Akımlar

Cahit Uçuk, belirli bir edebi akıma mensup olmaktan ziyade, gerçekçilik akımını destekleyen bir yazardır.

Amerikan Gerçekçiliği (Realizm), 19. yüzyılın ikinci yarısında ortaya çıkan ve romantizme tepki olarak doğan bir sanat ve edebiyat akımıdır. Akımın bazı özellikleri: Gerçeklik: Günlük hayattaki nesneler ve olaylar gerçeğe yakın şekilde tasvir edilir. Yalınlık: Süslü ve abartılı unsurlardan kaçınılır. Olağanlık: Sıradan ve olağan olaylar işlenir. Tarafsızlık: Sanatçılar, kişisel duygularını eserlerine yansıtmaz. Toplumsal iletiler: Toplumsal sorunlara dikkat çekilir. Amerikan Gerçekçiliği, plastik sanatlar, müzik, edebiyat ve gazetecilik gibi çeşitli alanlarda etkili olmuştur.

Recep Bilginer, belirli bir edebi veya sanatsal akıma mensup olmaktan ziyade, toplumsal ve siyasi konuları ele alan eserler veren bir gazeteci ve oyun yazarı olarak tanınır. Bilginer, 1960 sonrası Türk tiyatrosunda tarihi, sosyal ve siyasi konulardaki eserleriyle öne çıkmıştır. Ayrıca, Bilginer'in eserleri ve gazetecilik çalışmaları, demokratik, cumhuriyetçi ve Atatürkçü bir bakış açısıyla şekillenmiştir.

Ekspresyonist sanat akımı, 20. yüzyılın başlarında, bireyin içsel duygularını ve ruhsal tepkilerini dışa vurmak amacıyla ortaya çıkmıştır. Bu akımın ortaya çıkışında etkili olan bazı faktörler şunlardır: Politik istikrarsızlık ve ekonomik çöküntü: Almanya'da, pozitivizm, naturalizm ve empresyonizm akımlarına karşı bir tepki olarak gelişmiştir. Sanayileşme ve toplumsal değişim: Sanayi devrimi sonrası ruhsal boşluk ve savaş öncesi dönemin kasvetinin sanatçılar üzerinde etkisi olmuştur. Bireysel yalnızlık ve topluma yabancılaşma: Hızlı sanayileşme, bireyin yalnızlaşmasına ve topluma yabancılaşmasına yol açmıştır. Ekspresyonizm, aynı zamanda kübist, fütürist ve fov gibi akımları da kapsayan bir terim olarak, sanatçının içgüdüselliğini ve yaşamı algılama biçimini ifade eder.

Bozkurt Güvenç, belirli bir akıma mensup olmaktan ziyade, sosyal antropoloji alanında çalışmalar yapmış bir bilim insanıdır. Güvenç, insan, kültür, kimlik, eğitim ve değişim sorunları üzerine araştırmalarıyla tanınır.

Çağdaş düşünürlerin mensup oldukları akımlar çeşitlilik göstermektedir. Bazı örnekler: Nurettin Topçu ve Sezai Karakoç: "Hareket Felsefesi" ve "Diriliş Düşüncesi" akımlarının öncüleri olarak kabul edilirler. Roger Garaudy: Eylem felsefesini savunur. Auguste Comte: Pozitivizm akımının kurucusudur. Friedrich Nietzsche: Nihilizm ve varoluşçuluk akımlarını etkilemiştir. Jean-Paul Sartre: Varoluşçuluk akımının temsilcisidir. Max Horkheimer ve Theodor Adorno: Frankfurt Okulu'na mensupturlar ve Eleştirel Teori geliştirmişlerdir. Bu akımlar, 19. yüzyıldan günümüze kadar olan dönemde ortaya çıkmış ve çağdaş felsefi düşünceyi şekillendirmiştir.

Erol Göka, belirli bir akıma mensup olmaktan ziyade, psikiyatrinin sosyal bilimlerle ve felsefeyle kesişim noktalarında çalışmalar yapan bir uzmandır. Göka, insanın dinamik özellikleri ve grup varlığına olan ilgisi nedeniyle psikodinamik yönelimli klinik uygulamalara ve grup psikoterapilerine yönelmiştir. Ayrıca, büyük grupların davranışlarının dinamiklerine ve tarihsel kökenine yönelik araştırmalarıyla tarihsel psikoloji alanına katkı sağlamaktadır.

Ahmed Güner Sayar, iktisat teorisi ile tarihi birleştiren çalışmalar yapan bir araştırmacı ve yazardır. Belirli bir akıma mensup olmaktan ziyade, Osmanlı-Türk toplumunda iktisadi geri kalmışlık, kapitalizmde iktisat siyasaları ve iktisat metodolojisi gibi konularda özgün görüşler ortaya koymuştur.

Yılmaz Özakpınar, Türk milliyetçiliği akımına mensuptur.

Evet, daimicilik (perennializm) ve perennial felsefe aynı kavramı ifade eder. Perennializm, evrensel hakikat ilkelerinin tüm insanlar ve kültürlerde ortak olarak mevcut olduğuna dair felsefi düşünüşü tanımlar.

Modern sanat tablolarından bazıları şunlardır: Soyut tablolar. Doğadan ilham alan tablolar. 3D kabartmalı tablolar. Kişisel ve duygusal tasarımlar. Retro ve vintage tablolar. Dijital sanat. Modern sanat tablolarına şu sitelerden ulaşılabilir: tablohane.com; pluscanvas.com; tablolife.com; gaagart.com.

Abdullah Cevdet, Batıcılık (Batılılaşma) akımına mensuptur. Tam Batıcı olarak nitelendirilen Abdullah Cevdet, "ikinci bir medeniyet yoktur, medeniyet Avrupa medeniyetidir" diyerek Avrupa'nın her açıdan örnek alınması gerektiğini savunmuştur.

Chicago Okulu'nun en önemli temsilcisi olarak birkaç isim öne çıkmaktadır: Robert E. Park. George Herbert Mead. John Dewey. Gary Becker. Chicago Okulu için tek bir anahtar teorisyen ve gruptan bahsetmek mümkün değildir; farklı disiplinlerden gelen, birbirleriyle düşünsel anlamda etkileşimde bulunan isimlerden oluşur.

Fuad Köprülü'nün Türk edebiyatına katkıları şunlardır: Modern edebiyat tarihçiliğinin kurucusu olarak, edebiyat, sosyoloji, kültür, medeniyet, din, tasavvuf, dil, hukuk, iktisat, musiki ve siyaset gibi alanlarda eserler vermiştir. 1913'te Bilgi Mecmuası'nda yayımlanan "Türk Edebiyatı Tarihinde Usul" adlı makalesi, Türk edebiyatı tarihinin bilimsel metotlarla nasıl yazılması gerektiğini ortaya koymuştur. 1919'da yayımlanan "Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar", tasavvuf edebiyatı ve milli ruhu resmetmiştir. 1921'de yayımlanan "Türk Edebiyatı Tarihi", Türk edebiyatı tarihini ilmi ve metodik olarak ortaya koyan ilk eserdir. Fecr-i Ati ve Milli Edebiyat akımlarının etkisinde şiirler yazmış, bu akımların Türk edebiyatına yerleşmesine katkı sağlamıştır. Türk Derneği, Türk Yurdu Cemiyeti, Türk Ocağı gibi kuruluşların çalışmalarında yer alarak Türkçülük düşüncesinin yaygınlaşmasına katkıda bulunmuştur. Latin alfabesinin kabulüne karşı çıkmış ve bu konudaki itirazlarını yazılarında dile getirmiştir.

20. yüzyılda resim sanatında birçok önemli gelişme ve akım meydana gelmiştir: Sanayi-i Nefise Mektebinin Kurulması. Batılı Tekniklerin Kullanımı. Empresyonizm. Modernizm. Gerçekçilik Arayışları. Bu dönemde Türk ressamlar, eserlerinde Türk kültür, gelenek, görenek ve yaşantılarını yansıtmışlardır.

Fıçı filozofu olarak bilinen Sinoplu Diyojen, Kinik (Kinizm) felsefe akımına mensuptur.

Modernist hikaye anlayışı, klasik edebiyatın kurallarını reddeden ve I. ve II. Dünya Savaşlarının insanlık üzerindeki yıkıcı etkilerine tepki olarak ortaya çıkan bir sanat-edebiyat akımıdır. Modernist hikayenin bazı özellikleri: Çoklu anlatıcı: Hikayenin bir kısmı bir karakter, diğer kısmı başka bir karakter tarafından anlatılabilir. Flashback tekniği: Yazar, olayların nedenini açıklamak için zamanda geriye gidebilir. Umutsuzluk ve endişe: Karakterler geleceğe dair umutsuz ve endişelidir. İç monolog ve bilinç akışı: Karakterlerin olaylar karşısındaki tutumları ve ani duygu değişimleri olduğu gibi aktarılır. Zaman-mekan birliği yok: Belirsiz bir zaman ve mekanda geçen hikayelerde düğüm, serim, çözüm bölümleri yer almaz. Alegori ve metafor: Metaforlar ve alegoriler sıkça kullanılır. Modernist hikaye anlayışının temsilcileri arasında Franz Kafka, Albert Camus, J. P. Sartre, Sait Faik Abasıyanık, Oğuz Atay ve Ferit Edgü bulunur.

Hamit Görele, kübizm ve empresyonizm akımlarından etkilenerek geliştirdiği özgün tarzıyla tanınır. İlk dönemlerinde André Lhote'un etkisiyle kübizme yakın resimler yapmıştır. Daha sonra izlenimciliğe kaymış, non-figüratifi geometrik olanaklarla birleştirerek konstrüktivist yapıtlar ortaya koymuştur. 1955 sonrasında ise yarı soyut ve stilize bir tutum benimsemiş, geometrik soyut denemelerde bulunmuştur.

Murathan Mungan, belirli bir akıma mensup olmaktan ziyade, postmodern sanat anlayışı ile eserler veren bir yazardır. Mungan, eserlerinde mitolojik ve tarihi obje ve motifleri kullanır, Doğu ve Batı hikayeciliğini birleştirmeye çalışır. Murathan Mungan'ın bazı eserleri: Oyunlar: "Mahmud ile Yezida", "Bir Garip Orhan Veli". Şiirler: "Osmanlıya Dair Hikâyat", "Kum Saati", "Sahtiyan". Hikayeler: "Son İstanbul", "Cenk Hikayeleri".

Cemil Meriç, herhangi bir akıma mensup olmaktan ziyade, eleştirel sosyologlar çizgisine dahildir. Meriç, sosyolojiyi bir ideoloji olarak değerlendirirken, onun sadece bir ideoloji olmadığının da farkındadır. Ayrıca, Cemil Meriç'in düşünceleri, eserleri ve günlükleri incelendiğinde, farklı düşünce akımları ve düşünürlerin görüşleri arasında zaman zaman savrulmalar yaşadığı görülmektedir.