Plazma

9. sınıf kimya ders kitabının 176. sayfasında, farklı yayınevlerine ait kitaplarda çeşitli içerikler bulunmaktadır: Pasifik Yayınları: Bu yayınevine ait kitapta, "Konuya Başlarken" bölümü yer almaktadır. Meb Yayınları: Bu yayınevine ait kitapta, suyun farklı rakımlarda farklı sıcaklıklarda kaynaması ve gayzerlerdeki su sıcaklıklarının nedeni gibi sorular ve cevapları bulunmaktadır. Evrensel İletişim Yayınları: Bu yayınevine ait kitapta, gazların düşük sıcaklık ve yüksek basınçlarda sıvı hale geçebileceği, gaz taneciklerinin bulundukları kabın bütün yüzeylerine eşit basınç yaptığı gibi bilgiler içeren cümleler ve çoktan seçmeli sorular yer almaktadır.

Betaphar İlaç Sanayi ve Ticaret A.Ş., Kedrion Biopharma ile ortak olarak plazma türevi ürünlerin üretimi, pazarlanması ve dağıtımı alanlarında faaliyet göstermektedir. Betaphar, yüksek kaliteli ve etkili ilaçlar üreterek hastaların sağlıklı bir yaşam sürmelerine katkıda bulunmayı hedeflemektedir. Betaphar'ın merkezi Ankara'da bulunmaktadır.

Kedrion, kan plazmasını toplama ve işleme süreci yürüten, bu plazmadan elde edilen tedavilerin dünya çapında üretimini ve dağıtımını sağlayan bir biyofarmasötik şirkettir. Kedrion'un bazı işlevleri: Nadir ve ciddi hastalıkların tedavisi: Koagülasyon ve nöromüsküler bozukluklar, primer ve sekonder immün yetmezlikler gibi hastalıkların tedavisi ve önlenmesi için tıbbi ürünler üretir. Araştırma ve inovasyon: Karşılanmamış tıbbi ihtiyaçlara yönelik çözümler geliştirmek için sürekli araştırma ve inovasyona kendini adamıştır. Sürdürülebilirlik: Çevresel ayak izini azaltmak için "Net Sıfır Planı" uygulamakta ve Bilim Temelli Hedefler Girişimi (SBTi) ile uyum sağlamaktadır. Kedrion, 100'den fazla ülkede faaliyet göstermekte olup, 5.200'den fazla kişiye istihdam sağlamaktadır.

Plazma pen uygulamasının kalıcılığı, cilt tipi, yaş, genetik faktörler ve yaşam tarzı gibi etkenlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Ancak, yaşlanma süreci devam ettiği için ciltte zamanla tekrar sarkmalar ve kırışıklıklar oluşabilir. Plazma pen uygulamasının kalıcılığı konusunda daha kesin bilgi almak için bir uzmana danışılması önerilir.

Yüksek enerji ve plazma fiziği, atom altı parçacıklar ve bu parçacıklar arasındaki ilişkileri inceleyen bir bilim dalıdır. Plazma fiziği, maddenin dördüncü hali olarak bilinen iyonize olmuş gazı inceler ve bu enerjinin Dünya üzerinde nasıl üretilip kullanılabileceğini araştırır. Yüksek enerji fiziği, atom altı parçacıklarla yapılan deneylerin yüksek enerjilerde gerçekleştirilmesi nedeniyle bu adı almıştır. Bu alanın çalışma konularından bazıları: Uzay seyahatlerinde enerji kaynaklarının miktarının belirlenmesi; Uzay ve roket sanayisi; Nükleer ve tıbbi atıkların arıtılması; Güçlü lazer ışınlarının elde edilmesi. Fizik mühendisliği, bu alanla ilgili mesleklere örnek olarak verilebilir.

Plazma ve kan aynı şey değildir, kan iki ana bileşenden oluşur: plazma ve kan hücreleri. Plazma, kanın sıvı kısmıdır ve yaklaşık olarak %55'ini oluşturur. Kan hücreleri ise alyuvarlar (eritrositler), akyuvarlar (lökositler) ve kan pulcuklarından (trombositler) meydana gelir ve kanın %45'ini oluşturur.

LG 50PQ2000 — 50 inç ekran boyutuna sahip bir HD plazma televizyon modelidir.

EDTA'lı plazma, kanın antikoagülan etilendiamintetraasetik asit (EDTA) içeren bir tüpte toplanması ve santrifüj edilmesiyle elde edilen sıvı kısımdır. Özellikleri: - EDTA, kalsiyumu bağlayarak kanın pıhtılaşmasını önler. - Bu plazma, belirli teşhis testleri için gereklidir, örneğin ACTH ve insülin seviyelerinin ölçümü gibi. Hazırlanma süreci: 1. Kan, mor kapaklı bir tüpe toplanır. 2. Tüp, kan hücrelerini ayırmak için yüksek hızda santrifüj edilir. 3. Üstteki berrak sıvı, EDTA'lı plazma olarak ayrılır ve yeni bir tüpe aktarılır.

Plazma ile elektrik üretimi iki ana yöntemle gerçekleştirilebilir: plazma füzyon reaktörleri ve plazma gazifikasyonu. 1. Plazma Füzyon Reaktörleri: Bu yöntem, iki hafif atom çekirdeğinin birleşerek daha ağır bir çekirdek oluşturması ve büyük miktarda enerji açığa çıkarması olan nükleer füzyon sürecini kullanır. 2. Plazma Gazifikasyonu: Bu yöntemde, organik atıklar ve biyokütleler yüksek sıcaklıkta plazma ortamında parçalanarak sentez gazı (hidrojen ve karbon monoksit karışımı) elde edilir.

Plazma protein bağlanma çalışması, ilaçların kan dolaşımındaki plazma proteinlerine, özellikle de albümine nasıl bağlandığını inceleyen bir farmakokinetik araştırmadır. Bu bağlanma, ilacın dağılımını ve kullanılabilirliğini etkiler: - Yalnızca bağlanmamış (serbest) ilaç terapötik bir etki gösterebilir, çünkü serbest ilaç reseptörlerle etkileşime girerek farmakolojik bir yanıt oluşturur. - Yüksek plazma protein bağlanması, ilacın önemli bir miktarının inaktif kalmasına ve daha düşük bir temizleme oranına sahip olmasına yol açar. Bu tür çalışmalar, klinisyenlerin ilaçların vücuttaki davranışını tahmin etmelerine ve uygun dozu belirlemelerine yardımcı olur.

Kan plazması sadece proteinden oluşmaz, içeriğinde su ve diğer çözünmüş maddeler de bulunur. Plazmanın protein bileşenleri şunlardır: - Albumin: Kan ve vücut sıvısının su oranını düzenler. - Globulin: Antikor yapısını oluşturur. - Fibrinojen ve protrombin: Kanın damar dışında pıhtılaşmasını sağlar. - Histamin: Kılcal damarların geçirgenliğini artırır. Ayrıca, plazmada elektrolitler, hormonlar, vitaminler ve atık ürünler gibi çeşitli organik maddeler de bulunur.

Tokamak plazma, manyetik alanlar kullanılarak hapsedilen ve kontrol edilen yüksek sıcaklıktaki plazma olarak tanımlanır. Bu sistem, Rusçada "toroidal odadaki manyetik sarmallar" anlamına gelen "tokamak" kelimesinden türetilmiştir.

Plazma fiziği, atom altı parçacıklar ve bu parçacıklar arasındaki ilişkileri inceleyen bir bilim dalıdır. Plazma fiziğinin incelediği konular arasında: - Güneş ve diğer yıldızların yapısı ve enerjilerinin kaynakları; - Maddenin plazma halinde nasıl üretilebileceği ve kullanılabileceği; - Uzay seyahatlerinde enerji kaynağı ve süre optimizasyonu; - Nükleer ve tıbbi atıkların arıtılması; - Güçlü lazer ışınlarının elde edilmesi.

Plazma, kanın en büyük bileşenidir ve kan hacminin yaklaşık %55'ini oluşturur.

Plazma dalgaları, iyonlaşmış gazlarda yüklü parçacıkların kolektif davranışı sonucu ortaya çıkar ve çeşitli şekillerde görünür. Günlük hayatta plazma dalgalarına örnekler: - Floresan lambalar ve neon lambaları: İçlerindeki gaz elektron bombardımanına maruz kaldığında plazma hâlini alır ve farklı renklerde ışık yayar. - Şimşek ve yıldırım: Bulutların sürtünmesi sırasında oluşan yüksek sıcaklık, gazların plazma hâline gelmesine ve ışık yaymasına neden olur. Uzayda plazma dalgaları, ritmik bir kakofoni olarak tanımlanır ve manyetik alanlarla kaplı bölgelerde elektromanyetik dalgaların hareketi ile oluşur.

Plazmalar genel olarak üç ana kategoriye ayrılır: 1. Termal Plazma: Yüksek sıcaklıklarda oluşan ve iyonların ve elektronların termal hareketlerle enerjilendiği plazmalardır. 2. Soğuk Plazma: Atmosfer basıncında veya düşük basınçta çalışabilen ve sıcaklığı oda sıcaklığına yakın olan plazmalardır. 3. Astrofizik Plazma: Evrende bulunan yıldızlar, galaksiler, kozmik radyasyon gibi doğal plazmaları ifade eder. Ayrıca, doğal ve yapay plazmalar olarak da sınıflandırılabilirler.

Plazma enerjisi, maddenin dördüncü hali olan plazmanın kullanımıyla elde edilen enerjidir. Plazmanın bazı özellikleri: - Yüksek enerji seviyelerinde atomların elektronlarını kaybetmesiyle oluşan iyonize bir gaz durumudur. - Elektriksel olarak iletken hale gelir ve manyetik alanlarla etkileşime girebilir. - Yıldızlarda, şimşeklerde ve kutup ışıklarında doğal olarak bulunur. Plazma enerjisinin kullanım alanları: - Elektrik üretimi: Plazma füzyon reaktörlerinde kullanılarak milyonlarca derece sıcaklığa ulaşan plazma, elektrik üretiminde kullanılabilir. - Atık yönetimi: Plazma gazifikasyonu yöntemiyle organik atıklar ve biyokütleler yüksek sıcaklıkta parçalanarak sentetik gaza dönüştürülür ve bu gaz enerji santrallerinde elektrik üretimi için kullanılır. - Tıp: Cilt gençleştirme ve güzelleştirme gibi tıbbi tedavilerde kullanılır.

Tesla plazma küresinin içinde aşağıdaki bileşenler bulunur: 1. Cam tüp: Plazma küresi, havası boşaltılmış bir cam tüp içinde yer alır. 2. Elektrotlar: Merkezde daha küçük bir küre, elektrot görevi yapar. 3. Gaz karışımı: Genellikle soy gazlar (helyum, neon, ksenon, kripton) gibi çeşitli gazların düşük basınçta karışımı bulunur. 4. Tesla bobini: Tabandan merkeze doğru uzanan ve küre içinde gezinen yıldırım benzeri oluşumlara enerji sağlayan parça.

Plazmanın yapısı, iyonize olmuş gazlardan oluşan ve serbestçe hareket eden yüklü parçacıklardan meydana gelir. Plazma halindeki maddenin atomları, parçalanmış ve sürekli hareket halinde olan pozitif yüklü iyonların ve elektronların oluşturduğu bir sistem haline gelmiştir. Plazma ayrıca fotonlar, uyarılmış atomlar veya moleküller, radikaller, metastabil atomlar, nötral atom veya moleküller gibi diğer parçacıkları da içerebilir.

Genç kan ifadesi, genellikle plazma anlamında kullanılmaktadır. Plazma, kanın sıvı kısmı olup, hormonlar, antikorlar ve pıhtılaşma faktörleri içerir. Plazmanın faydaları arasında: - Kanser ve kan hastalıkları tedavisi: Plazma, kanser ve kan hastalıkları olan kişilerin tedavisinde kullanılır. - Tıbbi araştırmalar: Plazma, yeni tedaviler geliştirmek için araştırmalarda kullanılır. - Vücut ısısının düzenlenmesi: Plazma, vücut ısısının sabit tutulmasına yardımcı olur. Ancak, genç kanın (plazmanın) hafıza kaybı, erken bunama, Alzheimer ve Parkinson gibi hastalıkları önlediği iddiaları bilimsel olarak kanıtlanmamıştır.