Tetkikler

Nörolog, tanı koymak ve tedavi planlamak için çeşitli tahlil ve tetkikler isteyebilir. Bu testler arasında şunlar bulunur: 1. Görüntüleme Testleri: Bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans görüntüleme (MR), röntgen ve ultrason. 2. Elektrofizyolojik Testler: Elektroensefalografi (EEG), elektromiyografi (EMG) ve sinir ileti çalışmaları. 3. Kan Testleri: Enfeksiyon ve bağışıklık hastalıklarını belirlemek için kan analizleri. 4. Lomber Ponksiyon: Beyin omurilik sıvısını (BOS) inceleyerek tanı koymaya yardımcı olur. 5. Genetik Testler: Kalıtsal nörolojik hastalıkların teşhisine yönelik. 6. Uyku Testleri: Polisomnografi, uyku bozukluklarının tanısında kullanılır. Bu testler, hastanın durumuna ve semptomlarına göre değişiklik gösterebilir.

Mamografi temiz çıkmış olsa bile, meme kitlesinin varlığı durumunda mutlaka bir doktora başvurulmalıdır. Doktor, kitlenin değerlendirilmesi için aşağıdaki tetkikleri önerebilir: - Ultrasonografi: Kitlenin özelliklerini belirlemek için kullanılır. - Biyopsi: Kitlenin iyi huylu veya kötü huylu olup olmadığını kesin olarak belirlemek için yapılır. Ayrıca, kitlenin hormonal değişimler, beslenme alışkanlıkları gibi faktörlere bağlı olarak büyüyüp küçülebileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.

Smear testi sonucu pozitif çıktığında, rahim ağzında anormal hücre değişikliklerinin olduğu tespit edilir. Bu durum, kanser öncesi lezyonları işaret edebilir. Yapılması gerekenler şunlardır: 1. Kolposkopi: Rahim ağzının daha detaylı incelenmesi için yapılan bir prosedürdür. 2. Biyopsi: Anormal hücrelerin bulunduğu bölgeden doku örneği alınarak laboratuvarda incelenir. 3. Takip ve Tedavi: Anormal hücre değişikliklerinin şiddetine bağlı olarak, doktor takip veya tedavi planı önerir. Bu süreçte, bir kadın doğum uzmanına başvurmak önemlidir.

Gebelikte MR tetkiki hakkında yanlış olan ifade, "MR'ın radyasyon yaydığı için gebelikte kullanımının kesinlikle önerilmediği"dir. MR, çalışma prensibi ses dalgaları ve manyetik alana dayandığı için gebelikte olumsuz bir etkisi tespit edilmemiştir ve gerektiğinde kullanılabilmektedir.

Oct (optik koherens tomografi) sonucu, genellikle 24 saat içinde çıkar.

Tetkikler genel olarak dört ana kategoriye ayrılır: 1. Tıbbi Tetkikler: Bir kişinin sağlık durumunu değerlendirmek ve hastalıkları teşhis etmek amacıyla yapılan incelemelerdir. 2. Laboratuvar Tetkikleri: Biyolojik örneklerin (kan, idrar, dışkı vb.) laboratuvar ortamında incelenmesiyle gerçekleştirilir. 3. Fiziksel Tetkikler: Bir sağlık profesyonelinin hastayı muayene etmesi ile gerçekleştirilir. 4. Genetik Tetkikler: Belirli genetik hastalıkların riskini belirlemek için kullanılan testlerdir.

Ege Üniversitesi Hastanesi'nde yapılan tetkiklerin sonuçları, ek inceleme gerekmediği durumlarda genellikle 2-3 gün içinde çıkar. Ancak, doku ve sıvı örnekleri gibi daha karmaşık tetkikler 1-2 hafta, moleküler tetkikler ise 1-1 ay içinde sonuçlanabilir.

İkili tarama testi, Down sendromu tespitinde %85 oranında doğru sonuç verir. Ancak, testin %5 oranında yalancı pozitif sonuç verme ihtimali de bulunmaktadır. Bu durumda, pozitif çıkan sonucun kesinleşmesi için ileri tetkikler yapılması gerekmektedir.

Silikon protezli memede ultrason, mamografiye tamamlayıcı bir tetkik olarak yapılır. Bu durumda sadece ultrason yapılması, memenin ve protezin yeterli düzeyde değerlendirilmesini sağlamaz.

Schirmer testi, gözyaşı miktarını ölçmeye yönelik bir tetkiktir. Bu test, göz kuruluğu, Sjogren sendromu, romatizmal hastalıklar ve ekran başında durmaya bağlı gözyaşı problemlerinde altın standart tanı yöntemi olarak kullanılır. Uygulama şekli: 1. Göz doktoru, alt göz kapağına bir filtre kağıdı şeridi yerleştirir. 2. Hastadan gözlerini kapatması istenir ve şerit 5 dakika gözde kalır. 3. Bu süre sonunda, gözyaşının kağıt üzerinde ıslattığı mesafe (mm cinsinden) ölçülür. Normal değer, 5 dakika sonra 10 mm'den fazla gözyaşı üretimi olarak kabul edilir.

Kanser taraması pozitif çıktığında, kişinin kolonoskopi gibi daha ileri tetkikler için uzman hekimlerce değerlendirilmesi gerektiği anlamına gelir. Bu durum, kalın bağırsak kanserinin yanı sıra poliplerdeki kanama veya hemoroid gibi başka hastalıklardan da kaynaklanmış olabilir. Tedavi süreci, kanserin türüne ve evresine göre planlanır ve genellikle cerrahi müdahale, radyasyon terapisi veya kemoterapi gibi yöntemleri içerir.

Aile hekiminden istenen tetkikler şunlardır: 1. Kan Tahlili: Genel sağlık durumunu kontrol etmek ve enfeksiyonları, anemiyi, diyabeti tespit etmek için. 2. İdrar Testi: Böbrek fonksiyonlarını kontrol etmek ve idrar yolu enfeksiyonlarını tespit etmek için. 3. Elektrokardiyogram (EKG): Kalp rahatsızlıklarını erken teşhis edebilmek için. 4. Röntgen ve Diğer Görüntüleme Testleri: Kemik kırıkları, akciğer hastalıkları gibi durumları teşhis etmek için. 5. Fiziksel Muayene: Vücutta gözle görülür anormallikler, şişlikler veya hassasiyetler gibi belirtileri değerlendirmek için. 6. Aşı Takibi: Aşılama geçmişini kontrol etmek ve eksik aşıları zamanında yapmak. 7. Ultrason: Karın bölgesinde şüpheli durumlarda ayrıntılı incelemeler için. Ayrıca, 2025 yılı itibarıyla aile hekimleri, mamografi ve yenidoğan kalça ultrasonografisi gibi tetkikleri de doğrudan talep edebilmektedir.

Akciğer ve göz muayenesi, işe giriş için yeterli değildir; bu muayenelere ek olarak başka tetkikler de gereklidir. İşe giriş muayenesinde genellikle istenen tetkikler şunlardır: - Tam kan sayımı: Çalışanın genel sağlık durumu hakkında fikir verir. - Biyokimyasal testler: Karaciğer ve böbrek fonksiyonlarını değerlendirmek için ALT, AST, üre ve kreatinin testleri yapılır. - Glisemi: Yüksekte çalışacaklarda ve dikkat gerektiren işlerde diabet durumunu ortaya koymak için yapılır. - Solunum fonksiyon testi: Tozlu ve kapalı ortamlarda çalışanlar için gereklidir. - Odyogram: Gürültülü iş yerlerinde işitme kaybını önlemek için yapılır. Bu tetkikler, işin niteliğine ve risk faktörlerine göre işyeri hekimi tarafından belirlenir.

GGK (gaitada gizli kan) testinin geçerlilik süresi, testin sonucuna ve tarama programına göre değişiklik gösterir: - Negatif sonuç durumunda, testin 2 yıl sonra tekrarlanması önerilir. - Pozitif sonuç alındığında ise, kesin tanı için kolonoskopi gibi ileri tetkikler yapılmalıdır.

OSGB'den alınan sağlık raporu, tetkiklere bağlı olarak 3-4 saat içinde çıkarılabilir. Ancak, kapsamlı kan tahlilleri ve ek testler gerektiğinde raporun tamamlanması 2-3 iş gününü bulabilir.

Telekardiografi (tele) şu durumlarda çekilir: 1. Kalp hastalıklarının tanısında: Kalbin pozisyonu, büyüklüğü, aort damarının pozisyonu ve akciğerlerin durumunu değerlendirmek için. 2. Özel kalp siluetlerinin tespiti için: Bazı kalp hastalıklarında telekardiografide o hastalığı düşündürecek özel kalp siluetleri görülebilir. 3. Genel sağlık kontrolleri sırasında: Kardiyoloji ve pediatrik kardiyoloji bölümlerinde rutin tetkiklerin bir parçası olarak. Çekim, hasta ayakta iken ve nefesini tutmuşken (inspiryumda) yapılır.

Sinir sıkışmasında belirli kan değerleri doğrudan yükselmez, ancak bazı durumlar sinir sıkışması riskini artırabilir. Bu durumlar arasında hipotiroidi, romatoid artrit ve şeker hastalığı gibi rahatsızlıklar bulunur. Görüntüleme tetkikleri ise sinir sıkışmasının teşhisinde daha sık kullanılır ve bu testler sırasında MRI gibi yöntemlerle sinir yapısındaki değişiklikler tespit edilebilir.

Nonspesifik milimetrik lezyon ifadesi, ultrasonografi veya BT, MR gibi tetkiklerde ne olduğu anlaşılamayan (tanımlanamayan) lezyonlar için kullanılır. Bu tür lezyonlar, belirli bir hastalığa özgü değildir ve genellikle önemsiz olarak kabul edilir.

BI-RADS 0 sonucu alındığında, ek tetkikler için hastaneye sevk edilmesi gerekmektedir.

Kemik yaşı, sol el-el bileği röntgen filmi çekilerek öğrenilir. Kemik yaşının hesaplanmasında kullanılan yöntemler: - Greulich – Pyle Atlası: El ve bilek yapılarına göre yaş bilgilerini verir. - Tanner-Whitehouse Yöntemi: Kemiklerin olgunlaşma aşamalarını ayrıntılı olarak değerlendirir. Sonuçlar, uzman bir doktor tarafından yorumlanmalıdır.