Atasözleri

Aile ve akraba ile ilgili bazı atasözleri şunlardır: 1. "Akrabanın akrabaya ettiğini akrep etmez". 2. "Et tırnaktan ayrılmaz". 3. "Teyze anne yarısıdır". 4. "Kardeş kardeşi atmış, yar başında tutmuş". 5. "Sık gidersen dostuna, yatar arka üstüne".

Yosun tutmayan taş, sürekli hareket halinde olduğu için yuvarlanır. "Yuvarlanan taş yosun tutmaz" atasözü, değişim ve hareket içinde olan kişilerin veya durumların, sabit kalıp olumsuzlukları üzerinde biriktirmediğini ifade eder.

"Düşmek kazadır, yerde kalmak seçimdir" ifadesi, bir durumun tesadüfen meydana gelebileceğini (düşmek) ancak sonrasında yaşananların kişinin tercihine bağlı olduğunu ifade eder. Bu deyim, genellikle saygı görmemek veya yüzüne bakılmamak anlamında kullanılan "yerde kalmak" deyimiyle ilişkilidir.

"Götümüz başımız ayrı oynuyor" deyimi, kişinin söyledikleri ile yaptıklarının birbirini tutmaması durumunu ifade eder.

“Kişi sevdiği ile beraberdir” sözü, Hz. Muhammed’e (s.a.s.) aittir.

Belaların en büyüğü olarak kabul edilen ifade, sarhoşluk olarak belirtilmiştir. Bu ifade, Thomas Jefferson'a aittir.

"Damlaya damlaya göl olur" atasözü, tasarruf kavramını vurgular.

Korku ile ilgili bazı atasözleri şunlardır: 1. "Kork Allah'tan korkmayandan". 2. "Korku dağları bekletir". 3. "Korkulu rüya görmektense uyanık yatmak hayırlıdır". 4. "Korkunun ecele faydası yok". 5. "Korkak bezirgan ne kâr eder, ne ziyan".

"Öfkenin sonu pişmanlıktır" atasözü, bir anlık öfke ile yapılan davranışların daha sonra pişmanlık getireceğini ve kişiye zarar vereceğini ifade eder.

“Bana dokunmayan yılan bin yıl yaşasın” sözü, Aziz Nesin'e aittir.

En ağır racon sözlerinden bazıları şunlardır: "Bana düşman olmak, kendi sonunu hazırlamaktır. Beni incitmek yerine, benimle işbirliği yapmayı tercih etmelisin". "Benimle oynaşma, racon keserim sana kırmızı reçeteyi". "Sessizliğime aldanmayın, bir esersem mevsim değişir". "Bozuk mayadan peynir tutmaz". "Kimse benimle oyun oynamaya kalkmasın. Benim oyun alanım çok geniş, ama kurallarım katıdır".

Tabiat ile ilgili bazı atasözleri şunlardır: 1. "Ağaç kökünden yıkılır". 2. "Ağaç yaş iken eğilir". 3. "Orman yurdun öz evladi". 4. "Kirli çevre insanın ruhunu kirletir, kirli ruhlar çevreyi kirletir". 5. "Bakarsan bağ, bakmazsan dağ olur".

"Damlaya damlaya göl olur" atasözü, küçük şeylerin biriktirilmesiyle büyük bir varlığın oluşacağını ifade eder. Ayrıca, küçük çabaların büyük problemlerin çözümüne yardımcı olabileceği anlamında da kullanılır.

Adalet ile ilgili bazı atasözleri şunlardır: 1. "Adalet ile zulüm bir yerde barınmaz." - Adalet ve zulmün aynı yerde bulunamayacağını, ya adaletin ya da adaletsizliğin olacağını ifade eder. 2. "Hak deyince akan sular durur." - Adaletin sağlanmasının her türlü zorluğu aşabileceğini belirtir. 3. "Rüşvet kapıdan girince, adalet pencereden çıkar." - Rüşvetin adaletin işleyişini bozduğunu anlatır. 4. "Zulüm ile abad olanın ahiri berbat olur." - Zalimlik yaparak kazanılan her şeyin sonunda kaybedileceğini ifade eder. 5. "Davacısı kadı olanın yardımcısı Allah olsun." - Adaletin sağlanmasında kadı'nın bile yardıma muhtaç olabileceğini vurgular.

Deyimler ve atasözleri farklı anlamlara sahip kalıplaşmış ifadelerdir. Deyimler: Genellikle mecazi anlam taşıyan, bir durumu ya da duyguyu etkili bir şekilde ifade eden söz öbekleridir. Örnekler: - "Burnunda tütmek" (özlemek). - "Ağzını açıp gözünü yummak" (öfkeyle sert konuşmak). - "Eli kulağında" (her an gerçekleşebilecek). Atasözleri: Toplumun ortak tecrübelerini, öğütlerini ve değerlerini kısa ve öz bir şekilde ifade eden sözlerdir. Örnekler: - "Acele işe şeytan karışır" (düşünmeden yapılan işlerin kötü sonuçlanması). - "Ak akçe kara gün içindir" (çalışarak kazanılan paranın zor günlerde işe yaraması). - "Demir tavında dövülür" (her işi yeri ve zamanında yapmak).

Psikolojide kullanılan atasözleri ve deyimler önemlidir çünkü: 1. Kültürel Yerelleşme: Psikoterapinin etkinliğini artırmak ve danışanların daha etkin yararlanabilmesi için psikolojinin yerelleşmesine katkı sağlarlar. 2. Terapötik Bağlantı: Terapist ve danışan arasında ortak dil kullanarak terapötik bağlantıyı güçlendirirler. 3. Düşünme Refleksi: Bireylerin olaylara karşı düşünme refleksini geliştiren hazır kalıplar olarak işlev görürler. 4. Duygusal Başa Çıkma: Olumsuz durumlarla başa çıkmada umut telkin eden atasözleri, duygusal desteği artırır. 5. Dil ve İletişim: Anlatımı etkili kılar, kavramları daha kolay ve anlaşılır bir şekilde ifade etmeye yardımcı olurlar.

"Öfkeyle kalkan zararla oturur" atasözü, kişinin öfkesine kapılarak yaptığı işlerin sonunda güç duruma düşeceğini ifade eder.

"Komşu hakkı, Tanrı hakkı" atasözü, komşular arasında yakın ve kaçınılmaz ilişkiler olduğunu ifade eder. Böyle bir tutum, aynı zamanda Allah'a karşı da bir ödevin yerine getirilmesi olarak kabul edilir.

“Sağ elinle ver, sol elinle sakla” sözü, iyiliklerin gizli yapılması ve bunun dile getirilmemesi gerektiğini ifade eden bir atasözüdür.

"Acı patlıcanı kırağı çalmaz" atasözü, kötü durumda olan bir kimsenin, ortaya çıkacak yeni kötü durumlardan etkilenmeyeceğini; çünkü o kişinin böylesi durumlara alışkın olduğunu ifade eder.