TürkKurtuluşSavaşı

Aydın ili efelerinden bazıları şunlardır: Yörük Ali Efe. Kıllıoğlu Hüseyin Efe. Danişmendli İsmail Efe. Mesudlarlı Mestan Efe. Kozalaklı Mehmet Efe. Sancakların Ali Efe. Ayrıca, İmamköylü Çete Ayşe de Aydın’ın kadın efelerinden biridir. Efeler, Osmanlı’nın son dönemlerinden Kurtuluş Savaşı yıllarına kadar, Ege Bölgesi’nde haksızlıklarla mücadele eden ve halkın güvenliğini sağlayan liderlerdir.

Kahramanmaraş (o dönemki adıyla Maraş), 21 Ocak - 12 Şubat 1920 tarihleri arasında gerçekleşen Maraş Muharebesi ile Fransız işgalinden kurtulmuştur. Kurtuluş, 12 Şubat 1920'de işgal güçlerinin şehri terk etmesiyle sonuçlanmıştır.

1919 yılında Mustafa Kemal Atatürk, Kurtuluş Savaşı'nın fiili başlangıcını simgeleyen Samsun'a çıkışı ile öne çıkmıştır. Aynı yıl içinde gerçekleşen diğer önemli olaylar arasında: Havza'ya geçişi (25 Mayıs); Amasya Genelgesi'ni yayımlaması (22 Haziran); Erzurum ve Sivas Kongreleri'nin düzenlenmesi. Atatürk, bu süreçte milli bir kongre toplayarak tüm mücadele faaliyetlerini birleştirmeyi hedeflemiştir. 27 Aralık 1919'da Ankara'ya ulaşan Atatürk, burada yaklaşık dört ay kalmış ve Milli Mücadele'nin organizasyonunu buradan yönetmiştir.

Mustafa Kemal Atatürk, Türk Kurtuluş Savaşı'nı düzenli bir şekilde yürütmek ve zafer kazanmak amacıyla Türk Silahlı Kuvvetleri'ni (TSK) kurmuştur. Kurtuluş Savaşı öncesinde, Türk milleti Kuvâ-yi Milliye adı altında düzensiz ve bölgesel bazda işgale direnmekteydi.

Zeki Doğan, I. Dünya Savaşı'nda Kafkas, Kanal, Çanakkale, Irak, Suriye-Filistin, Hicaz ve Yemen cephelerinde savaşmıştır. Kurtuluş Savaşı sırasında ise Büyük Taarruz'da komutası altındaki 14. Süvari Alayı ile birlikte İzmir'e giren ilk Türk komutanlarından biri olmuştur. Ayrıca, 1950 yılında Kore Savaşı'nda "Kutup Yıldızı" olarak bilinen Türk Tugayı'nda görev almıştır.

Mustafa Kemal'in İstanbul'da yaptığı faaliyetler, Osmanlı Devleti'nin idaresinde söz sahibi olarak Türk milletinin kurtuluşu ve bağımsızlığı amacıyla gerçekleştirilmiştir. Bu faaliyetlerin bazı amaçları: Basını kullanarak kamuoyu oluşturmak: Önemli gazetelerle mülakatlar yapmış ve Minber adlı bir gazete çıkarmıştır. Siyasal girişimlerde bulunmak: Hükümette yer almak ve Harbiye Nazırı olmak için çalışmalar yapmıştır. İhtilalci darbe girişimlerinde bulunmak: Hükümeti darbe ile devirip, Kuvay-ı Milliyecilerin yer aldığı bir hükümetin kurulmasını amaçlamıştır. Anadolu'ya geçiş için hazırlık yapmak: Ali Fuat Paşa ve Rauf Orbay gibi isimlerle toplantılar yaparak Anadolu'da bağımsızlık savaşının kadrosunu oluşturmayı hedeflemiştir. İngilizlerin baskısından kurtulmak: Padişah Vahdettin ile görüşerek İngilizlerin takibinden kaçınmaya çalışmıştır.

Alaşehir Kongresi, Batı Anadolu'da devam eden direnişin son durumunu gözden geçirmek ve teşkilatlanmayı tamamlayabilmek amacıyla toplanmıştır. Kongrenin yapılma nedenleri arasında şunlar da bulunmaktadır: Yunan Ordusu'na karşı daha etkili mücadele kararı almak; İstanbul Hükümeti'nin kararlarına net bir şekilde karşı çıkmak; Ege bölgesindeki Yunan işgaline karşı direnişi örgütlemek.

150'likler listesi, Türk Kurtuluş Savaşı sonrasında, düşman iş birliği yaptıkları düşünülen ve Türkiye'den sürgün edilen, üst düzey makamlarda yer alan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına verilen genel addır. Bu liste, 23 Nisan 1924 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu ve Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin oturumunda saptanmış ve 1 Haziran 1924 tarihli kararla son şeklini almıştır. 150'likler listesi, çoğunlukla şu kişilerden oluşmuştur: padişah VI. Mehmed (Vahdettin)'in maiyeti; bakanlar; Kuvva-i İnzibatiye mensubu askerler; Sevr Antlaşması'nı imzalayan heyet; bürokrat ve subaylar; Çerkes Ethem ve çetesi. 29 Haziran 1938 tarihli 3527 sayılı yasa ile, 150'liklerin yurda girmelerini engelleyen yasa kaldırılsa da, çoğu geri dönmemiştir.

20 Nisan 1920 ve 29 Nisan 1920 tarihleri, Türk Kurtuluş Savaşı ve Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin (TBMM) kuruluşu açısından önemli olaylardır: 1. 20 Nisan 1920: Bu tarihte, Ankara'nın başkent ilan edilmesi kararı alınmıştır. 2. 29 Nisan 1920: Hıyanet-i Vataniye (Vatana İhanet) Kanunu kabul edilmiştir.

Batı Cephesi'nde gerçekleşen savaşlar şunlardır: I. İnönü Muharebesi (6-10 Ocak 1921); II. İnönü Muharebesi (23 Mart 1921); Kütahya-Eskişehir Muharebeleri (10 Temmuz 1921); Sakarya Meydan Muharebesi (Ağustos 1921); Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Muharebesi (26 Ağustos - 18 Eylül 1922). Batı Cephesi, Yunan ordusunun İzmir'i işgaliyle açılmış ve 9 Eylül 1922'de İzmir'in geri alınmasıyla kapanmıştır.

Kılavuz Hatice, Milli Mücadele döneminde, Adana Pozantı'da Fransızlara karşı verilen mücadelede yer almıştır. 8 Mayıs 1920'de, milli kuvvetlerin Pozantı'ya taarruzu sırasında, Fransızlara kılavuzluk yaparak onları yanlış yola yönlendirmiş ve Karboğazı'na sokmuştur.

Mehmetçik Anıtı'nın yapılma nedenleri: Şehit Sancaktar Mehmetçik Anıtı: Bu anıt, Türk Kurtuluş Savaşı sırasında, düşman topçu mermisinin açtığı çukura gömülmüş, ancak sancağı dimdik tutan bir askerin kahramanlığını anmak için yapılmıştır. Dur Yolcu Mehmetçik Anıtı: Bu anıt ise Sakarya Meydan Muharebesi'ni ölümsüzleştirmek amacıyla yapılmıştır.

Halil İnalcık'ın Milli Mücadele dönemi hakkındaki görüşleri, Milli Mücadele'nin 1908 Devrimi'nden itibaren incelenmesi gerektiği yönündedir. İnalcık'ın bazı görüşleri: Halk ile saltanat arasındaki bağların kopması: Milli Mücadele öncesinde halkın, Osmanlı saltanatı ile bağları kopma noktasındaydı. Milli karakterin benimsenmesi: Milli Mücadele öncesinde millilik düşüncesi halk arasında benimsenmişti, sistemleştirip pratiğe dökecek bir lider bekleniyordu. İç isyanlar: Milli Mücadele sırasında, Osmanlı hükümetinin tahrik ettiği iç isyanlar ve gerici güçlerle mücadele edildi. TBMM'nin açılması: 23 Nisan 1920'de Ankara'da Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılması, Milli Mücadele'de önemli bir dönüm noktasıydı. Zaferler ve Lozan: İnönü Muharebeleri, Sakarya Muharebesi ve Büyük Taarruz'un ardından, 24 Temmuz 1923'te Lozan Antlaşması ile Türkiye'nin siyasi varlığı dünya kamuoyuna tescil edildi.

2025 yılı itibarıyla İstiklal Madalyası sahibi toplam 95.261 kişi bulunmaktadır.

Mudanya Ateşkes Antlaşması'ndan Lozan Barış Antlaşması'na kadar yaşanan bazı önemli gelişmeler: Mudanya Ateşkes Antlaşması (11 Ekim 1922). Lozan Konferansı'nın Planlanması (27 Ekim 1922). Lozan Barış Konferansı (20 Kasım 1922). Görüşmelerin Kesilmesi (4 Şubat 1923). Görüşmelerin Yeniden Başlaması (23 Nisan 1923). Lozan Barış Antlaşması'nın İmzalanması (24 Temmuz 1923). Lozan Antlaşması ile Sevr Antlaşması geçerliliğini yitirdi ve Türk dış politikasının esasları belirlendi.

Mehmet Âkif Ersoy'un "Cenk Marşı" (diğer adıyla "Cenk Şarkısı") Balkan Savaşları için yazılmıştır.

1923 yapımı filmlere benzer tarzda izlenebilecek bazı filmler: "Ateşten Gömlek" (1923). "Scaramouche" (1923). "A Woman of Paris: A Drama of Fate" (1923). "The Pilgrim" (1923). "Why Worry?" (1923).

Halime Çavuş, Kurtuluş Savaşı sırasında savaşmıştır. Savaştığı cepheler: İnebolu'dan Ankara ve Sakarya'ya öküz arabaları üzerinde silah ve mühimmat taşıyarak lojistik destek sağlamıştır. 9 Haziran 1921'de Yunan savaş gemileri Georgios Averof ve Kilkis'in İnebolu'yu bombalaması sırasında yaralanana kadar cephede yer almıştır.

Tütün İskelesi, tarihi ve sembolik önemi nedeniyle önemlidir. 19 Mayıs 1919'da Mustafa Kemal Atatürk ve 18 silah arkadaşının Samsun'a ayak bastıkları ilk noktadır. Tütün İskelesi'nin önemli özellikleri: Kurtuluş Yolu: İskeleden başlayan ve Gazi Müzesi'nde son bulan, 45 metre genişliğinde ve 400 metre uzunluğundaki yol, balmumu heykeller ve seramik rölyeflerle süslenmiştir. Açıkhava Müzesi: İskelede, Bandırma Vapuru'nu simgeleyen bir yapı ve Atatürk ile silah arkadaşlarının balmumu heykelleri bulunmaktadır. Tarihi ve Kültürel Değer: İskelenin yeniden düzenlenmesi, 19 Mayıs 2009'da tamamlanmıştır. Tütün İskelesi, Samsun'un İlkadım ilçesinde, Yabancılar Pazarı'nın hemen önünde yer alır.

"Gün Gün Kurtuluş" ifadesi, Türk Kurtuluş Savaşı'nın günbegün anlatılmasını amaçlayan bir oluşumu ifade eder. Bu oluşum, 30 Ekim 1918'deki Mondros Ateşkes Antlaşması'ndan 29 Ekim 1923'teki Cumhuriyetin ilanına kadar olan süreci kapsayan yazılar içermektedir.