Safran

1 gram safran ile yaklaşık 60-70 porsiyon pilav, zerde tatlısı, aşure veya çorba yapılabilir. Safranın kullanıldığı bazı yemek tarifleri şu sitelerde bulunabilir: unileverfoodsolutions.com.tr; nefisyemektarifleri.com; hopi.com.tr.

Topraksız ortamda 1 dönüm safran tarlasından ortalama 400-600 gram safran elde edilebilir. Ancak, 1 dönümden elde edilen safran miktarı; toprak koşulları, iklim, bakım ve diğer büyüme faktörleri gibi birçok değişkene bağlıdır. Ayrıca, 1 dönüm araziye dikilecek safran soğanı miktarı, soğanların çapına ve dikim yoğunluğuna bağlı olarak 100-600 kg arasında değişebilir.

Safran fidesinin ne kadar kazandıracağı, çeşitli faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir: Toprak ve iklim koşulları. Soğan kalitesi. Hasat ve kurutma kalitesi. Pazarlama ve satış kanalları. Bir dönümlük alandan ilk yıl ortalama 350-400 gram, ikinci yıl 650-750 gram, üçüncü yıl ise 500-600 gram safran elde edilebilir. Bu bilgiler, genel bir fikir vermek amacıyla paylaşılmıştır; kesin kazanç miktarı, yerel koşullara ve piyasa durumuna göre değişiklik gösterebilir.

Safran çiçekleri, genellikle Ekim ortasından Kasım sonuna kadar olan dönemde açar. İklim ve bölgeye bağlı olarak bu süre birkaç hafta değişebilir. Hasat süresi yaklaşık 3-4 hafta sürer. Çiçekler, sabahın erken saatlerinde, güneş doğmadan veya çiçekler tam açılmadan toplanmalıdır.

Safran bitkisi, dikimden sonra 5 yıl boyunca verimli bir şekilde ürün verebilir. Ancak, bir safranlıktan yüksek verim genellikle sadece 3 yıl alınabilir. Safran baharatı ise doğru şekilde saklandığında 2-3 yıl tazeliğini koruyabilir, ancak optimum aroma, renk ve lezzet için ilk 6-12 ay içinde tüketilmesi tavsiye edilir.

Safran yetiştiriciliği kurslarının süresi, farklı eğitim sağlayıcılarına göre değişiklik göstermektedir: Gelişim Merkezi: 6 hafta (36 saat). Nida Akademi: 64 saat. Zinde Eğitim Akademisi: 64 saat. Güven Sertifika: 64 saat. Bu süreler, kursun kapsamına ve sunum şekline göre değişebilir.

1 dönüme ortalama 150-200 kg safran soğanı dikilir. Dikilecek soğan miktarı, safran soğanlarının çapına ve dikim yoğunluğuna bağlı olarak değişebilir. Güncel dikim miktarları, toprak yapısı, iklim koşulları ve kullanılan soğanların kalitesi gibi faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir.

En iyi safran, genellikle İran'da üretilmektedir. Türkiye'de ise safran çoğunlukla Karabük ilinin Safranbolu ilçesinde yetiştirilir. Bunun yanı sıra, Hindistan'ın Keşmir bölgesi de aroması ve koyu rengiyle ünlü yüksek kaliteli safran üretir. Safran, karasal ve ılıman iklimlerde yetişir; bu nedenle İspanya, Fransa, İtalya gibi ülkelerde de üretimi yapılır.

İran'da safranın ucuz olmasının birkaç nedeni vardır: Üretimin Yaygın Olması: İran'da safran, çok sayıda küçük çiftlikte yetiştirilir, bu da üretimin yüksek olmasına yol açar. Elle Toplama ve İşleme: Safran, bitki başına az miktarda elde edilir ve hasadı ile işlenmesi elle yapılır, bu da maliyeti artırır. İklim ve Toprak Koşulları: İran'ın kuzeydoğusu, safran yetiştiriciliği için elverişli iklim ve toprak koşullarına sahiptir. Ayrıca, 2023-2024 yıllarında İran'da yaşanan donma, su temininin az olması ve yağışlar nedeniyle safran üretimi yaklaşık %65 azalmıştır. Bu durum, safran fiyatlarının artmasına neden olmuştur.

Çayıralan'da hangi çiçeklerin yetiştiğine dair bilgi bulunamadı. Ancak, Türkiye'nin farklı bölgelerinde çeşitli çiçeklerin yetiştiği bilinmektedir. Örneğin: Marmara Bölgesi: Erguvan, karanfil ve lale gibi çiçekler yaygındır. Ege Bölgesi: Lavanta, begonvil ve zakkum gibi güneşi seven çiçekler yetişir. İç Anadolu Bölgesi: Hüsnüyusuf, gelincik ve Ankara çiğdemi gibi çiçekler bulunur. Karadeniz Bölgesi: Ortanca, zambak, papatya ve menekşe gibi nem seven çiçekler yetişir. Doğu Anadolu Bölgesi: Şakayık, sümbül ve dağ lalesi gibi soğuğa dayanıklı çiçekler doğal olarak yetişir. Güneydoğu Anadolu Bölgesi: Gül, karanfil, lavanta, nergis ve papatya gibi çiçekler yetişir. Çiçeklerin yetiştiği bölgeler, iklim ve toprak koşullarına göre değişiklik gösterebilir.

Safran, organik gübreyi tercih eder.

Buhara'nın en iyi baharatı olarak değerlendirilebilecek bir ürün hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, Buhara markasının bazı baharatları şunlardır: açlık otu; karabaş otu; anason; lavanta; tavuk harcı; pizza baharatı; himalaya tuzu; kakule; rezene; zahter kekik. Baharatların kalitesi kişisel tercihlere göre değişebilir.

Ramazan Boğa'nın safran üretimi yaptığı yer, Amasya'nın Göynücek ilçesine bağlı Ayvalıpınar köyüdür.

"Şakarat" kelimesi ile ilgili bilgi bulunamadı. Ancak, bazı bitkilerin yetiştiği bölgeler hakkında bilgi verilebilir. Sakarca Otu: Genellikle Karadeniz Bölgesi'nde, özellikle Giresun'da yetişir. Safran: Türkiye'de en çok Karabük'ün Safranbolu ilçesinde yetişir. Pirinç: Türkiye'de Trakya, Karadeniz, İç Anadolu, Amasya, Çorum, Tokat, Samsun, Çankırı, Sinop gibi illerde yetişir. Karnabahar: Türkiye'de en çok Ege, Marmara ve Akdeniz bölgelerinde yetişir.

Safran, yılda yalnızca bir kez hasat edilir. Hasat dönemi genellikle Ekim ayı sonu ile Kasım ayı ortası arasında gerçekleşir.

En iyi safran, çapı en az 15-20 mm olan soğanlardan yetişir. Safran soğanlarının sağlıklı, hastalıksız ve iri olması, yüksek verim elde etmek için önemlidir. Safran ekimi için uygun soğanlar, genellikle Ağustos ayından Eylül ayının başına kadar dikilir.

1 kilogram safran, yaklaşık 450 bin safran dalından elde edilir. Her bir safran çiçeği 3 dal verdiğinden, 1 kilogram safran için 150 bin safran çiçeği gereklidir.

İran'ın en iyi safranı olarak birkaç tür öne çıkmaktadır: Sargol: En yüksek kaliteye sahip safran türlerinden biridir ve tamamen kırmızı renkte olup, pürüzsüz bir görünüme sahiptir. Süper Negin: Uzun ve cilalı kırmızı ipliklere sahip, yüksek kaliteli bir safran türüdür. Gonabad Safranı: Geleneksel tarım yöntemleri ve su kemerleriyle sulanması nedeniyle FAO tarafından tescil edilmiştir. Türbet-i Haydariyye Safranı: Bu bölgedeki safran, yüksek kalitesi ile bilinir ve bir kilogramı 1250 dolar ila 1500 dolar arasında alıcı bulabilir. Safranın kalitesi, rengi, aroması, yoğunluğu ve içindeki aktif bileşenlerin oranına göre değişiklik gösterebilir.

Safran ekimi genellikle Ağustos ayında yapılır, en geç Eylül ayının ilk haftası kadar uzatılabilir. Türkiye'de safran soğanlarının ekim zamanı, bölgesel sıcaklık ve toprak nemine bağlı olarak birkaç hafta esnetilebilir. Safran çiçekleri, genellikle Ekim ortasından Kasım sonuna kadar olan dönemde açar. Safran, ılıman ve yarı kurak iklim bölgelerini sever.

Safraninin rengi kırmızıdır çünkü bu renk, safran bitkisinin stigmalarında bulunan crocin adlı karotenoid bileşikten kaynaklanır.