Atasözleri

"Ördek gibi" ifadesi, farklı bağlamlarda çeşitli anlamlar taşıyabilir: Fiziksel benzerlik: "Eğer ördek gibi yürüyorsa, ördek gibi konuşuyorsa, öyleyse o ördektir" gibi ifadelerde, bir şeyin dış görünüş ve davranış olarak ördeğe benzemesi anlamında kullanılır. Fal yorumu: Kahve falında ördek görmek, genellikle zenginlik, mal mülk, hayırlı kısmet ve başarılı bir dönemle ilişkilendirilir. Çevresel gösterge: Ördeklerin davranışlarındaki değişiklikler, su ekosistemlerinin sağlığı hakkında bilgi verebilir; örneğin, toplu ölümler veya hastalıklar ciddi bir uyarı işareti olabilir. Sembolik anlam: Ördek sembolü, su ile ilişkisi, duygusal derinlikler, adaptasyon yeteneği ve aile bağlarını temsil eder; ayrıca spiritüel anlamda yenilenmeyi ve içsel bilgelik arayışını simgeler.

"Ölme eşeğim ölme" bir deyimdir. Deyim, çoğunlukla gerçek anlamından ayrı bir anlam taşıyan, en az iki sözcükten oluşan kalıplaşmış söz ya da sözcük gruplarıdır. Bu deyim, olacağı söylenen ama olma umudu zayıf olan bir durumda ve umutsuz bir bekleyişi anlatmak için kullanılır.

"Çiçek açmak, sadece ağaçlara münhasır bir şey değil ki, vakti gelince insan da çiçek açar" ifadesi, değerinin bilinmesi durumunda insanın da bir dönüşüm yaşayabileceğini ifade eder. Bu söz, çeşitli sosyal medya platformlarında (YouTube, TikTok, LinkedIn) paylaşılmıştır.

Hayır, "başa gelen çekilir" atasözü ile "balık baştan kokar" atasözü aynı değildir. "Başa gelen çekilir" atasözü, çaresiz durumlara düşüldüğünde insanın kendini üzüntüye kaptırmayıp bu durumlara sabır göstermesi gerektiğini ifade eder. "Balık baştan kokar" atasözü ise bir kurumda, bir işte ya da toplulukta görülen bozulmanın, aksaklığın ya da ahlaki çürümenin kaynağının en üst kademedeki kişi veya kişiler olduğunu anlatır.

"Hasan almaz, basan alır" ifadesi, farklı bağlamlarda çeşitli anlamlar taşıyabilir: Film: Bu ifade, 1975 yapımı bir Türk filminde, bir kaza sonucu erkekliğini kaybeden ve daha sonra pil gücüyle bu işlevini sürdürmeye çalışan bir adamın hikayesini anlatır. İhale Yöntemi: Kültür ve Turizm Bakanı Erkan Mumcu, bu deyimi, "parayı veren düdüğü çalar" anlamında kullanarak, turizm alanlarının tahsis edildiği bir ihale yöntemini açıklamıştır. Dolandırıcılık: Yaşar Kırbıyık'ın yazısına göre, bu ifade, üç kağıtçıların "bul karayı, al parayı" oyunuyla insanları dolandırmak için kullandığı bir yöntemdir.

Çalışmak ile ilgili 10 atasözü: 1. Yazın başı pişen kimsenin, kışın aşı pişer. 2. Yazın çalışan, kışın gülüşür. 3. Fakirlik ayıp değil ama tembellik ayıp. 4. Zahmetsiz rahmet olmaz. 5. Arı kovanı gibi çalışmak. 6. Irgat gibi çalışmak. 7. Boş gezmekten bedava çalışmak yeğdir. 8. Adamın iyisi işbaşında (alışverişte) belli olur. 9. Sanatını hor gören boğazına torba takar. 10. Çalışmak ibadetin yarısıdır.

"Hızlı giden at neden düşer?" ifadesi, "Hızlı giden atın boku seyrek düşer" atasözünü kastediyor olabilir. Bu atasözü, hızlı yapılan işlerde gereken özen ve ilginin gösterilemeyeceği için olumlu bir sonuç elde edilemeyeceği anlamına gelir. Ayrıca, hızlı koşan bir atın vücut ısısını düzenlemek ve enerji tasarrufu sağlamak için dışkılama aralığını uzatması gerektiği de düşünülmektedir. Atların düşme nedenleri hakkında bilgi bulunamadı.

En güzel Türkmen sözü olarak değerlendirilebilecek bazı atasözleri şunlardır: Akıldan iyi zenginlik, sağlıktan kıymetli şey yoktur. Ak gün ağartır, kara gün karartır. Cahil bir yaşar, bilgili bin yaşar. Çocuğu büyüten, atı yetiştiren bilir. Dağı taşı yel bozar, dostların arasını söz bozar. Gönlü açık olanın yolu da açık olur. Her yurdun avını kendi tazısı ile avla. Kazana yanaşırsan karası bulaşır, kötüye yanaşırsan belası bulaşır. Yiğide savaş bayramdır. Serpilmeyen tohum yeşermez.

"Herkesi sen dost mu sandın, belki ol ağyar olur" dizesi, Yavuz Sultan Selim'in Şah İsmail'e yazdığı şiirde yer alır. Dizenin anlamı: "Sen herkesi kendine sadık dost sanma." "O aşağıladığın kişi, belki de bir gün düşmanın olur." Şiirin hikayesi, Yavuz Sultan Selim'in tebdil-i kıyafet ile İran'a gidip Şah İsmail ile satranç oynaması ve onu yenmesiyle ilgilidir.

"Kıvırmak, kalçada şık duran bir eylemdir, ruhunuza taşımayın" sözü, Nejat İşler'e aittir. Bu sözün anlamı hakkında farklı yorumlar bulunmaktadır. KizlarSoruyor sitesine göre. Sözlük.memurlar.net sitesine göre. Ayrıca, "kıvırmak" kelimesi dil bilgisinde ince bir nesneyi bükme fiili olarak da kullanılır ve iş bitirmek, halletmek, becermek anlamlarında da kullanılır.

"Alışmış kudurmuştan beterdir" atasözü, alıştığı bir iş ya da alışkanlıktan vazgeçemeyen insanlar için kullanılır. Bu atasözünün anlamı şu şekildedir: Alıştığı herhangi bir işten vazgeçemeyen kişi, o işi sanki kudurmuşçasına, saldırarak yapar. Bu tarz insanlar için alışkanlıklardan kolay kolay vazgeçmek mümkün değildir. Artık uyguladığı ve sürdürdüğü bu tarz alışkanlıklar o kişinin bir parçası olmuştur ve kişinin bu alışkanlıklarından vazgeçmesi neredeyse olanaksızdır. Çünkü artık bu durum alışkanlıktan da öte, bir ihtiyaç haline gelmiştir. Örnek cümle: "Doktor ona ciğerlerinin hasta olduğunu söyledi ama o hala sigara içmeye devam ediyor, çünkü alışmış kudurmuştan beterdir."

"İşini kış tut da yaz çıkarsa bahtına" atasözü, eskiler tarafından yeni başlanan bir işte zorluklar çıkabileceğini düşünerek, buna göre hazırlık yapılması gerektiğini tavsiye etmek amacıyla söylenmiştir. Atasözünün kimin tarafından söylendiği kaynaklarda belirtilmemiştir.

Beş atasözü ve açıklamaları: 1. Gülme komşuna, gelir başına. 2. Her işin başı sağlık. 3. İki karpuz bir koltuğa sığmaz. 4. Akıl akıldan üstündür. 5. Acele işe şeytan karışır.

"Boş çuval dik durmaz" atasözü, bir insanın kabiliyeti olmadıkça, kendini geliştirmedikçe düzgün bir iş yapamayacağını ifade eder. Bu atasözü ayrıca şu anlamlara da gelir: karnı doymayan kimse çalışamaz; bilgisiz ve yeteneksiz bir kişi, kendisine verilen görevlerde tutunamaz; gerçeklerden uzak, temelsiz düşünce veya planlarla sonuca ulaşılamaz.

Yerli malıyla ilgili bazı atasözleri: Ak akçe kara gün içindir. Sakla samanı, gelir zamanı. Kalkınmak için milletçe tutumlu olmalıyız. Yabancıya giden para, bir daha geri dönmez. Vakit nakittir. Yerli malı yurdun malı, her Türk onu kullanmalı. Emek olmayınca yemek olmaz.

Biçilmez kaftan deyimi, bir kişinin hayatında değiştiremeyeceği, üzerinde bir etkisi olamayacak şeyleri ifade eder. Kullanım örnekleri: "Sosyal sınıf farkları bu kadar derinlemesine inmişken, o insan için biçilmez kaftan oldu". "Doğuştan gelen hastalığına karşı bir şey yapamayacak. Artık biçilmez kaftan gibi, kabul etmekten başka çaresi yok". Ayrıca, "biçilmiş kaftan" deyimi de benzer bir anlamda, bir kişinin bir durum veya sorumluluklar için tam anlamıyla uygun olduğunu anlatmak için kullanılır.

"Âlim sanma, her gideni mektebe; Ahlak yoksa, yok ilimde mertebe" dizeleri, eğitim almanın ya da dış görünüşte âlim gibi görünmenin insanı bilge yapmadığını; gerçek bilgeliğin, öğrenilen bilgiyi ahlaki değerlerle harmanlayarak kullanmak olduğunu ifade eder. Bu dizeler, Cengiz Numanoğlu'nun "Dörtlükler -1" şiirinde yer almaktadır.

Dört atasözü ve anlamları: 1. Gülme komşuna, gelir başına. 2. Her işin başı sağlık. 3. İşleyen demir pas tutmaz. 4. Zahmetsiz rahmet olmaz.

İşte bazı en güzel Azerice sözler: "Sevgi: ele-ele soyugda agac altinda titreshmekdir, acini ve sevinci soyugda agac altinda titreserek paylasmagdir!". "Sevgi ürəklərin dili, ürəklər isə sevginin əsl evidir". "Həyat bir dəniz, sevgi isə o dənizdə üzüb gedən bir gəmidır". "Ümid olmasa, sevgi yaşaya bilməz, sevgi olmasa, həyat mənasız olar". "Gözlərindəki sevgi dənizi, ürəyimi hər an boğar". "Sevgi, iki ürəyin eyni anda döyünməsidir". "Sevgi ilə dolu ürək heç vaxt tənha qalmaz". "Sənin gülüşün, mənim həyatımın ən gözəl mahnısıdır". "Sevgini itirmək, dünyanı itirmək kimidir". "Hər baxışında mənim üçün bir dünya var".

"Huylu huyundan vazgeçmez, davul zurna ona saz" ifadesinin ne anlama geldiğine dair bilgi bulunamadı. Ancak, "huylu huyundan vazgeçmez" atasözü, bir insanın karakterinin veya alışkanlıklarının kolay kolay değişmeyeceğini ve başkalarının buna müdahalede bulunmasının neredeyse imkansız olduğunu anlatır. Atasözünün cümle içinde kullanımına örnek olarak, "Adam 30 yaşına kadar bu şekilde alışmış, ben ne desem boş, huylu huyundan vazgeçmez" ifadesi verilebilir.