Ahilik

Ahilik teşkilatının ilk olarak Kırşehir'de ortaya çıktığı düşünülmektedir. Bazı araştırmalara göre ise, teşkilat ilk olarak Ahi Evran'ın 1205 yılında Anadolu'ya gelmesinden kısa bir süre sonra Kayseri'de kurulmuştur.

Ahiliğin Türk kültürüne ve Anadolu'nun sosyal hayatına katkıları şunlardır: Anadolu'nun Türkleşmesi ve İslamlaşması: Ahilik, 13. yüzyılda köylere kadar yayılarak Anadolu'nun daha kısa sürede Türkleşip İslamlaşmasını sağlamıştır. Sosyal Dayanışma ve Yardımlaşma: Ahilik, esnaf ve sanatkârlar arasında dayanışma ve yardımlaşmayı teşvik etmiştir. Eğitim: Ahilik, mesleki, dini ve ahlaki eğitimin yanı sıra askeri talim de vermiştir. Ekonomik Düzen: Ahilik, adil ve verimli bir ekonomik sistem kurmuş, meslek erbabı ile üretici-tüketici arasındaki ilişkileri düzenlemiştir. Kültürel Katkı: Ahilik, dini-tasavvufi değerler ile çerçevelenmiş bir ahlak anlayışı geliştirerek, bu değerleri Anadolu halkının sosyal hayatında kökleştirmiştir. Gençlerin Eğitimi: Ahilik, gençlerin iyi yetişmesini ve meslek kazanmasını sağlamış, böylece eğitimli ve nitelikli bir orta sınıf oluşturmuştur.

Ahiler, Anadolu'nun Türk ve Müslüman yurdu olmasında, Türkleşip İslamlaşmasında ve vatanlaşmasında önemli bir rol oynamışlardır. Ahilerin önemli olmasının bazı nedenleri: Esnaf ve zanaatkar eğitimi: Göçebe Türkmenleri işbaşında eğiterek kaliteli ve üretici olmalarını sağlamışlardır. Sosyal güvenlik: Fakirleri, garipleri ve kimsesizleri korumuş, onlara yardım etmişlerdir. Dayanışma ve kardeşlik: Ötekileştirmeden bir dayanışma ve kardeşlik modeli ortaya koymuşlardır. Kültürel katkı: Türkçe'nin Anadolu'da hakim dil olmasına katkıda bulunmuşlardır. Askeri destek: Orduya asker ve meslek bilgileri ile destek sağlamışlardır. Eğitim: Dini ve tasavvufi eğitim vererek insanların iyi bir Müslüman olmalarını sağlamışlardır.

Ahi Evran, Kırşehir'e 32 çeşit esnafı teşkilatlandırmak ve Ahilik sistemini yaymak amacıyla gelmiştir. 1206 yılında, o dönemdeki ismi "Gülşehri" olan Kırşehir'e yerleşmiş ve ömrünün sonuna kadar burada yaşamıştır.

Ahilikte meslek örgütleri, esnaf ve sanatkârların iş yaşamını düzenleyen ve çeşitli fonksiyonlar üstlenen yapılardır. Başlıca meslek örgütleri: Esnaf Heyeti: Yiğitbaşı, Kethüda, Nakip ve Şeyh'ten oluşur. Lonca Teşkilatları: Aynı mesleğe sahip kişilerin bir şeyh veya pir’in kontrolü altında bir araya geldiği yerlerdir. Ahilikte mesleki dereceler ise yamaklık, çıraklık, kalfalık ve ustalık olarak sıralanır.

Ahilik ve ticaret arasındaki ilişki şu şekilde özetlenebilir: Ahilik, XIII. yüzyılda Anadolu'da, asıl adı Şeyh Nasîrüddin Mahmud b. Abbas olan Ahî Evrân tarafından kurulan, toplumun meslek ve sanat alanında yetişmesini, ahlaken gelişmesini esas alan dinî, içtimaî ve iktisadî bir teşkilattır. Ahilikte ticaret, ibadet bilinciyle yapılır ve doğruluk, dürüstlük, helal kazanç gibi ilkelere dayanır. Ahilik, ticari hayatta toplumun faziletli, erdemli ve huzurlu bir yapıya sahip olmasında önemli işlevler üstlenmiştir. Ahilik ilkeleri, günümüzde iş ahlakı, meslek standartları, mesleki eğitim ve fikri mülkiyet hakları gibi kavramlara rehberlik etmektedir.

2025 yılı için Ahilik ödül töreninin ne zaman yapılacağına dair bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, Ahilik Haftası her yıl eylül ayının üçüncü haftasında, 23-29 Eylül tarihleri arasında kutlanmaktadır. 2024 yılında 3. Uluslararası Ahilik ve Ahi Evran Yarışmalarında dereceye giren öğrencilere ödülleri 25 Eylül 2024 tarihinde verilmiştir. Daha fazla bilgi için Ahilik Haftası'nın resmi web sitesi olan ahilik.ticaret.gov.tr ziyaret edilebilir.

Yedi kapı sembolü, farklı bağlamlarda çeşitli anlamlar taşıyabilir: Tasavvufta, yedi kapı, yücelik anlamında gök kapısından geçiş yaparak fiziksel bedenden metafizik semalara yükselişi ve derinlik anlamında gönül kapısından girişle başlayan manevi yükseliş yolculuğunun aşamalarını temsil eder. Mithra inancında, yedi kapı, insan ruhunun yaşamları boyunca geçtiği evreleri simgeler. Genel kullanımda, yedi kapı, insanın bedeninde mevcut olan ve açılması gereken yedi kilidi veya ruhsal boyutların derinliğini ve zenginliğini simgeler. Ayrıca, Kur'an'da cehennem, yedi kapısıyla farklı azap derecelerini barındıran çok katmanlı bir yapı olarak tasvir edilir.

Ahilikte dayanışma, esnaf ve sanatkârlar arasında güçlü bir birlik ve yardımlaşma üzerine kuruluydu. Ahilikte kültürel hayat ise, dürüstlük, sevgi, dostluk, yardımlaşma, hoşgörü ve bilgi gibi unsurların sanatla birleşimi olarak tanımlanabilir. Ahilikte, esnaf ve sanatkârlara işyerlerinde yamak, çırak, kalfa ve usta hiyerarşisi ile mesleğin incelikleri öğretilirdi. Ahilik, Anadolu'nun Türkleşmesinde ve İslamlaşmasında önemli bir rol oynamış, aynı zamanda sosyal güvenlik sistemi ile ihtiyaç sahiplerine yardım sağlamıştır.

Ahiliğin üç temel ilkesi şunlardır: 1. Cimrilik yerine lütuf kapısı: Tüm nimetler Allah'tan gelir ve en büyük lütuf Allah'ındır. 2. Yalan yerine dürüstlük kapısı: Kişi, kendi zararına da olsa dürüst ve adil olmalıdır. 3. Hırs yerine kanaat kapısı: Kişi, açgözlü olmamalı ve az şeylerle yetinmesini bilmelidir. Ahiliğin diğer temel ilkeleri arasında "herze ve hezeyan yerine marifet kapısı", "kahır ve zulüm yerine hilim ve mülâyemet kapısı" gibi ilkeler de bulunmaktadır.

Ahiliğin üç temel ilkesi şunlardır: 1. Cimrilik yerine lütuf kapısı: Tüm nimetler Allah'tan gelir ve en büyük lütuf Allah'ındır. 2. Yalan yerine dürüstlük kapısı: Kişi, kendi zararına da olsa dürüst ve adil olmalıdır. 3. Hırs yerine kanaat kapısı: Kişi, açgözlü olmamalı ve az şeylerle yetinmesini bilmelidir. Ahiliğin diğer temel ilkeleri arasında "herze ve hezeyan yerine marifet kapısı", "kahır ve zulüm yerine hilim ve mülâyemet kapısı" gibi ilkeler de bulunmaktadır.

Evet, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Ahilik kutlamalarına katılmıştır. 2023 yılında, 36. Ahilik Haftası Kutlamaları'na Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ve Ticaret Bakanı Ömer Bolat ile birlikte katılmıştır.

10. sınıf tarih ders kitabı sayfa 87 cevapları, farklı yayınevlerine göre değişiklik göstermektedir: Ata Yayıncılık: Bu yayınevine ait 10. sınıf tarih ders kitabında, sayfa 87'de "Tımarlı Sipahiler" konusu ele alınmaktadır. Meb Yayınları: Bu yayınevine ait 10. sınıf tarih ders kitabında, sayfa 87'de "Ahilik Teşkilatının Misyonunu Günümüzde Üstlenen Kurum ve Kuruluşlar" konusu işlenmektedir. İlke Yayınları: Bu yayınevine ait 10. sınıf tarih ders kitabında, sayfa 87'de "Devletleşme Sürecinde Savaşçılar ve Askerler" başlıklı bir ölçme değerlendirmesi bulunmaktadır.

Ahilik Haftası'nda yapılan bazı etkinlikler: Fuar, kermes, sergi ve ikram faaliyetleri. Konferans, seminer, sempozyum ve panel gibi bilimsel toplantılar. Resim, şiir, kompozisyon yarışmaları. Film, video gösterileri, tiyatro oyunları ve müzik dinletileri. Yılın Ahisi, kalfası ve çırağı seçimi. Ödül törenleri. Geleneksel el sanatları sunumları. Esnaf ve zanaatkârlar için çeşitli seminerler ve paneller. Halk gösterileri ve şenlikler. Ahilik Haftası, her yıl Eylül ayında, Ahilik teşkilatının kurucusu Ahi Evran’ın anıldığı dönemde kutlanır.

Osmanlı'da esnaf ve sanatkarlar, Ahilik ve lonca teşkilatları tarafından desteklenmiştir. Ahilik, Ahi Evran tarafından Hacı Bektaş-ı Veli'nin tavsiyesiyle kurulmuş bir esnaf dayanışma teşkilatıdır. Loncalar, Ahilik teşkilatının bir devamı olarak, esnaf ve sanatkarların bir arada faaliyetlerini yürütmelerini ve risklere karşı birbirlerini desteklemelerini sağlamıştır.

Ahilik teşkilatının merkezi, kurucusu Ahi Evran'ın Kırşehirli olması nedeniyle Kırşehir'dir. Ancak, Ahilik'in kökeni Horasan'a dayanmaktadır ve Anadolu'nun çeşitli bölgelerinde, özellikle Kayseri ve Sivas gibi illerde de Ahilik zaviyeleri ve teşkilatları bulunmaktadır.

Ahiler, Osmanlı Devleti'nin büyümesinde çeşitli roller üstlenmiştir: Siyasi ve askeri destek: Ahiler, siyasi meselelere karışmış ve Osmanlı'nın askeri gücünü oluşturmuştur. Şehirleşme ve ekonomik katkı: Ahilik, göçebe yaşamdan yerleşik yaşama geçişi hızlandırmış, sosyal ve ekonomik katkılarla şehirlerin gelişmesine yardımcı olmuştur. Toplumsal düzenleme: Ahiler, yeni fethedilen bölgelerin Türkleşmesi ve İslamlaşmasında etkin olmuş, toplumsal hayatı düzenlemiştir. Esnaf ve zanaat düzeni: Ahilik, meslek gruplarını disipline etmiş, niteliksiz üretimi önlemiş ve kooperatifçilik, sendikacılık gibi yapıların oluşmasına katkı sağlamıştır.

Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi'nin ambleminde şu unsurlar bulunmaktadır: Mavi bölüm: Gökyüzünü temsil eder. Yeşil bölüm: Yeryüzünü temsil eder. Sarı kuşak: Kırşehir'deki Ahi Evran Heykeli'nin üzerindeki kuşaktan esinlenilerek tasarlanmıştır. Amblem, Ahi Evran'ın Anadolu'ya bıraktığı mirasın "yeryüzünün ve gökyüzünün birleştiği noktada" olduğunu simgeler.

Ahilik Teşkilatı, Anadolu'ya birçok katkı sağlamıştır: Türkleşip İslamlaşma: Ahilik, Anadolu'da köylere kadar yayılarak bölgenin daha kısa sürede Türkleşip İslamlaşmasını sağlamıştır. Yerleşik Hayata Geçiş: Göçebe Türkmenler yerleşik hayata geçirilerek İslami uyum kolaylaştırılmış ve Türk şehirciliği hız kazanmıştır. Ekonomik Kalkınma: Ahilik, esnaf ve sanatkârlar arasında dayanışma ve yardımlaşma sağlamış, yerli üretimi desteklemiş ve ekonomik dengeyi kurmuştur. Sosyal Adalet: Zenginle fakiri, üretici ile tüketiciyi arasında iyi ilişkiler kurarak sosyal adaleti gerçekleştirmiştir. Eğitim ve Kültür: Ahilik, eğitim hizmeti vererek toplumun eğitimine katkıda bulunmuş ve Türk ahlak anlayışının, yardımseverliğinin ve misafirperverliğinin yaşatılmasına katkı sağlamıştır. Askeri ve Siyasi Katkı: Ahilik, Osmanlı'nın kuruluşunda ve güçlenmesinde etkin rol oynamış, asker yetiştirmiş ve devletin ulaşamadığı yerlere hizmet götürmüştür.

Ahilik ile ilgili bazı hikayeler şunlardır: Yabancı kumaş tüccarı. Tebdili kıyafet Fatih. Çırağın kendi dükkanını açması. Pabucun dama atılması. Bu hikayeler, Ahilik teşkilatının dürüstlük, kalite ve kardeşlik gibi temel ilkelerine vurgu yapar.