TürkEdebiyati

Haldun Taner'in "Ayak" öyküsünde boş zamanlarında rubai yazmaya çalışan ve Yahya Kemal'e hayran olan karakter hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, yazarın mizahi ve eleştirel üslubu, yenilikçi tiyatro anlayışı ve toplumsal duyarlılığıyla tanınan bir edebiyatçı olduğu bilinmektedir. Haldun Taner, 16 Mart 1915'te İstanbul'da doğmuş ve 7 Mayıs 1986'da aynı şehirde vefat etmiştir.

"Açılın Kapılar Şah'a Gidelim" sözleri, Pir Sultan Abdal'a aittir.

1923-1950 yılları arasında Cumhuriyet dönemi romanında görülen eğilimler: Toplumsal konular: Cumhuriyet'in ilanıyla birlikte toplumsal yaşam ve yönetim biçimindeki değişimler edebiyata yansımıştır. Realizm etkisi: Eserlerde realizm etkisi belirgin olup, toplumsal sorunlar detaylandırılmadan ele alınmıştır. Milli ve toplumsal temalar: Cumhuriyet rejimi, Atatürk inkılapları, Kurtuluş Savaşı, Anadolu yaşamı ve yoksulluk gibi temalar işlenmiştir. Bireysel ve psikolojik yönelimler: Ahmet Hamdi Tanpınar, Abdülhak Şinasi Hisar ve Peyami Safa gibi yazarlar, bireyin iç dünyasını esas alan romanlar yazmışlardır. 1950-1960 yılları arasında Cumhuriyet dönemi romanında görülen eğilimler: Köy romancılığı: 1950'li yıllarda köy çıkışlı, Köy Enstitülü yazarlar köy ve kasaba romanlarını yayımlamaya başlamışlardır. Toplumsal eleştiri: Sadri Ertem ve Sabahattin Ali gibi yazarlar, toplumcu-gerçekçi bir anlayışla Anadolu coğrafyası ve insanının sorunlarını ele almışlardır. Bireysel ve içsel temalar: Ahmet Hamdi Tanpınar, Abdülhak Şinasi Hisar ve Peyami Safa, bireyin içsel sıkıntıları üzerine yoğunlaşmıştır. Tarihî ve millî hassasiyet: Mustafa Necati Sepetçioğlu, Hüseyin Nihal Atsız, Sâmiha Ayverdi gibi yazarlar millî, dinî ve tarihî hassasiyeti ön planda tutan eserler vermiştir.

Hamdullah Suphi Tanrıöver, çeşitli türlerde eserler vermiştir: Şiir: Fecr-i Âti ve Milli Edebiyat akımları içinde yer alan şiirler yazmıştır. Hitabet: TBMM'deki konuşmalarını içeren "Dağ Yolu" ve "Günebakan" adlı hitabet eserleri vardır. Makale: "Günebakan" adlı eserinde makaleleri yer alır. Biyografi: "Namık Kemal Bey Magosa'da" adlı biyografik eseri bulunmaktadır. Araştırma: "Anadolu Millî Mücadelesi" adlı araştırma kitabı vardır.

Yaratılış Destanı, Türk destanlarının en eskisidir. Diğer eski Türk destanları arasında Alp Er Tunga Destanı, Şu Destanı, Oğuz Kağan Destanı, Ergenekon Destanı, Bozkurt Destanı, Türeyiş Destanı ve Göç Destanı da bulunur.

Kutadgu Bilig'den bazı beyitler: 109. Beyit: "Ey kutlu hakan, Allah sana mutluluk verdi; adını bin kere zikrederek ona şükretmek gerekir". 159. Beyit: "Anlayış bir yulardır; onu tutabilenler, bin türlü arzuya erişirler". 167. Beyit: "Sözüne dikkat et, başın gitmesin; dilini tut, dişin kırılmasın". 231. Beyit: "Gençlik kaçar ve hayat uçar; bu rüya gibi dünyadan kendin çabuk göçersin". 350. Beyit: "Kitabın adını Kutadgu Bilig koydum; okuyana kutlu olsun ve ona yol göstersin". 542. Beyit: "Çok güzel sözler söyledi, işini izleyeceğim diye söz verdi". 550. Beyit: "Bu kuta güvenme ey kut bulan, gelen kut bir gün gidecektir". 972. Beyit: "Bilgilinin sözü toprağa su gibidir; su verilince, yerden nimet çıkar". 1050. Beyit: "Her şey kendi kemalini bekler; tam kemale erişince tekrar zevale başlar". 1519. Beyit: "Gözünü göğe dikti, elini kaldırdı; son sözü kelime-i şehadet oldu". Kutadgu Bilig'de toplam 6645 beyit bulunmaktadır.

Halit Ziya Uşaklıgil, roman, hikâye, mensur şiir ve tiyatro türünde eserler yazmıştır. Roman: Nemide, Bir Ölünün Defteri, Ferdi ve Şürekası, Mai ve Siyah, Aşk-ı Memnu, Kırık Hayatlar, Nesl-i Ahir, Kezban-ı Kopya. Hikâye: Bir İzdivacın Tarih-i Muaşakası, Bir Muhtıranın Son Yaprakları, Küçük Fıkralar, Bir Yazın Tarihi, Solgun Demet, Bir Hikâye-i Sevda. Mensur Şiir: Mensur Şiirler, Mezardan Sesler. Tiyatro: Füruzan, Fare.

Sebk-i Hindi akımının kurucusu olarak kabul edilen kişi Baba Figani'dir. Bu akım, 16. ve 18. yüzyıllar arasında Hindistan'da ve Hindistan dışında, Hint felsefesi ve şiirinin etkisinde kalan şairler tarafından geliştirilmiştir. Sebk-i Hindi akımının önemli temsilcileri arasında Sâib-i Tebrizî, Urfî, Feyzî, Bidîl, Şevket-i Buhârî ve Şeyh Galip gibi isimler bulunmaktadır.

Bazı yerli yazarlar: Yaşar Kemal. Orhan Kemal. Orhan Pamuk. Sabahattin Ali. Ahmet Hamdi Tanpınar. Elif Şafak. Yakup Kadri Karaosmanoğlu. Sait Faik Abasıyanık. Halide Edib Adıvar. Tarık Buğra.

Alp Er Tunga Destanı'nın yazarı bilinmemektedir, çünkü destanın metni günümüze ulaşmamıştır. Bununla birlikte, bu destanla ilgili bilgilerin yer aldığı bazı eserler şunlardır: Kaşgarlı Mahmut'un "Divan-ı Lügat-it Türk" adlı eseri. Yusuf Has Hacip'in "Kutadgu Bilig" adlı eseri. Firdevsi'nin "Şehname" adlı eseri.

Ahmet Mithat Efendi'nin "Felatun Bey ile Rakım Efendi" romanında Felatun Bey sevilmeyen karakterdir. Felatun Bey, eğlence ve giyim tutkunu, çalışmayı sevmeyen, mirasını gereksiz yere harcayan ve yabancı kadınlarla kısa ömürlü ilişkiler yaşayan bir tiptir. Rakım Efendi ise tam tersine, çalışkan, azimli, dürüst, kültürlü ve geleneklerine bağlı bir karakterdir.

"Baş koymuşum Türkiye'min yoluna" şiiri, Dilaver Cebeci tarafından yazılmıştır.

Gerdek gecesini anlatan yazarlar arasında Musa Dinç bulunmaktadır. Dinç, "Gül ve Düşün" adlı çocuk kitabında gerdek gecesi, bekaret ve tecavüz gibi konuları işlemiştir. Ayrıca, Yaşar Kemal de gerdek gecesini anlatan bir röportaj yapmıştır. Bu tür içerikler, genellikle tartışmalı ve hassas konular olduğundan, yazarların bu tür konuları ele alırken dikkatli olmaları beklenir.

"Yapma N'olursun" şarkısı, ayrılık ve özlem temalarını işliyor gibi görünüyor. Bazı şarkı sözleri şu şekilde: "Ananas gibi, ahududu gibi. Ama daha çok avokado gibi tabii. Bunu ben bilirim, bir de benim gibileri. İnan ki, inan ki". "Zor, çok zor. Yapma n'olursun, bırak o yerimi doldursun. Bana ihtiyacın olursa, sarıl ona elbet unutursun". Şarkı, Dolu Kadehi Ters Tut grubu tarafından seslendirilmiştir.

Ömer Seyfettin'in "Yüzakı" adlı hikayesi, sosyal, gündelik hayat ve insan yaşamına dair izlenimleri içeren bir öyküdür. Bu tür, yazarın "Yüzakı" gibi eserlerinde ahlakın ve dürüstlüğün yok olduğunu savunduğu hikayelerini kapsar. Hikayenin türü hakkında kesin bir sınıflandırma yapmak için tüm unsurların detaylı bir şekilde incelenmesi gerekmektedir.

Halide Nusret Zorlutuna'nın edebi kişiliği şu şekilde özetlenebilir: Edebî akım: Milli Edebiyat Akımı içinde yer alır. Tür: Şiir, roman, hikâye ve deneme türlerinde eserler vermiştir. Şiir anlayışı: Hece ölçüsünü kullanmış, özellikle kadın duyarlılığı ve milli duygularla eserler kaleme almıştır. Temalar: Eserlerinde aşk, vatan sevgisi, tarih bilinci, kadın psikolojisi ve yurt sevgisi gibi temalar öne çıkar. Önemli eserleri: Şiir: "Geceden Taşan Dertler", "Yayla Türküsü", "Yurdumun Dört Bucağı", "Ellerim Bomboş". Roman: "Küller", "Sisli Geceler", "Gül’ün Babası Kim". Hikâye: "Büyük Anne", "Aydınlık Kapı". Anı: "Bir Devrin Romanı". Halide Nusret Zorlutuna, "kadın yazarların annesi" olarak anılır.

Aruz veznini ilk kullanan şair, Yusuf Has Hacip'tir.

Koşmanın bazı özellikleri: Nazım biçimi: Koşma, Türk halk edebiyatının en çok kullanılan nazım biçimidir. Ölçü: Genellikle 8’li ve 11’li hece ölçüsüyle yazılır. Dörtlük sayısı: En az üç, en fazla altı dörtlükten oluşur. Kafiye örgüsü: Kafiye düzeni genellikle abab, cccb, dddb şeklindedir. Konu: Aşk, sevgi, doğa, yiğitlik, ayrılık, özlem gibi temalar işlenir. Dil ve anlatım: Sade bir dil kullanılır, anlatım yalın ve içtendir. Ezgi: Saz eşliğinde, kendine özgü bir ezgiyle okunur. Mahlas: Şair, koşmanın son dörtlüğünde mahlasını ya da takma adını (tapşırma) söyler. Tür: Koşmalar, konularına göre güzelleme, koçaklama, taşlama, ağıt olmak üzere dörde ayrılır.

"35 Yaş" şiiri, Cahit Sıtkı Tarancı tarafından 1946 yılında yazılmıştır.

Karacaoğlan'ın en güzel sözü olarak değerlendirilebilecek bazı sözler şunlardır: "Ağacın iyisi özünden, yiğidin iyisi sözünden olur". "Cehennem yerinde hiç ateş yoktur, herkes ateşini buradan götürür". "Yalnız taşla duvar olmaz". "Yiğit olan sırrını kimseye demez, kötü kalbindekini dile getirir". "Sevdaya düşen yorulmaz". Karacaoğlan'ın sözleri arasında birçok güzel söz bulunmaktadır, bu nedenle en güzelinin hangisi olduğu kişisel tercihlere göre değişebilir.