Arkeologiya

Türkiye'nin en eski landmarkı olarak Çatalhöyük gösterilebilir. 9 bin yıllık geçmişiyle tarihe ışık tutan Çatalhöyük, Konya'da bulunmaktadır ve tarım ile avcılığın başlangıcına dair önemli değişimlerin yaşandığı bir yer olarak kabul edilmektedir. Bunun yanı sıra, Göbeklitepe de Türkiye'nin en eski landmarklarından biri olarak kabul edilir. 12 bin yıl öncesine uzanan bir tarihi olan Göbeklitepe, dünyanın en eski ve en büyük tapınağı olarak "tarihin sıfır noktası" olarak bilinmektedir. Türkiye'deki diğer önemli antik kentler arasında Efes Antik Kenti, Perge Antik Kenti, Aizanoi Antik Kenti ve Hattuşa Antik Kenti de bulunmaktadır.

Sagalassos Antik Kenti, Burdur ilinde, Ağlasun ilçesinin 7 km kuzeydoğusunda yer almaktadır.

Kefe (Feodosiya) antik kenti, Ukrayna'nın Kırım yarımadasının güneydoğu kıyısında yer almaktadır.

T sütunlarının sırrı, Göbeklitepe'deki tapınakların anlamını ve yapılış amacını çözmekte yatmaktadır. T sütunlarının bazı özellikleri: Biçim: T biçimindeki sütunların, stilize edilmiş insan tasvirleri olduğu düşünülmektedir. Semboller: Sütunlarda hayvan figürleri, geometrik desenler ve soyut semboller bulunmaktadır. İşlev: Bu sütunların, dünyanın ilk tapınakları olduğu bilinmektedir. T sütunlarının sırlarından bazıları: Yapım: 3 ila 6 metre arasındaki sütunların nasıl taşındığı ve dikildiği henüz çözülememiştir. Anlam: Sütunlardaki semboller, tanrıyı, doğayı veya insanı yüceltmez; aksine, bu unsurlar arasındaki gerilimi ve kaymayı yansıtır. Tarihsel önem: Sütunlar, avcı-toplayıcı toplumlardan tarım toplumlarına geçişin izlerini taşır. Tüm bu sorular cevaplandığında, insanlık tarihinin yeniden yazılacağı düşünülmektedir.

Lotus ve palmet başlıklı sütunlar, farklı medeniyetlere aittir ve bu medeniyetlerden bazıları şunlardır: Antik Mısır. Mezopotamya ve Persler. Helenistik dönem. İslam sanatı. Osmanlı mimarisi. Avrupa sanatı.

Antik kalıntıların içinde bulunabilecek unsurlar, kalıntıların türüne ve dönemine göre değişiklik gösterir. Antik kalıntılarda bulunabilecek bazı unsurlar: Mimari yapılar. Arkeolojik eserler. Pişmiş toprak küp kırıkları. Tarihi yazıtlar ve kitabeler. Ayrıca, bazı antik kalıntılar, gök olaylarının gözlemine olanak tanıyan özel tasarımlara da sahip olabilir. Kırıkkale'nin Çelebi ilçesinde bulunan ve Geç Antik Döneme ait olduğu düşünülen bir kalıntıda, sıva yüzeyinde ateş yakıldığına ilişkin bir belirti olmaması ve çevresinde iri pitos (küp) kırıklarının bulunması nedeniyle, bu kalıntının sabit kullanılan su ya da şarap reservuarı ya da zahire ambarı olabileceği düşünülmektedir.

Maya hiyeroglifleri, Maya uygarlığının tarihini, dinini, astronomisini ve mitolojisini anlatır. Bazı konular: Tarih: Tapınak duvarları, steller, seramik kaplar ve kodeks adı verilen kitaplara yazılmış hiyerogliflerde tarihle ilgili bilgiler bulunur. Din: Tanrılar, dini törenler ve inançlarla ilgili detaylar hiyerogliflerde yer alır. Astronomi: Maya takvimi ve gök cisimleri hakkındaki bilgiler hiyerogliflerle kaydedilmiştir. Mitoloji: Efsaneler ve hayatın döngüsel doğasıyla ilgili hikayeler hiyerogliflerde anlatılır. Maya hiyerogliflerinin büyük bir kısmı hala çözülememiştir.

Hacılar ilçesinin tarihi, 15. yüzyıla dayanmaktadır. Hacılar halkı, ilk defa 1411-1500 yılları arasında, ilçe sınırları içerisindeki Beğendik mahallesinin “Dört Kuyular” mevkiine yerleşmiştir. İlçe, 18.05.1990 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 3647 sayılı kanunla ilçe olmuş ve 09.09.1991 tarihinde resmen faaliyete geçmiştir. Hacılar Höyüğü ise Burdur'da bulunmakta olup, M.Ö. 7000 yıllarına dayanan 9 yerleşim tabakasıyla Batı Anadolu'nun bilinen en eski yerleşim yeridir.

Göktürk mezarlarının kurgan olarak adlandırılmasının sebebi, ölen kişinin yerinin belli olması için mezar odası üzerine geniş bir daire biçiminde toprak veya taş yığılarak, piramit biçiminde tümsek yapılmasıdır. Kurgan üzerine yığılan toprağın akıp gitmesini önlemek amacıyla çevresi daire biçiminde taşlarla (krepis) çevrelenmektedir. Kurganlar daire biçiminde yapıldığı gibi, kare biçiminde olan ve bir giriş çıkış yolu olanları da bulunmaktadır. Kurganlar genellikle toplum tarafından kutsal sayılan yerlere yapılmaktadır. Kurganların çok çeşitli alanlara yapılmasında, oldukça geniş bir coğrafi bölgeye yayılan Türk topluluklarının komşu kültürlerin etkisinde kalmasının büyük etkisinin olduğu anlaşılmaktadır. Kurganlar, aynı zamanda o dönemin sosyal yapısını, sanatsal zevkini ve mimari anlayışını da yansıtmaktadır.

Karbon-14 (radyokarbon) tarihleme yöntemi, en fazla 50.000 yıllık örnekleri tarihlendirebilir. Bu sınır, karbon-14'ün yarı ömrünün 5730 yıl olması ve yaklaşık 10 yarı ömür sonrasında kalan radyoaktif karbon miktarının çok azalması nedeniyle belirlenir.

İmamkullu Kaya Anıtı'nda yer alan figürler şunlardır: Fırtına Tanrısı. Dağ tanrıları. Hayvan başlı varlıklar. Tanrıça İştar (Şauşka). Mitolojik yaratık Aviti. Prens Kuwalanamuwa. Ayrıca, anıt üzerinde Luvi hiyeroglifleriyle yazılmış yazıtlar da bulunmaktadır.

Kristal kafatasları, bilimsel araştırmalar ve gizemli görünüşleri nedeniyle önemli kabul edilir. Bu kafatasları, birçok spekülasyona konu olmuştur. Ancak, müzelerde bulunan kristal kafataslarının hiçbiri, belgelenmiş bir arkeolojik kazıda ele geçmemiştir ve yapılan bilimsel incelemeler, kafataslarının 19. yüzyılın ikinci yarısından sonra yapıldığını ortaya koymuştur.

T şeklindeki sütunların detaylı fotoğrafları için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: Pexels sitesinde, tamamen ücretsiz olarak indirilebilecek 100.000'den fazla T şeklinde sütun fotoğrafı bulunmaktadır. Ayrıca, Göbeklitepe'deki T şeklindeki sütunların fotoğraflarını içeren çeşitli haber ve blog yazıları da mevcuttur. Örnek kaynaklar: "Avcı Toplayıcıların T Şeklinde Sütunlar Oyması" başlıklı Ekşi Sözlük entry'si. "Göbeklitepe'deki T Sütunlarının Ne Anlama Geldiği" başlıklı Feeddi makalesi.

İvrizli Kral Varpalavas, MÖ 8. yüzyılda yaşamış bir Tuvana kralıdır. İvriz Kaya Anıtı olarak bilinen ve İvriz Çayı’nın kenarında bulunan bir kaya kütlesinin ön yüzüne işlenmiş kabartma, Kral Varpalavas tarafından yaptırılmıştır. Anıtta, Kral Varpalavas, Fırtına Tanrısı Tarhundas ile birlikte tasvir edilmiştir. Hiyeroglif yazıda, "Ben hâkim ve kahraman Tuvana Kralı Varpalavas, sarayda bir prensken bu asmaları diktim, Tarhundas onlara bereket ve bolluk versin" ifadeleri yer almaktadır.

Gritille Höyüğü, Adıyaman'ın Samsat ilçesinin 7 km. kuzeydoğusunda bulunmaktadır. Baraj gölü altında kalmadan önce Kovanoluk (Biriman) Mahallesi'nin 3 km. kuzeydoğusundaydı ve Fırat kıyısında yer alıyordu.

Göbeklitepe'de yaşayan toplum hakkında şunlar söylenebilir: İnanç sistemi: Göbeklitepe'deki yapılar, ritüel veya dini törenlerin gerçekleştirildiği bir alan olduğunu düşündürmektedir. Toplumsal organizasyon: Göbeklitepe'nin inşası, büyük bir işgücü ve organize bir sosyal yapı gerektirmiştir. Sanat ve yetenek: Göbeklitepe'deki sütunların üzerindeki hayvan kabartmaları, dönem insanının sanatsal bilgisi ve yeteneğini ortaya koymaktadır. Yerleşik yaşam: Avcı-toplayıcı topluluklar, ibadet merkezine yakın olmak için bir araya gelmiş ve burada yerleşik hayata başlamışlardır. Tarım öncesi toplum: Göbeklitepe, tarım toplumuna geçişten önce toplulukların karmaşık yapılarının olduğunu göstermektedir. Göbeklitepe'de yaşayan toplumun tam olarak nasıl bir yapıya sahip olduğu hala araştırılmaktadır.

Kırıkkale'nin Keskin ilçesine bağlı Köprüköy'de yer alan Kavakoyağı Tümülüsü, Frigler veya Lidyalılara ait olabilir. Tümülüsler, eski çağlarda kral, kraliçe veya soylu kişiler için yapılmış, içte bir mezar odası ve üzerine yığılan taş ve topraklardan oluşan yapay tepeciklerdir.

Lolan Güzeli mumyasının hangi Türk boyundan olduğuna dair kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, yapılan DNA testleri sonucunda Lolan Güzeli'nin %100 Türk kökenli olduğu ortaya çıkmıştır. Bazı bilim insanları, mumyanın Tohar dili konuşan bir Tohar kadını olabileceğini düşünürken, Uygur Türkleri ise mumyanın Türk kökenli olduğunu savunmaktadır. Çin hükûmeti, mumyaların incelenmesini yasaklamış olup, bu durum da kesin bir sonuca varılmasını zorlaştırmaktadır.

Göbeklitepe, Neolitik Çağ mimarisine aittir. Göbeklitepe'nin mimari özellikleri: T şeklindeki dikilitaşlar. Taş duvarlar. Merkezdeki büyük dikilitaşlar. Terazzo tekniği.

Akropolis, Antik Yunan kentlerinde, kentlerin yanıbaşındaki tepelerde inşa edilen hisarlara ve bu yapıların bulunduğu özel alanlara verilen addır. Kelimenin tam anlamı "yüksek şehir", "tepedeki şehir" veya "yukarıdaki şehir" olarak çevrilebilir. Akropolislerde tapınaklar, hazinedarlıklar ve çeşitli kurumlar yer alırdı.