AkciğerSağlığı

Mukoviszidose (kistik fibroz), genetik bir hastalıktır ve vücutta mukus, ter ve sindirim sıvılarının normalden daha yoğun ve yapışkan hale gelmesine neden olan bir bozukluktan kaynaklanır. Hastalığın temel belirtileri şunlardır: - Kronik öksürük: Yapışkan mukus birikimi, sürekli öksürüğe ve akciğer enfeksiyonlarına yol açabilir. - Nefes darlığı: Akciğerlerdeki mukus birikimi, nefes almayı zorlaştırır. - Sindirim sorunları: Pankreasın etkilenmesi, sindirim enzimlerinin yeterince salınmamasına ve kilo kaybı ile büyüme geriliğine neden olabilir. - Tekrarlayan akciğer enfeksiyonları: Hastalık ilerledikçe, akciğer enfeksiyonları sık sık tekrarlayabilir. Teşhis, yenidoğan tarama testleri, ter testi ve genetik testler ile konur. Mukoviszidose, yaşam boyu süren bir hastalık olmasına rağmen, modern tıp sayesinde hastaların yaşam kalitesi artırılabilir ve ömür uzunluğu uzatılabilir.

KOAH hastalarında FEV1 (Zorlu Ekspiratuar Hacim) değeri %80'in üzerinde olmalıdır. Bu değerin düşmesi, akciğerlerde bir sorun olduğunun ve hastalığın ilerlediğinin göstergesi olabilir.

Akciğer yaşı testi olarak nefes tutma testi yapılabilir. Bu test için şu adımlar izlenir: 1. Hazırlık: Ayağa kalkın ve kalp atışlarınızın normal seviyede olduğundan emin olun. 2. Derin nefes: Derin bir nefes alın. 3. Nefes tutma: Nefesinizi tutabildiğiniz kadar tutun ve süreyi kronometre ile ölçün. Değerlendirme: 41-49 saniye: Değerler normal kabul edilebilir. 50 saniye ve üzeri: Akciğer kapasitesi üst seviyede olabilir. 40 saniye ve altı: Göğüs ağrısı, nefes darlığı gibi durumlar varsa uzman bir doktora başvurulmalıdır. Evde yapılan testlerin tıbbi kesinliği yoktur.

Göğüsten kan gelmesi (hemoptizi), birçok ciddi hastalığın belirtisi olabilir. Bu hastalıklar arasında: Akciğer kanseri ve tüberküloz (verem); Bronşektazi, akciğerin mantar enfeksiyonları ve akciğer apseleri; Pnömoni (zatürre); Damar bozuklukları ve akciğere pıhtı atması (emboli); Kalp kapak hastalıkları (mitral darlık) ve doğumsal kalp hastalıkları; Travmalar ve yabancı cisimlerin nefes borusuna kaçması. Bu tür bir belirti ortaya çıktığında, derhal bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

Pnömokonyoz hastalığı, zararlı tozların uzun süreli solunması sonucu akciğerlerde birikmesi ve hasara yol açması nedeniyle ortaya çıkar. Başlıca nedenleri: - Mesleki maruziyet: Madencilik, inşaat, taşlama, tarım gibi tozlu alanlarda çalışmak. - Hava kirliliği: Yoğun hava kirliliğine maruz kalmak. - Yaygın toz türleri: Silika, kömür, asbest gibi ince toz partikülleri. Ayrıca, bağışıklık sistemi aksaklıkları ve öksürük refleksinin yetersizliği de pnömokonyoz riskini artırabilir.

Plevra hastalıkları, özellikle altta yatan nedenlere bağlı olarak, tehlikeli olabilir. Plevral efüzyon (plevra zarları arasında sıvı toplanması) durumunda, bu sıvı akciğere baskı yaparak nefes darlığı ve göğüs ağrısı gibi belirtilere yol açar. Tehlikeli durumlar arasında, enfeksiyon kaynaklı plörezilerde çok büyük oranda iyileşme olması, ancak akciğer kanserinin plevraya sıçramasının hayati tehlikeye yol açması yer alır. Bu nedenle, plevra hastalıklarının teşhisi ve tedavisi için bir uzmana başvurulması önemlidir.

Spontan pnömotoraks, yani akciğer sönmesi, genellikle altta yatan bir hastalık olmadan kendiliğinden gelişir. Bunun başlıca nedenleri şunlardır: 1. Hava Kistleri (Bleb veya Bül): Akciğerin üst kısmında yer alan ve zarın hemen altında bulunan hava keseciklerinin patlaması sonucu atmosferik hava bronşlar aracılığıyla akciğer zarları arasına dolar. 2. Sigara Kullanımı: Sigara, akciğer cidarının yapısını bozarak pnömotoraks riskini artırır. 3. Genetik Faktörler: Marfan veya Ehler-Danlos gibi genetik sendromlarda akciğer yapısı bozuk gelişeceğinden kolay pnömotoraks meydana gelir. 4. Adet Dönemleri: Adetin başlamasından önceki günler akciğerde hava kistleri oluşarak pnömotoraks riski yaratabilir. Ayrıca, travmatik durumlar ve tıbbi müdahaleler de spontan pnömotoraksa yol açabilir.

Akciğer rahatsızlığı olan bir kişinin nasıl yatması gerektiği, rahatsızlığın türüne ve şiddetine bağlı olarak değişebilir. Yan yatış pozisyonu: Genel olarak, akciğer rahatsızlığı olan kişilerde yan yatış pozisyonu önerilir. Hastalıklı tarafa yatış: Hastalık akciğerin sol tarafında geliştiyse, hastanın soluna yatması daha rahat hissettirebilir. Karın üstü yatış: Karın üstü yatış, akciğer kapasitesinde bir değişiklik yaratmasa da direnci düşürür ve kişi daha rahat nefes alıp verebilir. Nefes darlığı yaşayan bir kişinin en rahat ettiği pozisyonu bulması önemlidir. Ancak, ciddi bir rahatsızlık durumunda bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Motor sürmek doğrudan akciğerleri yormaz, ancak bazı dolaylı etkiler nedeniyle akciğer sağlığını olumsuz etkileyebilir. Örneğin, hava kirliliği ve egzoz dumanı gibi motor kullanımının beraberinde getirdiği kirleticiler, akciğerlere zarar verebilir ve fonksiyonlarını azaltabilir. Akciğer sağlığını korumak için, temiz hava solumak, sağlıklı beslenmek, düzenli egzersiz yapmak ve zararlı maddelerden uzak durmak önemlidir.

Özgü Kaya'nın hastalığı akciğer yetmezliği olarak belirtilmiştir.

Akciğer su toplaması (plörezi) tek başına tehlikeli değildir, ancak genellikle başka bir hastalığın belirtisidir ve bu hastalıklar ölümcül olabilir. Tehlike oluşturabilecek durumlar: Akciğer kanseri: Kanserin plevral boşluğa sıçraması doğrudan ölümcül olabilir. Enfeksiyonlar: Tedavi edilmezse veya yanlış tedavi uygulanırsa enfeksiyonlar ölüme yol açabilir. Mezotelyoma: Asbest solunumuna bağlı olarak ortaya çıkan akciğer zarı kanseri, tedavi edilmezse ölüme neden olabilir. Genel olarak, plörezinin erken teşhisi ve tedavi sürecinin erken başlaması, iyileşme süreci açısından faydalıdır.

Akciğerde konsolidasyon, her zaman ciddi bir tehlike oluşturmayabilir; ancak, altta yatan nedenin belirlenmesi için mutlaka bir uzmana başvurulmalıdır. Konsolidasyon, akciğerdeki hava keseciklerinin (alveoller) sıvı, irin veya hücrelerle dolması sonucu ortaya çıkan, yoğun ve sınırları belirgin bir lezyondur. Konsolidasyonun görülebileceği bazı durumlar şunlardır: Zatürre. Akciğer kanseri. Tüberküloz (verem). Mantar enfeksiyonları. Hangi hastalığın konsolidasyona neden olduğunun belirlenebilmesi için hastanın detaylıca muayene edilmesi gerekir.

FEV1/FVC oranının normal değeri genellikle %80 veya daha fazlası olarak kabul edilir. Ancak, yaşla birlikte bu oran azalabilir. FEV1/FVC oranının yorumlanması ve kesin değerler için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Volümetrik ventilasyon, mekanik ventilasyon sırasında akciğerlerde oluşturulacak volümün, uygulanan basınç, zaman, akım ve volüm arasındaki etkileşimlerle belirlenmesi anlamına gelir. Bu yöntemde, cihaz üzerinde ayarlanması gereken temel parametreler şunlardır: - tidal volüm (soluk hacmi); - dakika solunum sayısı; - I/E oranı veya inspirasyon süresi; - ekspirasyon sonu pozitif basınç (PEEP) değeri; - FiO2 (hastaya verilen taze gazın oksijen oranı).

Akciğerleri temizlemeye yardımcı olan bazı besinler ve yöntemler şunlardır: Besinler: Zencefil ve zerdeçal. Sarımsak. Pancar. Yeşil çay ve kahve. Su. Doğal yöntemler: Buhar terapisi. Egzersiz. Akciğer sağlığını korumak için sigara ve hava kirliliğinden uzak durmak önemlidir. Herhangi bir sağlık sorunu veya beslenme düzeni değişikliği durumunda bir uzmana danışılması önerilir.

Sigaradan sonra gelen balgam, bazı durumlarda tehlikeli olabilir. Sigara kullanımının bırakılmasıyla birlikte akciğerler kendini temizlemeye başlar ve bu süreçte mukus oluşumu artar. Ayrıca, balgamda kan, şiddetli göğüs ağrıları, sık tekrarlayan enfeksiyonlar, uyku hali ve halsizlik gibi belirtiler de ortaya çıkabilir.

Efub tıpta "plevral efüzyon" olarak adlandırılır. Plevral efüzyon, akciğerlerin etrafında bulunan plevra boşluğunda anormal miktarda sıvı birikmesi durumudur.

Hasan Koç'un hastalığı, akciğer yüksek tansiyonu olarak da bilinen "pulmoner hipertansiyon"dur.

İbni Sina, sigaranın sağlığa zararlı olduğunu ve akciğer sağlığı için içilmemesi gerektiğini belirtmiştir.

Hipoksemik solunum yetmezliği, kan dolaşımında yeterli miktarda oksijen bulunmaması durumudur. Bu durum, akciğerlerin oksijen alışverişinde sorun yaşaması sonucu ortaya çıkar ve aşağıdaki gibi belirtilerle kendini gösterebilir: - nefes darlığı; - hızlı solunum; - siyanoz (ciltte mavi renklenme); - baş dönmesi ve halsizlik. Hipoksemik solunum yetmezliğinin nedenleri arasında KOAH, astım, zatürre, akciğer ödemi ve obezite gibi hastalıklar yer alır. Tedavi, altta yatan nedenin ortadan kaldırılması ve oksijen tedavisi gibi yöntemlerle yapılır.