Savcılık

Takipsizlik kararı, soruşturmayı yürüten Cumhuriyet Savcısı tarafından verilir. Savcı, soruşturma evresinin sonunda delilleri değerlendirir ve yeterli şüphe oluşturacak delil yoksa veya hukuken kovuşturma imkânı bulunmuyorsa, iddianame düzenlemek yerine takipsizlik kararı verir.

İş kazası savcılık şikayet dilekçesi, bölgede görevli karakol veya nöbetçi savcılığa verilebilir. Ayrıca, iş kazası şikayet dilekçesi ile birlikte mahkemeye başvurulabilir. İşverenin, iş kazasını en geç üç iş günü içinde Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) bildirme yükümlülüğü vardır. İş kazası şikayeti yaparken dikkat edilmesi gerekenler: Kazanın tarih ve saati; Kazanın nasıl gerçekleştiği; Görgü tanıkları; Sağlık raporları gibi deliller. İş kazası şikayet dilekçesi, iş kazası avukatı tarafından da yapılabilir.

Savcının üstü, Türkiye'de Cumhuriyet başsavcısıdır. Savcılar, adli ve idari yargıda görev yapar. Ayrıca, Yargıtay cumhuriyet başsavcısı ve Yargıtay cumhuriyet başsavcıvekili, Yargıtay Büyük Genel Kurulunun kendi üyeleri arasından gizli oyla belirleyeceği beşer aday arasından Cumhurbaşkanı tarafından 4 yıl için seçilir.

Savcılık ifadesinde avukat, şüphelinin veya sanığın haklarını korumak ve adil yargılanma sürecini sağlamak için çeşitli görevler üstlenir: Müdafilik: Avukat, gözaltı işlemlerine katılır ve ifade alma sürecinde müvekkilin yanında bulunur. Savunma stratejisi: Delil toplama ve delil karartma riskine karşı savunma stratejisi geliştirir. Hukuki danışmanlık: Müvekkiline ifade öncesi ve sonrası hukuki yönlendirme yapar. Hakların korunması: Şüphelinin temel hak ve özgürlüklerinin korunmasını sağlar. İtirazlar: Hukuka aykırı işlemlerin tespitini yapar ve gerekli itirazları hazırlar. Ayrıca, şüpheli veya sanığın talebi doğrultusunda, avukatın görevlendirilmesi zorunludur; bu durum, alt sınırı beş yıldan fazla hapis cezasını gerektiren suçlar için geçerlidir.

Karşılıksız çekte savcılık, aşağıdaki işlemleri gerçekleştirir: Şikayet üzerine soruşturma başlatma. Kamu davasının düşmesi veya mahkumiyet kararının kaldırılması. Çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı kararı verme. Karşılıksız çek düzenleme suçuna ilişkin yargılamalar icra ceza mahkemelerinde yapılır.

Savcının mütalaasının beraat yönünde olması durumunda, mahkeme bu görüşe uymak zorunda değildir. Hâkim, savcının mütalaasına rağmen beraat kararı verebilir. Hâkim, savcının beraat talep ettiği durumda mahkûmiyet kararı verebilir. Hâkim, savcının belirttiğinden farklı bir suç vasıflandırması yapabilir. Hâkim, savcının talep ettiğinden daha az veya daha fazla ceza verebilir. Ancak tüm bu durumlarda hâkim, kararını somut gerekçelere ve dosyada ortaya konulan delillere dayandırmak zorundadır.

Hollanda Savcılık Servisi, ülke genelinde örgütlenmiş bir yapıdır ve Openbaar Ministerie (OM) olarak bilinir. Temel görevleri: Ceza hukukunun araçlarından yararlanarak davaları mahkemeye taşımak. Suç oranını düşürmek için ceza politikası izlemek. Yapısı: Yüksek Savcılar Kurulu (Het Parket Generaal), teşkilatın en üst noktasında yer alır ve ceza adalet politikasının belirlenmesinde önemli rol oynar. Merkezi İşlem Birimi (CVOM), standart soruşturma tiplerine ilişkin işlemleri yürütür. Ulusal Savcılık Birimi (Landelijk Parket), organize suçlar, terör ve uluslararası suçlar gibi geniş çaplı soruşturmaları yürütür. Çalışma Prensipleri: Savcılar, geniş takdir yetkisiyle soruşturmaları mahkemelere taşımadan sonuçlandırabilir. Polis, suç soruşturmalarında savcının emirleri doğrultusunda hareket etmek zorundadır. Güncel Durum: 2025 yılında, OM'nin siber saldırıya uğradığı ve sistemlerin geçici olarak devre dışı kaldığı bildirilmiştir.

5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 19. maddesine göre, çağrı kağıdının hükümlüye tebliğ edildiği durumda, 10 gün içinde gelmez, kaçar ya da kaçacağına dair şüphe uyandırırsa, Cumhuriyet savcısı yakalama emri çıkarır. Yakalama kararının çıkarılması için belirlenmiş kesin bir süre yoktur. Suçun niteliği ve kaçma şüphesi, delillerin karartılması gibi durumlar doğrudan yakalama kararı çıkarılmasını gerektirebilir.

Savcının şikayet hakkında ne zaman karar vereceği, olayın niteliğine, delillerin durumuna ve savcılığın iş yoğunluğuna göre değişiklik gösterir. Basit suçlar (hakaret, tehdit, yaralama) için şikayet hakkında 2-6 ay içinde karar verilebilir. Karmaşık dosyalar (dolandırıcılık, bilişim suçları) için şikayet hakkında 6-12 ay içinde karar verilebilir. Delil toplama gerektiren dosyalar için (kamera, bilirkişi, tanık) bu süre 6 ayı aşabilir. Şikâyet dilekçesi alındıktan sonra genellikle 15 gün içinde ilk değerlendirme yapılır. Şikayet hakkında kesin bir karar süresi vermek mümkün değildir. Daha detaylı bilgi ve hukuki destek için bir avukata başvurulması önerilir.

Mütalaa, bir konu hakkında düşünmek, inceleme yapmak ve değerlendirmede bulunmak anlamına gelir. Muhakemat ise, doğru hüküm verme, akıl yürütme, yargılama ve sorgulama demektir. Bu iki terim arasındaki ilişki hakkında bilgi bulunmamaktadır.

Özel yetkili ağır ceza savcısının yaptığı işler: Doğrudan soruşturma yapma. Kamu davası açma ve yürütme. Koruma tedbirlerine karar verme. Özel yetkili ağır ceza mahkemeleri, 6352 sayılı kanunla kaldırılmıştır.

Bilirkişinin ücretini, davanın türüne göre mahkeme veya savcılık ödeyebilir. Mahkeme: Hukuk davalarında, bilirkişi ücreti genellikle davayı açan taraf tarafından dava açarken mahkeme veznesine yatırılır. Savcılık: Ceza muhakemesi aşamasında, bilirkişi ücreti savcı tarafından takdir edilir. Ayrıca, hakim, bilirkişi ücretinin hangi tarafça yatırılacağına resen karar verebilir.

İddianamenin iadesi sonrası savcı şu adımları izleyebilir: Eksiklikleri giderme: Savcı, mahkemenin iade kararına uygun olarak iddianamedeki eksiklikleri tamamlayabilir ve hatalı noktaları düzeltebilir. İtiraz etme: Savcı, iddianamenin iadesi kararına itiraz edebilir. Soruşturmayı yeniden yapma: Yeterli delil saptayabildiğinde yeniden iddianame hazırlayarak mahkemeye sunabilir. Kovuşturmaya yer olmadığına karar verme: İlk kararda belirtilmeyen sebeplere dayanmayarak kovuşturmaya yer olmadığına karar verebilir. Savcı, iade kararına karşı itiraz etmezse, ön ödeme veya uzlaşma yoluyla soruşturmayı sona erdirmeyi deneyebilir.

Nöbetçi savcı, mesai saatleri dışında, hafta sonu ve resmi tatil günlerinde meydana gelen adli olaylara bakar. Nöbetçi savcının bazı görevleri: Keşif, otopsi ve adli muayene: Ölümlü olaylarla ilgili keşif, adli muayene ve otopsi işlemlerini yapar. Şikayet başvuruları: Mesai saatleri dışında gelen şikayet başvurularını bizzat değerlendirir ve gerekli talimatları verir. Yakalanan hükümlüler: Yakalanan hükümlü ve tutuklu kişilerle ilgili işlemleri yürütür (cezaevine sevk, ilgili mercilere teslim vb.). Tahliye yazıları: Resmi veya idari tatil ile milli ve dini bayram günlerinde tahliye yazılarını teyit eder. Sevk ve nakil işlemleri: Ceza infaz kurumundan gelen sevk ve nakil işlemlerini yürütür. Önemli olaylar: Toplumsal, siyasi veya sosyal medyaya konu olan olayları en kısa zamanda Cumhuriyet Başsavcısına bildirir. Nöbetçi savcı, cep telefonunu açık tutar ve kolluk birimleri tarafından her an ulaşılabilir durumda olur.

İtham Ediyorum adlı 1972 yapımı Türk filmi, adalet ve aile arasında kalan bir savcının hikayesini anlatır. Konu özeti: Fatma, cinayetle suçlanmaktadır, ancak genç kadın ve eşi bu iddiayı reddeder. Herkes Fatma'nın masumiyetine şahitlik ederken, savcının elinde onu suçlamaya yetecek kadar delil vardır. Savcı Aydın, zanlının geçmişine indikçe olay daha da karmaşık bir hal alır. Aydın'ın mutlu evliliği, eşi Selma'nın psikolojik sorunlarla boğuşmasıyla daha da zorlaşır. Dava ilerledikçe, Selma'nın rahatsızlığı ile Fatma'nın işlediği iddia edilen suç arasındaki bağlantılar ortaya çıkar.

2025 yılı itibarıyla, Hasan Candan adlı savcının görev yaptığı yer Konya Cumhuriyet Savcılığı'dır. Hakimler ve Savcılar Kurulu'nun (HSK) 2025 yılı Adli ve İdari Yargı Ana Kararnamesi'ne göre, Tamer Başpınar adlı savcı Konya Cumhuriyet Savcılığı'na atanmıştır.

Jandarma, bir olayla ilgili olarak şüpheliyi sadece bir kez ifade almak üzere çağırabilir.

Evet, TM (Türkçe-Matematik) mezunu savcı olabilir. Savcı olabilmek için hukuk fakültesinden mezun olmak gerekmektedir. Savcı olabilmek için ayrıca Adalet Bakanlığı tarafından düzenlenen Adli Yargı Hakim ve Savcı Adaylığı Sınavı’nda başarılı olmak, staj sürecini tamamlamak ve diğer gerekli şartları karşılamak gerekmektedir.

Savcılıktaki bir dosyanın ne zaman sonuçlanacağı, suçun niteliğine, delillerin yeterliliğine, soruşturmanın karmaşıklığına ve adli makamların iş yüküne bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Basit vakalar. Karmaşık davalar. Soruşturma sonucunda savcılık, yeterli delil bulursa iddianame hazırlayarak kovuşturma aşamasına geçer; yeterli delil bulamazsa takipsizlik kararı verir ve dosya kapanır.

Savcı, kendi dosyasına bakabilir. Savcılar, vekaleti bulunan dosyaları UYAP Avukat Portalı üzerinden görüntüleyebilirler. Ancak, soruşturma dosyalarının gizliliği nedeniyle, vatandaşların UYAP sisteminde dosyalarını görüntülemesi mümkün değildir.