SosyalBilimler

Sosyal Antropolojinin temel konuları şunlardır: Kültür: Toplum içindeki insanın kültürü nasıl şekillendirdiği ve içine doğulan, içinde yaşanılan kültürün insan üzerindeki etkisi. Toplumların yaşam biçimleri: Toplumların yaşam biçimleriyle ilgilenme ve birbirleri ile olan ilişkilerini irdeleme. Davranış kalıpları: İnsan davranış kalıplarının öğrenilmesi, değişmeye açık olması ve esnek yapısı. Etnografya ve etnoloji: Belirli bir topluluğun kültürel örüntüsünü (ekonomik süreçler, teknoloji, toplumsal örgütlenme, siyasal davranış, dinsel törenler vb.) inceleme. Toplumsal, ekonomik, ahlaki ve siyasi sorunlar: Küreselleşme ve kapitalizmin yaygınlaşmasına bağlı olarak ortaya çıkan sorunlara çözüm arama.

Dehşet Yönetim Kuramı (DYK), 1986 yılında Jeff Greenberg, Sheldon Solomon ve Tom Pyszczynski tarafından geliştirilmiştir. Bu kuramın kuramsal arka planında, kültürel antropolog Ernest Becker'in çalışmaları da önemli bir yer tutar.

Yaşlılık ve gençlik zıt olarak algılanabilir çünkü bu iki yaşam evresinin farklı özellikleri ve öncelikleri vardır: Gençlik, fiziksel güç, enerji ve keşif için bol zaman anlamına gelir. Yaşlılık ise bilgelik ve deneyimle ilişkilidir. Bu nedenle, gençlik genellikle enerjik ve sorunsuz bir dönem olarak kabul edilirken, yaşlılık deneyim ve bilgelikle dolu bir zaman dilimi olarak görülür.

En önemli bilim dalı konusunda kesin bir görüş yoktur, çünkü bilimin her dalı kendi içinde önemlidir ve farklı alanlarda derin etkiler yaratır. Bazı önemli bilim dalları: Fizik. Matematik. Biyoloji. Kimya. Sosyal bilimler. Bilim dallarının önemi, kişisel bakış açısına ve toplumsal ihtiyaçlara göre değişebilir.

İstanbul Üniversitesi'nde (İÜ) bulunan bazı sosyal bilimler bölümleri şunlardır: Edebiyat Fakültesi: Alman Dili ve Edebiyatı, Arap Dili ve Edebiyatı, Bilgi ve Belge Yönetimi, Bilim Tarihi, Eski Yunan Dili ve Edebiyatı, Felsefe, İngiliz Dili ve Edebiyatı, Sanat Tarihi, Sosyoloji, Tarih, Türk Dili ve Edebiyatı. Siyasal Bilgiler Fakültesi: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi, Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler. İktisat Fakültesi: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri, Ekonometri, İktisat, İşletme, Maliye, Turizm İşletmeciliği. İletişim Fakültesi: Gazetecilik, Halkla İlişkiler ve Tanıtım, Radyo, Televizyon ve Sinema. Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi: Çocuk Gelişimi, İktisat, Kamu Yönetimi, Uluslararası Girişimcilik.

Karma araştırma yöntemlerinin önemli olmasının bazı nedenleri: Üçgenleme: Birden fazla yöntemin birleştirilmesiyle bulgular doğrulanır ve çalışmanın genel sağlamlığı artar. Tamamlayıcılık: Nitel ve nicel yöntemler farklı bilgi türleri sağlar, bu da karmaşık olguların daha kapsamlı anlaşılmasını mümkün kılar. Bağlamsallaştırma: Nitel yöntemler, bağlamın ve bireysel deneyimlerin derinlemesine araştırılmasını sağlayarak nicel sonuçların yorumlanmasını zenginleştirir. Esneklik: Araştırmacılar, yaklaşımlarını uyarlayarak beklenmedik bulguları keşfedebilir veya ortaya çıkan araştırma sorularını takip edebilir. Geliştirilmiş geçerlilik: Birden fazla yöntem kullanarak bulguların geçerliliği güçlendirilir. Yenilikçi içgörüler: Nitel ve nicel yöntemlerin entegrasyonu, gözden kaçmış olabilecek yeni içgörüler ve örüntüler ortaya çıkarabilir.

2025 AYT sosyal denemelerinin zorluğuna dair kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, 22 Haziran 2025 tarihinde gerçekleşen AYT sınavıyla ilgili yapılan yorumlara göre, Sosyal Bilimler testi genel olarak orta-kolay düzeyde değerlendirilmiştir. Bazı öğrenciler tarih ve felsefe sorularında zorluk çektiklerini belirtirken, büyük bir kesim edebiyat ve sosyal kısmının kolay olduğunu ifade etmiştir. Sınavın zorluğu, kişisel hazırlık düzeyi ve deneme türüne göre değişiklik gösterebilir.

İçselleştirme ve dışsallaştırma kavramları farklı bağlamlarda farklı anlamlara gelebilir. Psikolojide içselleştirme ve dışsallaştırma. Psikolojide dışsallaştırma. Dışsallıkların içselleştirilmesi. Bu tanımlamalar dışında, "içselleştirme" ve "dışsallaştırma" terimleri, öyküsel terapi gibi psikoterapi yöntemlerinde de kullanılır.

Eski nesil ve yeni nesil, genellikle kuşak farklılıklarını ifade eder. Eski nesil, genellikle 1950-1980 yılları arasında doğan ve geleneksel değerleri benimseyen kişileri kapsar. Yeni nesil ise, 1980 sonrası doğan ve teknoloji ile iç içe büyümüş kişileri ifade eder. Bu nesil, internet, bilgisayar oyunları ve sosyal medya gibi teknolojilerle yetişmiş, çok seslilik ve çok renklilik anlayışını benimsemiştir. Bu ayrımlar, kültürel, sosyal ve teknolojik farklılıklara dayanır.

Sosyal bilgiler öğretmenleri ve öğrencileri, eğitim seviyelerine göre çeşitli dersler alırlar. Örneğin, sosyal bilgiler öğretmenliği programında yer alan bazı dersler şunlardır: Genel Fiziki Coğrafya. Sosyal Bilimler I ve II. Vatandaşlık Bilgisi. Bilim, Teknoloji ve Toplum. Türk Tarihi. Medya Okuryazarlığı ve Eğitimi. Sosyal Bilgiler Eğitiminde Harita Uygulamaları. Yerelleşme, Küreselleşme, Çok Kültürlülük ve Eğitim. Sosyal bilgiler dersi kapsamında ise, Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli'ne göre, öğrencilerin sosyal, duygusal ve kavramsal becerilerini geliştirmeyi amaçlayan bir müfredat uygulanmaktadır. Sosyal hizmetler bölümünde ise, ilk yıllarda ekonomi, sosyoloji, siyasal bilimler gibi dersler verilirken, ilerleyen yıllarda sosyal hizmete giriş, sosyal hizmet alanları, sosyal sorunlar gibi dersler okutulur. Sosyoloji bölümünde ise, sosyolojiye giriş, ekonomiye giriş, siyaset bilimine giriş gibi dersler bulunur. Ders içerikleri, eğitim kurumu ve seviyesine göre değişiklik gösterebilir.

Milli kültür öğeleri genellikle altı ana kategoriye ayrılır: 1. Dil. 2. Din. 3. Gelenek ve görenek. 4. Sanat. 5. Dünya görüşü. 6. Tarih. Bu öğeler, bir milletin tarihsel, sosyal ve manevi değerlerini yansıtır ve nesilden nesile aktarılarak toplumsal devamlılığı sağlar.

Tarihin bilim olarak tanımına ve özelliklerine dair PDF dosyaları aşağıdaki kaynaklarda bulunabilir: ogmmateryal.eba.gov.tr. academia.edu. tarihdersi.net. websitem.karatekin.edu.tr. researchgate.net.

Toplum 4.0 ve Toplum 5.0 arasındaki temel farklar şunlardır: Odak Noktası: Toplum 4.0, bilgi toplumunu ifade eder ve bilgisayar ile bilişim teknolojilerini içerir. Amaç: Toplum 4.0, ekonomik gelişme ile toplumsal refahı dengelemeyi amaçlar. Sanayi ve Toplumsal Yaşam: Toplum 4.0, endüstriyel üretime odaklanırken; Toplum 5.0, sosyal refahı ve bireylerin mutluluğunu merkeze alır. Teknolojik Entegrasyon: Toplum 5.0, gerçek dünya ile sanal dünyanın bütünleşmesini sağlar. Bu iki kavram, birbirini tamamlayan yaklaşımlar olarak kabul edilir; Endüstri 4.0 teknolojik devrimi temsil ederken, Toplum 5.0 bu devrimin toplum faydasına yönlendirilmesini sağlar.

Ekonomik kalkınma ve eğitim düzeyi arasında sıkı bir ilişki vardır. Eğitim, ekonomik kalkınmanın temel noktalarından biridir. Eğitimin ekonomik kalkınmaya etkisi şu şekillerde özetlenebilir: İnsan gücü yetiştirme. Verimlilik artışı. Yenilikçilik ve teknoloji gelişimi. Uluslararası rekabet. Ayrıca, eğitim düzeyi ile ekonomik büyüme, siyasal ve toplumsal gelişme arasında doğrusal bir ilişki olduğu bilimsel araştırmalarla ortaya konmuştur.

İşlemler, bir işi sonuçlandırmak için gerçekleştirilen çalışmalar bütünüdür. Matematikte bazı işlem türleri: İkili işlemler: Toplama, çıkarma, çarpma, bölme gibi iki terimi olan işlemler. Birli işlemler: Negatif, faktöriyel, karekök, mutlak değer gibi tek bir terimi olan işlemler. Matematikte kullanılan bazı işleçler (semboller): + (artı); - (eksi); × (çarpı); ÷ (bölü).

Duvar, farklı bağlamlarda çeşitli anlamlar taşıyabilir: İnşaat ve mimarlık terimi olarak duvar, binalarda taş, tuğla, briket, kerpiç gibi malzemelerle oluşturulan düşey bölme öğesidir. Mekân tasarımı unsuru olarak duvar, renkler, desenler ve duvar kağıtları aracılığıyla mekânın atmosferini ve kişilerin zevklerini yansıtır. Sembolik anlam olarak duvar, koruma, güvenlik, mahremiyet ve duygusal sınırları temsil eder. Tarihsel bağlamda duvar, antik çağlarda savunma amaçlı inşa edilmiş, Rönesans döneminde ise sanatsal süslemelerle önemli hale gelmiştir. Psikolojide duvar, bireylerin iç dünyalarını dış dünyaya kapattığını ve duygusal bir kapanma yaşandığını ifade edebilir. Tiyatro terimi olarak duvar, eleştirmenlerle seyirci ve sahnedeki aktörler arasında görünmez bir engel olarak tanımlanan "dördüncü duvar" anlamına gelir.

Zimbardo'nun hapishane deneyinin bazı etik ihlalleri: Rıza sorunu. Fiziksel ve psikolojik zarar. Deneyin kontrolsüz sürdürülmesi. Araştırmacının tarafsızlığının kaybı. Uzun süreli etkiler.

Matematik yerine hangi dersin yapılması gerektiği, öğrencinin ilgi alanlarına, hedeflerine ve programına bağlı olarak değişebilir. Ancak genellikle matematikten sonra tercih edilebilecek bazı ders seçenekleri şunlardır: Fen bilimleri dersleri: Fizik, kimya, biyoloji. Dil ve edebiyat dersleri: Türkçe, edebiyat, dilbilgisi. Sosyal bilimler dersleri: Tarih, coğrafya, felsefe. Yabancı dil dersleri: İngilizce, Almanca, Fransızca vb.. Ayrıca, sanat, spor, müzik gibi alanlarda da dersler seçilebilir. En uygun ders seçimi için öğrencinin kendi yetenekleri ve hedefleri doğrultusunda karar vermesi önerilir.

Fen ve sosyal bilimler proje okulu, fen bilimleri ve sosyal bilimler alanında yetenekli öğrencileri desteklemek amacıyla kurulmuş okullardır. Bu okullarda öğrencilerin: Analitik ve rasyonel düşünme becerileri geliştirilir. Proje hazırlama ve sunma konusunda destek verilir. Bu program, klasik öğretim yöntemlerinden farklı olarak, öğrencilerin teorik bilgileri pratiğe dökmesini, araştırma yeteneklerini geliştirmesini ve disiplinler arası düşünmesini amaçlar. Proje okulları, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından belirlenen ve bölgesel ya da uluslararası projelere katılması için desteklenen özel statülü eğitim kurumlarıdır.

Gömülü teorinin temel ilkeleri şunlardır: Veri toplama ve analizin eş zamanlı yapılması. Verilerden analitik kodlar ve kategoriler oluşturma. Sürekli karşılaştırma metodunun kullanılması. Teorik örnekleme. Bağımsız analiz sonrası literatür taraması. Kuramsal duyarlılık. Kategoriler, özellikleri ve kategoriler arasındaki ilişkilerin belirlenmesi. Memo yazımı. Gömülü teori, sosyal araştırmalarda sistematik olarak gözlenen ve analiz edilen verilerden yola çıkarak araştırılan olguyu açıklayacak bir kuramın keşfini amaçlar.