Antikorlar

Antikorlar, glikoprotein yapısındaki organik bileşiklerdir.

Humoral immünite ile ilişkili antikorlar şunlardır: 1. IgG: Dolaşımdaki en fazla bulunan immünoglobulindir ve bakterilere, toksinlere ve virüslere karşı koruma sağlar. 2. IgM: Antijene yanıt olarak ilk ortaya çıkan immünoglobulindir ve kompleman aktivasyonunda rol alır. 3. IgA: Tükürük, nazal ve bronial sekresyonlar ile anne sütünde bulunur, mukozal yüzeyleri korur. 4. IgD: B lenfositleri üzerinde bulunur ve onların gelişiminde gereklidir. 5. IgE: Mast hücrelerine ve bazofillere bağlanır, parazitik enfeksiyonlarda ve alerjik reaksiyonlarda rol alır.

Anti-HBe antikoru, akut dönemde değil, hepatit B enfeksiyonunun iyileşme döneminde pozitifleşir. Akut safhanın geçmesinin ardından, kişinin iyileşme yoluna girmesiyle birlikte anti-HBe antikorları ortaya çıkar ve HBe antijeni negatif hale gelir.

Anti-HBe antikoru, hepatit B enfeksiyonunun erken döneminde, HBs antijeninin pozitif hale gelmesinden kısa bir süre sonra pozitifleşir.

Anti-SSA antikorları (ayrıca anti-Ro antikorları olarak da bilinir) aşağıdaki hastalıklarda yükselir: 1. Sjögren sendromu: Anti-SSA antikorları, Sjögren sendromlu hastaların %60-70'inde bulunur. 2. Sistemik lupus eritematozus (SLE): SLE hastalarının %25'inde anti-SSA antikorları pozitif olabilir. 3. Romatoid artrit: Bazı romatoid artrit hastalarında da anti-SSA antikorları tespit edilebilir. 4. Neonatal lupus: Hamilelik sırasında anti-SSA antikorlarına sahip annelerden doğan bebeklerde neonatal lupus riski artar. Bu antikorların yükselmesi, kesin tanı için klinik semptomlar ve diğer laboratuvar testleri ile birlikte değerlendirilmelidir.

Membranoproliferatif glomerülonefrit (MPGN)'e neden olan antikorlar iki ana kategoriye ayrılır: 1. İmmün kompleks birikimi ile ilişkili MPGN: Bu tipte, fosfolipaz A2 reseptörüne karşı oto-antikorlar ve C3 nefritik faktör gibi antikorlar rol oynar. 2. Kompleman aktivasyonu ile ilişkili MPGN: Bu durumda, faktör H, faktör I gibi kompleman düzenleyici proteinlere karşı antikorlar ve genetik mutasyonlar kompleman sisteminin aşırı aktivasyonuna yol açar.

Akut dönemde pozitifleşen antikorlar şunlardır: 1. IgM Antikorları: Viral, bakteriyel ve paraziter enfeksiyonların ilk karşılaşma durumunda hızla üretilerek bağışıklık yanıtının oluşmasını sağlar. 2. VCA-IgM Antikorları: Epstein-Barr virüsü (EBV) enfeksiyonlarında akut dönemde ortaya çıkar ve 4-6 hafta içinde kaybolur. Bu antikorların pozitifleşmesi, vücudun hastalığa karşı aktif bir bağışıklık tepkisi gösterdiğini gösterir.

IgM ve IgG antikorları arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Üretim Zamanı: IgM, bir enfeksiyona maruz kalındığında ilk üretilen antikordur ve birincil bağışıklık tepkisinde rol oynar. 2. Yapı: IgM, pentamerik bir moleküldür, yani beş monomerik birimden oluşur. 3. İşlev: IgM, mikroorganizmaların aglütine olmasını sağlar ve tamamlayıcı sistemi aktive eder. 4. Ömür: IgM antikorları kısa ömürlüdür ve enfeksiyondan sonra sayıları hızla artar, ardından IgG üretimi başladığında azalır.

Besin İGG ve İGG4 arasındaki fark, antikorların farklı alt sınıfları olmalarıdır. - İGG, vücudun bakteri, virüs ve toksinlere karşı uzun süreli korunmasını sağlayan bir antikor sınıfıdır ve dört alt sınıfı (İGG1, İGG2, İGG3 ve İGG4) vardır. - İGG4, bu alt sınıflar arasında yer alır ve kompleman sistemini aktive etmez, aksine "bloke edici antikor" olarak işlev görür ve IgE hypersensitivitesi (gerçek alerji) riskini azaltır. Besin intoleransı testlerinde, İGG ve İGG4 düzeylerindeki artışlar, belirli gıdaların organizma üzerindeki potansiyel rahatsız edici etkilerini değerlendirmek için kullanılır.

Ig G ve Ig M moleküllerinin ağırlıkları şu şekildedir: - Ig G: 150.000 molekül ağırlığı. - Ig M: 900.000 molekül ağırlığı veya 900kDa.

Anti HBc ve anti HBe antikorları aynı anda pozitif olabilir. Bu durum, genellikle kronik hepatit B enfeksiyonunda görülür ve virüsün vücuttan atılmasından veya gizlenmeye başlamasından sonra anti HBe pozitif kalır.

Anti-HBe pozitif olması, hepatit B virüsüne karşı vücudun bağışıklık sisteminin antikor ürettiğini gösterir. Ayrıca, inaktif taşıyıcılık olarak adlandırılan, virüsün karaciğerde bulunduğu ancak önemli bir çoğalma göstermediği durumda da anti-HBe pozitif bulunabilir.

Myastenia gravis teşhisinde asetilkolin reseptör antikoru (AChR antikoru) bakılır. Ayrıca, bazı hastalarda kas spesifik tirozin kinaz (MuSK) antikoru da pozitif bulunabilir.

Monoklonal antikorlar önemlidir çünkü: 1. Hastalıklarla mücadelede etkinlik: Her bir monoklonal antikor, belirli bir antijene karşı yüksek özgüllükle bağlanır ve bu sayede hastalıkların teşhisinde ve tedavisinde kullanılır. 2. Hedefe yönelik tedavi: Monoklonal antikorlar, bağışıklık sistemini uyararak hastalığa neden olan hücrelere doğrudan saldırır ve sağlıklı hücrelere zarar vermez. Bu, özellikle kanser gibi durumlarda önemli bir avantaj sağlar. 3. Aşı geliştirme: Aşıların üretiminde kullanılarak vücutta hastalığa karşı ömür boyu dayanıklılık sağlayan antikorların oluşumunu destekler. 4. Yeni ilaçların geliştirilmesi: Monoklonal antikorlar, ilaç direncinin ortaya çıkmasından etkilenmez ve daha az yan etkiye sahip daha etkili ilaçların geliştirilmesine olanak tanır.

Aktif ve pasif bağışıklık arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Aktif Bağışıklık: Vücut, hastalık yapıcı bir mikroorganizma ile karşılaştığında o organizmaya özgü antikor oluşturur. 2. Pasif Bağışıklık: Kişi, hastalıkla savaşan antikoru kendi üretmez, antikorlar dışarıdan verilir.

Anti HBc ve anti HBe antikorları pozitif çıktığında, bu genellikle aşağıdaki durumları işaret eder: - Anti HBc pozitifliği, kişinin geçmişte Hepatit B virüsü ile temas ettiğini gösterir. - Anti HBe pozitifliği, Hepatit B e antijeni (HBeAg) ile mücadelede vücudun antikor ürettiğini ve virüsün çoğalmasının durduğunu ifade eder.

Antinötrofil sitoplazmik antikorlar (ANCA), bazı kanser türlerinde yükselebilir. Bu kanserler arasında: Otoimmün hepatit; Primer sklerozan kolanjit; İnflamatuvar barsak hastalığı. ANCA seviyelerinin yükselmesi, kanser tanısında doğrudan bir kriter değildir ve diğer klinik bulgularla birlikte değerlendirilmelidir. Kesin tanı için bir doktora başvurulması önerilir.

Biyoteknolojide monoklonal ve poliklonal antikorlar şu şekilde tanımlanır: 1. Monoklonal Antikorlar: Tek bir B lenfosit grubundan üretilen, sadece bir benzersiz epitopu tanıyan antikorlardır. 2. Poliklonal Antikorlar: Farklı B hücreleri tarafından üretilen ve aynı antijen üzerinde birden fazla epitopu tanıyan antikorların bir karışımıdır.

ASO (Antistreptolizin O) ve antistreptokoksik antikorlar, grup A streptokok bakterilerinin (GAS) ürettiği streptolizin O adlı toksine karşı vücudun bağışıklık sistemi tarafından üretilen antikorlardır. ASO testi, kandaki ASO seviyesini ölçerek yakın zamanda geçirilmiş bir streptokok enfeksiyonunu tespit etmeye yardımcı olur. Antistreptokoksik antikorlar, streptokok enfeksiyonlarının varlığını ve şiddetini belirlemek için önemli bir göstergedir.

Antikorlar, oksijene en yüksek afiniteye sahip proteinler arasında yer alır.