Ağıt

Anonim şiir örnekleri arasında şunlar yer alır: 1. Maniler: - "Gelince yaz, olmaz ayaz, ne olursun bir mektup yaz". - "Elinde mercan, çivide fincan, üzmesen beni, olalım bir can". 2. Türküler: - "Dostlara düşmanlara, decelere sabahlara, sazımıza sözümüze binlerce kez selam olsun". 3. Ağıtlar: - "Zalim felek yarimi aldı benden, umudumu yarınımı çaldı benden dünya". 4. Ninni: - "Uyusun da büyüsün, tıpış tıpış yürüsün". 5. Bilmeceler: - "Bilmece bildirmece, el üstünde kaydırmaca".

Ağıtların ilk örnekleri İslamiyet öncesi dönemde verilmiştir.

"Yaram Sızlar Ağrır Başım" türküsünün hikayesi, Seyfettin Sucu tarafından derlenmiş bir ağıt olarak bilinmektedir. Türkünün sözleri şu şekildedir: > Yaram sızlar, ağrır başım > Yastığa damlar gözyaşım > Tabutumu kaldırmayın > Altında yok bir kardaşım > (Vay dünya yalancı dünya) > Ecel gelirse bu cana > Baş ağrısı bir bahane > Mezar taşıma yazsınlar > Bugün bana yarın sana > Gözüm görmez ağlamaktan > Suyum kesildi damaktan > Sanki (öyle) bir düğün alayı > Tabutum geçti sokaktan > (Vay dünya yalancı dünya).

Devlet Bahçeli, Ferdi Tayfur'un ölümü üzerine şu ifadeleri kullandı: "Mübarek Üç Aylar ile Regaib Kandilini idrak ettiğimiz şu günlerde Cenab-ı Allah’ın rahmet, merhamet ve mağfiretine müstahak olabilmeyi niyaz ettiğim bir günde, Türk halk ve arabesk müziğinin müstesna sanatçısı Ferdi Tayfur’u kaybettik. O kardeşimdi, gönül diyarıma tercüman olan ses ve söz ustasıydı. Adana’nın pamuk tarlalarında döktüğü teriyle helal rızkını kazanan, ardından da Türk müziğinin zirvelerine tırmanıp milyonların kalbine taht kuran cefakar, fedakar ve vatan sevdalısı bir sanatçımızdı. Emmioğlu şimdi yetim kaldı. Meleşir kuzuların sesiyle ölen bir garibin yasına gelen Çukurova’nın yanık ve yakıcı sesi ne yazık ki sevenlerini hüzne boğdu. Hakikaten kelimeler boğazıma düğümleniyor. Üzüntümü tarif ve telif edecek kelime bulamıyorum. Ferdi Tayfur’un vefatı bir parçamı alıp götürdü. Yerinde huzur bulsun. Mekanı cennet olsun. Cenab-ı Allah rahmetiyle muamele etsin. Aziz milletimizin, sevdalılarının ve hepimizin başı sağ olsun".

Mehrali Bey Ağıtı, Sivas yöresine aittir.

En çok bilinen Kürtçe ağıtlardan biri, Kürt Remzi tarafından seslendirilen "Kurdi Gi Şin" adlı albümdür.

Barak Havası Ağıt eseri, Mehmet Kalkan'a aittir.

Bozlak türküleri, dokunaklı sözleri ve kederli ezgileri nedeniyle birer ağıt olarak kabul edilir. Bu türkülerde genellikle aşiret kavgaları, kan davaları ve aşk maceraları gibi konular işlenir ve bu da onların hüzünlü bir atmosfere sahip olmasına yol açar.

Kozanoğlu Ağıdı, 1865 yılında Güney Türkmenlerinin Padişaha karşı başkaldırısı sırasında Kozanoğlu Yusuf Ağa'nın öldürülmesi anısına yakılmıştır. Ağıt, Kozanoğlu'nun kız kardeşi Karakız Hatun tarafından yakılmış ve Türkmen kadınları ile savaşta yakınlarını kaybedenler tarafından da katılmıştır.

Bozlak, kederli ezgileri ve dokunaklı sözleriyle birer ağıt olarak kabul edilir.

"Balam Lay Lay" ağıdı, Hz. Hüseyin'e yazılmıştır.

"Gardaşa Ağıt" hikayesinin iki farklı versiyonu bulunmaktadır: 1. Haruniye'de Yaşanan Olay: Osmaniye yöresine ait bu hikayeye göre, Haruniye'de bir genç, sevdiği kız yüzünden öldürülür ve kız kardeşi tarafından onun anısına bir ağıt yakılır. 2. Hikmet Ergün'ün Ölümü: Bu hikaye ise, Sivas'ın Divriği ilçesinde yaşayan Hikmet Ergün'ün bir iş kazasında hayatını kaybetmesiyle ilgilidir.

Savaşta söylenen türkülere ağıt niteliği taşıyan türküler örnek verilebilir. Bazı savaşta söylenen türküler: "Yemen Türküsü". "Çanakkale Türküsü".

Sefil Baykuş Hikayesi, Kağızmanlı Recep Hıfzı'nın yaktığı bir ağıtın konusunu oluşturur. Hikayeye göre: Hıfzı, çocukluğunda amcası Sail Bey'in kızı Ziyade ile birlikte büyür. Ağıtta, Ziyade'yi viranede tüneyen bir baykuşa benzetir ve ona "sefil baykuş" diye hitap eder.

Kara Tren türküsü, Osmanlı Devleti döneminde yaşanan olaylar sonucunda söylenen ve zamanla anonim bir hale gelen bir ağıttır. Bu türküde, cephelerde savaşan askerlerin evlerine gönderdikleri mektuplarla gelen acı haberler ve tren garlarında bu haberleri bekleyen insanların feryatları anlatılmaktadır.

Barak ağıtları, genellikle büyük acıların neden olduğu savaşlar ve göçler gibi olaylar sonucunda ortaya çıkmıştır. Ayrıca, cenaze törenlerinde de ölen kişinin ardından ağıtlar yakılır.

"Dursun Zaman" şarkısı, maNga grubunun solisti Ferman Akgül'ün açıklamalarına göre, sevilen bir arkadaşın kaybı ve yaşanan üzüntü döneminde yazılmıştır.

Ulaş Bardakçı'ya ağıt, Yaşar Kemal tarafından yazılmıştır.

Kürtlerde cenaze ağıtına "agit" denir.

"Can Hatice" türküsünün hikayesi iki farklı bağlamda ele alınabilir: 1. Genel Hikaye: Türkü, Hatice adında bir kızın hayatını anlatır. 2. Hüsamettin Subaşı'nın Yorumu: "Can Hatice" türküsünü ilk olarak Hüsamettin Subaşı seslendirmiş ve bu türkü, TRT'de popüler hale gelmiştir.