Böbrek

Renal pelvis (pelvis renalis), üreterin üst kısmının, hilusu dolduracak şekilde genişlediği kısımdır. Kaliksler (calices) ise renal pelvisin küçülerek ayrıldığı bölgelerdir. Minör kaliksler (calices minores renales), küçük çanak olarak adlandırılır ve daha da küçük olan. Majör kaliksler (calices majores renales), büyük çanak olarak adlandırılır ve minör kalikslerin bir araya gelmesiyle oluşur. Böbrek, kesildiğinde, kabuk (korteks) ve öz (medulla) bölgelerinden oluştuğu görülür.

Böbrek yetmezliğinde potasyum içeren tuzlar kullanılmamalıdır. Sağlıklı olacağı düşüncesiyle kullanılan kaya tuzu veya himalaya tuzu gibi tuzlar da böbrek yetmezliği hastaları için uygun değildir. Böbrek yetmezliği hastalarının, tuzsuz yemeleri ve susadıkça su içmeleri tavsiye edilmektedir. Böbrek yetmezliği tedavisi için uygun tuz kullanımı hakkında bir uzmana danışılmalıdır.

Böbrekte hipodens lezyon tehlikeli olabilir, ancak bunun belirlenmesi için detaylı bir muayene ve tetkik gereklidir. Hipodens lezyon, doku yoğunluğunun lezyon yoğunluğundan daha fazla olmasını ifade eder. Bazı belirtiler şu şekilde sıralanabilir: bitkinlik ve yorgunluk; halsizlik; işeme güçlükleri; yan ağrısı. Teşhis için genellikle bilgisayarlı tomografi (BT), ultrason veya manyetik rezonans görüntüleme (MR) kullanılır. Önemli not: Bu yanıt genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir; kişisel sağlık durumu için bir doktora danışılması önerilir.

Böbrek yetmezliğine yol açan bazı hastalıklar: Diyabet (şeker hastalığı). Yüksek tansiyon (hipertansiyon). Kronik glomerülonefrit. Polikistik böbrek hastalığı. Böbrek enfeksiyonları ve idrar yolu tıkanıklıkları. Otoimmün hastalıklar (örneğin, lupus). Bazı ilaçlar ve toksinler (ağrı kesiciler, antibiyotikler, ağır metaller). Ayrıca, kalp krizi, karaciğer yetmezliği, ciddi yanıklar ve alerjik reaksiyonlar gibi durumlar da böbrek yetmezliğine neden olabilir.

Böbrekler, omurgalıların karın bölgesinin arka bölümünde, bir başka deyişle karınzarı arkası (retroperitonal) bölgesinde yer alır. İnsanlarda böbrekler: Sağ böbrek, diyaframın hemen altında ve karaciğerin arkasında bulunur. Sol böbrek, diyaframın altında ve dalağın arkasında yer alır. Böbreklerin üst bölgeleri, 11. ve 12. kaburgalarca korunur.

Renal hasar çeşitleri şu şekilde sınıflandırılabilir: Prerenal hasar: Renal perfüzyon azalması nedeniyle oluşur. Renal (intrinsik renal) hasar: Böbrek içi yapılardaki hasar sonucu gelişir. Postrenal hasar: Üriner traktın tıkanması sonucu ortaya çıkar. Renal hasar türleri arasında ayrıca şu durumlar da bulunur: Akut tubuler nekroz (ATN). Glomerüler hasar: Akut ağır glomerülonefrit, idiyopatik rapidly progresif glomerülonefrit gibi durumlarda gelişir. İnterstisyel hasar: Alerjik reaksiyon, ilaç veya enfeksiyona bağlı olarak ortaya çıkabilir. Vasküler (vasküler) hasar: Malign hipertansiyon, ateroembolik hastalık gibi durumlarla ilişkilidir.

Hamza'nın hastalığı, böbrek yetmezliği olarak bilinmektedir.

İdrar tahlilinde eritrosit ve lökosit yüksekliğinin bazı nedenleri: Enfeksiyonlar ve iltihaplanmalar. Böbrek taşları ve tümörler. Travma. Fizyolojik ve hormonal faktörler. Gebelik. Ciddi ve nadir nedenler arasında kanser de yer alabilir. İdrar tahlilinde eritrosit ve lökosit yüksekliği tespit edildiğinde, doğru tanı ve tedavi için bir uzmana başvurulması önerilir.

Böbrek sağlığı için aşağıdaki şiirler değerlendirilebilir: Ali Yüce'nin "Böbreklerim" Şiiri: >Böbreklerim Omurgamın iki yanında Bir solunda bir sağında İki küçük organ var Kanı süzer arıtır Sidiği sidik torbasına İki boruyla akıtır Torbaya dolan sidik Oradan dışarı atılır. Naim Yalnız'ın "Böbrek Küçük Ama, Görevi Büyük" Şiiri: >İnsan yaşamının gözde organı, Böbrek küçük ama, görevi büyük; Kaybeden kimsenin, kalmaz dermanı Böbrek küçük ama, görevi büyük. >Böbrekler vücudun hayat kaynağı, Onlarla atılır, vücuttan ağı; Filtredir vücutta; hem sol, hem sağı Böbrek küçük ama, görevi büyük. Vedat Sadioğlu'nun "Böbrek" Şiiri: >Fasulyeye benzer, iki tane Birbirinden önemli ikisi de Kanı süzmektir görevi Böbrek, insan için hayati Vücut için vazgeçilmez Filtredir, hiç durmaz Onsuz sağlık olmaz Böbreksiz hiç yaşanmaz.

Böbrekler en çok kanı süzer. Böbrekler, kalpten pompalanan kanın önemli bir bölümünü süzer. Böbrekler tarafından süzülen diğer maddeler arasında glukoz, amino asitler, vitaminler ve çeşitli iyonlar bulunur.

Böbrek parankimi, böbreğin dış tabakası veya korteksi olarak da bilinir. Böbrek parankiminin işlevleri: Elektrolit ve su dengesini sağlar. Vücut kan basıncını ayarlayarak hücre dışındaki sıvı miktarını düzenler. Kırmızı kan hücresi üretir. Asit ve bazların dengesini sağlar. D vitamini üretiminde rol oynar. Kalsiyum ve fosfat arasındaki dengeyi sağlar. Karaciğerin ihtiyaç duyduğu glikozun çoğunu üretir. Böbrek parankimi iki temel bölgeden oluşur: 1. Korteks. 2. Medulla. Üroloji bağlamında “parankim” terimi, genellikle böbreklerin işlevsel dokusunu tanımlamak için kullanılır.

RPN, "renal papiller nekroz"un kısaltmasıdır. Renal papiller nekroz, böbrek papillalarının nekrozu ile karakterize bir hastalıktır. Böbrek hastalıklarının teşhisi, tedavisi ve takibi için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Diyalize giren kişinin kanı, böbreklerin işlevini yerine getiremediği durumlarda vücuttaki zararlı atık maddeleri ve fazla sıvıyı temizlemek için temizlenir. Böbrekler, kanı süzerek vücuttaki zararlı maddeleri ve aşırı sıvıyı idrar yoluyla atarlar. Diyaliz, iki şekilde yapılabilir: Hemodiyaliz. Periton diyalizi. Her iki diyaliz yöntemi de hastaların kanındaki zararlı maddeleri ve fazla suyu temizler.

Böbrek hiperekojenitesi, böbrek dokusunun ultrason görüntülerinde normalden daha parlak ve yansıma yapacak şekilde görünmesi anlamına gelir. Bu durum, çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir, bunlar arasında: böbrek enfeksiyonları veya iltihap; böbrek taşları; böbrek yetmezliği, diyabet veya CMV enfeksiyonu; ilaç toksisitesi; böbrek sinüsünün küçük taşları veya yağ dokusu. Hiperekojenite, hem iyi huylu hem de kötü huylu tümörlerin belirtisi olabilir. Hiperekojenite tespit edildiğinde, kesin tanı ve uygun tedavi için bir uzmana başvurulması önerilir.

Afferent ve efferent arteriyoller, böbrek dolaşımında önemli rol oynayan kan damarlarıdır. Afferent arteriyol, oksijenli kanı sistemik dolaşımdan glomerül içine taşır. Efferent arteriyol, filtrelenmiş ve filtrelenmemiş kanı glomerülden uzaklaştırır ve böbrek dolaşımındaki yolculuğuna devam eder. Afferent ve efferent arteriyoller arasındaki bazı farklar şunlardır: Çap: Afferent arteriyol, efferent arteriyolden daha geniş bir çapa sahiptir. Kan içeriği: Afferent arteriyoldeki kan, kan hücreleri, glikoz, iyonlar ve azot atıkları içerirken; efferent arteriyoldeki kan, bu atıklardan daha az miktarda bulunur. Fonksiyon: Afferent arteriyol kan basıncını düzenlerken, efferent arteriyol glomerüler filtrasyon hızını düzenler.

İnfundibulopelvik açı (IPA), böbrek taşlarının ESWL (vücut dışı şok dalga ile taş kırma) tedavisinde önemli bir parametredir. Bu açı, üreteropelvik eksen ile alt kaliks merkez ekseni arasındaki açı olarak tanımlanır. IPA'nın tedavi başarısına etkisi şu şekilde özetlenebilir: Açı arttıkça taşsızlık oranı yükselir. 90°'den küçük açılarda drenaj zorlaşır. IPA'nın yanı sıra, infundibuler uzunluk ve genişlik ile taş çapı da tedavi planlamasında dikkate alınmalıdır.

Diyalizde böbrek nakli şart değildir; ancak böbrek nakli, diyaliz tedavisine göre daha üstün bir tedavi yöntemidir. Böbrek nakli, son dönem böbrek yetmezliği olan hastaların bedenine, bu işlevleri yerine getirebilecek sağlıklı bir organın yerleştirilmesidir. Diyaliz, böbreklerin işlevinin yalnızca bir kısmını karşılayabilir. Böbrek nakli için uygun olarak değerlendirilen adaylarda diyaliz ihtiyacı ortaya çıktığında, diyalize girmeden böbrek nakli gerçekleştirilmesi bir alternatiftir. Böbrek nakli için uygun olup olmadığınızı öğrenmek için bir sağlık kuruluşuna başvurmanız önerilir.

Böbrekte kist, seyahat engeli değildir. Böbrekte kist genellikle iyi huyludur ve çoğu zaman belirti vermeden varlığını sürdürebilir. Seyahat ederken, genel sağlık durumunuzu ve kistinizin durumunu göz önünde bulundurarak, herhangi bir özel önlem almanız gerekip gerekmediğini belirlemek için bir sağlık uzmanına danışmanız önerilir.

Böbrekte guruldama sesi çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir: İdrar akışı: İdrarın böbreklerden mesaneye geçişi sırasında oluşan akış sesleri. Enfeksiyonlar: Böbrek enfeksiyonları (piyelonefrit) durumunda, inflamasyon ve sıvı birikimi sonucu sesler oluşabilir. Taşlar: Böbrek taşları, idrar akışını engelleyerek ve iltihaplanmaya neden olarak guruldama seslerine yol açabilir. Glomerülonefrit: Böbreklerin filtreleme birimlerinin iltihaplanması, seslerin oluşmasına neden olabilir. Polikistik böbrek hastalığı: Bu genetik hastalık, böbreklerde kistlerin oluşumuna yol açarak guruldama seslerine sebep olabilir. Tümörler: Böbrek tümörleri, böbreklerin anatomisini değiştirerek seslerin oluşumuna neden olabilir. Böbreklerde guruldama sesi ciddi bir sağlık sorununun belirtisi olabileceği için bir sağlık profesyoneline başvurmak önemlidir.

Nefronun en önemli kısmı, kanın süzülmesini ve temizlenmesini sağlayan glomerulus olarak kabul edilir. Glomerulus, kılcal damarlardan oluşan bir yumaktır ve yüksek kan basıncı sayesinde kan hücreleri, plazma proteinleri ve yağ molekülleri dışındaki kan içeriği süzülür. Ancak nefronun diğer bölümleri de idrar oluşumunda ve vücut dengesinin sağlanmasında kritik rol oynar.