Canlılar

Çok hücreli canlılarda iki ana doku grubu bulunur: bitkisel dokular ve hayvansal dokular. Bitkisel dokular şunlardır: 1. Bölünür doku (meristem): Büyüme ve gelişme faaliyetlerini sağlar. 2. Bölünmez doku: Hücreleri mitozla bölünmez, farklılaşarak beş çeşit doku oluşturur. Hayvansal dokular ise şunlardır: 1. Epitel doku: Organların iç ve dış yüzeyini örter, koruma ve duyu alma işlevleri görür. 2. Bağ dokusu: Diğer dokuları birbirine bağlar ve bütünlük sağlar. 3. Yağ dokusu: Yedek besin ve enerji depolar, vücut ısısını yalıtır. 4. Kan dokusu: Dolaşım sisteminin temel öğesidir, besin ve oksijenin taşınmasını sağlar. 5. Kıkırdak dokusu: Esnek kısımların oluşumunu sağlar. 6. Kas dokusu: Kasılma ve gevşeme yoluyla mekanik enerji üretir. 7. Sinir dokusu: Sinir sistemini oluşturur, bilgi algılar ve iletir.

Yapay ve doğal sınıflandırma, canlıların gruplandırılmasında kullanılan iki temel yaklaşımdır. Yapay sınıflandırma (ampirik), canlıların belirgin fiziksel özellikleri temel alınarak yapılır. Doğal sınıflandırma ise canlıların ortak ataları ve kökenleri göz önüne alınarak yapılır.

Atom cansızdır. Atom, canlıların sahip olduğu hücresel yapı, beslenme, solunum, organizasyon, çevresel uyarılara tepki, adaptasyon, metabolizma, hareket, üreme, boşaltım, büyüme ve iç denge gibi özellikleri barındırmadığı için canlı olarak kabul edilmez.

Okul öncesi düzeyinde canlılar dört ana gruba ayrılır: mikroskobik canlılar, mantarlar, bitkiler ve hayvanlar.

Plankton, hem canlı hem de cansız varlıklardan oluşan heterojen bir topluluktur. Canlı plankton (plankter), bitkisel ve hayvansal kökenli mikroskobik organizmaları içerir ve fitoplankton ile zooplankton olarak adlandırılır. Cansız plankton (tripton) ise su içindeki parçacıklardan oluşur.

İnorganik maddeler canlılarda çeşitli önemli işlevler üstlenir: 1. Yapısal Görevler: Kemik ve diş yapısı gibi vücudun yapısal bileşenlerinin oluşumunda rol oynarlar. 2. Düzenleyici Rol: Enzimlerin ve hormonların yapısına katılarak metabolik reaksiyonların düzenlenmesine yardımcı olurlar. 3. Enerji Kaynağı Olmama: Enerji sağlamazlar, bu nedenle solunum reaksiyonlarında hammadde olarak kullanılamazlar. 4. Metabolik Reaksiyonlar: Su, fotosentez gibi temel biyokimyasal reaksiyonların gerçekleşmesi için gereklidir. 5. Ozmotik Denge: Vücutta asit-baz dengesinin ve ozmotik basıncın korunmasında görev alırlar.

Ahtapotların kanında hemoglobin yerine hemocyanin adı verilen bir protein bulunur. Hemocyanin, bakır atomları ile bağlanmış oksijen molekülleri taşır ve bu, kanın mavi renkte görünmesine neden olur.

Tomurcuğun ana canlıdan ayrılmasına "tomurcuklanma" denir.

Şu ana kadar canlıların yaşadığı tek gezegen Dünya olarak bilinmektedir.

İlk tavuk, kademeli evrim süreci ve DNA değişikliği sayesinde oluşmuştur. Çok eski çağlarda yumurtlama kabiliyeti olan bazı canlılar, ata-tavuk ve ata-tavuk yumurtaları yaratmışlardır.

Biyolojide "tür" ve "alem" farklı sınıflandırma birimleridir: 1. Tür: Biyolojik sınıflandırmanın en alt birimidir ve canlıların en küçük ve temel grubunu ifade eder. 2. Alem: Biyolojik sınıflandırmanın en üst düzeydeki birimidir ve canlıların ortak özelliklere sahip gruplarını ifade eder.

Ekolojide ayrıştırıcılar, ölü bitki ve hayvan atıkları ile diğer organik maddeleri parçalayarak beslenen canlılardır. Başlıca ayrıştırıcı türleri: - Bakteriler ve mantarlar: En önemli ayrıştırıcılardan olup, sindirim enzimleri salgılayarak organik maddeleri parçalarlar. - Solucanlar ve böcekler: Mikroskobik olmayan ayrıştırıcılar arasında yer alır. Ayrıştırıcılar, madde döngülerine yardımcı olur ve ekosistemdeki dengenin korunmasını sağlar.

Canlılar Dünyası konu anlatımı, biyolojinin temel taşlarından birini oluşturan ve pek çok farklı organizmayı kapsayan bir konudur. Bu konunun ana başlıkları şunlardır: 1. Canlıların Sınıflandırılması. 2. Canlıların Temel Özellikleri. 3. Ekosistem ve Canlıların Rolleri. 4. Evrim ve Doğal Seçilim. 5. Canlıların Adaptasyonları.

Hücre ile ilgili çıkmış bazı sorular ve cevapları: 1. Soru: Hücre nedir? Cevap: Canlının canlılık özelliklerini gösteren en küçük yapı birimine hücre denir. 2. Soru: Hücre zarı nedir? Cevap: Hücreye şekil verir, seçici geçirgendir, hücreyi dış etkilere karşı korur. 3. Soru: Prokaryot ve ökaryot hücreler arasındaki temel fark nedir? Cevap: Prokaryot hücrelerde zarlı organel ve çekirdek yoktur, ökaryot hücrelerde ise bulunur. 4. Soru: Ribozomun işlevi nedir? Cevap: Protein sentezlemekle görevlidir. 5. Soru: Mitokondrinin rolü nedir? Cevap: Hücre için gerekli enerjiyi üretir. 6. Soru: Hücre duvarı hangi canlılarda bulunur? Cevap: Bitki, mantar ve bakterilerde bulunur.

Dış iskelet ve iç iskelet arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Konum: Dış iskelet, organizmanın vücudunun dış kısmında bulunurken, iç iskelet içeride yer alır. 2. Yapı: Dış iskelet genellikle sert bir yapıya sahip olup kitin, kalsiyum karbonat veya proteinlerden oluşur. 3. Büyüme: Dış iskelet, organizmanın büyümesini sınırlar ve sık sık dökülmesi gerekir. 4. İşlevler: İç iskelet, kan hücrelerinin üretimi ve mineral depolaması gibi ek işlevlere sahiptir.

Tardigradlar, uzay boşluğunda en uzun süre yaşayan canlılar olarak bilinmektedir.

Dünyanın en zehirli 4 yılanı şunlardır: 1. İç Kıta Taipanı (Oxyuranus microlepidotus): Bilinen en güçlü yılan zehirine sahiptir ve bir ısırığı 100 yetişkini öldürebilecek kadar güçlüdür. 2. Kara Mamba (Dendroaspis polylepis): Sinir sistemini hedef alan ölümcül bir nörotoksin içerir ve hızı nedeniyle "Afrika'nın kabusu" olarak bilinir. 3. Filipin Kral Kobrası (Ophiophagus hannah): Diğer kobralara göre daha fazla miktarda nörotoksin üretir ve dünyanın en uzun zehirli yılanıdır. 4. Sarı Deniz Yılanı (Hydrophis belcheri): Kas hücrelerini parçalar, solunum yetmezliğine ve böbrek yetmezliğine yol açan son derece tehlikeli bir zehri vardır.

Eşeysiz ve eşeyli üremenin ortak özellikleri şunlardır: 1. Yeni canlılar oluşturulur. 2. Kalıtsal özelliklerin yeni nesillere aktarılmasına yardımcı olur. 3. Organizmanın büyümesini ve gelişmesini sağlar. 4. Mevcut DNA'yı kullanarak yeni bir hayat oluşturur. 5. Popülasyonun devamı için gereklidir.

Kızıl tilkinin diğer adı "Vulpes vulpes"'tir.

Doku, sadece çok hücreli canlılarda bulunur.