Çek

Çek keşide tarihi, çekin düzenlendiği veya çıkarıldığı tarihi ifade eder. Türk Ticaret Kanunu'nun 780. maddesine göre, çekte bulunması zorunlu unsurlar arasında düzenleme tarihi de yer alır. Ayrıca, Çek Kanunu'nun Geçici 3. maddesinin 5. fıkrasına göre, 31.12.2023 tarihine kadar, üzerinde yazılı düzenleme tarihinden önce çekin ödenmek için muhatap bankaya ibrazı geçersizdir.

Çekte 30 gün vade, çekin üzerinde belirtilen tarihten itibaren 30 gün sonra ödeneceği anlamına gelir. Çeklerde vade bulunmaz; çek, görüldüğünde ödenmesi gereken bir kambiyo senedidir. Türk Ticaret Kanunu’nun 796. maddesine göre; Aynı yerde düzenlenen ve ödenecek çekler için ibraz süresi 10 gündür. Farklı yerlerde düzenlenen ve ödenecek çekler için ibraz süresi 1 aydır. Farklı kıtalarda düzenlenen ve ödenecek çekler için ibraz süresi, ödeme yeri Avrupa kıtasında ise 1 ay, Akdeniz’e kıyısı olan bir ülkede ise 3 aydır.

Çekte lehtarın belirlenmesi, çekin üzerinde ismi yazılı olan kişi veya kurum tarafından yapılır. Emrine veya hamiline yazılı çekler. Belirli bir kişi adına düzenlenmiş çekler. Lehtarın doğru şekilde belirtilmesi, çekin hukuki geçerliliği açısından önemlidir.

Çekin istirdatı davasında davalı, cevap dilekçesinde çeşitli savunmalar yapabilir: Çeki yasal yollarla ve iyi niyetle elde ettiğini iddia edebilir. Çekin gerçek hak sahibi olduğunu ileri sürebilir. Davacının çek üzerinde hak sahibi olmadığını veya çekin zayi olmadığını iddia edebilir. Çekin bedelini ödemiş olduğunu veya çek bedelini tahsil ettiğini ileri sürebilir. Zamanaşımı def’inde bulunabilir. Davalı, bu savunmalarını destekleyecek delilleri mahkemeye sunmalıdır.

Deniz’e Çek Gönder uygulaması şu şekilde kullanılabilir: 1. Mobil uygulama veya web sitesi üzerinden başvuru: Uygulama, App Store veya Google Play'den indirilebilir ya da denizecekgonder.com üzerinden erişilebilir. 2. Çek yükleme: Çekin karekodu okutulur veya çekin arkalı önlü fotoğrafı çekilir. 3. Başvuru: İlgili alanlar doldurularak başvuru tamamlanır. 4. Onay ve bildirim: Başvuru sonucu SMS ile bildirilir. 5. Nakit çekim: Onaylanması durumunda, en yakın DenizBank şubesine gidilerek nakit alınabilir. DenizBank müşterisi olmak gerekmez, hangi bankaya ait olursa olsun faturalı çekler uygulamaya yüklenebilir.

Blank cheque (boş çek), iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Literal anlam: Üzerinde tutar yazılmamış, sadece imzalı bir çek. 2. Metaforik anlam: Sınırsız veya belirsiz bir anlaşmayı ya da bir hedefin peşinde her türlü harcamayı yapmaya hazır olmayı ifade eder. Ayrıca, 1994 yapımı Blank Check adlı bir komedi filmi de bulunmaktadır.

Keşidecinin yaptığı ciro, çekin üzerindeki hakları başka bir kişiye devretme işlemi olan ciro anlamına gelir. Ciro işlemi, çekin arkasına devredilecek kişinin adının yazılması ve imzalanmasıyla gerçekleşir. Ciro işlemi, tam ciro ve beyaz ciro olmak üzere iki şekilde yapılabilir. Ciro işleminin geçerli sayılabilmesi için, ciroyu yasaklayan kayıtların bulunmaması ve cironun çizilmemiş olması gerekir.

Evet, "keşide eden" ve "keşideci" aynı anlama gelir, çünkü keşideci, bir ödeme taahhüdü içeren belgeyi (örneğin, çek veya senet gibi) düzenleyen kişiyi ifade eder.

Çek ve senet icra takibi süresi, takip türüne, borçlunun tutumuna ve mahkeme süreçlerine bağlı olarak değişiklik gösterir. İtirazsız takip: 7 günlük ödeme süresi sonunda ödeme yapılmazsa takip kesinleşir. İtirazlı takip: Borçlu 7 gün içinde ödeme emrine itiraz ederse, takip durur. Kambiyo senetlerine (senet, çek) dayalı takiplerde süreç daha hızlı işler. Bu süreler genel bilgilerdir; özel duruma göre değişiklik gösterebilir.

Çekte rücu hakkı, alacaklıyı tatmin eden kişinin, kendi şahsında doğan yeni bir hak elde ettiği anda muaccel olur ve bu andan itibaren zamanaşımı süresi işlemeye başlar. Alacaklıyı tatmin eden kişi, alacaklının hakkından bağımsız olarak kendi şahsında doğan bu hakkı, genellikle tazminatın ödendiği tarihten itibaren kullanmaya başlayabilir. Türk Ticaret Kanunu'na göre, çekte ibraz süresi, çekin üzerinde yazılı olan düzenlenme tarihinin ertesi günü başlar.

Çalıntı çekle ilgili ceza, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) 165. maddesinde düzenlenen "suç eşyasının satın alınması, satılması veya kabul edilmesi" suçu kapsamında değerlendirilir. Ayrıca, 5941 sayılı Çek Kanunu'nun 7. maddesi uyarınca, üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihine göre kanuni ibraz süresi içinde ibrazında, çekle ilgili olarak "karşılıksızdır" işlemi yapılmasına sebebiyet veren kişi hakkında, hamilin şikayeti üzerine, her bir çekle ilgili olarak bin beş yüz güne kadar adli para cezasına hükmolunur. Bu tür durumlarda, yetkili hamilin banka görevlisi hakkında cezai soruşturma başlatması için şikayet hakkı vardır.

Kredi borcunu çek ile ödemek mümkün değildir. Kredi ödemeleri genellikle nakit para, otomatik ödeme talimatı, banka şubeleri, internet bankacılığı veya mobil uygulamalar aracılığıyla yapılır. Çek ile ödeme kabul edilmez çünkü bu tür ödemeler bankaların sistemleri tarafından işlenmez ve geçerli bir ödeme yöntemi olarak kabul edilmez. Kredi ödemesi yaparken, bankanın belirlediği ödeme kanallarını kullanmak en doğru ve güvenli yöntemdir.

Findeks ticari paketleri, KOBİ'lerin ticari faaliyetlerini güvenle yürütmelerine yardımcı olur. Bu paketler, aşağıdaki konularda bilgi ve kontrol sağlar: Kredi Notu: Ticari faaliyet sırasında vadeli satış yapılan müşterilerin kredi notu sorgulanabilir ve gelecek 12 aydaki ödeme olasılıkları hakkında bilgi edinilebilir. Risk Raporu: Bankalardaki kredili ürünlerin ödeme performansı, borç ve limit bilgileri takip edilebilir. Çek Raporu: Çeklerin ödeme geçmişi ve geçerliliği kontrol edilebilir. Teminat Mektubu Durum Sorgulama: Firmalara ait teminat mektuplarının geçerliliği kontrol edilebilir. Findeks ticari paketlerine, şubeler, Yapı Kredi Mobil veya Kurumsal İnternet Şubesi aracılığıyla ulaşılabilir.

Avalli çekte aval veren kişinin nasıl korunduğuna dair bilgi bulunamadı. Ancak, aval verenin korunmasına yönelik bazı hususlar şunlardır: Bağımsız ve soyut sorumluluk: Aval verenin sorumluluğu, lehine aval verdiği kişinin sorumluluğundan bağımsızdır. Kişisel def'ileri ileri sürebilme: Aval veren, kendine ait şahsi def'ileri ileri sürebilir. Tazminat hakkı: Aval veren, senet bedelini ödediğinde, senetten doğan hakları iktisap eder ve bu kişilere karşı başvuru hakkına sahip olur. Zamanaşımının kesilmemesi: Lehine aval verilenin borcu zamanaşımı nedeniyle sona ererse, aval verenin borcu da sona erer. Avalin geçerli olabilmesi için, senedin arka yüzünde kimin için verildiğinin belirtilmesi ve aval beyanının kayıtsız ve şartsız olması gerekir.

Çeki listesi (packing list), ihracat işlemlerinde kullanılan, gönderilen ürünler hakkında paketlenme şekli, paket adedi, paket ismi gibi bilgiler sunan bir belgedir. Çeki listesinde yer alması gereken bazı bilgiler: satıcı ve alıcı iletişim bilgileri; malın cinsi; ambalaj bilgileri ve sayısı; ağırlık bilgileri (net ve brüt); kargonun menşei ve varış adresleri. Çeki listesi, ticari belge hükmünde olup, gümrük işlemleri ve sevkiyat süreçlerini kolaylaştırmak için hazırlanır.

Menarge çek sorgulama hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, çek sorgulama için aşağıdaki yöntemler kullanılabilir: Karekod ile sorgulama: 2017 yılından itibaren tüm çeklerde bulunan karekod ile çek sorgulaması yapılabilir. Faktoring hizmeti: Çek sorgulama işlemleri, faktoring şirketleri üzerinden de yapılabilir. Bankaların çek sorgulama hizmeti: Bazı bankaların internet siteleri veya şubeleri üzerinden de çek sorgulama yapılabilir. Çek durumu sorgulama: KKB üzerinden, çekin muhatap bankadan anlık olarak dolaşımda olup olmadığı bilgisi alınabilir.

Evet, banko çek icraya verilebilir. Çekin icraya konulması için, çekin karşılıksız olması ve belirli sürelerde bankaya ibraz edilmesi gerekmektedir. Karşılıksız çek: Bankaya ödeme için ibraz edilen çekin, çekin üzerinde yazan miktarın bankada bulunmaması nedeniyle ödenememesi durumunda, çekin arka kısmına "karşılıksızdır" kaydı yazılır ve çek karşılıksız çek niteliğine sahip olur. İbraz süresi: Çek, düzenlendiği yerde ödenecekse 10 gün, düzenlendiği yerden başka bir yerde ödenecekse 1 ay içinde ilgili bankaya ibraz edilmelidir. Alacaklı, karşılıksız çek için kambiyo senedine dayalı icra yolu ile icra takibi başlatabilir.

Çekte vade olmaz, çek görüldüğünde ödenir. Ancak, uygulamada tarihi ileri bir tarih yazılarak çek düzenlenebilmektedir.

Çekte yetkisiz temsil durumunda icra hukuk mahkemesinin sınırlı yetkisi hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, yetkisiz temsil durumunda genel olarak şu hususlar geçerlidir: Temsilcinin Sorumluluğu: Yetkisiz temsilcinin yaptığı sözleşme kurulmuş olsa da, yetkisiz temsil olunan kişinin hukuk alanında hüküm ve sonuçlarını doğurmaz. Üçüncü Kişinin Durumu: Üçüncü kişi, temsil olunan tarafından onama açık veya örtülü olarak reddedilinceye kadar sözleşmeyle bağlıdır. Yetki: Çeke dayalı icra takibinde yetkili icra daireleri; borçlunun yerleşim yeri, muhatap bankanın bulunduğu yer ve çekin keşide edildiği yerdir.

Çek faktoringi, belirli riskler içerir. Faktoring şirketleri, alacakları tahsil edememe riskini üstlenmeyebilir (kabilirücu faktoring). Faktoring işlemlerinde risk, faktoring firmasının aldığı çeklerin güvenirliliği ve çek sahibinin finansal durumu gibi unsurlara bağlıdır. Faktoring işlemlerinin riskleri ve avantajları hakkında daha fazla bilgi almak için bir finansal danışmana başvurulması önerilir.