Atasözleri

"Soyuna bakmak" ifadesi, kişinin kökenini, soyunun dayandığı yeri öğrenmek anlamına gelir. Bu amaçla, e-Devlet üzerinden Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünün alt-üst soy sorgulama sistemine başvurulabilir.

İyi Evlat Babayı Vezir, Kötü Evlat Rezil Eder Atasözü ile İlgili Kompozisyon Giriş: "İyi evlat babayı vezir, kötü evlat rezil eder" atasözü, bir çocuğun niteliklerinin ve davranışlarının, ailesinin toplumdaki yerini ve itibarını doğrudan etkilediğini ifade eder. Gelişme: İyi Evlat: Ahlaklı, dürüst ve başarılı evlatlar, ebeveynlerinin gurur kaynağıdır. Ebeveynlerin toplumdaki itibarını artırır, aileye prestij kazandırır. Kötü Evlat: Kötü davranışlar, suç işleme veya toplum kurallarına uymama, aileyi toplum gözünde küçük düşürür. Ebeveynler eleştirilir ve toplumda olumsuz değerlendirilir. Sonuç: İyi bir evlat, ebeveynlerinin toplumdaki prestijini artırırken, kötü bir evlat, aileyi toplum nezdinde küçültür. Özetle, her açıdan iyi olan bir evlat baba için bulunmaz bir şanstır, kötü olan ise baba açısından büyük pişmanlık demektir.

"Cehalet, ayrıcalıklı sınıfın ustaca kullandığı bir silahtır" sözü, Karl Marx'a aittir.

Sav ve atasözü arasındaki temel farklar şunlardır: Tanım: Sav, İslamiyet öncesi Türk edebiyatında atasözünün karşılığıdır ve öne sürülen, ancak kanıtlanmamış bir düşünceyi ifade eder. Kullanım Şekli: Savlar, düz yazı veya şiir formunda olabilir. Anonimlik: Atasözleri anonimdir, yani kim tarafından söylendikleri bilinmez.

"Peynir gemisi neden yürümedi?" ifadesi, "Lafla peynir gemisi yürümez" atasözünden bahsediyor olabilir. Bu atasözü, gerçekleştiremeyeceği şeyleri çok kolay halledebileceğini söyleyen, boş vaatler veren kişiler için kullanılır. Atasözünün hikayesi, İstanbul’da yaşamış "Edirneli Aksi Yusuf" adında bir peynir tüccarının hikayesine dayanır. Bu olayın ardından deyim dilimize yerleşmiş ve bugüne kadar kullanılmaya devam etmiştir.

Azmin gücü ile ilgili bazı atasözleri: Azimli sıçan duvarı deler. Tekkeyi bekleyen çorbayı içer. Akar su çukurunu kendi kazar. Sen işten korkma, iş senden korksun. Er olan ekmeğini taştan çıkarır.

"Kimlerden fedakarlık beklenmez" ifadesiyle ilgili bir atasözü bulunamadı. Ancak, fedakarlık ile ilgili bazı atasözleri şunlardır: Adamakla mal tükenmez. Aşığa Bağdat uzak gelmez. Yiğit yiğide at bağışlar. El için ağlayan gözden olur.

"Ekmeği ekmekçiye ver, bir ekmek de üste ver" atasözü, verilecek ücret ne kadar çok olursa olsun, her işin uzmanına yaptırılması gerektiğini ifade eder.

"Etme cahille muhabbet" atasözü, cahil insanlarla sohbet etmenin veya tartışmanın faydasız ve hatta zararlı olabileceğini ifade eder. Cahil kişiler genellikle mantıklı argümanlara açık değildir ve kendi fikirlerinden kolayca vazgeçmezler.

Türkî Durûb-ı Emsâl, İspanya Milli Kütüphanesi'nde (Biblioteca Nacional de Espaŋa) bulunan, Yunanca, Karamanlıca ve Türkçe olarak yazılmış bir atasözleri kitabıdır. "Durûb-ı Emsâl" ifadesi, Osmanlı Türkçesinde "atasözleri" anlamına gelir. Bu yazma eserde, Osmanlı Türkçesindeki "elif (ﺍ)" harfi ile başlayan atasözleri yer almaktadır.

"Ağır yongayı yel kaldırmaz" atasözü, ağırbaşlı ve olgun insanların kolayca etkilenmeyeceğini ifade eder. Örnek cümleler: "Kendisi oldukça ağır başlı ve kibar bir insan olduğu için soğukkanlılığını korudu, ne de olsa ağır yongayı yel kaldırmaz". "Dedem, ağırbaşlı olmanın önemini anlatırken 'Ağır yongayı yel kaldırmaz' derdi".

"Hasret varsa vuslat yakındır" ifadesi, bir kişinin özlediği veya beklediği birine ya da bir şeye çok yaklaştığını ifade eder. Bu söz, farklı bağlamlarda kullanılabilir: Aşk ve ilişkiler. Manevi bağlam. Toplumsal veya politik bağlam. Kişisel gelişim. Ayrıca, vuslat kelimesi tasavvufta ölüm anlamına da gelir; bu bağlamda "vuslat yakın" ifadesi, kişinin ölüme yaklaştığını da ifade edebilir.

"Dünya arsızındır" ifadesi, Erzincanlı Aşık Davut Sulari'ye ait bir türkünün adıdır. Arsız kelimesi ise Türk Dil Kurumu'na göre üç farklı anlama gelir: 1. Utanma ve sıkılma duygusunu taşımayan, yılışık ve yüzsüz kimse. 2. Hep açgözlü davranan kişi. 3. Kolayca ve her ortamda üreyebilen bitki.

"Lafın tamamı aptala söylenir" sözü, atasözü niteliğindedir ve belirli bir kişiye atfedilen bir söz değildir. Bu atasözü, anlayışlı ve zeki kişilerin konuşmanın başında ne ifade edilmek istendiğini hemen anladığını ve gereksiz ayrıntılara girmeden konuyu kısa sürede kavrayabildiğini ifade eder.

P harfi ile başlayan bazı atasözleri ve anlamları: Paça ıslanmadan balık tutulmaz. Padişahın bile arkasından kılıç sallarlar. Papaz her gün pilav yemez. Para ile imanın kimde olduğu bilinmez. Paran ucuz olursa sen pahalı olursun. Parayı veren düdüğü çalar. Pilav yiyen kaşığını yanında taşır. Perşembenin gelişi çarşambadan bellidir. Pek yaş olma, sıkılırsın; pek de kuru olma, kırılırsın. Püf demeye dudak ister.

Kastamonu'ya ait bazı atasözleri: Akrabanla varış geliş et, alış veriş etme. Kadın var külü aş yapar, kadın var unu taş yapar. İmam ölür sarığı kalır, çingene ölür körüğü kalır. Sana bana gelmezler, üne gelirler. Kendi karnına sığmayan sır, kimsenin karnına sığmaz. Anasının kucağında uyuyan n yüreği yağlanır. Değirmende yoğurt öğünmez. Gelüse gelü gelmesse gendü bilü. Ayrıca, TDK'nin "Bölge Ağızlarında Atasözleri ve Deyimler" sözlüğünde Kastamonu'dan derlenmiş birçok atasözü bulunmaktadır.

"Güven ama kontrol et" sözü, Vladimir Lenin'e atfedilmektedir. Ayrıca, bu söz, iş insanı Hüseyin Bozdağ'ın yaşam öyküsünü anlatan ve Yunus Arıkan tarafından yayımlanan "Güven Ama Kontrol Et" adlı kitapta da yer almaktadır.

"Başkalarının pabuçlarını giyip yürümek" atasözü, başkalarının yerine kendini koyarak onun gibi düşünmeye ve onun duygu ve düşüncelerini anlamaya çalışmak, olaylara veya durumlara o kişinin çerçevesinden bakmak anlamına gelir. Bu ifade, aynı zamanda "to walk in someone else's shoes" şeklinde de bilinen ve empati kurmayı ifade eden bir İngiliz atasözüne de karşılık gelir.

Kişi ile ilgili bazı atasözleri ve anlamları: Kişi arkadaşından bellidir: Bir insanın kişiliği, arkadaş seçimi ile anlaşılabilir. Kişi ne yaparsa kendine yapar: Bir kişinin eylemlerinin sonucu, yine o kişiyi etkiler. Kişi refikinden azar: Kötü arkadaş, kişiyi yanlış yollara sürükleyebilir. Kişi umduğuna küser: Beklentileri karşılanmayan kişi, kırılabilir. Kişi ektiğini biçer: İnsanlar, eylemlerinin karşılığını alır. Bir kızı bin kişi ister, bir kişi alır: Birçok kişi bir kızı isteyebilir, ancak sadece biri ile evlenebilir. Bin kişi değmez bir kişi, bir kişi değer bin kişi: Bir kişinin değeri, sayılarla değil, karakteri ile ölçülür. Düşüne düşüne görmeli işi, sonra pişman olmamalı kişi: Aceleyle yapılan işler pişmanlık getirebilir. Gülme komşuna, gelir başına: Başkalarının kötü durumuna gülmemek gerekir, çünkü aynı durum kişinin de başına gelebilir. Tatlı ye, tatlı söyle: Güzel ve hoşa giden bir dil kullanmak önemlidir.

"Benim yaşım kemale erdi, seninki Mustafa Kemal ersin" ifadesinin ne anlama geldiğine dair bir bilgi bulunamamıştır. Ancak, "kemale ermek" ve "Mustafa Kemal" ifadeleri ayrı ayrı açıklanabilir. Kemale ermek, olgunlaşmak, bilgi, görgü ve hoşgörünün gereği kadar gelişmiş olması anlamına gelir. Mustafa Kemal, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk Cumhurbaşkanı Mustafa Atatürk'ün tam adının bir parçasıdır.