SütÜretimi

İneklerin dört memesi, süt üretiminde rol oynayan bezlere sahip olmaları nedeniyle doğal bir yapıdır.

Süt mandırası için gerekli ekipmanlar şunlardır: 1. Kapasitif Ekipman: Süt almak ve depolamak için tanklar, termal ve teknolojik işlemler için kapasitif ekipmanlar. 2. Ayırıcılar: Sütü kremalı ve yağsız süt olarak ayırmak, sütü santrifüjle temizlemek için kullanılır. 3. Homojenizatörler: Sütün yağ küreciklerini parçalamak ve sütün katmanlara ayrılmasını önlemek için kullanılır. 4. Isı Eşanjörleri: Soğutucular, ısıtıcılar ve pastörizatörler gibi çeşitli ekipmanlar. 5. Sağım Ekipmanları: Sağım salonları, sağım makineleri, süt tankları ve soğutucular. 6. Yem Mikserleri ve Ranzaları: Yem karıştırma ve büyükbaş hayvanların yem tüketimi için. 7. Meme Yıkayıcılar: Sağımdan önce memeleri temizleyerek dezenfekte eder. Bu ekipmanlar, süt işleme hattının verimli ve hijyenik bir şekilde çalışmasını sağlar.

En iyi Simental ineği olarak değerlendirilebilecek birkaç önemli özellik bulunmaktadır: 1. Süt Verimi: Simental inekleri, yüksek süt verimi ile bilinir ve bir laktasyon döneminde 5000-7000 litre süt verebilirler. 2. Et Kalitesi: Hem süt hem de et üretimi için yetiştirilen Simental inekleri, iyi protein ve yağ içeriğine sahip dengeli ve kaliteli süt ve et sağlarlar. 3. Adaptasyon Yeteneği: Farklı iklim koşullarına hızlı uyum sağlayabilirler, bu da onları çeşitli bölgelerde yetiştirmeye uygun hale getirir. Bu özelliklere sahip Simental inekleri arasında orijinal Simental ırkı öne çıkmaktadır.

Karya koyunlarının özellikleri şunlardır: 1. Yöre: Aydın, İzmir, Manisa, Uşak ve Denizli bölgelerinde yetiştirilir. 2. Tür: Kombine, süt ve döl verimi amaçlıdır. 3. Vücut Yapısı: Orta irilikte, beyaz renkli, göz etrafı, kulak uçları ve ayaklarda siyah lekeler bulunabilir. 4. Yapağı: Kaba ve karışık tipte. 5. Boynuz: Erkekler kuvvetli spiral boynuzlu, dişiler genellikle boynuzsuzdur. 6. Kuyruk: İnce yapılı ve az yağlı. 7. Verim Özellikleri: Laktasyon süt verimi 100 kg, laktasyon süresi 170 gün, doğum ağırlığı 4.5 kg, günlük canlı ağırlık artışı 182 g. 8. Adaptasyon: Yüksek adaptasyon kabiliyetleri sayesinde yılın büyük bölümünde dış ortamda rahatlıkla yaşayabilirler.

En iyi süt verimi için melezlenen ırklar arasında şunlar öne çıkmaktadır: 1. Holstein-Friesian: Yüksek süt verimi ve ortalama yağ oranı ile bilinir. 2. Jersey: Sütü yüksek yağ ve protein içeriği ile tanınır, peynir üretimi için idealdir. 3. Guernsey: Sütü, yüksek beta karoten ve yağ içeriği ile değerlidir. 4. Ayrshire: İyi dengelenmiş yağ ve protein oranlarına sahip sütü ile bilinir. 5. Brown Swiss: İyi protein ve yağ içeriği ile dengeli ve kaliteli süt üretir. Ayrıca, Simmental ve Zavot ırkları da hem süt hem de et verimi açısından tercih edilen melez ırklar arasındadır.

İnek sağmak için iki ana makine türü kullanılır: 1. Otomatik Sağım Makineleri: Bu makineler, robotik sistemler kullanarak sağım sürecini otonom olarak gerçekleştirir. 2. Manuel Sağım Makineleri: Doğrudan insan operasyonu gerektiren bu makineler, daha basit bir tasarıma sahiptir ve mekanik bir pompa sistemi kullanır. Ayrıca, taşınabilir ve yarı sabit özelliklere sahip sağım makineleri de bulunmaktadır.

İnekler için en iyi yemlikler, dengeli ve besleyici olanlar olarak kabul edilir. İşte inekler için önerilen bazı yemlikler: 1. Rasyonel Yemler: Mısır silajı ve arpa gibi yüksek enerji içeren yemler. 2. Yeşil Yemler: Taze otlar ve meralar, lif, vitamin ve mineral açısından zengindir. 3. Kuru Yemler: Kuru otlar ve saman, sindirim sistemini destekler ve besin alımını artırır. 4. Konserve Yemler: Silo veya diğer yöntemlerle korunmuş yemler, özellikle kış aylarında önemlidir. Ayrıca, mineral ve vitamin takviyeleri de inekler için faydalı olabilir.

İnek, doğumdan 60 gün önce kuruya ayrılır.

Montofon inekleri, günde ortalama 25-30 litre süt verebilir.

Amerikan Holstein inekleri, yılda ortalama 7-11 ton süt verebilir.

Çiftliklerde hijyen sağlamak için aşağıdaki önlemler alınmalıdır: 1. Ekipmanların Temizliği: Sağım makineleri ve diğer çiftlik ekipmanları her kullanımdan sonra iyice temizlenmelidir. 2. Süt Depolama Tanklarının Temizliği: Süt, depolanmadan önce temiz bir ortamda saklanmalı, tanklar düzenli olarak yıkanmalı ve dezenfekte edilmelidir. 3. Sağım Alanının Temizliği: Sağım yeri, çevredeki kir ve tozlardan arındırılmalı, hayvanların ayaklarının geçtiği alanlar dikkatlice temizlenmelidir. 4. Kişisel Hijyen: Sağım sırasında çalışan kişilerin elleri temiz olmalı, sağım öncesi ve sonrası eller iyice yıkanmalı ve dezenfekte edilmelidir. 5. Dezenfektan Kullanımı: Çiftlik ekipmanları için özel üretilmiş dezenfektanlar kullanılmalıdır. Ayrıca, ahırların ve ahır içindeki alanların düzenli olarak havalandırılması ve gübrenin doğru yönetilmesi de hijyen açısından önemlidir.

Doğum yapan inek, yavruladıktan sonra süt vermeye başlar.

Saanen tekeleri günlük olarak 4 litreye kadar süt verebilirler.

En iyi süt inekçiliği için aşağıdaki hususlar dikkate alınmalıdır: 1. Hayvancılığı Başlıca İş Kolu Olarak Görmek: Hayvancılığı ek iş olarak değil, başlı başına bir geçim kaynağı olarak benimsemek gereklidir. 2. Uygun Ahır Koşulları: Ahırların havalandırması ve aydınlatması sağlanmış, teknik şartlara uygun olması önemlidir. 3. Az Hayvanla Başlamak: İşe az hayvanla başlayıp, işi öğrendikten sonra hayvan sayısını artırmak daha uygundur. 4. Kaliteli Kaba Yem Üretimi: İşletmede yonca ve silajlık mısır gibi kaliteli yem bitkileri üretilmelidir. 5. Yüksek Verimli İnekler: Yüksek süt verimli inekler tercih edilmelidir. 6. Kendi Yemini Yapma: Mümkünse, arpa, buğday ve mısır gibi dane yemleri kendi arazisinde üretip, karma yem olarak kullanmak yem maliyetlerini düşürür. 7. Kredi Kullanımı: Mecbur kalmadıkça normal faizli, orta vadeli kredi kullanılmamalıdır. Bu adımlar, süt inekçiliğinin karlı ve verimli bir şekilde yapılmasını sağlar.

Angus inekleri süt vermez, çünkü bu ırkın süt verimi yoktur ve sadece buzağısına yetecek kadar süt üretir.

İneklerde süt verimini artırmak için aşağıdaki yöntemler uygulanabilir: 1. Kaliteli Beslenme: İneklerin dengeli bir diyetle beslenmesi, yüksek kaliteli yemler ve vitamin-mineral takviyeleri ile desteklenmesi önemlidir. 2. Su Tüketimi: İneklerin her zaman temiz ve taze suya erişimi olmalıdır, çünkü su süt üretimi için hayati öneme sahiptir. 3. Hijyen ve Sağlık Kontrolü: İneklerin hijyenine dikkat edilmeli ve düzenli veteriner kontrolleri yapılmalıdır. 4. Rahat Ortam: İyi havalandırılmış ahırlar ve uygun yatak malzemeleri, ineklerin rahat bir ortamda yaşamasını sağlar. 5. Doğru Sağım Teknikleri: Temiz ve hijyenik sağım ekipmanları kullanılarak düzenli sağım yapılmalıdır. Bu yöntemler, süt verimini artırarak işletmenin verimliliğini olumlu yönde etkiler.

Her gün 12 litre süt veren bir inek, üç haftada (21 gün) 84 litre süt verir.

Süslü inekler olarak adlandırılan ırklar arasında Jersey ve Montafon ırkları öne çıkmaktadır. - Jersey inekleri, küçük ve sevimli yapılarıyla bilinir, renkleri genellikle açık kahverengiden koyu kahverengiye değişir. - Montafon inekleri ise İsviçre ırkına sahiptir, gövdeleri iri olup et ve süt verimi çok yüksektir.

Süt üreticileri dört ana kategoride incelenebilir: 1. Kendi kendine yeterlilik düzeyindeki üreticiler: Genellikle yaşlı kişiler olup, bir-iki inekleri vardır ve sütlerini evde tüketirler. 2. 3-10 ineğe sahip küçük üreticiler: Kendi kendine yeterlilik durumunun ötesine geçip, sütlerini toplama merkezlerine veya mandıralara satarlar. 3. 10-50 inekli uzmanlaşmış üreticiler: Orta büyüklükteki işletmeler olup, süt üretiminde uzmanlaşmıştır ve sütlerini süt işleme tesislerine satarlar. 4. 100 ve üzeri ineğe sahip yoğun üreticiler: Özel çiftlikler veya devlet çiftlikleri olup, süt üretimine yoğunlaşırlar ve ürünlerini yerleşik süt tesislerine satarlar. Ayrıca, Türkiye'de süt üreticileri arasında SÜTAŞ, Pınar, Yörükoğlu, Danone gibi büyük şirketler de bulunmaktadır.

Girolando inekleri, bir laktasyon döneminde ortalama 3.600 kg süt verebilir.