Türkçülük

Ahmet Hikmet Müftüoğlu'nun "Üzümcü" adlı hikayesi, Türkçülük akımına aittir. Müftüoğlu, başlangıçta Servet-i Fünûn edebiyat akımı içinde yer almış, ancak 1908'den sonra bu toplulukla bağlarını kopararak Türkçülük akımını benimsemiştir.

Yusuf Akçura, Türk siyaset düşüncesinin öncülerinden, tarihçi, yazar ve siyasetçi olarak önemli bir yere sahiptir. Önemli olmasının bazı nedenleri: Türkçülük akımının manifestosu kabul edilen eseri: 1904 yılında yayımladığı "Üç Tarz-ı Siyaset" adlı makalesi, Osmanlı Devleti'nin kurtuluşu için üç farklı siyasi yaklaşımı karşılaştırmış ve Türkçülüğün en gerçekçi yol olduğunu savunmuştur. Türk milliyetçiliğinin kuramsal temellerini atması: Akçura, Türk milliyetçiliğinin kuramsal temellerini atan en önemli isimlerden biri kabul edilir. Türk Tarih Kurumu'nun kuruluşundaki rolü: Türk Tarih Kurumu'nun kurucu üyelerinden olup, 1932 yılında bu kurumun başkanı seçilmiştir. Milli Mücadele'ye katılımı: 1919 yılında Anadolu'ya geçerek Milli Mücadele'ye destek vermiş, 1923'te TBMM'de milletvekili olarak görev yapmıştır. Uluslararası faaliyetler: Rusya'daki Türk ve Müslüman toplumların haklarını savunmak amacıyla çeşitli kuruluşlar kurmuş ve bu konuda konferanslar vermiştir.

Gülden Sağol Yüksekkaya'nın bazı eserleri: "Türk Dili Kitabı". "Tarihi Türk Lehçeleri: Karahanlıca, Harezmce, Kıpçakça Dersleri". "Erkek". "Kadın". "Prof. Dr. Emine Gürsoy Naskali Armağanı: Tevazu Kitabı". "Argo". Ayrıca, Gülden Sağol'un "Ahmedl. Cemşfd ü Hurşfd: Inceleme-Metin" ve "Nehcü'l-Feradıs: İlk İki Bap (Giriş-Tenkidi Metin-Sözlük-Dizin-Arapça İbareler)" gibi basılmamış çalışmaları da bulunmaktadır.

Türk çoban, koyun, keçi ve bazen sığır sürülerini otlatan, hayvanların beslenmesi, sağlığı, üremesi ve ilaçlarıyla ilgilenen kişidir. Türk çoban kültürünün bazı özellikleri: Tarihî önem: Göçebe ve yarı-göçebe yaşam süren Türk topluluklarında çobanlık, hayvancılığın temel unsurlarından biridir. Toplumsal algı: Geleneksel Türk toplumunda çobanlar, güvenilir, bilge ve doğayla uyum içinde yaşayan kişiler olarak görülmüştür. Giyim ve donanım: Keçe kepenek, sopa, kaval, çarık veya çoban postalı, heybe gibi giysileri ve araçları vardır. Kültürel etki: Müzik, halk inançları, giyim ve edebiyat üzerinde etkisi vardır. Günümüzdeki durum: Teknolojik gelişmeler ve şehirleşme nedeniyle çobanlık mesleği azalsa da, kırsal bölgelerde geleneksel çobanlık devam etmektedir.

Ziya Gökalp'in en önemli kitabı olarak "Türkçülüğün Esasları" kabul edilir. Bu eser, Türkçülüğün temel ilkelerini ve düşünce yapısını ele alır. Gökalp'in diğer önemli kitapları arasında "Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak" ve "Yeni Hayat" da bulunur.

Reşit Galip, Türkçülük akımına mensuptur. Reşit Galip, öğrencilik yıllarında Türkçülük akımını benimsemiş ve Tıbbiye'de "Hakikat" gazetesi ile "Sivrisinek" adını verdiği bir karikatür dergisi yayımlamıştır.

Ömer Seyfettin'in "Yüzakı" adlı eseri, Milli Edebiyat akımına aittir. Ömer Seyfettin, bu akımın öncülerinden biri olarak kabul edilir.

Türkçü Toplumcu Budun Derneği (TTBD), 1996 yılında İzmir’de kurulmuştur.

Türkçü ve milliyetçi arasındaki temel farklar şunlardır: Türkçü, Türk soyunun üstünlüğüne inanan kişidir. Milliyetçiler, tüm Türk tarihini (İslam öncesi, İslam sonrası ve Cumhuriyet sonrası) bir bütün olarak ele alırken, bazı ulusalcılar Türk tarihini neredeyse sadece Cumhuriyet’le başlatma eğilimindedir. Milliyetçiler, hem siyasi, ekonomik hem de kültürel bağımsızlığı savunurken, ulusalcılar daha çok siyasi ve ekonomik bağımsızlığı tercih ederler. Milliyetçiler, Batı kültürünün, sanatının, yaşam tarzının her türlüsüne karşıdır; ulusalcılar ise batı emperyalizminin kültürel değerlerini, sanatlarını, edebiyatlarını, hayat tarzlarını benimserler.

İlhami Yurdakul, Türkçülük akımına mensuptur.

Ziya Gökalp'in "Turan" şiiri, Türklerin vatanının Türkiye veya Türkistan değil, büyük ve ebedi bir ülke olan Turan olduğunu anlatır. Şiirde ayrıca şu konular da işlenmiştir: Tarihle mücadele: Şair, Türk tarihini görmezden gelen oryantalist anlayışla mücadele eder. Kan unsuru: Nabızlarda vuran kan, genetik miras yoluyla nesilden nesile geçen tarihin sesidir. Geçmişin kahramanlarına gönderme: Oğuz Han ve diğer Türk büyükleri anılır. Türklerin cihan hakimiyeti ideali: Kızıl Elma, cihan hakimiyeti mefkûresi ve Turan kavramı gibi ideallerden bahsedilir. Ziya Gökalp, bu idealleri "Oğuzculuk" olarak sınırlar ve bu, Türkmenlerin, Azerilerin ve Türkiye Türklerinin siyasal birliğini ifade eder.

Dilde birlik fikrini ilk savunan kişi İsmail Gaspıralı'dır. Gaspıralı, 1883 yılında çıkarmaya başladığı Tercüman gazetesinde belirgin bir Türkçü vurguyla laik milliyetçiliği savunmuş ve "dilde, fikirde, işte birlik" sloganını ortaya atmıştır. Gaspıralı'nın yanı sıra, Türkçülüğü bir fikir olarak savunan diğer önemli isimler arasında Ahmet Vefik Paşa, Şemseddin Sami ve Ahmed Midhat Efendi de bulunmaktadır.

Emine Yurdakul'un mensup olduğu akım hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, Mehmet Emin Yurdakul, Milli Edebiyat ve Türkçülük akımının önemli temsilcilerindendir.

Üç Tarz-ı Siyaset, Yusuf Akçura'nın 1904 yılında kaleme aldığı bir makale olup, Osmanlıcılık, İslamcılık ve Türkçülük olmak üzere üç farklı siyasi akımı analiz eder. Osmanlıcılık: İmparatorluktaki tüm milletleri "Osmanlı milleti" kimliği altında birleştirmeyi amaçlar. İslamcılık: Osmanlı'daki ve dünyadaki tüm Müslümanları halifelik etrafında birleştirmeyi hedefler. Türkçülük: Asya'daki ve Osmanlı'daki Türklerin soy bakımından birleşmesiyle güçlü bir siyasi milliyet oluşturmayı amaçlar. Bu nedenle, Üç Tarz-ı Siyaset belirli bir akıma değil, bu üç farklı siyasi yaklaşımın tartışıldığı bir makale olarak değerlendirilir.

3 Mayıs Türkçülük Günü, 1944 yılında Nihal Atsız ile Sabahattin Ali arasında geçen ve dönemin siyasi atmosferini etkileyen hakaret davasına dayanır. Kutlanmasının nedenleri: Irkçılık-Turancılık Davası: Bu davanın ikinci duruşması 3 Mayıs 1944'te gerçekleşmiştir. Protestolar: Duruşma öncesinde ve sırasında Ankara'da düzenlenen protesto gösterileri, Türkçülük Günü'nün başlangıcını oluşturmuştur. Anma: 3 Mayıs 1945'te, Tophane Askeri Cezaevi'nde bulunan Türkçülük davası sanıkları, bu tarihi mücadeleyi unutmamak için ilk Türkçülük Günü toplantısını düzenlemişlerdir. Günümüzde de çeşitli etkinlikler, konuşmalar ve toplantılarla kutlanmaktadır.

Yeni Türk Mecmuası, belirli bir akıma dahil edilmekten ziyade, ulusal farklılık ve yeniliğe vurgu yapan bir yayın olarak tanımlanabilir. Başlıca amaçları arasında, inkılap ve insanlık idealini benimseyen yazarların eserlerini yayımlamak, Türk aklını pozitif ilimlerin mantığını kavrayacak hale getirmek ve milli hayatın önemini vurgulayarak sanat yoluyla yeni heyecanlar yaratmak yer alır. Dergide siyaset, iktisat, dil, edebiyat, tarih, felsefe, terbiye, ilim, kültür, mimari, resim ve tiyatro gibi çeşitli alanlarda yazılar yayımlanmış ve şiirlerle hikâyeler yer almıştır.

Ziya Gökalp'in Türkçülüğün Esasları kitabı, "Türk milletindenim" demenin ne demek olduğunu, Türk milletinin kim olduğunu, nereden geldiğini ve nereye gitmesi gerektiğini anlatır. Gökalp, bu eserde Türkçülüğü kademelendirme yoluna gitmiş ve Türkiyecilik, Oğuzculuk ve Turancılık şeklinde yakın, orta ve uzak hedefler belirlemiştir. Kitapta ele alınan bazı konular şunlardır: Millet tanımı. Hars ve medeniyet. Türkçülüğün programı. Gökalp, Türkçülüğün Esasları ile Türk milliyetçiliğinin temellerini atmış ve Türk toplumunun geçmişi, bugünü ve geleceği üzerinde kültür temelli bir analiz sunmuştur.

Ömer Seyfettin'in "Bomba" adlı hikayesinin ana fikri, Türklük, Türkçülük ve milli benlik fikridir. Hikayede, Avrupa'ya hayran olan ve onların yaşam tarzını benimseyen bir mühendis olan Kenan Bey'in, İtalya'nın Trablus'a saldırması ve Avrupalıların aslında insaniyete hizmet etmediğini fark etmesiyle yaşadığı pişmanlık ve vatanına olan sevgisi işlenir. Ayrıca, hikayede Osmanlıcılık fikrinin imkansızlığı ve milli değerlerin önemi de vurgulanır.

Efruz Bey, belirli bir akıma ait olmaktan ziyade, Ömer Seyfettin'in edebi tekamülünü yansıtan ve dönemin toplumsal meselelerini eleştiren bir karakterdir. Efruz Bey'in yer aldığı Efruz Bey adlı eser, 1908'den I. Dünya Savaşı'nın ortalarına kadar Türkiye'deki çeşitli akım ve görüşleri, bu akımların temsilcisi olan kişilerin kişiliklerinde somutlaştırarak alaycı bir anlatımla eleştirir. Bu akımlar arasında Türkçülük, köycülük, eğitim ve felsefe gibi alanlar bulunur.

Ziya Gökalp, Turan şiirini, Osmanlıcılık ve İslam birliği ideallerinin tehlikeli olduğu bir dönemde, Türk gençliğine kurtarıcı bir hedef sunmak amacıyla yazmıştır. Gökalp, bu şiirle Türklüğün aradığı mefkûrenin bir kıvılcımı olduğunu düşünmüştür. Ayrıca, Gökalp'in Turan şiirini yazmasının bazı diğer nedenleri: Türk birliği: Şiir, Türkleri birleştirmek için bir araç olarak kullanılmıştır. Türklük bilinci: Tarihe yönelerek Türklük bilincini uyandırmak hedeflenmiştir. İdeolojik bakış açısı: Eserlerinde ideolojik bakış açısını yansıtmış ve bu temelle kendi dünya görüşünü oluşturmuştur.