Plazma

9. sınıf kimya ders kitabının 176. sayfasında, farklı yayınevlerine ait kitaplarda çeşitli içerikler bulunmaktadır: Pasifik Yayınları: Bu yayınevine ait kitapta, "Konuya Başlarken" bölümü yer almaktadır. Meb Yayınları: Bu yayınevine ait kitapta, suyun farklı rakımlarda farklı sıcaklıklarda kaynaması ve gayzerlerdeki su sıcaklıklarının nedeni gibi sorular ve cevapları bulunmaktadır. Evrensel İletişim Yayınları: Bu yayınevine ait kitapta, gazların düşük sıcaklık ve yüksek basınçlarda sıvı hale geçebileceği, gaz taneciklerinin bulundukları kabın bütün yüzeylerine eşit basınç yaptığı gibi bilgiler içeren cümleler ve çoktan seçmeli sorular yer almaktadır.

Betaphar İlaç Sanayi ve Ticaret A.Ş., Kedrion Biopharma ile ortak olarak plazma türevi ürünlerin üretimi, pazarlanması ve dağıtımı alanlarında faaliyet göstermektedir. Betaphar, yüksek kaliteli ve etkili ilaçlar üreterek hastaların sağlıklı bir yaşam sürmelerine katkıda bulunmayı hedeflemektedir. Betaphar'ın merkezi Ankara'da bulunmaktadır.

Kedrion, kan plazmasını toplama ve işleme süreci yürüten, bu plazmadan elde edilen tedavilerin dünya çapında üretimini ve dağıtımını sağlayan bir biyofarmasötik şirkettir. Kedrion'un bazı işlevleri: Nadir ve ciddi hastalıkların tedavisi: Koagülasyon ve nöromüsküler bozukluklar, primer ve sekonder immün yetmezlikler gibi hastalıkların tedavisi ve önlenmesi için tıbbi ürünler üretir. Araştırma ve inovasyon: Karşılanmamış tıbbi ihtiyaçlara yönelik çözümler geliştirmek için sürekli araştırma ve inovasyona kendini adamıştır. Sürdürülebilirlik: Çevresel ayak izini azaltmak için "Net Sıfır Planı" uygulamakta ve Bilim Temelli Hedefler Girişimi (SBTi) ile uyum sağlamaktadır. Kedrion, 100'den fazla ülkede faaliyet göstermekte olup, 5.200'den fazla kişiye istihdam sağlamaktadır.

Plazma pen uygulamasının kalıcılığı, cilt tipi, yaş, genetik faktörler ve yaşam tarzı gibi etkenlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Ancak, yaşlanma süreci devam ettiği için ciltte zamanla tekrar sarkmalar ve kırışıklıklar oluşabilir. Plazma pen uygulamasının kalıcılığı konusunda daha kesin bilgi almak için bir uzmana danışılması önerilir.

Yüksek enerji ve plazma fiziği, atom altı parçacıklar ve bu parçacıklar arasındaki ilişkileri inceleyen bir bilim dalıdır. Plazma fiziği, maddenin dördüncü hali olarak bilinen iyonize olmuş gazı inceler ve bu enerjinin Dünya üzerinde nasıl üretilip kullanılabileceğini araştırır. Yüksek enerji fiziği, atom altı parçacıklarla yapılan deneylerin yüksek enerjilerde gerçekleştirilmesi nedeniyle bu adı almıştır. Bu alanın çalışma konularından bazıları: Uzay seyahatlerinde enerji kaynaklarının miktarının belirlenmesi; Uzay ve roket sanayisi; Nükleer ve tıbbi atıkların arıtılması; Güçlü lazer ışınlarının elde edilmesi. Fizik mühendisliği, bu alanla ilgili mesleklere örnek olarak verilebilir.

Plazma ve kan aynı şey değildir, kan iki ana bileşenden oluşur: plazma ve kan hücreleri. Plazma, kanın sıvı kısmıdır ve yaklaşık olarak %55'ini oluşturur. Kan hücreleri ise alyuvarlar (eritrositler), akyuvarlar (lökositler) ve kan pulcuklarından (trombositler) meydana gelir ve kanın %45'ini oluşturur.

LG 50PQ2000, LG markasının 50 inç plazma televizyon modelidir.

EDTA'lı plazma, kanın şekilli elementlerinden (eritrosit, lökosit, trombosit) ayrılmış halidir. EDTA'lı plazma elde etmek için: 1. Hastadan kan alındıktan sonra hiç bekletilmeden mor kapaklı EDTA'lı tüplere, tüpteki işaretli çizgiye kadar kan konulur. 2. Kan, tüpe alınır alınmaz 6-7 defa yavaşça altüst edilerek karıştırılır, kesinlikle çalkalanmamalıdır. 3. Kan alımından hemen sonra örnek 2000xg’de 10-15 dakika santrifüj edilmelidir. 4. Üstte kalan EDTA'lı plazma, önceden hazırlanmış, hasta bilgileri yazılmış ve EDTA'lı plazma olduğu belirtilen yeni bir tüpe aktarılır. EDTA'lı plazma, sitomegalovirüs (CMV) enfeksiyonu tarama ve takibi gibi durumlarda kullanılır.

Plazma ile elektrik üretimi, iki ana yöntemle gerçekleştirilebilir: plazma füzyon reaktörleri ve plazma gazifikasyonu. 1. Plazma Füzyon Reaktörleri: Füzyon, iki hafif atom çekirdeğinin birleşerek daha ağır bir çekirdek oluşturması ve büyük miktarda enerji açığa çıkarmasıdır. Füzyon reaktörlerinde kullanılan plazma, milyonlarca derece sıcaklığa ulaşabilir ve bu süreçte ortaya çıkan enerji, elektrik üretiminde kullanılabilir. Ancak, plazmanın yeterli sıcaklığa ulaşması, plazmanın ortamda tutulabilmesi ve gerekli teknolojinin geliştirilmesi gibi zorluklar bulunmaktadır. 2. Plazma Gazifikasyonu: Organik atıklar ve biyokütleler, yüksek sıcaklıkta plazma ortamında parçalanarak sentetik gaza dönüştürülür. Sentetik gaz, hidrojen ve karbon monoksit gibi bileşenler içerir ve enerji santrallerinde elektrik üretimi için kullanılabilir. Bu yöntem, atık yönetimi ve enerji üretimini bir araya getirerek çevresel sorunları azaltır. Plazma teknolojisi henüz tam olarak ticari kullanıma geçmiş değildir, ancak araştırmalar ve pilot projeler devam etmektedir.

Plazma protein bağlanma çalışması, ilaçların kan dolaşımında plazma proteinlerine bağlanma oranını ve bu durumun ilaç dağılımı, biyoyararlanım ve toksisite üzerindeki etkilerini araştırır. Plazma proteinlerine bağlanma şu özelliklere sahiptir: Nonselektif ve reversibl olma. İlaç etkileşimine açıklık. Metabolik etkileşime açıklık. Plazma proteinlerine bağlanma, özellikle albümin, alfa1-asit glikoprotein, globülin ve alfa- ve beta-lipoproteinler üzerinden gerçekleşir.

Hayır, kan plazması sadece proteinden oluşmaz. Kan plazmasının bileşenleri şunlardır: Su. Çözünmüş maddeler. Proteinler. Plazma, bu bileşenlerin yanı sıra elektrolitler ve diğer önemli maddeleri de içerir.

Tokamak plazma, yüksek sıcaklıkta plazmanın manyetik alanlar kullanılarak hapsedildiği ve kontrol altında tutulduğu bir tür nükleer füzyon reaktörünün plazmasıdır. Plazma, elektronlarını kaybetmiş atom çekirdekleri ile serbest kalmış elektronlardan oluşan sıcak gaza verilen isimdir. Tokamak reaktörlerinde, plazma halinde hidrojen, helyum ve bor gibi hafif elementlerden oluşmuş yakıtlar, torus şeklindeki bir kap içinde korunur. Tokamaklar, güneşin enerji üretim mekanizmasını yeryüzünde taklit ederek, hidrojen izotopları olan döteryum ve trityumun füzyonunu sağlar.

Plazma fiziği, maddenin dördüncü hali olan plazmayı inceler. Plazma, iyonize olmuş gazlardan oluşan ve serbestçe hareket eden yüklü parçacıklardan meydana gelir. Plazma fiziğinin incelediği bazı konular: Güneş ve diğer yıldızların yapısı ve enerji kaynakları. Dünya üzerinde enerjinin nasıl üretilebileceği ve kullanılabileceği. Uzay seyahatlerinde enerji kaynağı ve uzay sanayisi. Nükleer ve tıbbi atıkların arıtılması. Güçlü lazer ışınlarının elde edilmesi.

Kanın en büyük bileşeni plazmadır. Plazma, kanın sıvı kısmı olup, yaklaşık olarak su, elektrolitler, proteinler, hormonlar, besin maddeleri, atık ürünler ve diğer çeşitli maddeler içerir. Kanın şekilli elemanları olarak bilinen hücreler ise ikinci büyük bileşeni oluşturur ve bunlar kırmızı kan hücreleri (alyuvarlar), beyaz kan hücreleri (akyuvarlar) ve trombositlerden oluşur.

Plazma dalgasının nasıl göründüğüne dair bir bilgi bulunamamıştır. Ancak plazma dalgaları hakkında şu bilgiler değerlendirilebilir: Plazma dalgaları, plazmadaki yüklü parçacıkların kolektif hareketi nedeniyle ortaya çıkar ve sıklıkla salınım davranışına yol açar. Plazma salınımı ya da diğer adıyla Langmuir dalgası, plazma ya da morötesi bölgedeki metal gibi iletken ortamlardaki elektron yoğunluğunda yaşanan salınımlardır. Bu salınımlar, serbest bir elektron gazının dielektrik fonksiyonundaki kararsızlık olarak da tanımlanabilmektedir. Bu salınımların nicemlemeleri sonrasında ortaya çıkan sanki parçacıklar plazmon olarak adlandırılmaktadır. Plazma dalgaları ve plazma salınımı ile ilgili daha fazla bilgi için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: tr.wikipedia.org; hkolatan.github.io; tr.science44.com.

Plazma çeşitleri şu şekilde sınıflandırılabilir: Üretim yöntemine göre: dc elektriksel deşarj, ac elektriksel deşarj, rf deşarj, mw deşarj, puls deşarj, dielektrik bariyer deşarj gibi farklı üretim mekanizmalarına ve özelliklere sahip plazmalar. Plazmanın elde edildiği gazın basıncına ve parçacık yoğunluğuna göre: Örneğin, atmosferik basınçta üretilen plazmalar "termal plazmalar" olarak adlandırılır. İyonlaşma derecesine göre: Tam, kısmen veya zayıf iyonlaşmış plazmalar. Sıcaklığa göre: Toplam termodinamik dengede olan plazmalar (TTD), lokal termodinamik dengede olan plazmalar (LTD) ve lokal termodinamik dengede olmayan plazmalar (Non-LTD). Başlıca plazma türleri: Termal plazma: Yüksek sıcaklıklarda (genellikle 10.000 santigrat dereceyi aşan) çalışır. Soğuk plazma: Daha düşük sıcaklıklarda üretilir. Doğal plazmalar: Güneş, yıldızlar, yıldırım gibi doğada bulunan plazmalar. Yapay plazmalar: Füzyon reaktörleri, neon lambalar ve plazma televizyonları gibi insan yapımı plazmalar.

Plazma enerjisi, iyonlaşmış gazlardan oluşan plazmanın yüksek elektrik iletkenliği ve kararsız enerji seviyeleri sayesinde elde edilen enerjidir. Plazma enerjisinin bazı kullanım alanları: Endüstriyel uygulamalar: Yüzey temizleme, yapıştırma, kaplama ve baskı gibi işlemler için malzeme ön işlemi. Teknolojik cihazlar: Plazma televizyonlar ve LED ışıklar. Enerji üretimi: Güneş ve diğer yıldızlarda enerji üretimi, termonükleer füzyon ile gerçekleşir. Tıbbi ve savunma uygulamaları: Nükleer atıkların arıtılması ve uzay sanayisi. Ayrıca, plazma enerjisi, kandaki sıvı kısmı oluşturan plazma ile karıştırılmamalıdır.

Tesla plazma küresinin içinde genellikle şu bileşenler bulunur: Düşük basınçlı gaz karışımı. Elektrot. Plazma küresi, havası boşaltılmış cam bir tüp içinde çalışır ve yüksek voltajlı elektrik akımları ile plazma oluşumunu sağlar.

Plazma, iyonlaşmış gazdır ve yapısı şu bileşenlerden oluşur: Serbest elektronlar. İyonlar (pozitif yüklü moleküller veya atomlar). Nötr atomlar. Plazma, yüksek enerji taşıyan bir durumdur ve elektronlar çekirdek ile olan bağlarından kurtulmuştur, bu nedenle serbestçe hareket ederler. Plazma, genellikle iki ana türe ayrılır: Sıcak plazma. Soğuk plazma. Plazma, elektromanyetik alanlardan kolaylıkla etkilenir ve yüksek bir elektrik iletkenliğine sahiptir.

Genç kanın bazı işlevleri: Yaşlanma karşıtı etkiler: Fareler üzerinde yapılan araştırmalar, genç kanın veya plazmasının hafıza, bilişsel yetenekler ve fiziksel performansı artırabileceğini göstermektedir. Cilt yenilenmesi: Yeni bir araştırmaya göre, genç kan veya kemik iliği kaynaklı hücreler, yaşlanan ciltlerin yenilenmesinde kullanılabilir. Ancak, genç kan nakillerinin ciddi sağlık riskleri taşıdığı ve ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) tarafından önerilmediği unutulmamalıdır.