Akciğer

SFT (Solunum Fonksiyon Testi), akciğerlerin çalışma performansını ölçmek için kullanılan bir testtir. Bu test ile: Nefes alıp verme sırasındaki hava akımı ve akciğer hacimleri değerlendirilir; Akciğerlerdeki daralmalar tespit edilir; Kana yeterli oksijen transferi yapılıp yapılmadığı anlaşılır; Tedavi yöntemlerinin etkinliği ölçülür; Çevresel faktörlerin (hava kirliliği gibi) etkileri incelenir. SFT, genellikle astım, KOAH, kronik bronşit gibi solunum yolu hastalıklarının tanı ve tedavisinde kullanılır. Test öncesinde, doğru sonuçlar için sigara içilmemesi, ağır egzersiz yapılmaması ve bazı ilaçların kesilmesi gibi önlemler alınır.

İnsan ciğerinin kaç yıl yaşadığına dair bir bilgi bulunamamıştır. Ancak, akciğerlerin yenilenme süreci kişiden kişiye değişse de, yaklaşık 10 yıldır tek kötü alışkanlığı sigara içmek olan, sağlıklı beslenip düzenli bir yaşam tarzı benimsemiş 30-35 yaşlarındaki bir kişi sigarayı bırakırsa akciğerlerin yenilenme süreci yaklaşık 6 ay sürer. Akciğerlerin kendini yenileme yeteneği sınırlıdır. Akciğerlerle ilgili bir sağlık sorunu durumunda bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Akciğer sa ifadesi, tıbbi bir terim olan "akciğer kanseri" anlamına gelebilir. Akciğer kanseri, akciğerlerdeki hücrelerin kontrolsüz çoğalması sonucu oluşan bir kanser türüdür. Akciğer kanserinin bazı belirtileri: sürekli ve geçmeyen öksürük; nefes darlığı; göğüs ağrısı veya rahatsızlığı; kanlı balgam; açıklanamayan kilo kaybı ve iştahsızlık. İki ana türü vardır: küçük hücreli akciğer kanseri ve küçük hücreli olmayan akciğer kanseri. Risk faktörleri arasında sigara kullanımı, pasif içicilik, radon gazı, asbest ve hava kirliliği bulunur.

Akciğer küçük hücreli nöroendokrin karsinomu, akciğer kanserlerinin %20-25'ini oluşturan, hızlı ilerleyen ve kötü prognozlu bir tümör türüdür. Özellikleri: Hücre tipi: Küçük, mavi ve malign hücrelerle karakterizedir. İlişki: Genellikle tütün kullanımı ile ilişkilidir. Yayılma: Kan yoluyla diğer organlara (beyin, karaciğer, kemik iliği vb.) erken ve sık yayılır. Belirtiler: Öksürük, nefes darlığı, kilo kaybı, kemik ağrıları gibi semptomlar görülebilir. Tedavi: Temel tedavi yöntemi cerrahidir. Alt tipler: Büyük hücreli nöroendokrin karsinom (BHNEK). Küçük hücreli akciğer karsinomu (KHAK).

Akciğer testi ve göz muayenesinin yapılma nedenleri şu şekildedir: Akciğer Testi: Akciğer grafisi veya fonksiyon testi, akciğerlerde herhangi bir problem olup olmadığını anlamak ve eğer bir sorun varsa rahatsızlığın derecesi ile türünü tespit etmek için yapılır. Özellikle toza maruz kalınan işlerde hizmet veren kişilerin akciğer sağlığını kontrol etmek amacıyla belirli aralıklarla yaptırması gereklidir. Göz Muayenesi: Göz muayenesi, kişinin göz merceğinin ışığı kırma oranını tespit etmek ve gözlük kullanması gerekip gerekmediğini belirlemek için yapılır. Ayrıca, diyabet, hipertansiyon, tiroit hastalıkları ve beyin tümörleri gibi sistemik hastalıkların ilk bulguları gözde görülebileceğinden, genel sağlık durumu hakkında da bilgi verir.

Akciğer ışın tedavisinin yan etkileri genellikle tedavinin başlamasından iki-üç hafta sonra ortaya çıkar. Bu yan etkilerden bazıları: ciltte kızarıklık, kuruluk, kaşıntı ve hassasiyet; tedavi bölgesindeki kılların dökülmesi; yemek borusunun tedavi sahası içinde kalması nedeniyle yutma güçlüğü ve boğaz ağrısı; yorgunluk ve halsizlik; iştah azalması. Yan etkilerin şiddeti, uygulanan radyoterapi dozuna, tedavi sahasının büyüklüğüne ve diğer bireysel faktörlere bağlı olarak değişebilir. Herhangi bir yan etki durumunda, bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Posterobazal kelimesi, Latince kökenli olup "arka ve alt" anlamına gelir. Bu terim, akciğer anatomisinde sağ akciğerin alt lobunun arka ve alt kısmını ifade etmek için kullanılır. Ayrıca, kalp kasının posterobazal kısımlarının depolarizasyonu gibi farklı bağlamlarda da kullanılabilir.

Akciğer tüberkülozu tanısı şu adımlarla konulur: 1. Hasta Değerlendirmesi: - Detaylı hasta öyküsü alınır. - Fizik muayene yapılır. - Risk faktörleri değerlendirilir. - Belirti ve bulgular incelenir. 2. Temel Testler: - Tüberkülin Deri Testi (PPD/Mantoux Testi): Bağışıklık sisteminin tüberküloz bakterisine karşı verdiği tepkiyi ölçer. - Kuantiferon-TB Gold Testi (Kan Testi): Kanda tüberküloza karşı oluşan bağışıklık yanıtını ölçer. - Balgam Mikroskopisi ve Kültürü: Balgamda tüberküloz basilinin varlığını araştırır. 3. Görüntüleme Yöntemleri: - Akciğer Röntgeni: Akciğer tüberkülozunu desteklemek için kullanılır. - Bilgisayarlı Tomografi (BT): Akciğer veya diğer organlardaki tüberküloz lezyonlarını daha ayrıntılı incelemek için kullanılır. 4. İleri Tetkikler: - Bronkoskopi, Lenf Bezi Biyopsisi, İdrar Testleri, Moleküler Testler gibi yöntemler gerekebilir. Tüberküloz tanısının doğru ve hızlı yapılması, tedavinin başarısı için kritik öneme sahiptir.

Akciğerde lenfositler, akciğerdeki lenf düğümlerinde bulunan beyaz kan hücreleridir. Lenfoma, lenfositlerin anormal çoğalmasıyla oluşan bir kanser türüdür. Akciğer lenfoması, lenf düğümlerinde veya akciğerdeki diğer lenf dokularında gelişebilir. Lenfoma belirtileri arasında lenf bezlerinde şişlik, açıklanamayan kilo kaybı, gece terlemeleri ve yorgunluk bulunur. Teşhis ve tedavi için bir sağlık uzmanına başvurulması önerilir.

Günde 1 paket sigara içmek, akciğerlerde her yıl 150 yeni mutasyona neden olur. Sigara dumanı, akciğer dokusuna büyük zarar veren 70'ten fazla kanserojen madde içerir. Sigara kullanımının diğer organlarda da hasar oluşturduğu bilinmektedir: Gırtlakta 97, yutakta 39, ağız bölgesinde 23, bağırsakta 18 ve karaciğerde 6 mutasyon meydana gelir. Sigara kullanımı, astım gibi solunum yolu hastalıklarının şiddetini artırabilir ve bu hastalıkların kontrolünü zorlaştırabilir. Sigara kullanımının güvenli bir seviyesi yoktur; pasif sigara dumanına maruz kalmak bile çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir. En doğru bilgi ve yönlendirme için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Akciğerden kalbe kan getiren damarlara pulmoner venler veya akciğer toplardamarları denir. Pulmoner venler, oksijenlenmiş kanı akciğerlerden kalbin sol kulakçığına (sol atriyum) taşır.

"Akciğer parankim yapılarının değerlendirilmesinde her iki akciğer parankimi normaldir" ifadesi, her iki akciğerin de sağlıklı olduğu ve parankim dokularında herhangi bir anormallik bulunmadığı anlamına gelir. Akciğer parankimi, akciğerlerin esnek ve hava ile dolabilen kısmıdır. Ancak, bu ifade yalnızca bir değerlendirme bulgusu olup, kesin tanı ve tedavi için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Sağ hiler lenf nodu, sağ akciğerin hiler bölgesinde bulunan lenf nodlarını ifade eder. Hiler lenf nodları, trakea bifurkasyon açısında yerleşmiş olup, genellikle inferior trakeobronşiyal lenf nodları olarak da adlandırılır. Lenf nodlarının şişmesi, enfeksiyon, bağışıklık sistemi bozuklukları veya kanser gibi çeşitli sağlık sorunlarının belirtisi olabilir. Lenf nodu şişmesi durumunda, doğru teşhis ve tedavi için bir sağlık uzmanına başvurulması önerilir.

Akciğer grafisinde yan çekim (lateral), özellikle bazı durumlarda yapılır: Göğüs kafesinin neresinde bir anormalliğin olduğunu belirlemek için: PA grafide görülen bir anormalliğin, göğüs kafesinin önünde, arkasında veya ortasında olup olmadığını anlamak gerektiğinde. Akciğer zarları arasında biriken az miktardaki sıvıyı (plevral efüzyon) saptamak için: Yan grafi, sıvının ilk olarak biriktiği arka köşeleri daha hassas bir şekilde gösterir. Akciğerin tepe noktalarını (apeks) detaylı incelemek için: Özellikle Pancoast tümörü gibi ana damarlara veya sinirlere baskı yapabilen tümörlerin değerlendirilmesinde. Kaburga kırıklarını veya üst üste binen anatomik yapıları ayırmak için: Oblik çekimler, bu tür durumları daha iyi belirlemek amacıyla yapılır. Ayrıca, lateral dekübit çekimi, akciğerdeki bir opaklığın serbest hareket eden bir sıvı mı yoksa sabit bir kitle mi olduğunu ayırt etmek için de kullanılır.

Akciğer aerasyon kaybının bazı nedenleri: Pnömoni (zatürre). Atelektazi (akciğer büzülmesi). Pnömotoraks (akciğer sökülmesi). Plevral efüzyon. Bronş tıkanıklığı. Pulmoner ödem. Akciğer yaralanmaları. Aerasyon kaybı, çoğunlukla göğüs röntgeni veya bilgisayarlı tomografi gibi görüntüleme testlerinde fark edilir.

Torasentez sonrası akciğerin ne kadar sürede açılacağı, kişinin sağlık durumuna ve yaşına bağlı olarak değişebilir. Ancak, ağır kaldırmaktan ve zorlayıcı aktivitelerden kaçınılması önerilir. Torasentez sonrası akciğerin açılma süresi hakkında daha kesin bilgi için, işlemi gerçekleştiren sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Pulmoner embolide (PE) meydana gelen bazı fizyopatolojik olaylar: Kan akışının engellenmesi. Damar hasarı. Pıhtılaşmaya yatkınlık. Pulmoner hipertansiyon. Akciğer enfarktüsü. Şantlı perfüzyon ve arteryel hipoksemi. PE, hızlı tedavi gerektiren ciddi bir sağlık sorunudur.

Evet, elektronik sigara ciğere zarar verebilir. Elektronik sigara buharındaki kimyasallar akciğer dokularında kalıcı hasar bırakabilir ve şu hastalıklara yol açabilir: EVALI (E-sigara veya Vaping Ürünleriyle İlişkili Akciğer Yaralanması). Bronşiolit obliterans (patlamış mısır hastalığı). Akciğer sönmesi. Ayrıca, elektronik sigara kullanımı uzun vadede akciğer kanseri ve kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.

ICD-10 kodu C34, "Bronşların ve akciğerlerin malign neoplazmı" anlamına gelir. Bu kod, kendi içinde şu alt kodlara ayrılır: C34.0: Ana bronş; C34.1: Üst lob (bronş); C34.2: Orta lob (bronş); C34.3: Alt lob (bronş); C34.8: Bronş ve akciğerler, üst üste binen birçok alan; C34.9: Bronş veya akciğerler, tanımlanmamış. ICD-10, Uluslararası Hastalık Sınıflandırması'nın 10. revizyonudur ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından yayınlanır.

Sigara içenlerin ciğerlerinin siyah olmasının nedeni, ciğerlerde biriken karbon bazlı parçacıklardır. Sigara dumanı solunduğunda, binlerce küçük karbon bazlı parçacık akciğerlere girer. Ayrıca, uzun süre düzenli olarak sigara kullanan kişilerde ciğerlerinin siyah renge bürünmeye başladığı ve 30 yıllık bağımlılıktan sonra sigara içen birinin ciğerlerinin neredeyse tamamen katranla kaplanarak siyaha döndüğü gözlemlenmiştir.