Zeybek

"Harman Dalı" türküsü ve zeybek oyunu, Manisa yöresine aittir.

Harmandalı Zeybeği, Ege yöresine ait bir türkü ve zeybek oyunudur.

Kemaliye'de oynanan halk oyunları arasında "kaşık oyunları" ve "zeybek" yer almaktadır.

"Zeybek" şarkısı Sıla'ya aittir.

Ödemiş yöresine ait halk oyunları şunlardır: 1. Ödemiş Zeybeği. 2. Harmandalı. 3. Kocaarap. 4. İki Parmak Zeybeği. 5. Çakıcı Zeybeği. 6. Yandım Ayşe. Ayrıca, yörede oynanan diğer zeybek türleri arasında Kostak Ali, Sürmeli, Gökçen Efe gibi oyunlar da bulunmaktadır.

Kıbrıs'ın en meşhur halk oyunlarından biri "Zeybek" olarak kabul edilir.

Zeybek'in en güzel resimlerini bulabileceğiniz yerler arasında İzmir Zeybek Kültürü Müzesi öne çıkmaktadır.

Çakal Çökerten Zeybeği dersi genellikle 90 dakika sürer.

Ege yöresine özgü zeybek türleri şunlardır: 1. Harmandalı Zeybeği: Uşak, Denizli, İzmir, Balıkesir gibi şehirlerle özdeşmiştir. 2. Mengi: Özellikle Balıkesir'de oynanan hızlı bir zeybek türüdür. 3. Sepetçioğlu: Yaşanmış olaylardan esinlenerek ortaya çıkmış, sert figürlere sahip bir zeybek türüdür. 4. Ağır Zeybek: Aydın ve Muğla yörelerinde oynanan, genellikle yavaş ve oturaklı hareketlerle karakterize edilen bir zeybek türüdür. 5. Teke Zeybeği: Burdur, Isparta, Antalya gibi bölgelerde oynanan, kıvrak ezgileri olan bir zeybek türüdür.

Tavas Zeybekleri giydikleri kıyafetler, zeybek kıyafeti olarak bilinen geleneksel kostümlerdir. Bu kıyafetler şu unsurlardan oluşur: Başlık: Püsküllü fes üzerine rengarenk çiçeklerle işlenmiş yemenler. Üst Giyim: İçte dik yakalı ve çubuk çizgili zıbın, mintan üzerine çapraz düğmeli ve siyah kaytan işlemeli kollu camadan. Alt Giyim: Diz kapağından aşağı inmeyen, geniş iki metre genişliğinde şalvar. Kuşak: Kasıkla göğüs arasına sarılan içi dolgulu örme kuşak, onun üzerine ise bir şal kuşak. Silahlık: Ön tarafa gelmek üzere işlemeli mendil takılan, üç sıra kayışla bağlanan silahlık. Ayakkabı: Baldırı diz kapağının altına kadar örten ve aşağıda yemeninin üstünü örten işlemeli tozluk. Aksesuarlar: Kefiye, oya, püskül, yapağı, misvak, kulaklı (yatağan), trablus kuşak, uçkur, aba, karadon, dolak, çorap.

Aydın zeybeklerinin ağır oynanmasının birkaç nedeni vardır: 1. Kostümlerin Ağırlığı: Zeybeklerin giydiği kostümler, savaş döneminde kullanılan ve birçok farklı malzeme içeren mücadele kostümleridir. 2. İklim ve Yaşam Koşulları: Sıcak iklimin etkisi, oyunların yavaşlamasında önemli bir rol oynar. 3. Oyunun Teması: Zeybek oyunları, kahramanlık ve asalet temalarını işler ve bu nedenle ağır, heybetli hareketlerle icra edilir.

Zeybek figürleri, genellikle yiğitlik, cesaret ve özgürlük temalarını yansıtan hareketlerden oluşur. Başlıca Zeybek figürleri şunlardır: 1. Dönme: Dansçının vücudunu döndürerek yaptığı hareket. 2. Yürüyüş: Adım adım ilerleyerek gerçekleştirilen hareket. 3. Eğilme: Vücudun öne doğru eğilmesiyle yapılan figür. 4. Zıplama: Yüksek atlayışlarla yapılan hareketler. 5. Kol hareketleri: Kolların iki yana açılması ve dirseklerden hafifçe kırılması. Her Zeybek türü, oynandığı bölgenin kültürel özelliklerine göre farklı figürler içerebilir.

Harmandalı zeybeği, düğün, kına, nişan ve eğlencelerde hem tek başına hem de çift olarak oynanabilir.

Zeybek oynarken kaşağın (kolların) açılması, dansçının cesur bir adamı temsil etmesi ve bu adamın halkını koruması anlamına gelir.

Aydın'ın en güzel zeybeği olarak Sarı Zeybek kabul edilmektedir.

Ankara Kulübü Seymen Oyunları şunlardır: 1. Zeybek Oyunları: - Ankara Zeybeği: Yiğitlik ve mertlik ifade eden, sazla oynanan ağır bir melodiye sahip zeybek. - Mendil Zeybeği: Ağır ve akıcı figürleri olan, iki kişi tarafından oynanan zeybek. - Karaşar Zeybeği: Beypazarı'nın Karaşar nahiyesine özgü, tek ayak figürleri içeren zeybek. - Seymen Zeybeği: Davul zurna eşliğinde, iki veya üç kişi tarafından oynanan zeybek. 2. Düz Oyunlar: - Misket: Yıllar önce yaşanmış bir aşkı dile getiren, ayak figürleri hakim üç veya dört kişi tarafından oynanan oyun. - Hüdayda: Ankara'nın eski bir oyunu olup, ismini padişaha rakkaselik yapmış Fatma adlı kadından almıştır. - Mor Koyun: Kol ve ayak hareketlerinin hakim olduğu, karşılıklı eş tutularak açılıp kapanma hareketleriyle oynanan oyun. - Yandım Şeker: Yürüme, sekiş ve kolların ahenkli hareketinin öne çıktığı hareketli bir oyun.

Kerimoğlu Zeybeği müziği genellikle "Hicaz makamında" icra edilir.

Amasya yöresi oyunları, çeşitli türlere ayrılır: 1. Zeybek Oyunları: Genellikle erkekler arasında, güçlü ve enerjik hareketlerle oynanan oyunlar. 2. Halay Oyunları: Kıvrak ve neşeli hareketlerle oynanan, genellikle kadınlar arasında tercih edilen oyunlar. 3. Horon Oyunları: Hızlı ve ritmik hareketlerle yapılan, gençler arasında oynanan oyunlar. 4. Diğer Oyunlar: Bildiş, Dalliko, Küştaklı, Laz Halayı, Sallama, Kaşıklı Zeybeği ve Köylü Kızı gibi oyunlar da Amasya yöresine özgüdür.

Harmandalı Zeybeği, İzmir'in en meşhur zeybek oyunlarından biridir.

Afyon'un en meşhur oyun havalarından biri Afyon Zeybeği olarak kabul edilir.