Anadolu

Elibelinde motifi, Anadolu kilimlerinde bulunur.

Karaman halkı, Moğol istilasından kaçarak Anadolu'ya gelen bir Türkmen boyundan gelmektedir.

Anadolu ve Mezopotamya uygarlıkları haritasını çizmek için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: sosyalciniz.net sitesinde "Anadolu ve Mezopotamya Uygarlıkları Haritası" bulunmaktadır. Wordwall.net sitesinde "Anadolu ve Mezopotamya Uygarlıkları Haritası" adlı etiketli diyagram yer almaktadır. Ayrıca, Storyboardthat.com sitesinde Mezopotamya için boş harita şablonu mevcuttur. Harita çizimi sırasında, Dicle ve Fırat nehirleri, önemli şehirler (Ur, Uruk, Babil gibi), sıradağlar ve diğer dikkat çekici anıtlar gibi coğrafi özelliklerin doğru konumlarda gösterilmesi önemlidir.

Nevali Çori, Şanlıurfa'nın Hilvan ilçesinde yer alan ve Neolitik Çağ'ın önemli bir yerleşimi olarak kabul edilen bir höyüktür. Nevali Çori'nin önemi şu noktalarda ortaya çıkar: - Yerleşik hayata geçiş: İnsanların göçebe yaşam tarzını terk edip yerleşik hayata geçtiği ilk yerlerden biri olarak kabul edilir. - Tarım ve hayvancılık: Kazılarda, tarım ve hayvancılıkla uğraşıldığına dair ipuçları bulunmuştur; özellikle tahıl ürünleri tarımı yapılmıştır. - Mimari yapılar: Anadolu'da inşa edilen dikdörtgen yapıların ilk görüldüğü yerleşim yeridir. - Tapınak ve ortak kullanım alanları: Yerleşimde bulunan tapınak ve diğer yapılar, dini ritüellerin ve sosyal yaşamın merkezi olduğunu gösterir. - Heykel sanatı: İnsan figürlerinin ilk kez heykellere işlendiği yerlerden biri olarak, sanat tarihinde önemli bir yere sahiptir.

Anatolia, Türkçede "Anadolu" anlamına gelir. Antik Yunancada "yükseliş", "doğuş" veya "kalkış" anlamlarına gelir. Romalılar, kendi topraklarının doğusunda kaldığı için günümüzün Anadolu olarak tanımlanan bölgesini "Therma Anadolia" yani "doğu toprağı" olarak adlandırmışlardır. Zaman içinde bölgeye Selçukluların girmesi ve yerleşmesiyle Anatolia kelimesi Anadolu olarak Türkçeleştirilmiştir.

Ankara Savaşı'nda Timur'un amaçları arasında şunlar yer almaktadır: Osmanlı Devleti'ni kontrolü altına almak. Ganimet ve ün kazanmak. Hakaret ve meydan okumaya karşılık vermek. Memlük Devleti'ni ortadan kaldırmak. Ayrıca, Timur'un casuslar aracılığıyla elde ettiği istihbarat sayesinde, düşman ordusunun güzergâhında değişiklikler yaparak en uygun bölgelerden ilerlediği ve hızlı sonuç almak istediği bilinmektedir.

Anadolu'ya yazıyı ilk getiren halklar Akkadlılar ve Assurlular olarak kabul edilir. Anadolu'daki ilk yazılı belgeler, M.Ö. 1950-1750 yıllarına tarihlenen Assur Ticaret Kolonileri Çağı'na aittir.

Türkiye'nin en büyük efsanesi olarak kabul edilebilecek tek bir kişi yoktur, çünkü ülkenin zengin kültürel mirası birçok ünlü efsaneyi barındırır. İşte bazıları: 1. Şahmeran: Mersin'in Tarsus ilçesine ait, yarı yılan yarı insan bir varlığın hikayesidir. 2. Kız Kulesi Efsanesi: İstanbul'da, bir kahinin kehaneti üzerine padişaha kızını yılandan koruma çabası anlatılır. 3. Ağlayan Kaya (Niobe): Manisa'da, Niobe'nin 14 çocuğunun ölümünden sonra taşa dönüştüğü dramatik bir efsanedir. 4. Nemrut Dağı Efsanesi: Adıyaman'da, Kommagene Krallığı'nın kralı Antiochos'un tanrılara yakın olma isteğiyle yaptırdığı heykeller ve bu heykellerin taşıdığı mistik hikayeler. 5. Sarıkız Efsanesi: Kaz Dağları'nda, saf ve iyi kalpli bir kızın iftiraya uğraması ve dağlarda ermiş olduğuna inanılması.

Alimler ve sufilerin Anadolu'ya etkileri şu şekilde özetlenebilir: İslam'ın Yayılması: Sufiler, hoşgörü ve sevgi yoluyla İslam'ı sevdirerek gönülleri fethetmiş, Anadolu'nun en ücra köşelerine kadar İslam'ın yayılmasını sağlamışlardır. Kültürel ve Toplumsal Katkı: Alimler, eğitim kurumları kurarak İslami ilimleri öğretmiş ve halkı ilim ve hikmetle aydınlatmıştır. Manevi Önderlik: Yunus Emre, Mevlana, Hacı Bektaş-ı Veli gibi manevi önderler, sadece dini değil, toplumsal huzuru da sağlamışlardır. Ekonomik ve Sosyal Katkı: Ahi Evran, kurduğu Ahi teşkilatı ile sosyal, ekonomik, dini ve ahlaki alanlarda büyük katkı sunmuştur. Anadolu'nun İslamlaşmasında etkili olan bazı alimler ve sufiler: Hoca Ahmet Yesevi; Mevlana Celaleddin-i Rumi; Ahi Evran; Yunus Emre; Hacı Bektaş-ı Veli; Hacı Bayram-ı Veli.

Anadolu kilimlerinde hayat ağacı, yaşamın sürekliliğini, ölümsüzlüğü, cenneti ve tanrıyı simgeler. Hayat ağacı motifinin bazı anlamları: Evrenin üç bölümünü birbirine bağlayan dünyanın ekseni. Yaratılış ve doğumun sembolü. Gençlik ve sonsuzluk. Güç ve iktidar. Hayat ağacı motifi, Anadolu'da halı dokumacılığında önemli bir yere sahiptir.

Akdeniz Bölgesi'nin güneye bakmasının nedeni, bölgenin coğrafi konumudur. Akdeniz, adını güneyindeki denizden alır ve bu bölge, batıda Köyceğiz'den doğuda Hatay'a kadar uzanan bir şerit halinde yer alır. Ayrıca, Akdeniz Bölgesi'nde dağların kıyıya paralel uzanması, iç kısımlarla ulaşımın geçitlerle sağlanabilmesine neden olur.

Kaniş Karumu, önemli bir tarihi ve kültürel merkezdir çünkü: 1. Anadolu'daki İlk Uluslararası Ticaret Merkezi: M.Ö. II. Bin yılın ilk çeyreğinde, Anadolu ile K. Mezopotamya arasında kurulan ticaret ağının merkeziydi. 2. Organize Ticaretin Doğuşu: Dünyanın ilk organize ticaret merkezi olarak kabul edilir ve burada tüccarlar için kayıt sistemi, vergi toplama ve ticaret kuralları gibi düzenlemeler yapılmıştır. 3. Çivi Yazılı Tabletler: Asur çivi yazısı ile yazılmış binlerce tablet, dönemin siyasi ve hukuki ilişkilerini gösteren mektuplar, senetler ve anlaşma metinleri içerir ve bu tabletler 2015 yılında UNESCO Dünya Belleği listesine alınmıştır. 4. Hitit Uygarlığının Kökenleri: Asur Ticaret Kolonileri Çağı'nın sona ermesinden sonra, Orta Anadolu'da merkezi birliği sağlayan Hitit uygarlığının kökenlerine dayanır.

Akkoyunlular ve Karakoyunlular'ın yaşadığı bölgeler: Akkoyunlular: 14. yüzyılda Horasan'dan Fırat'a ve Kafkas Dağları'ndan Umman Denizi'ne kadar uzanan topraklarda egemen olmuşlardır. Diyarbakır ve çevresine yerleşmişlerdir. Karakoyunlular: Başkenti Tebriz olan devlet, 1380-1469 yılları arasında Doğu Anadolu Bölgesi, Güney Kafkasya, Azerbaycan ve Kuzey Irak topraklarında egemenlik sürmüştür. Yazı Aladağ yaylalarında, kışları ise Diyarbakır ve Fırat civarında geçirmişlerdir.

Selçukluların deniz seferleri iki farklı dönemde gerçekleşmiştir: 1. Ege Denizi'nde Selçuklu Seferi: 1081-1143 yılları arasında Bizans İmparatorluğu'na karşı yapılmıştır. 2. Suğdak Seferi: Anadolu Selçuklu kuvvetleri tarafından 1224-1227 yılları arasında Karadeniz'in kuzey kıyılarına düzenlenmiştir.

Kilimlerde akrep ve yılan motifleri, kötü ruhlardan ve nazardan korunma amacıyla işlenmektedir.

Ölü helvası, Anadolu'da binlerce yıl öncesine dayanan bir gelenek olup, ölen kişinin ardından yapılan bir ritüeldir. Bu geleneğin yapılma nedenleri şunlardır: 1. Ruhun Doyması: Helvanın kavrulurken çıkan kokusunun ölünün ruhunu doyurduğuna inanılır. 2. Dayanışma ve Yardımlaşma: Helvanın yapımına herkesin katılması, yardımlaşma ve paylaşma kültürünün bir göstergesidir. 3. Acı Paylaşımı: Taziyeye gelenlere helva dağıtılması, hep birlikte aynı acıya üzüldüklerini temsil eder. 4. Hayır İşlemi: Ölen kişi adına hayır işlemek ve onun anısına dua etmek amacıyla yapılır.

Sivas, tarih boyunca birçok uygarlığa ev sahipliği yapmıştır. Bunlar arasında: 1. Hititler: Anadolu'nun en eski halklarından biri olan Hititler, Sivas'ta önemli bir uygarlık kurmuşlardır. 2. Asurlular: Hititler'den sonra Sivas topraklarını ele geçirmişlerdir. 3. Lidyalılar: Sivas'ı ele geçirerek bölgeyi Lidya İmparatorluğu'nun bir eyaleti haline getirmişlerdir. 4. Persler ve Romalılar: Daha sonra sırasıyla Sivas'ı kontrol altına almışlardır. 5. Bizanslılar: XI. yüzyılın ortalarında Sivas'ı ele geçirmişlerdir. 6. Selçuklular ve Osmanlılar: Sivas, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde de önemli bir yerleşim merkezi olmuştur.

Malazgirt Savaşı, Muş'ta, Malazgirt Ovası'nda gerçekleşmiştir. Savaşın önemi şu şekilde özetlenebilir: - Anadolu'nun Türk yurdu olması: Savaşın kazanılmasıyla Türklere Anadolu'nun kapıları açılmış ve Anadolu'nun Türk yurdu haline gelmesi süreci başlamıştır. - Bizans'ın zayıflaması: Yenilgi, Bizans İmparatorluğu'nun zayıflamasına ve Balkanlara çekilmesine neden olmuştur. - İslam dünyasında birlik: Malazgirt Zaferi, İslam dünyasında Türklerin askeri ve siyasi liderliğini pekiştirmiş ve birliğe yol açmıştır. - Tarihi dönüm noktası: Bu savaş, Türk ve dünya tarihinin tam anlamıyla dönüm noktalarından biri olarak kabul edilir.

Frigler, M.Ö. 1200'lü yıllarda Güneydoğu Avrupa'dan büyük bir göç dalgası sonucu Anadolu'ya geldiler.

Osmanlı'nın Anadolu'daki diğer Türk beylikleriyle siyasi çatışmaya girmemesinde etkili olan faktörler şunlardır: 1. Gaza ve Cihat Politikası: Osmanlı, Bizans ve Balkanlar'daki hristiyan devletlere yönelik seferler yaparak diğer beyliklerin sempatisini kazanmıştır. 2. Beyliklerin İç Meselelerinden Faydalanma: Osmanlı, beylikler arasındaki taht mücadelelerinde kendi siyasetine uygun olan kişiyi desteklemiş ve bu sayede beyliklerin topraklarına katmıştır. 3. Akrabalık ve Evlilik İttifakları: Osmanlı, diğer beyliklerle akrabalık kurarak çeyiz yoluyla toprak almıştır. 4. Satın Alma ve Miras Yoluyla Toprak Kazanma: Osmanlı, bazı beyliklerin topraklarını satın almış veya miras yoluyla elde etmiştir. 5. Pragmatik Yaklaşım: İlhanlı baskısına doğrudan meydan okumaktan kaçınarak, Bizans sınırına odaklanmış ve bu sayede diğer Türkmen beyliklerinden ayrılmayı başarmıştır.