Arkeologiya

Zeugma'da Roma İmparatorluğu döneminden kalma evlerin ve villaların tabanlarını süsleyen çok sayıda mozaik bulunmaktadır, çünkü bu antik kent, Roma döneminin en görkemli şehirlerinden biri haline gelmişti. Ayrıca, mozaikler sosyal statü ve entelektüel birikim göstergesi olarak kullanılıyordu; ev sahipleri, konuklarına kendi yaşam tarzlarını ve ilgi alanlarını yansıtan mozaik sahneleri yaptırıyorlardı.

Kekova antik kenti, 6. yüzyılda yaşanan iki büyük deprem nedeniyle su altında kalmıştır.

Taş Devri ve Maden Devri, tarih öncesi çağlar olarak kabul edilir. Taş Devri üç döneme ayrılır: 1. Yontma Taş Devri (Paleolitik): İnsanlık tarihinin en uzun dönemidir. 2. Orta Taş Devri (Mezolitik): Buzulların erimeye başladığı dönemdir. 3. Cilalı Taş Devri (Neolitik): Taştan sert ve kesici aletler yapılan dönemdir. Maden Devri ise üç maden dönemine ayrılır: 1. Bakır Devri: Bakırın, gümüşün ve altının kullanılmaya başlandığı dönemdir. 2. Tunç Devri: Bakırın kalay ile karışımından tunç elde edilen ve daha sert ve dayanıklı eşyaların üretildiği dönemdir. 3. Demir Devri: İnsanların en son buldukları maden olan demirin kullanıldığı dönemdir.

Dünyanın en eski haritası, Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde sergilenen Çatalhöyük Kent Planı olarak kabul edilmektedir.

Selçuk'ta bulunan antik kent Efes Antik Kenti'dir.

Adamkayalar'ın hikayesi şu şekilde özetlenebilir: Adamkayalar, Mersin’in Erdemli ilçesinde Şeytan Deresi Vadisi’nde bulunan, kayalara oyulmuş 12 kabartmadan oluşan arkeolojik bir mirastır. MÖ 2. yüzyıl ile MS 2. yüzyıl arasındaki dönemde yapıldığı tahmin edilen Adamkayalar’ın 250 yılda işlendiği düşünülmektedir. Adamkayalar ismiyle bilinen ve vadi yamacına işlenen büyük kabartmalardan oluşan arkeolojik eser, hem Anadolu hem de dünya için benzersiz özelliktedir. Bölgedeki kabartmaların, bölgenin kutsallaştırılarak, o dönemin ileri gelenleri ya da önemli komutanlarından ailesi ve çocuklarına minnet duygusundan dolayı yapıldığı düşünülmektedir. Yaklaşık 250 yılda yapılan insan ve hayvan figürleri arasındaki stil değişimi rahatlıkla gözlenebilmektedir. Coğrafi koşullara uygun olarak, Kızkalesi’ni yukarıdan gören bir konuma yerleştirilen Adamkayalar, coğrafi konumu ile stratejik bir noktada bulunmaktadır. Sahilden iç bölgelere giden vadi yollarını kontrol etmek için kurulan yerleşimde tepenin surlarla çevrili olduğu anlaşılmaktadır. Helenistik Dönem’de aynı hat boyunca çok sayıda kalenin kurulduğu bölgenin özellikle askeri amaçlarla kullanıldığı düşünülmektedir. Adamkayalar'ın hikayesine dair farklı yorumlar da bulunmaktadır. Örneğin, Mersin Üniversitesi Arkeoloji Bölüm Başkanı Profesör Serra Durugönül, bu kabartmaların Roma İmparatorluğu'na bağlı Olba Tapınak Devleti'nin kral ve kraliçelerini temsil ettiği görüşündedir. Adamkayalar'ın hikayesi ile ilgili daha fazla bilgiye aşağıdaki kaynaklardan ulaşılabilir: kulturportali.gov.tr; aydinlik.com.tr; yoldaolmak.com; neredekal.com; rotasenin.com.

Stratonikeia Antik Kenti, önemli bir tarihi ve kültürel mirasa sahip olması nedeniyle büyük bir öneme sahiptir: 1. Tarihî Zenginlik: Kent, M.Ö. 3. yüzyılda kurulmuş olup, Helenistik, Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerine kadar uzanan bir geçmişe sahiptir. 2. Gladyatör Okulu: Antik dönemde gladyatörlerin eğitim gördüğü ve emeklilik yaşadıkları bir merkez olması, kenti "Gladyatörler Kenti" olarak ünlendirmiştir. 3. Koruma Altındaki Yapılar: Kentte, antik tiyatro, gymnasium, agora, tapınaklar ve Osmanlı dönemine ait taş evler gibi birçok iyi korunmuş yapı bulunmaktadır. 4. UNESCO Mirası: 2015 yılında UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ne dahil edilmiştir.

Tarihi yapı ve tarihi nesne aynı şeyler değildir. Tarihi yapı, geçmişteki milletlerin belirli bir amaç gözeterek kullanmak amacıyla yaptığı köprü, kule gibi daha büyük ve kullanışlı olan yapıtlara denir. Tarihi nesne ise geçmişte yaşamış insanların işlevli hale getirerek kullandıkları, günümüze kadar gelerek tarihi özellik kazanmış olan küçük araç ve gereç gibi nesnelere denir.

Lake Mungo hem gerçek hem de kurgusal unsurları içeren bir hikayedir. Gerçek hikaye: 1968 yılında Avustralya'nın New South Wales bölgesindeki Lake Mungo'da insan kalıntılarının bulunması, gerçek bir arkeolojik keşiftir. Kurgusal hikaye: 2010 yapımı "Lake Mungo" adlı film, bu arkeolojik keşiften ilham alınarak çekilmiş ve bir ailenin kızının ölümünden sonra yaşadığı trajediyi anlatan kurgusal bir hikayedir.

Side Antik Kenti, tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapması ve stratejik konumu nedeniyle önemlidir. Öne çıkan önem sebepleri: - Ticaret Merkezi: Antik dönemde Pamfilya bölgesinin en önemli liman kentlerinden biri olup, ticaret açısından uğrak bir noktaydı. - Çok Katmanlı Yapı: Pers, Yunan, Roma ve Bizans dönemlerinden izler taşıyan çok katmanlı mimari yapıları barındırır. - Tarihi ve Kültürel Değer: Helenistik, Roma ve Bizans dönemlerine ait eserlerin bulunması, kentin tarih boyunca kültürel bir merkez olduğunu gösterir. - Koruma Durumu: Türkiye’nin en iyi korunmuş ve en çok ziyaret edilen arkeolojik sit alanlarından biridir.

Piramitlerin içinde altın bulunmasının birkaç nedeni olabilir: 1. Değerli Eşya Saklama: Eski Mısırlılar, piramitleri inşa ederken altın ve diğer değerli taşları zenginliklerini korumak için saklamış olabilirler. 2. Ritüel Amaçlı Kullanım: Piramitlerin içindeki altın, ritüellerde kullanılan kutsal bir metal olarak kabul edilmiş olabilir. 3. Kozmik Enerji Toplama: Bazı teorilere göre, piramitlerin iç tasarımı manyetik enerji üretmek veya kozmik enerjiyi toplamak için altın gibi özel malzemeler kullanılmış olabilir.

Alacahöyük'te yaşamış uygarlıklar şunlardır: Kalkolitik Çağ. Eski Tunç Çağı. Hitit Dönemi. Frigler. Hellenistik, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı.

Çorum'da bulunan Hitit şehri Hattuşa'dır.

Hierapolis Antik Kenti, birçok açıdan tarihi ve kültürel öneme sahiptir: 1. Dini Merkez: Frigler döneminde Anadolu'nun ana tanrıçası Kibele'ye adanmış bir dini merkez olarak faaliyet göstermiştir. 2. Roma ve Bizans Dönemi: Roma İmparatorluğu döneminde önemli bir kent haline gelmiş, MS 395'te Bizans yönetimine geçtikten sonra Piskoposluk merkezi olmuştur. 3. Sağlık Merkezi: Roma döneminde şifalı sıcak su kaynaklarıyla ünlenmiş ve sağlık turizmi için ziyaret edilmiştir. 4. Kazı Alanı: Antik kent, arkeologlar için önemli bir kazı alanı olup, Helenistik ve Roma dönemine ait birçok yapıyı barındırmaktadır. 5. UNESCO Dünya Mirası: 1988 yılında hem doğa hem de kültürel miras olarak UNESCO Dünya Mirası listesine alınmıştır.

Rosetta Taşı'nın şifresini çözen kişi, Fransız dilbilimci Jean-François Champollion'dur. Champollion, 1822-1824 yılları arasında hiyeroglif yazısının hece sistemini ve gramer yapısını açıklayan bilimsel makaleler yayımlayarak, taşın üzerindeki hiyerogliflerin çözümlenmesini sağlamıştır.

Machu Picchu'nun terk edilmesinin nedeni, yayılan çiçek hastalığı salgını olarak kabul edilmektedir.

Keops Piramidi'nin içinde genel olarak şu yapılar bulunmaktadır: 1. Mezar Odaları: Firavun ve ailesine ait mezar odaları. 2. Dar Koridorlar: Mezar odalarına ulaşan dar geçitler. 3. Kraliçe Odası: Firavunun eşine ait olduğu düşünülen oda. 4. Büyük Galeri: Piramidin içindeki en büyük ve etkileyici geçit. Ayrıca, piramidin içinde gizem dolu taş duvarlar, devasa boşluklar ve üzerinde çizimler olan taşlar gibi henüz işlevi anlaşılamamış yapılar da bulunmaktadır.

Balbal, İskitler uygarlığına aittir.

Piramitlerin sırrı tam olarak çözülememiş olsa da, bazı gizemleri ve sırları olduğu kabul edilmektedir: 1. İnşaat Teknikleri: Piramitlerin nasıl inşa edildiği hala bir sır olarak kalmaktadır. 2. Astronomik Hizalanma: Piramitlerin, Dünya'nın meridyenleriyle hizalanan yıldızlardan faydalanılarak inşa edildiği ve geometrik ilkelere dayandığı ileri sürülmektedir. 3. İç Yapı: Piramitlerin içinde mezar odaları, dar koridorlar ve işlevi anlaşılamayan taş duvarlardan oluşan bariyerler bulunmaktadır. 4. Dini ve Mitolojik Anlam: Eski Mısır inancına göre piramitler, firavunların tanrılara ulaşmalarını sağlayan araçlar olarak tasarlanmış ve firavunların mumyaları ile birlikte değerli eşyaları bu yapılara gömülmüştür. Bu sırlar, piramitlerin hem antik Mısır kültürü hem de modern bilim insanları için büyük bir merak konusu olmasını sağlamaktadır.

Kekova Batık Şehir, M.S. 2. yüzyılda yaşanan bir deprem sonucu oluşmuştur.