edilmesi gerekenler, yaklaşımlar, ahlaki yargı ve ikilemlerin değer eğitimi ile ilişkisi gibi konuları kapsayan bir eğitim programıdır. Bu eğitimin amacı, katılımcıların: Değer eğitimi etkinlik planlarının nasıl hazırlanacağını öğrenmelerini sağlamak; Değer eğitimi ile ilgili bilimsel araştırmaların bulgularını değerlendirebilmelerini sağlamak; Gezi ve drama gibi etkinliklerin değer eğitimindeki faydalarını anlamalarını sağlamak; Öğrencilerin yaş ve gelişim özelliklerini dikkate alarak eğitim planları yapabilmelerini sağlamaktır. Bu eğitimi alanlar, Milli Eğitim Bakanlığı bünyesindeki okullarda, özel kurumlarda, kreşlerde ve dini danışmanlık merkezlerinde görev alabilirler.

"Okul, genç dimağlara" ifadesi, Atatürk'ün bir sözüne aittir. Bu sözün tamamı şu şekildedir: > "Okul, genç dimağlara; insanlığa hürmeti, millet ve memleket sevgisini, şerefi, bağımsızlığı öğretir." Dimağ, Türk Dil Kurumuna göre beyin anlamına gelir.

MEB değerler eğitimi etkinlik kitabı, ogmmateryal.eba.gov.tr adresinden indirilebilir. Ayrıca, 2023-2024 eğitim öğretim yılına ait "MEB Değerler Eğitimi Etkinlik Kitabı" adlı dosya, maviokul.com sitesinde de mevcuttur.

Değerler eğitiminde kullanılan bazı programlar şunlardır: Yaşayan Değerler Eğitimi Programı (Living Values Education Program). Karakter Eğitimi Ortaklığı (The Character Education Partnership-CEP). Pozitif Eylem (Positive Action) Programı. Multibem Değerler Eğitimi Programı. Ayrıca, değerler eğitimi için "Değerler Eğitimi Sertifikalı Eğitim Programı" ve "Değerler Eğitimi Eğitmenliği Sertifika Programı" gibi çeşitli sertifikalı eğitim programları da bulunmaktadır.

"Dürüstlük, yaşat, sev, oku" ifadesi, semavi dört dinin ilk emirlerini temsil eder: Tevrat: "Yaşat". İncil: "Sev". Kur'an: "Oku". Bu emirler, insan ve insanlık için sevginin, yaşatmanın ve okumanın önemini vurgular. Sevmek, tüm yaratılanı yaratandan ötürü, doğayı, hayvanları ve insanları kapsayıcı bir şekilde anlamak ve bütünün faydasına yönelik bir tutum sergilemek anlamına gelir. Yaşatmak, başkasının varlığını güçlendirmek, iyileştirmek ve ayağa kaldırmak çabasını ifade eder. Okumak, kendini okumak, hakikati içselleştirip hayata uygulamak demektir. Bu üç emir, tek bir hakikatin üç kapısı olarak görülür ve bu kapılar kapalı olduğu sürece ne içsel dönüşüm ne de toplumsal barış mümkün olur.

"Değerler Treni: Saygı" kitabında genellikle şu soru tipleri bulunur: Doğru-yanlış soruları. Çoktan seçmeli sorular. Açık uçlu (kısa/uzun cevaplı) sorular. Eşleştirme/boşluk doldurma faaliyetleri. Değerlendirme kitapçığında ayrıca etkinlikler ve alıştırmalar da yer alır. Resmi bir cevap anahtarı yayınlanmamıştır, ancak öğretmen veya veli, kitaptaki etkinliklere doğru-yanlış, eşleştirme veya açık uçlu cevaplar konusunda çocuklarla birlikte değerlendirme yapabilir.

"Keloğlan ve Gül Kız" masalında dürüstlük değerine uygun olmayan durum, Keloğlan'ın Gülcü Baba'nın haberi olmadan onun gülünden bir dal alıp aşılamasıdır. Ayrıca, Gülcü Baba'nın fidanlarına olması gerekenden daha fazla gübre ve daha az su vermesi de dürüstlük değerine uygun olmayan bir davranış olarak değerlendirilebilir.

4. sınıf masallarında yer alan değerler ile günümüz değerleri şu şekilde karşılaştırılabilir: Dostluk. Dürüstlük. Saygı. Sevgi. Ayrıca, Keloğlan masalları gibi eserler, Sosyal Bilgiler 4. sınıf öğretim programında yer alan "saygı, sorumluluk, aile birliğine önem verme, kültürel mirasa duyarlılık, vatanseverlik, bilimsellik, doğal çevreye duyarlılık, tasarruf, bağımsızlık" gibi değerleri de işlemektedir.

Değerler eğitimi kapsamında sevgi şu şekillerde anlatılabilir: Sevgi örnekleri: Allah sevgisi, anne sevgisi, vatan sevgisi gibi farklı sevgi türleri açıklanabilir. Sevgi ve davranışlar: Sevgi, insan davranışlarının bir yansıması olarak ele alınabilir. Sevgi gösterileri: İnsanların sevgi göstermek için yaptıkları davranışlar örneklendirilebilir; örneğin, bir kedinin sahibine olan sevgisini nasıl gösterdiği veya bir çocuğun büyükanne ve büyükbabasına sevgisini nasıl ifade ettiği anlatılabilir. Sevgi ve diğer değerler: Sevgi ile dostluk, şefkat, yardımlaşma ve paylaşmanın ilişkisi kurulabilir. Ayrıca, "Sevgi Okuldur!" adlı Bandırma Ticaret Odası İlkokulu öğretmen ve öğrencilerinin hazırladığı kısa film de sevgi değerlerini anlatmak için kullanılabilir. Değerler eğitimi için "Sevgiyi Görmek" gibi sevgi temalı hikâye setleri de kullanılabilir.

Kök değer takviminin uygulanması, aşağıdaki adımları içerebilir: 1. Kök Değerler Yürütme Kurullarının Oluşturulması. 2. Etkinlik Kitabının Uygulanması. 3. Tüm Öğretmenlerin Katkısı. 4. Okul İçi ve Dışı Etkinlikler. 5. Yılsonu Raporu. Ayrıca, 2022 yılında yapılan bir araştırmada, 2020 yılına ait bir yapraklı çocuk takviminin kök değerler çerçevesinde incelendiği ve bu tür takvimlerin değerler eğitimi açısından öneminin ortaya koyulduğu belirtilmiştir.

Lise düzeyinde değerler eğitimi panosu oluşturmak için şu adımlar izlenebilir: 1. Görsel Materyallerin Kullanımı: İl Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından gönderilen kısa film, video, slayt gibi görsel materyaller sınıflarda bulunan akıllı tahtalara veya projeksiyon cihazıyla yansıtılabilir. 2. Pano Düzenlemesi: Sınıflarda, işlenen değere uygun yazı, afiş, güzel söz ve karikatür gibi materyaller panolara asılabilir. 3. Örnek Davranışların Sergilenmesi: Ayın öğrencisi gibi örnek davranışlar sergileyen öğrencilerin fotoğrafları panoya asılabilir. 4. Yarışmalar ve Etkinlikler: Şiir, kompozisyon ve resim yarışmaları düzenlenebilir. 5. İşbirliği: Belediyeler, müftülükler ve uygun görülen kişi, kurum ve STK'larla işbirliği yapılabilir. Değerler eğitimi panosu oluştururken, öğrencilerin yaş seviyelerine uygun içerikler hazırlamak ve etkinlikleri planlamak önemlidir.

Değerler Eğitimi Merkezi (DEM), değerlerin eğitimi konusunda teorik ve pratik çalışmalar yapmak, proje ve atölye tabanlı eğitim faaliyetleri düzenlemek gibi amaçlarla kurulmuş bir araştırma merkezidir. DEM'in bazı faaliyetleri: Eğitim programları düzenlemek. Bilimsel çalışmalar yürütmek. Öğretim malzemeleri hazırlamak. Bilimsel toplantılar tertip etmek. Kütüphane oluşturmak.

"Mutluluk Okyanusu - Masallarla Değerler Eğitimi" kitabı, masallar aracılığıyla değerler eğitimini konu alır. Kitabın yazarı Seyit Ahmet Uzun'dur ve kitap, Çocuk Gezegeni yayınevi tarafından yayımlanmıştır.

Değerler eğitimi hoşgörü pano örnekleri için aşağıdaki kaynaklar incelenebilir: Pinterest. İlkokuldokumanlari.com. Dindersi.com. Rehberlikservisim.com.

İyilik Timi kitabının özeti şu şekildedir: Kuruluş. İlk projeler. Yardımlaşma. Çevre bilinci. Okul arkadaşlarına destek. Toplumsal etki. Kitap, dayanışmanın, yardımlaşmanın, imece usulünün, şefkatin, merhametin ve arkadaşlığın güzelliğini vurgular. İyilik Timi, kurgu bir eserdir ancak anlatılan olaylar günlük hayatla doğrudan ilişkilidir ve çocukların karşılaşabileceği durumları işler.

Kayseri ERVA Projesi, "Erdemlerimizle Varız"ın kısaltmasıdır ve Kayseri Valiliği, Büyükşehir Belediyesi, İl Milli Eğitim Müdürlüğü gibi kurumların desteğiyle yürütülen bir değerler eğitimi projesidir. Projenin bazı amaçları: Değer kavramının önemini ve hayata yansımalarını kavratmak. Temel insani değer ve erdemleri öğrencilere kazandırmak. Evrensel insani değerlerin korunmasına katkıda bulunmak. Değerler eğitimi çalışmalarında koordinasyon ve eş zamanlılık sağlamak. ERVA Spor Kulüpleri Projesi ise, "Her Mahalleye Bir Spor Okulu" sloganıyla başlatılmıştır.

"Kütüphanenin Sırrı" kitabı, Kerem ve annesinin, Kerem'in babasının işi nedeniyle Gaziantep'e gitmek zorunda kalmaları ve bu süreçte karşılaştıkları gizemli bir kütüphaneyi anlatıyor. Bu kütüphane, farelerin gizemli dünyası ile dolu ve definecileri ve kötüleri aşmak için cesaret, yeni şeyler öğrenmeye heves gerektiriyor. Ayrıca, "Kütüphanedeki Sır" adında bir masal da bulunmaktadır.