Sened

Keşideci, bir çek veya senedin düzenleyen kişidir. Çek için: Keşide yeri gösterilmeyen çek, keşidecinin adı ve soyadının yanında yazılı bulunan yerde keşide edilmiş sayılır. Çekin ödeneceği yer, ödeme yeri olarak kabul edilir. Poliçe için: Poliçenin nerede düzenlendiğini gösteren keşide yeri, poliçenin herhangi bir yerine yazılabilir. Keşide yeri olarak herhangi bir yer gösterilmemiş ise, poliçe üzerinde ödeme yeri olarak gösterilen yer veya adres olarak yazılı yer keşide yeri olarak kabul edilmektedir. Keşideci, çeki doğru bir şekilde doldurmakla ve gerekli fonu sağlamakla yükümlüdür.

Tahsil cirosu, senetten doğan hakkın mülkiyetini devretmeksizin, senedi elinde bulunduran kişiye (hamil), ciro eden (ciranta) adına senet bedelini tahsil etme ve buna bağlı işlemleri yapma yetkisi veren bir işlemdir. Bir cironun tahsil cirosu olarak nitelendirilebilmesi için Türk Ticaret Kanunu (TTK) uyarınca “bedeli tahsil içindir”, “vekaleten” veya sadece vekil etmeyi ifade eden bir kaydın içermesi gerekir. Tahsil cirosunun en temel sonucu, mülkiyetin devredilmemesi olup, hamil, cirantanın vekili sıfatıyla hareket eder ve senedi cirantanın nam ve hesabına tahsil etmekle yükümlüdür.

Sened ve metin tenkidi arasındaki fark şu şekilde açıklanabilir: Sened tenkidi, bir hadisin sahih olup olmadığını anlamak için ravilerin (hadisi aktaran kişilerin) değerlendirilmesini içerir. Metin tenkidi ise hadisin içeriğinin analiz edilmesini kapsar. Bir hadisin sahih olup olmadığını belirlemek için sened ve metin tenkidi birlikte değerlendirilir.

Taşıma senedinde karine, taşıma senedinin her iki tarafça imzalanması durumunda başlar. Türk Ticaret Kanunu'nun 858. maddesine göre, iki tarafça imzalanan taşıma senedi, taşıma sözleşmesinin yapıldığına, içeriğine ve eşyanın taşıyıcı tarafından teslim alındığına kanıt oluşturur. Ayrıca, taşıma senedinde yer alan eşyanın teslim alınacağı yer ve gün, taşıyıcının eşyanın teslim edildiği zaman da görülmektedir. Ancak, taşıyıcı taşıma senedine haklı bir sebeple çekince koyarsa, bu karine geçersiz olur.

Bono çeşitleri, çıkarıldığı kurum veya şirket ile kıymetin niteliğine göre farklı çeşitlerde bulunur. Başlıca bono çeşitleri: Hazine bonosu. Banka bonoları. Finansman bonoları. Altın, gümüş ve platin bonoları. Ayrıca, süper bono gibi yüksek faiz getirisi sunan ve kısa vadeli bonolar da bulunmaktadır.

Dolar cinsinden senet doldurmak için aşağıdaki adımları izlemek gerekmektedir: 1. Senedin İçeriğinin Belirlenmesi: Senette tarafların isimleri, adresleri, senedin tutarı (1000 USD gibi), vade tarihi, ödeme yeri gibi bilgilerin yer alması gerekmektedir. 2. Senedin Yazılması: Senet, resmi bir dil kullanılarak açık ve net bir şekilde yazılmalıdır. 3. İmzalama Süreci: Senet, borçlu tarafından imzalandıktan sonra, alacaklı tarafından da imzalanmalıdır. 4. Gerekli Ek Belgelerin Eklenmesi: Senetle ilişkili sözleşmeler, faturalar gibi ek belgeler varsa, bu belgelerin de senetle birlikte sunulması faydalı olacaktır. 5. Senedin Saklanması: Düzenlendikten sonra senedin güvenli bir yerde saklanması gerekmektedir. Ayrıca, senet düzenlerken dikkat edilmesi gereken bazı genel kurallar şunlardır: - Senet üzerinde silinti ve karalama yapılmamalıdır. - Tarihler ve imzalar doğru bir şekilde yazılmalıdır. - Senet, Türk Ticaret Kanunu'na uygun olarak düzenlenmelidir.

Senetle ispatta protokol, senedin teminat senedi olduğunu gösteren ve taraflarca imza altına alınmış bir belgedir. Bu protokolde, senedin neyin teminatı olarak düzenlendiğinin, vadesinin ve diğer ilgili bilgilerin açıkça belirtilmiş olması gerekmektedir.

Tüketici senedine itiraz edilebilecek durumlar şunlardır: 1. Senedin Nama Yazılı Olmaması: Tüketici senetleri sadece nama yazılı olarak düzenlenebilir, emre veya hamiline yazılı olamaz. Bu kurala aykırı olarak düzenlenen senetler tüketici açısından geçersizdir. 2. Her Taksit İçin Ayrı Senet Düzenlenmemesi: Taksitli ödemelerde her bir taksit için ayrı senet düzenlenmesi zorunludur. Tek bir senet düzenlenmesi durumunda senet tüketici yönünden geçersiz sayılır. 3. Senedin Temel İlişkiye Aykırı Olması: Senedin, tüketici ile yapılan sözleşme kapsamında verilmediğinin ispat edilmesi halinde, alacaklı kambiyo hukuku gereğince icra takibi yapabilir. 4. Senedin Ayıplı Mal veya Hizmet Nedeniyle Verilmesi: Tüketici, satın aldığı malın ayıplı olması durumunda senedi devralan kişiye karşı ödeme yapmaktan kaçınabilir. Bu durumlarda, tüketici senedin geçersizliğini ileri sürmek ve haklarını korumak için avukatına başvurmalı ve itiraz hakkını kullanmalıdır.

Protestosuz senet, üzerinde "protestosuz" veya "gidersiz" kaydı bulunan senet anlamına gelir.

Çeyiz parası senedi, evlendikten itibaren 5 yıl boyunca geçerlidir.

Kıymetli evrakın özellikleri şunlardır: 1. Senet Olma: Kıymetli evrak, bir düşüncenin yazılıp imza veya el yazısı ile onaylanmış bir belgedir. 2. Hakkın Para ile Ölçülebilen Değeri: İçerdiği hak, özel hukuka ilişkin bir nitelik taşır ve mameleki bir değere sahiptir. 3. Hak ile Senet Arasındaki Bağ: Hak, senetten ayrı olarak ileri sürülemez ve başkalarına devredilemez; senetle birlikte hareket eder. 4. Soyutluk: Kıymetli evrak, doğumuna neden olan hukuki olaydan veya temel ilişkiden bağımsızdır. 5. Özel Şekil Şartları: Düzenlenmesi, ağırlaştırılmış özel şekil şartlarına tabidir.

Cirantanın sorumluluğu, kıymetli evrak hukukunda, özellikle çek ve poliçelerde, senetteki hakların devri sırasında ortaya çıkar. Başlıca ciranta sorumlulukları şunlardır: 1. İkincil Ödeme Sorumluluğu: Çek karşılıksız çıktığında, lehtar veya son ciranta, cirantadan ödeme talep edebilir. 2. Ciro Yükümlülüğü: Ciro işlemi, cirantanın imzasını taşımalı ve ciro edilen kişinin adı belirtilmelidir. 3. Garanti Sorumluluğu: Ciro, senedin kabul edilmemesinden ve ödenmemesinden doğan sorumluluğu içerir.

Ciro silsilesi, emre yazılı ve hamiline yazılı senetlerde geçerli olan, senedin bir kişiden başka bir kişiye devredilmesi sırasında atılan imzaların tamamına verilen isimdir. Ciro silsilesinin düzgün olması için: 1. İlk cironun senedin lehtarı tarafından yapılması gerekmektedir. 2. Sonraki cirolar, lehtarın senedi devrettiği kişi tarafından yapılmalıdır. Ciro silsilesinde kopukluk olması durumunda, senedi devralan kişi yetkili hamil sayılmayacak ve senet bağlamında hak talep edemeyecektir.

Kefilli senet takibi için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. Senedin Geçerliliği: Kefilli senedin geçerli olabilmesi için tüm zorunlu unsurların (tarih, imza, miktar vb.) eksiksiz doldurulması gerekmektedir. 2. Protesto İşlemi: Ödeme vadesi geldiğinde senet ödenmezse, alacaklı noter aracılığıyla senedin protesto edilmesini sağlamalıdır. 3. İcra Takibi: Protestoya rağmen ödeme yapılmazsa, alacaklı icra dairesine başvurarak icra takibi başlatabilir. 4. Kefilin Sorumluluğu: Kefil, borçlunun borcunu ödememesi durumunda aynı şartlarda ödeme yükümlülüğünü üstlenir.