Sarılık

Sarılığın en tehlikeli türü, kernikterus olarak adlandırılan durumdur. Diğer tehlikeli sarılık türleri arasında hepatosellüler sarılık (karaciğer hasarı nedeniyle oluşan) ve tıkanma sarılığı (safra kanallarının tıkanması sonucu ortaya çıkan) yer alır.

Sarılıkta tehlikeli değerler, bilirubin seviyesine göre değişiklik gösterir: 1. Doğumdan sonraki ilk 24 saat içinde: Bilirubin seviyesi 8 mg/dL'nin üzerine çıkarsa tehlikeli kabul edilir. 2. 2-3 gün içinde: Bilirubin seviyeleri 12-15 mg/dL seviyelerini geçerse risk artar. 3. Doğumdan sonraki 1 hafta içinde: Bilirubin 15 mg/dL üzerinde olduğunda acil tıbbi müdahale gerekebilir. Bu değerler, bebeğin yaşına, doğum ağırlığına ve sağlık durumuna göre değişebilir.

Sarılık, tedavi edilmediği durumlarda tehlikeli olabilen bir hastalıktır. Ciddi sorunlara yol açabilecek komplikasyonları arasında beyin hasarı, akut bilirubin ensefalopatisi ve karaciğer kanseri gibi durumlar bulunur. Sarılığın tehlikeli olup olmadığı, altta yatan nedenlere ve hastalığın seyrine bağlı olarak değişebilir. Bu nedenle, sarılık şüphesi durumunda bir doktora başvurulması önerilir.

Sarılık belirtileri genellikle şu şekilde ortaya çıkar: 1. Deri ve göz akının sarı renkte olması. 2. Kaşıntı. 3. Yorgunluk ve halsizlik. 4. Karın ağrısı. 5. Kilo kaybı. 6. Kusma. 7. İdrarın koyu renkli olması. Sarılık belirtileri fark edildiğinde bir sağlık uzmanına başvurulması önemlidir.

Sarılıkta göz sararması, genellikle doğumdan sonraki ikinci ve dördüncü günler arasında ortaya çıkar.

Hepatit ve sarılık aynı şeyler değildir. Sarılık, vücuttaki bilirubin seviyesinin artması sonucu cilt ve gözlerin sararması durumudur. Hepatit ise karaciğerin iltihaplanması anlamına gelir ve genellikle viral enfeksiyonlar, alkol kullanımı veya bazı ilaçların yan etkileri sonucu gelişir.

Evet, sarılıkta karaciğer enzimleri yükselir. Sarılık, karaciğerin iltihaplanması veya hasar görmesi sonucu ortaya çıkar ve bu durum karaciğer enzimlerinin (ALT, AST) kan seviyelerinde artışa neden olur.

İkterik kelimesi, "sarılıkla ilgili" veya "sarılık gösteren" anlamına gelir.

Evet, hepatit B sarılık yapabilir. Hepatit B virüsü (HBV) enfeksiyonu, karaciğerde iltihaplanmaya neden olarak sarılığa yol açabilir. Sarılık, kandaki bilirubin seviyesinin yükselmesi sonucu cilt ve göz aklarının sararması ile karakterizedir.

Sarılık olan bir kedinin ne kadar yaşayacağı, altta yatan nedenlere ve tedavinin etkinliğine bağlıdır. Tedavi edilmezse, sarılık kediler için ölümcül olabilir; ölüm oranı %90'ın üzerine çıkabilir. Sarılık belirtileri fark edildiğinde, kedinin hayatını kurtarmak için derhal bir veteriner hekime başvurulmalıdır.

Yenidoğanda sarılık teşhisi için aşağıdaki testler yapılır: 1. Total ve direkt bilirubin testi: Kandaki bilirubin seviyesini ölçer. 2. Kan grubu testi: Anne ve bebek arasındaki kan uyuşmazlığını belirler. 3. Hemogram (tam kan sayımı): Kansızlık olup olmadığını değerlendirir. 4. Karaciğer fonksiyon testleri: Karaciğerin bilirubin işleme kapasitesini ölçer. 5. Transkutanöz bilirubin testi: Bebeğin cildine özel bir cihazla ışık yansıtılarak bilirubin seviyesi ölçülür. Ayrıca, doktorun gerekli görmesi durumunda ultrason taraması, karaciğer biyopsisi veya keşif ameliyatı gibi ek testler de yapılabilir.

Yenidoğan sarılığı, indirekt olarak şu nedenlerden kaynaklanabilir: 1. Anne karnında artmış olan kırmızı kan hücrelerinin doğumdan sonra azalması. 2. Kan uyuşmazlığı. 3. Enzim eksiklikleri. 4. Prematürite. Yenidoğan sarılığı şüphesi varsa, bir sağlık uzmanına başvurulması önemlidir.

Hepatit A ve B virüsleri sarılığı doğrudan önlemez, ancak bu virüslere karşı aşı olmak sarılık riskini azaltabilir. - Hepatit A: Bu virüse karşı aşı olmak, enfeksiyondan ve dolayısıyla sarılıktan korunmanın en etkili yollarından biridir. - Hepatit B: Hepatit B aşısı, enfeksiyonu önleme oranı %90-95 olan etkili bir koruma sağlar ve sarılığın yanı sıra kronik karaciğer hastalıklarına karşı da koruma sunar. Sarılık, genellikle karaciğerin bilirubin işleyememesi sonucu ortaya çıkar ve hepatit virüsleri dışında da birçok nedeni olabilir.

Evet, sarılık karaciğerin bir belirtisi olabilir. Sarılık, kandaki bilirubin seviyesinin artması nedeniyle derinin, göz aklarının ve mukozaların sarı renk alması durumudur ve genellikle karaciğerle ilgili bazı hastalıkların sonucunda ortaya çıkar.

Sarılık olan bebeklerin kontrolü genellikle her 8-12 saatte bir hastanede yapılır. Ayrıca, bebek 72 saat içinde taburcu edildiyse, hastaneden çıktıktan sonraki iki gün içinde de sarılık değerlendirmesi için bir takip randevusu alınması önerilir.

Kedilerde karaciğer yetmezliği ve sarılık farklı durumlardır, ancak birbirleriyle ilişkilidir. Karaciğer yetmezliği, karaciğerin normal işlevlerini yerine getirememesi durumudur ve çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir. Sarılık ise, karaciğer yetmezliğinin belirtilerinden biridir.

Yenidoğan bebeklerde sarılık için kan testi, doğumdan sonraki ilk 24 saat içinde yapılır.

Göz akında renk değişimi, genellikle bilirubin birikiminden kaynaklanan sarılık nedeniyle ortaya çıkar. Bu durumun bazı nedenleri şunlardır: 1. Karaciğer Hastalıkları: Hepatit, siroz, alkol tüketimi ile ilişkili karaciğer rahatsızlıkları gibi karaciğer fonksiyon bozukluklarının belirtisi olabilir. 2. Safra Yolu Tıkanıklıkları: Safra kanallarının tıkanması, safra taşlarının varlığı veya safra kesesi kisti gibi durumlar sarılığa yol açabilir. 3. Kan Hastalıkları: Orak hücre anemisi, immün hemolitik anemi gibi durumlar göz akının renginin değişmesine neden olabilir. 4. Genetik Hastalıklar: Wilson hastalığı, porfiria gibi nadir genetik hastalıklar da göz renginde değişikliğe sebep olabilir. 5. İlaç Kullanımı: Bazı ilaçlar ve antibiyotikler de göz akının sararmasına yol açabilir. Göz akında renk değişikliği fark edildiğinde, kesin teşhis ve uygun tedavi için bir doktora başvurulması önerilir.

Yenidoğan sarılığı en çok bebeğin karaciğerinin kandaki bilirubin miktarını karşılayamaması nedeniyle ortaya çıkar. Diğer nedenler arasında: Hemoliz: Bebeğin alyuvarlarının aşırı ve hızlı bir şekilde parçalanması; Anne ve bebek arasındaki kan uyuşmazlığı (Rh veya ABO uyuşmazlığı); Prematüre doğum ve düşük doğum ağırlığı; Enfeksiyonlar ve bazı konjenital hastalıklar; Anne sütü ile beslenme durumunda, anne sütündeki bazı maddelerin bilirubin metabolizmasını yavaşlatması.

Evet, vakum sonrası bebek sarılığı olabilir. Vakum ile doğum sırasında bebeğin kafasında oluşabilecek zedelenmeler, sarılığa sebep olan yüksek bir bilirubin yoğunluğuna yol açabilir.