Atasözleri

"Damlaya damlaya göl olur" atasözü, tasarruf ve tutumluluk davranışlarına yöneliktir. Bu atasözü, küçük ve önemsiz gördüğümüz şeylerin birikerek büyük şeyleri meydana getirdiğini ifade eder. Ayrıca, küçük çabaların büyük problemlerin çözümüne yardımcı olabileceği şeklinde de yorumlanabilir.

Mürüvvetini görmek, bir kişinin evladının mutlu ve iyi günlerini görmesi anlamına gelir. Ayrıca, anne ve babanın çocuklarının sevinçli günlerini görerek mutluluk duyması olarak da kullanılabilir. Örnek cümleler: "Rahmetli anneannem; tek dileğim ölmeden önce mürüvvetini görmek, derdi." "Üç çocuğunun mürüvvetini görmüş, sıra torunlarına gelmişti." "Ne kaldı şurada alnımızın akıyla ilk torunumun mürüvvetini görmeye?"

"Yırtık dondan çıkan şey nedir?" ifadesi, 2024 yılında KRT TV'de yayınlanan "KRT Masası" adlı programdaki bir tartışmaya atıfta bulunabilir. Ayrıca, "yırtık dondan fırlayan şey" ifadesi, Uludağ Sözlük'teki bir kullanıcı tarafından, yerinde duramayan ve özünü bilemeyen bir şeyi tanımlamak için kullanılmıştır. Bu ifadenin başka bir anlamı veya tanımı bulunmamaktadır.

"Hasan almaz, basan alır" deyimi, genellikle "parayı veren düdüğü çalar" anlamında kullanılır. Bu deyim, Kültür ve Turizm Bakanı Erkan Mumcu tarafından, turizm alanlarının tahsisinin "en çok parayı verenin tahsisi alması" yöntemiyle yapılmasını açıklamak için kullanılmıştır. Ayrıca, üç kağıtçı birinin, "Bul karayı, al parayı" oyunundan sonra, "Hasan almaz, basan alır" diyerek insanları kandırıp para aldığı bir senaryo da bulunmaktadır.

5. sınıf Türkçe deyimler ve atasözlerinden bazıları şunlardır: Deyimler: aklı bir karış havada olmak; yüreği ağzına gelmek; iğne ile kuyu kazmak; üstüne düşmek; ayıkla pirincin taşını; çoğu gitti azı kaldı; dağ fare doğurdu; hem suçlu hem güçlü; sırtı yere gelmemek; burnu büyümek. Atasözleri: bugünün işini yarına bırakma; son pişmanlık fayda etmez; gülme komşuna gelir başına; ölüme çare bulunmaz; rüzgar eken fırtına biçer; altın eli bıçak kesmez; bakarsan bağ, bakmazsan dağ olur; ağacı kurt, insanı dert yer; dost ile ye, iç; alışveriş etme; fazla mal göz çıkarmaz.

"Damlaya damlaya göl olur" atasözü, anonim bir sözdür, yani kimin söylediği bilinmemektedir.

"Beyaz giyene neden zürafa denir" ifadesi, "zürefanın düşkünü beyaz giyer kış günü" atasözünden kaynaklanmaktadır. Bu atasözü, zarafetlerine fazla önem veren insanların, kışın soğuğuna rağmen zarafetlerinden ödün vermemek için iklime uygun olmayan ve çok ince giyinmelerini anlatır.

Evet, "ağaç yaş iken eğilir" atasözü gerçek anlamlıdır. Bu atasözü, çocukların küçük yaşlarda eğitilmesinin ve yönlendirilmesinin daha kolay olduğunu, ilerleyen yaşlarda ise bu sürecin zorlaştığını ifade eder.

Azla yetinmek ile ilgili bazı atasözleri: Azıcık aşım, ağrısız başım. Aza tamah eden çoğu bulamaz. Kanaat eden, kanaat bulur. Aç gözlü maldan olur, kanaatkâr zengin olur.

"Men dakka dukka" ifadesi, herhangi bir dine ait bir söz değildir; Arapça kökenli bir atasözüdür. "Men dakka dukka" atasözü, "kapı çalanın kapısı çalınır" anlamına gelir ve genellikle "eden bulur" şeklinde yorumlanır.

Eşek anırmasının bazı anlamları: Açlık veya konum bildirimi: Köyde eşekler, acıktıklarında veya yerlerini bildirmek için anırlar. Tehlike sezgisi: Bazı duygulara sahip olan eşekler, insanlardan önce bazı tehlikeleri sezebilir ve sesleriyle haberdar edebilirler. Dini yorumlar: Hadislerde, eşek anırmasının şeytandan haber verme anlamına geldiği ve bu durumda Allah'a sığınılması gerektiği belirtilir. Eşek anırmasının anlamı, kültürel yorumlara ve inançlara göre değişiklik gösterebilir.

Alın teri ile ilgili bazı atasözleri: Alın teriyle kazanılan ekmek tatlıdır. Emek olmadan yemek olmaz. İşleyen demir ışıldar. Alın teri kurumadan göğüs gerilmez. Alın teri dökmeden altın olmaz. Alın teri helaldir, ekmeğin yedirir. Alın teri, insanı bükülmüş başa götürür. Alın teri olmayanın başı, soğan soyamaz. Alın teri, insanı namertliğe düşürmez. Alın teri, rızkın anahtarıdır.

"Sağ elin verdiğini sol el bilmeyecek" ifadesi, yapılan iyiliklerin gizli tutulması gerektiğini vurgular. Bu söz, yardım yapan kişinin kibirlenmemesi ve yardım alan kişinin mahcup olmaması için iyiliklerin gösteriş amacı taşımadan yapılmasını öğütler. Bu düşünce, İslam dininde de yapılan iyiliklerin gizli yapılması gerektiği şeklinde yer bulur. Ayrıca, Yeni Ahit'te Matta 6. bölümde, sadaka verirken sol elin sağ elin ne yaptığını bilmemesi gerektiği, böylece verilen sadakanın gizli kalacağı ve bunu gören babanın kişiyi ödüllendireceği ifade edilir.

"Ak akçe kara gün içindir" atasözünün hikayesi tam olarak belgelenmemiştir, ancak anlamı ve kullanımıyla ilgili bazı geleneksel ve kültürel hikayelerle ilişkilendirilebilir. Bir hikayeye göre, küçük bir köyde yaşayan Mehmet adında çalışkan ve dürüst bir çiftçi vardır. Bu atasözü, hayatın tahmin edilemeyen durumlarla dolu olduğunu ve bu durumlara karşı hazırlıklı olmanın önemini vurgular. Atasözleri, halkın ortak tecrübeleri sonucu edindiği bilgeliklerle oluşturulduğu için, farklı kültürel hikayelerle de ilişkilendirilebilir.

Kanaat ile ilgili bazı atasözleri: Kanaat eden, kanaat bulur. Kanaat, kişiyi açgözlülükten korur. Kanaat bitmez tükenmez bir hazinedir. Aza kanaat etmeyen, çoğu hiç bulamaz. Aç doymam, tok acıkmam sanır. Kanâatta izzet, tamah da zillet vardır. Azıcık aşım, kaygısız başım. Bugünkü tavuk, yarınki kazdan iyidir. Evdeki ayran, komşudaki yoğurttan iyidir. Çoğu zarar, azı karar.

Dilin zenginliğini artırmak için kullanılabilecek bazı atasözleri ve deyimler: Atasözleri: Bir elin nesi var, iki elin sesi var. Gülme komşuna gelir başına. Hatasız kul olmaz. Her yiğidin bir yoğurt yiyişi vardır. Abanın kıymeti yağmurda bilinir. Deyimler: Abuk sabuk konuşmak. Ağzını açıp gözünü yummak. Jetonu geç düşmek.

"Ak akçe kara gün içindir" atasözündeki "ak akçe" ifadesi, tasarruf edilen, bir kenara bırakılan para anlamına gelir. "Kara gün" ise, zor, sıkıntılı ve beklenmedik durumları ifade eder. Bu bağlamda atasözü, gelecekte karşılaşılabilecek olumsuzluklar için önceden hazırlık yapmanın ve tasarruf etmenin gerekliliğini belirtir.

"Komşunun kazına kaz dememek" ifadesinin ne anlama geldiğine dair bilgi bulunamadı. Ancak, "komşunun tavuğu komşuya kaz görünür" atasözü, başkasının malının, kişiye kendi malından daha değerli görünmesi anlamına gelir. Bu atasözü, Barış Manço'nun "Estağfurullah... Ne Haddimize!" albümünde yer alan "Kazma" şarkısında da kullanılmıştır.

"İşleyen demir pas tutmaz" atasözünün hikayesi hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, atasözünün anlamı hakkında bilgi verilebilir. "İşleyen demir pas tutmaz" atasözü, tembel tembel oturan kimsenin hantallaşıp iş yapma yeteneğini yitireceğini, çalışan kimsenin ise gittikçe açılıp daha yararlı işler yapacağını anlatır. Ayrıca, atasözü bir makine ya da cansız varlık için kullanılıyor gibi görünse de aslında sürekli çalışan, canlı, hareketli ve enerjik insanlar için kullanılır.

"Akı ak karası kara" ve "ak sakaldan yok sakala gelmek" ifadeleri farklı anlamlara sahiptir: Akı ak karası kara: Beyaz tenli, kara gözlü, kara saçlı anlamına gelir. Ak sakaldan yok sakala gelmek: Çok yaşlanıp iyice kuvvetten düşmek anlamına gelir.