Biyokimya

Proteinlerin kimyasal sindiriminde görev alan başlıca enzimler şunlardır: 1. Pepsin: Midede aktif hale gelen ve proteinleri peptitlere parçalayan bir enzimdir. 2. Tripsin: İnce bağırsakta aktif olan ve proteinleri daha küçük peptitlere parçalayan pankreas enzimidir. 3. Kimotripsin: Pankreas tarafından salgılanan ve aromatik ve hidrofolik amino asitleri içeren proteinleri parçalayan bir enzimdir. 4. Karboksipeptidaz: Proteinlerin son ürünlerini olan amino asitleri serbest bırakmak için çalışan bir enzimdir. 5. Elastaz: Elastin ve bazı proteinleri parçalamada etkili olan bir pankreas enzimidir.

Enzimin substrata ilgisi, apoenzim kısmı tarafından belirlenir. Ayrıca, enzimin substrata özgü olup olmadığını anahtar-kilit uyumu modeli de gösterir.

Lektin ve lesitin farklı bileşiklerdir ve farklı işlevlere sahiptirler: 1. Lektin: Tüm bitkilerde bulunan, özellikle çiğ baklagiller ve tam tahıllarda yüksek miktarda bulunan bir protein grubudur. 2. Lesitin: Doğal olarak birçok bitki ve hayvan dokusunda bulunan bir yağ benzeri bileşiktir.

Karbonhidratlarda bulunan bağlar şunlardır: 1. Glikozit Bağı: Monosakkaritlerin (basit şekerler) birleşerek disakkaritleri (çift şekerler) oluşturduğu bağdır. 2. Ester Bağı: Polisakkaritlerin (kompleks şekerler) oluşumunda yer alan bağdır.

Pimelic asit çeşitli alanlarda farklı işlevlere sahiptir: 1. Biyokimyasal Süreçler: Pimelic asit, biyotin sentezinde önemli bir öncüdür ve bu nedenle yağların, karbonhidratların ve proteinlerin metabolizmasında rol oynar. 2. Polimer Üretimi: Plastikleştiriciler ve poliamidler gibi polimerlerin üretiminde kullanılır. 3. Farmasötik Uygulamalar: İlaçların hazırlanmasında ve physiokimyasal analizlerinde ara ürün olarak kullanılır. 4. Toprak İyileştirme: Mikrobiyal toprak tedavilerinde, toprak yapısını ve metabolitlerini iyileştirmek için kullanılır.

Amiloid, vücutta normalde bulunmayan veya normal seviyelerde zararsız olan proteinlerin yanlış yapılandırılarak dokularda birikmesiyle oluşan bir maddedir. Amiglobin hakkında bilgi bulunamadı. Amiloidoz, amiloidin biriktiği hastalığı ifade eder. Amiloidozun teşhisi için İç Hastalıkları (Dahiliye) doktoruna başvurulması önerilir.

Asetil-CoA, kolin ile birleşerek asetilkolini oluşturur.

Koagülaz, çoğunlukla patojenik stafilokoklar tarafından sentezlenen, kanın pıhtılaşmasına neden olan bir enzimdir. Bu enzim, kanda fibrinojenden fibrin oluşturarak insan ve çeşitli hayvan plazmalarını pıhtılaştırır.

ATP (Adenozin trifosfat) ve nükleotitler benzer yapıdadır çünkü ATP, bir tür nükleotit olan adenozin monofosfat (AMP) olarak da adlandırılır. Her ikisi de şu bileşenlerden oluşur: Adenin organik bazı. Beş karbonlu şeker (riboz veya deoksiriboz). Fosfat grubu. Ancak, ATP'nin yapısında deoksiriboz değil, riboz bulunur.

Lipaz, proteaz ve amilaz sindirim sisteminin en önemli enzimleri olarak kabul edilir. - Lipaz: Yağları parçalayarak enerji üretimini sağlar. - Proteaz: Proteinleri amino asitlere dönüştürerek doku onarımı ve bağışıklık sistemi desteği sağlar. - Amilaz: Karbonhidratları daha küçük şeker moleküllerine ayırarak hızlı enerji sağlar ve kan şekeri seviyelerini düzenler.

Basit trigliseritler, yapıda yer alan yağ asitlerinin aynı olduğu trigliserit türleridir. Örneğin, 3 tane linoleik asitten oluşmuş trilinolein basit bir trigliserittir.

Norepinefrin (noradrenalin) hem hormon hem de nörotransmitter olarak görev yapar ve çeşitli işlevlere sahiptir: 1. Savaş ya da kaç tepkisi: Norepinefrin, tehlikeli veya stresli durumlarda vücudu harekete geçirir ve "savaş ya da kaç" tepkisini tetikler. 2. Beyin ve vücut uyarılması: Beyinde uyanıklığı, tetikte olmayı ve odaklanmayı artırır. 3. Kalp ve kan basıncı: Kalp atışlarını hızlandırır, kan basıncını yükseltir ve kan şekerini artırır. 4. Kaslara kan akışı: İskelet kaslarına daha fazla kan gitmesini sağlar. Ayrıca, norepinefrin uyku-uyanıklık döngüsünü ve hafızayı da etkiler.

Karboksi peptidaz A ve B — pankreas tarafından üretilen, proteinlerin sindiriminde rol oynayan ekzopeptidazlardır. Özellikleri: - Karboksi peptidaz A: - aromatik veya alifatik yan zincirlere sahip C-terminal rezidülerinin peptit bağlarını hidrolize eder; - kimotripsin etkisiyle oluşan ve karboksil uçlarında daha çok aromatik amino asitleri taşıyan peptit zincirlerine etki eder. - Karboksi peptidaz B: - C terminallerinde bazik amino asitleri taşıyan peptit zincirlerine etki eder; - tripsin etkisiyle oluşan peptidlere etki eder.

Yağ asidi sentezinde dört de novo basamak vardır: 1. Aktivasyon: Asetil KoA molekülüne bir CO2'nin katılması ve malonil KoA'nın oluşması. 2. İnisitasyon: Yağ asidi sentaz enzimi tarafından asetil ve malonil gruplarının açil taşıyıcı proteine (ACP) transferi. 3. Elongasyon: Asetoasetil grubunun oluşması ve ardından karbonil grubunun indirgenmesi, dehidrasyon ve çift bağın indirgenmesi gibi reaksiyonlarla yağ asidi zincirinin uzaması. 4. Terminasyon: 16 karbonlu doymuş palmitoil grubunun oluşması ve yağ asidi sentaz kompleksindeki bir hidrolitik aktivite ile serbest palmitatın ayrılması.

Prof. Dr. Arif Altıntaş, Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı'nda çalışmaktadır.

ATP (Adenozin trifosfat), kas kasılmasında üç fosfat kalıntısından birinin ayrılmasıyla açığa çıkan enerji sayesinde kullanılır. ATP'nin hidrolizi sırasında serbest kalan enerji, kas liflerinin kısalmasını ve kasın güç üretmesini sağlar. Bu süreçte: ATP'nin adenin bazı koparılarak adenozin difosfat (ADP) ve inorganik fosfat (Pi) oluşturulur. Miyozin başının aktinden ayrılması için yeni bir ATP'nin miyozin başına bağlanması gerekir. Kas kasılması için kullanılan ATP, büyük oranda miyozin başlarının aktin filamentlerine bağlanıp güç vurumu mekanizmasında ve miyozin başının aktinden ayrılmasında harcanır. Kaslar, ATP'yi üretmek için aerobik solunum ve anaerobik glikoliz gibi çeşitli enerji üretimi süreçlerini kullanır. Kas kasılması sırasında ATP'nin %40'ı mekanik enerjiye dönüştürülürken, %60'ı ısı şeklinde kaybedilir.

Evet, Harper'ın Resimli Biyokimyası'nın 31. baskısı Türkçe olarak mevcuttur. Bu kitap, Güneş Tıp Kitabevleri tarafından 2019 yılında yayımlanmıştır.

Serotonin, mutluluk hormonu olarak da bilinen, beyindeki sinir hücreleri tarafından üretilen bir tür kimyasaldır. Anlamı: - Fizyolojik Fonksiyonlar: Vücut ısısının dengelenmesi, cinsel aktivite, açlık hissinin kontrolü gibi birçok önemli fizyolojik işlevi düzenler. - Psikolojik Etkiler: Ruh hali, uyku düzeni, hafıza, sosyal davranışlar ve öğrenme yeteneği üzerinde büyük etki sahibidir. Serotonin, aynı zamanda sindirim sistemi ve kan pıhtılaşması süreçlerinde de rol oynar.

Steroidogenezis, kolesterolün biyolojik olarak aktif steroid hormonlarına dönüştürüldüğü bir dizi kimyasal reaksiyondur. Bu süreç, Leydig hücreleri, ovaryumun teka hücreleri ve böbrek üstü bezinde gerçekleşir ve gonadotropinler tarafından kontrol edilir.

Laktoz ve beta-galaktozidaz (laktaz) aşağıdaki anlamlara gelir: 1. Laktoz: Sütte bulunan, glikoz ve galaktozdan oluşan bir disakkarittir. 2. Beta-galaktozidaz (laktaz): Laktozdaki beta-galaktozid bağının hidrolizini sağlayan, ince bağırsaklarda bulunan bir enzimdir.