Çek

Hayır, çekte kaşe yerine imza olmaz. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 15. maddesine ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 776/1-g maddesine göre, imzanın borç altına girenin el yazısıyla atılması zorunludur.

Çek ortalama vade tarihini bulmak için şu adımlar izlenir: 1. Vade tarihlerinin ve tutarlarının girilmesi. 2. Çarpma işleminin yapılması. 3. Toplamanın yapılması. 4. Bölmenin yapılması. 5. Ortalama vade süresinin bulunması. Formül: Çekin ortalama vade süresi = (1. vade günü x tutarı + 2. vade günü x tutarı + n.. vade günü x tutarı) / Çekin toplam tutarı. Çekin ortalama vade tarihi = Bordro tarihi + Çekin ortalama vade süresi. Bu hesaplamalar, çekin vadesinin daha doğru bir şekilde belirlenmesine ve çek ödemelerinin zamanında yapılmasına yardımcı olur. Ortalama vade hesaplama için ortalama-vade.hesaplama.net sitesi de kullanılabilir.

Türkiye'de çek seri numarası 7 hanelidir. Çek numarası ise genellikle 15 hanelidir.

Çek numarası, çekin sol alt köşesinde 7 karakter sayısı ile yer alır. Çek numarası, aynı zamanda çek seri numarası olarak da adlandırılır ve her bir çek yaprağına özgüdür.

Çek yasağının kalkması için iki farklı süre bulunmaktadır: 1. Adli para cezasının ödendiği tarihten itibaren: Kişi, mahkum olduğu cezanın tamamını infaz ettiği, yani adli para cezasının tamamını ödediği tarihten itibaren üç yıl geçtikten sonra yasağın kaldırılmasını talep edebilir. 2. Yasak kararının verilmesinden itibaren: Her halde yasağın konmasından itibaren on yıl geçmekle çek düzenleme ve çek hesabı açtırma yasağı kararının kaldırılmasını isteyebilir. Çek yasağının kaldırılması için, yasağı koyan mahkemeye yazılı bir dilekçe ile başvurulması gerekmektedir.

Çekte "logo" kelimesinin nereye yazılacağı hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, çekin geçerli sayılabilmesi için bazı zorunlu unsurların doğru şekilde yazılması gerekmektedir: Banka adı. Çek numarası. Tarih. Alıcı (lehtar). Miktar. Ödeme yeri. İmza.

Hatır çekinin ispat edilmesi için yazılı delil gereklidir. Hatır çekinin ispatında şu yöntemler kullanılabilir: Sözleşme. Borçlu ikrar belgesi. Ayrıca, çekin ciro edildiği kişilere karşı itirazda bulunulamaz; çünkü doğası gereği 3. kişilere ciro edilen çek, ticaret hayatının güvenini sağlar. Hukuki süreçlerde doğru hareket etmek için bir avukata danışılması önerilir.

Karşılıksız çekte iki müdür bulunması durumunda, cezai sorumluluk, çek hesabı sahibi olan tüzel kişinin mali işlerini yürütmekle görevli yönetim organının üyelerine veya çek karşılığını bankada bulundurmakla yükümlü olan kişilere aittir. Eğer çek, tüzel kişi adına düzenlenmişse, yönetim organı ile ticaret siciline tescil edilen şirket yetkilileri hakkında çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı kararı verilebilir. Ayrıca, hakkında yasaklama kararı verilen kişiler, mahkum olunan cezanın infaz edildiği tarihten itibaren üç yıl ve her halde yasağın konulduğu tarihten itibaren on yıl geçtikten sonra, hükmü veren mahkemeden yasağın kaldırılmasını talep edebilirler. Karşılıksız çek düzenleme suçu ciddi cezai yaptırımlar öngördüğünden, hukuki süreç karmaşık olabilir; bu nedenle bir avukattan yardım alınması önerilir.

Çekte ödenmeyen gün, ibraz süresinin kaçırılması durumunda hesaplanır. Türk Ticaret Kanunu'na göre çek ibraz süreleri şu şekildedir: Düzenlendiği yerde ödenecekse: 10 gün. Düzenlendiği yerden başka bir yerde ödenecekse: 1 ay. Düzenlenme yeri ile ödeme yeri aynı kıtada ise: 1 ay. Düzenlenme yeri ile ödeme yeri farklı kıtalarda ise: 3 ay. İbraz süresi, çekin üzerinde yazılı olan düzenlenme tarihinin ertesi günü başlar ve tatil günleri süre hesabına dahil edilir. Eğer ibraz süresi kaçırılmışsa, çek kambiyo senedi vasfını kaybeder ve sadece borç ilişkisine dayanarak genel hükümlere göre tahsil edilebilir.

Çekin karşılıksız çıkması durumunda, icra takibi yapılabilmesi için 3 aylık yasal süre bulunmaktadır. Dolayısıyla, çekin karşılıksız çıktığını tespit ettikten sonra en geç 3 ay içinde icra takibi başlatılmalıdır.

Çek yapraklarının bankaya iade edilmesinin birkaç nedeni vardır: Çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı: Hakkında bu yasak kararı verilen kişiler, ellerindeki tüm çek yapraklarını ait olduğu bankalara iade etmekle yükümlüdür. İbraz süresi: Çekin ibraz süresi dolduğunda, çek düzenleyen kişi çekten caymış sayılır ve çek yaprakları bankaya iade edilir. Zayi olma: Sel gibi doğal afetler nedeniyle çek koçanlarının zayi olması durumunda, çek yaprakları bankaya iade edilebilir.

Anonim şirket çekinde tek imza yeterli değildir. Türk Ticaret Kanunu'nun 370. maddesine göre, esas sözleşmede aksi belirtilmediği sürece veya yönetim kurulu tek kişiden oluşmuyorsa, temsil yetkisi çift imza ile kullanılmak üzere yönetim kuruluna aittir. Ancak, şirket sözleşmesinde aksi bir hüküm yer alıyorsa, tek imza yeterli olabilir.

Hayır, çek iptali davasında keşideci (çeki düzenleyen kişi) davalı olamaz. Çek iptali davasını, çekin ziyaı (kaybolması veya çalınması) halinde, çekin zayi olduğu anda senet üzerinde hak sahibi olan meşru hamil açabilir. Keşidecinin çek iptali davası açabileceği durumlar, çekin rızası hilafına elinden çıkması gibi istisnai durumlarla sınırlıdır.

6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu'na göre, çekte zaman aşımı süresi ibraz süresinin bitiminden itibaren 3 yıldır. İbraz süreleri ise şu şekildedir: Çek, düzenlendiği yerde ödenecekse on gün. Düzenlendiği yerden başka bir yerde ödenecekse bir ay. Ödeneceği ülkeden başka bir ülkede düzenlenen çek, düzenlenme yeri ile ödeme yeri aynı kıtada ise bir ay, ayrı kıtalarda ise üç ay içinde muhataba ibraz edilmelidir. Bu süreler, çekte yazılı olan düzenlenme tarihinin ertesi günü başlar.

Çek yazarken, rakamlarla yazılan tutarın başına ve sonuna çizgi çekilerek ya da "#" işareti konularak, bu tutar üzerinde değişiklik yapılması önlenir. Ayrıca, ödeme yapılacak kişinin veya kuruluşun adının yazıldığı satırın ve not satırının da bitişik bir şekilde kapatılması önerilir. Çek üzerinde değişiklik yapma yetkisi yalnızca düzenleyene aittir ve her değişiklik düzenleyen tarafından imzalanmalıdır.

Hamil, hukukta bir senedin üzerinde adı yazılı olan kişiyi ifade eder. Çek için: Hamil, çeki düzenleyen kişi veya şirketin ödeme yapmayı kabul ettiği kişidir. Bono için: Hamil, bonoyu elinde bulunduran ve vadesi geldiğinde ödeme talep edebilecek olan kişidir. Hamiline çeklerde ise lehtar kısmında yer alan tarafın kim olduğu belirtilmez; bu tür çeklerde ödemenin yapılacağı kişi, çeki elinde bulunduran kişidir.

Gayrinakdi çek risk girişi, ticari faaliyetlerde kullanılan bir finansman aracı olan gayrinakdi çek kredisi ile ilgili bir işlem olabilir. Gayrinakdi çek kredisi, işletmelerin ticari faaliyetlerinde ödeme güvencesi sağlamak için bankalar aracılığıyla kullanılan bir kredi türüdür. Bu tür krediler, özellikle yabancı alıcılarla yapılan işlemlerde ödeme riski önemli bir sorun olduğunda, hem alıcı hem de satıcı için güvence sağlar. Gayrinakdi çek risk girişi ile ilgili daha fazla bilgi için bir finansal danışmana başvurulması önerilir.

Çek keşide tarihi, çekin düzenlendiği veya çıkarıldığı tarihi ifade eder. Türk Ticaret Kanunu'nun 780. maddesine göre, çekte bulunması zorunlu unsurlar arasında düzenleme tarihi de yer alır. Ayrıca, Çek Kanunu'nun Geçici 3. maddesinin 5. fıkrasına göre, 31.12.2023 tarihine kadar, üzerinde yazılı düzenleme tarihinden önce çekin ödenmek için muhatap bankaya ibrazı geçersizdir.

Çekte erteleme iki şekilde yapılabilir: 1. Anlaşmasız Erteleme: 5491 sayılı Çek Kanunu'na göre, karşılıksız çek keşidesi nedeniyle takibata başlanmış kişiler, belirli şartları yerine getirerek anlaşmasız erteleme talebinde bulunabilirler. 2. Anlaşmalı Erteleme: Bu yöntemde, borçlu ve şikayetçi (alacaklı) arasında bir anlaşma yapılarak erteleme sağlanır. Bunun için aşağıdaki şartlar gereklidir: Ertelemeden yararlanmak isteyen kişinin 1/11/2009 tarihi itibarıyla karşılıksız çek keşide etmek suçundan soruşturma veya kovuşturma geçirmiş olması gerekir. Erteleme başvurusu kabul edilmiş olmalı ve taahhüt süresi dolmamış olmalıdır. Taahhüt, yazılı olarak yapılmalı ve çek bedeli, faiz ve masrafların yer aldığı bir ödeme planını içermelidir. Çekte erteleme işlemleri için bir avukattan hukuki destek almak önerilir.

Çekte %10 tazminat hesaplama hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, kıdem ve ihbar tazminatı hesaplamaları hakkında bilgi verilebilir. Kıdem tazminatı, işçinin iş yerinde geçirdiği her bir yıl için 30 günlük brüt maaşı olarak hesaplanır. İhbar tazminatı ise, çalışma süresine göre belirlenen bildirim sürelerine uyulmadığında, bu sürelere karşılık gelen giydirilmiş brüt ücret kadar ödenir. Bildirim süreleri: 6 aydan az çalışanlar için 2 hafta; 6 aydan 1,5 yıla kadar çalışanlar için 4 hafta; 1,5 yıldan 3 yıla kadar çalışanlar için 6 hafta; 3 yıldan fazla çalışanlar için 8 hafta. Tazminat hesaplamalarında, işçinin aldığı ikramiyeler, yol ve yemek gibi süreklilik arz eden yardımlar da dikkate alınır. Tazminat hesaplamaları için aşağıdaki siteler kullanılabilir: kulacoglu.av.tr; turmob.org.tr; eleman.net; kidem-tazminati.hesaplama.net.