Atasözleri

"Baba, deve bir akçe" ifadesi, "Deve bir akçeye, deve bin akçeye" atasözünün bir parçasıdır. Atasözünün anlamı: Çok ucuza alınmayan bir şey, gerekli olduğunda çok pahalıya alınabilir. Hikayeye göre, bir bedevinin oğlu pazar yerinde deveyi ucuzken almak ister, ancak babası çok pahalı olduğu için almaz. Bu söz, paranın zaman değerini ve ihtiyaç anında değerli olan bir şeyin maliyetinin nasıl artabileceğini anlatır.

"Söz gümüşse sükut altındır" atasözü, bazen sessizliğin, konuşmaktan daha değerli veya etkili olabileceğini ifade eder. Bu atasözü şu anlamlara da gelebilir: Söylenen söz ne kadar değerli olsa bile sessizlik daha değerlidir. Susmak, bazen konuşmaktan daha iyi sonuç verir. İnsan, hayır konuşmayacaksa susmalı, fakat mutlaka konuşacaksa, sükûttan daha hayırlı sözler söylemelidir.

"Kişiye hatası söylenmezse kabahatini hüner zanneder" sözü, Sadi Şirazi'ye aittir.

"Bin dereden su getirmek" bir atasözü değil, bir deyimdir. Bin dereden su getirmek deyimi, birini kandırmak veya ikna etmek için dil dökmek, birçok sebep ileri sürmek, aldatıcı sözler sarf etmek anlamlarına gelir. Örnek cümleler: "Banka o parayı geri ödememek için bin dereden su getirdi." "Ne inatçı adammış, bir evet demek için bin dereden su getirtti bana." "Mahkemede konuşmamak için bin dereden su getiriyordu."

"Sevgini kağıda değil, yüreğe yaz" ifadesi, sevginin somut bir nesne olan kağıda değil, soyut bir kavram olan kalbe yazılması gerektiğini ifade eder. Bu söz, sevginin sadece yazılıp ifade edilmesiyle değil, kalben hissedilip yaşanmasıyla anlamlı olduğunu vurgular.

Azerbaycan dilinde anlamlı sözlerden bazıları şunlardır: Sevgi ürəklərin dili, ürəklər isə sevginin əsl evidir. Əsl dost dar gündə tanınar, sevgi isə hər anın sınağıdır. Həyat bir dəniz, sevgi isə o dənizdə üzüb gedən bir gəmidır. Ümid olmasa, sevgi yaşaya bilməz, sevgi olmasa, həyat mənasız olar. Gözlərindəki sevgi dənizi, ürəyimi hər an boğar. Ayrıca, Azerbaycan atasözlerinden bazıları da şu şekildedir: Aç eşek katırdan tez geder. Dünya bir yağlı kuyruktur, yiyebilene aşk olsun. El gücü, sel gücü. Geçme namert köprüsünden, koy aparsın (bırak alsın) sel seni. Yaman (kötü) komşu adamı ev sahibi yapar.

Atasözleri üzerine dinleme metni, genellikle atasözlerinin ortaya çıkışı, nitelikleri ve önemi gibi konuları işler. Bu tür metinlerde, atasözlerinin ataların uzun denemeler ve gözlemlere dayanan yargılarını, genel kural, bilgece düşünme veya öğüt olarak verdiği ve kalıplaşmış bir biçimi olduğu vurgulanır. Örnek olarak, "Atasözleri Üzerine Dinleme Metni - 8. Sınıf Türkçe (Hecce)" başlıklı içerik, atasözleri ve deyimler üzerine açıklamalar ve örnekler sunar.

"Kibrini yangından daha çabuk söndür" sözü, Herakleitos'a aittir ve kibirle mücadele etmenin yangından daha acil ve önemli olduğunu ifade eder. Herakleitos'un ana fikri, evrenin sürekli bir değişim ve akış içinde olduğudur.

"Aslan yattığı yerden belli olur" atasözü mecaz değildir, gerçek anlamlıdır. Bu atasözü, bir insanın kişiliği ile sürekli bulunduğu yerler arasında bir özdeşlik kurulabileceğini ifade eder. Ayrıca, bu atasözü ile asıl anlatılmak istenen şeyin aslanın heybeti olduğu ve "aslan yattığı yerden (bile) azametinden belli olur" anlamına geldiği de düşünülmektedir.

"Damlaya damlaya göl olur" atasözünün maketi için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: YouTube. Miytvideo.ru. Maket yapımı için gerekli malzemeler ve adım adım yapım süreci hakkında bilgi bulunmamaktadır.

"Dilediğin gibi yaşa ama sonunda öleceğini unutma" sözü, Hz. Cebrail'in Hz. Muhammed'e söylediği bir hadis olarak rivayet edilir. Bu hadis şu şekildedir: "Nasıl istersen öyle yaşa, fakat bil ki bir gün mutlaka öleceksin. Kimi seversen sev ama unutma ki, bir gün ondan ayrılacaksın. Dilediğin gibi davran, lâkin şu da her zaman hatırında olsun ki, her yaptığının karşılığını mutlaka göreceksin". Ancak, bu rivayetin sahihliği konusunda farklı görüşler bulunmaktadır.

Denizli ile ilgili bazı atasözleri: Aç kal, açık kal, insan gibi kal. Adam eşeğinden, karı döşeğinden belli olur. Al almaya taş atan çok olur. Attan inen, eşeğe biner. Çamın özü mü olur, çingenenin sözü mü olur?. Çocuktan al haberi. Ölü evinin yasçısı, düğün evinin tefçisi. Acıyan yer ayrı, acıkan yer ayrı. Aşağı değirmenin suyu bol akar. At, avrat ömrü uzatır. Ayrıca, Denizli'nin kendine özgü bazı sözleri de bulunmaktadır, örneğin: "Biz Denizliliyiz, eski zafersiz olmaz". "Her horoz kendi çöplüğünde öter". "Denizlili olmak, zamansız ötülmeyeceğini bilmek demektir".

Hayır, her gecenin sabahı olmazsa hayat bitmez. "Her gecenin bir sabahı olmaz" ifadesi, kötü durumların sonsuza kadar devam edemeyeceğini ve zor zamanların sonunun geleceğini ifade eden bir Türk atasözüdür. Ayrıca, bu söz Aziz Yıldırım tarafından da kullanılmıştır.

"Ölenle ölünmez" atasözü ile ilgili özel bir hikaye bulunamamıştır. Ancak, atasözünün anlamı hakkında bilgi verilebilir. "Ölenle ölünmez" atasözü, çok sevilen birinin ölümünden sonra fazla yas tutulmaması gerektiğini, hayatın devam ettiğini ifade eder.

"Görmeyen göze" ifadesi, bir atasözü olarak doğrudan kullanılmamaktadır. Ancak, "göz" ile ilgili bazı atasözleri şunlardır: Göz görmeyince gönül katlanır: Yakınımızda bulunmayanların acısına daha kolay dayanabilir, katlanabiliriz. Göz görmeyince gönül inanmaz: Kişi gözüyle görmediği şeylere inanmakta güçlük çeker. Göze görünmemek: Ortaya çıkmamak, ortalıkta dolaşmamak, saklanmak. Kendisi var olduğu hâlde göz onu görememek. Değersiz olmak.

Geç kalmakla ilgili bazı atasözleri: Sona kalan dona kalır. Yağmurdan sonra ekilen darıdan, kocadan sonra kalkan karıdan hayır gelmez. Ayrıca, "erken kalkan yol alır" gibi erken kalkmakla ilgili atasözleri de geç kalmakla dolaylı olarak ilişkilendirilebilir.

"Yongayı yel almaz" ifadesi, "Ağır Yongayı Yel Kaldırmaz" atasözünün bir parçasıdır. Atasözünün anlamı: Ağırbaşlı olan kişi, ufak tefek olaylar karşısında kendini kaybetmez; olayların nedenini araştırarak sonuçları bekler. "Baskısız (çivisiz) yongayı (tahtayı) yel (el) alır, yel (el) almazsa sel (yel) alır" atasözü ise farklı bir anlama sahiptir. Bu atasözünün anlamı: Gençler yakından izlenmeli ve arkadaşlık kurdukları kişiler araştırılmalıdır.

Eğitimin önemi ile ilgili bazı atasözleri: Öğrenmenin yaşı yoktur. Bilmemek ayıp değil, öğrenmemek ayıp. Ağaç yaşken eğilir. Kalem kılıçtan üstündür. Yavru kuş, yuvada gördüğünü yapar. Ne ekersen onu biçersin. Yarım hoca dinden eder. Bilgi sahibi olmadan fikir sahibi olunmaz. Eğitim, fakirlik ve zenginlik arasındaki farkı yok eder. Eğitim, insanı insan yapan en önemli özelliktir.

"İki kişinin bildiği sır değildir" atasözü, gizli kalması istenen bir bilginin asla bir başkasıyla paylaşılmaması gerektiğini ifade eder. Çünkü güvenilen bir kişi, öğrendiği sırrı başka bir yakın dostuna "sakın kimseye söyleme" diyerek aktarabilir.

Karadenizli atasözlerinden bazıları şunlardır: "Yol gidenundur, peşinden ağlayamam. Yüreğum ahır değul, her öküzü bağlayamam". "Herkesin damarına bas ama benimkinden zıplayarak geç!". "Su 100 derecede, Karadenizli 35 derecede kaynar". "Eğer bi karadenuz kızina kafa tutaysan, ya yağlu yedun dilun gayayi, ya da mermuden hızli goşaysun". "Adami yapan da karidur, yikanda karidur". "Habu yalan dünyada ölecesun ölenlan, sevdaluk eyi şeydur edecesun bilenlan". "Araba gazsiz, müzik bassiz, ortam ‘laz'siz olmaz". "Susaysan sus susmaysan afgur". "Sevduğuni alamaysan, alduğuni sevecesun". "Baktun olmayi, bakmayacasun". Ayrıca, Karadeniz atasözleri ve deyimlerinin derlendiği videolar YouTube'da mevcuttur.