Biyokimya

Fosfatidik asit ve fosfatidilkolin arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Yapı: Fosfatidik asit, gliserol 3P'tan sentezlenen ve diaçil gliserolün 3. C'unun bir fosfat grubu ile esterleşmesiyle oluşan bir bileşiktir. 2. Fonksiyon: Fosfatidik asit, diğer fosfolipidlerin öncüsüdür ve membranların yapı taşlarından biridir. 3. Diğer Özellikler: Fosfatidilkolin, akciğer gelişiminde ve solunum işlevinin sağlanmasında da rol oynar.

İnsülin ve glukagon grafiğini çizmek için aşağıdaki adımları izlemek faydalı olabilir: 1. Eksenlerin Belirlenmesi: Grafikte x ekseni kan şekeri seviyesini, y ekseni ise insülin veya glukagon miktarını temsil etmelidir. 2. Veri Noktalarının Eklenmesi: Kan şekeri seviyesi yükseldiğinde pankreas daha fazla insülin salgılar, bu nedenle grafikte kan şekeri artışı ile insülin seviyesinin yükselmesi gösterilmelidir. 3. Eğrilerin Çizilmesi: Veri noktalarına göre düzgün eğriler çizilerek grafik tamamlanmalıdır. Bu süreçte, insülin ve glukagonun kan şekeri üzerindeki etkilerini açıklayan görsel kaynaklardan yararlanmak da faydalı olacaktır.

Pentoz ve heksoz fosfat yolları, riboz-5-fosfat üretimi yoluyla bağlantılıdır. Heksoz fosfat yolu, glikozun pentoz fosfat veya fosfoglukonolakton yolu olarak da bilinir ve bu yolda riboz-5-fosfat gibi nükleotit sentezi için gerekli olan bileşikler üretilir. Pentoz fosfat yolu ise, oluşan ihtiyaç fazlası pentozları yeniden glikoza çevirerek bu glikozu heksoz fosfat yoluna geri kazandırır.

Diamin oksidaz (DAO), histamin ve diğer diaminlerin seviyelerini düzenleyerek homeostazın korunmasında önemli bir rol oynayan bakır içeren bir amin oksidazdır. DAO'nun başlıca işlevleri: - Histamin metabolizması: Hücre dışı histaminin bozunmasından sorumlu birincil enzimdir. - Bağırsak sağlığı: Gıdadan türetilen veya bağırsak mikrobiyotası tarafından üretilen histamini parçalayarak bağırsak sağlığını korur. - Bağışıklık tepkileri: Histamini parçalayarak bağışıklık tepkilerinin düzenlenmesine yardımcı olur, aşırı inflamasyonu ve alerjik reaksiyonları önler. - Gebelik: Gebelik sırasında DAO düzeyleri artarak, fetüsü histamin dalgalanmalarından korur.

Enzimlerin yüksek sıcaklıkta denatürasyonunu önlemek için ısıl işlem sonrası ürünün soğukta saklanması önerilir. Bu, enzim aktivitesini en aza indirir ve stabilitesini korur. Ayrıca, fiziksel yöntemler (örneğin, hızlı elektron demetleri, ultraviyole ve X ışınları) ve kimyasal maddeler (antibiyotikler, haşarat öldürücüler, bakterisitler) de enzim aktivitesini kontrol altında tutmak için kullanılabilir.

CK-MB (kreatin kinaz-MB) yüksekliği, özellikle kolon kanseri, akciğer kanseri ve hepatosellüler karsinom gibi bazı kanser türleriyle ilişkilendirilmiştir. Ancak, CK-MB yüksekliğinin kanser teşhisi için tek başına yeterli bir gösterge olmadığı ve diğer biyokimyasal belirteçler ve klinik değerlendirmelerle birlikte değerlendirilmesi gerektiği unutulmamalıdır. Kesin tanı için bir doktora başvurulması önerilir.

Nişastanın hidrolizi katabolik bir süreçtir.

SAMe (S-Adenozil Metiyonin) ve akson farklı işlevlere sahiptir. SAMe: Vücutta enerji kaynağı olarak kullanılan ATP ile aminoasit metiyoninin birleşiminden oluşan bir maddedir. Akson: Sinir hücresinin (nöronun) uzun ve silindir biçimindeki elektriksel sinyal taşıyan kısmıdır.

Korku anında salgılanan hormonlar adrenalin (epinefrin) ve noradrenalin'dir.

Kolajen, vücutta cilt, kemik, kas, eklem ve bağ dokularının yapısını koruyan temel bir proteindir. Başlıca işlevleri şunlardır: Cilt sağlığı: Elastikiyeti artırır, kırışıklıkları azaltır ve yara iyileşmesini hızlandırır. Eklem sağlığı: Eklem kıkırdağının yapısını destekler ve ağrıları hafifletir. Kemik sağlığı: Kemik yoğunluğunu artırır ve osteoporoz riskini azaltır. Kas kütlesi: Kasların yapısını ve gücünü korur, yaşa bağlı kas kaybını önleyebilir. Kalp ve damar sağlığı: Kan damarlarının yapısını destekler. Saç ve tırnak sağlığı: Güçlendirir. Kolajen, doğal olarak vücutta üretilir ancak yaş, sigara kullanımı, sağlıksız beslenme ve güneşin zararlı etkileri gibi nedenlerle üretimi azalabilir.

Metabolik asidozda H+ (hidrojen) iyonları artar.

Evet, nişastanın monomeri glikozdur.

Serotonin en çok beyin ve bağırsaklarda kullanılır. Diğer kullanım alanları: - Ruh hali düzenlemesi: Mutluluk, kaygı gibi duyguların salgılanmasında rol oynar. - Uyku kalitesi: Melatonin üretimi için gereklidir ve sağlıklı uyku düzenini destekler. - Sindirim: Bağırsak hareketlerini kontrol eder ve sindirim sisteminin işleyişine yardımcı olur. - Kan pıhtılaşması: Trombositler tarafından salgılanarak kan damarlarının daralmasını sağlar. - Cinsel sağlık: Cinsel istek ve performansı etkiler.

Atatürk Üniversitesi'nde görev yapan Arş. Gör. Kübra Aslan, Fen Fakültesi, Kimya Bölümü, Biyokimya Anabilim Dalı'nda çalışmaktadır.

Nükleik asitlerde bulunan organik bazlar iki gruba ayrılır: pürin bazları ve pirimidin bazları. Pürin bazları çift halkalıdır ve adenin (A) ve guanin (G) olmak üzere iki çeşidi vardır. Pirimidin bazları ise tek halkalıdır ve timin (T), sitozin (S) ve urasil (U) olmak üzere üç çeşittir.

Glikolizde net 2 ATP üretilir.

Karbonhidrat, yağ ve proteinlerin sindirimi farklı enzimlerle gerçekleşir: 1. Karbonhidratlar: Sindirimleri ağızda başlar ve ince bağırsakta tamamlanır. Bu süreçte görev alan önemli enzimler şunlardır: - Amilaz: Tükürük bezleri ve pankreas tarafından üretilir, nişasta ve glikojeni şekerlere dönüştürür. - Maltaz: Malt şekerini glikoza ayırır. - Sukraz: Sakarozu glikoza ve früktoza ayrıştırır. - Laktaz: Laktozu, glikoza ve galaktoza ayırır. 2. Yağlar: Sindirimleri ince bağırsakta gerçekleşir. Bu süreçte en önemli enzimler: - Lipaz: Pankreas tarafından üretilir, yağları yağ asitleri ve gliserole parçalar. - Fosfolipaz: Fosfolipitleri, yağ asitleri ve diğer moleküllerine ayırır. 3. Proteinler: Sindirimleri mide ve ince bağırsakta başlar. Görev alan başlıca enzimler: - Pepsin: Mide tarafından üretilir, proteinleri peptitlere ayırır. - Tripsin ve Kimotripsin: Pankreas tarafından üretilir, proteinleri daha küçük parçalara ayırır. - Karboksipeptidase: Peptitlerin son amino asitlerini serbest bırakarak sindirimi tamamlar.

A=T ve G=C kuralı, Erwin Chargaff tarafından 1949-1951 yılları arasında ortaya konan Chargaff kuralları arasında yer alır. Bu kurallar, DNA’daki çeşitli azotlu bazların miktarları arasındaki ilişkileri ifade eder: Adenin (A) miktarı timin (T) miktarına eşittir ve guanin (G) miktarı sitozin (C) miktarına eşittir. Pürinlerin miktarı pirimidinlerin miktarına eşittir. Amino gruplu bazların miktarı keto gruplu bazlarınkine eşittir. Bu kurallar, DNA çift sarmalındaki baz çiftlerinin temelini oluşturur.

Laktat, vücut sıvısında bulunan ve laktik asidin bir formu olan doğal bir kimyasaldır. Laktat, özellikle kas hücreleri ve kırmızı kan hücreleri tarafından üretilir ve vücudun enerji üretimi için karbonhidratları parçalamasıyla ortaya çıkar. Vücut sıvısındaki laktat seviyeleri, kandaki laktat düzeylerini ölçen bir test olan laktat testi ile belirlenir.

Pentoz şekerleri, nükleik asitlerin yapısında hem DNA hem de RNA'da bulunur. - DNA'da pentoz şekeri deoksiriboz'dur. - RNA'da ise pentoz şekeri riboz'dur.