İyon

İyon ve atom arasındaki temel farklar şunlardır: Atom: Maddenin en küçük yapı taşıdır ve kimyasal elementlerin temel birimini temsil eder. İyon: Bir atomun veya molekülün, elektron kaybetmesi veya kazanması sonucu elektrik yükü kazanmasıyla oluşur.

Çökelme tepkimesinin net iyon denklemi, sadece reaksiyona katılan iyonları gösterecek şekilde yazılır. Net iyon denklemi yazma adımları: 1. Kimyasal denklemi dengeleyin. 2. Tüm maddeleri iyonlarına ayırın. 3. Seyirci iyonları belirleyin ve çıkarın. 4. Net iyon denklemini yazın.

İyon, bir veya daha fazla elektron kazanmış ya da yitirmiş bir atom veya atom grubudur. Pozitif ve negatif iyonlar ise şu şekilde tanımlanır: 1. Pozitif İyon (Katyon): Proton sayısı elektron sayısından fazla olan, dolayısıyla pozitif elektrik yükü taşıyan iyondur. 2. Negatif İyon (Anyon): Elektron sayısı proton sayısından fazla olan, dolayısıyla negatif elektrik yükü taşıyan iyondur.

İyon, bir veya daha fazla elektron kazanmış ya da yitirmiş bir atomdan (veya bir atom grubundan) oluşmuş elektrik yüklü parçacıktır. İki ana iyon türü vardır: 1. Katyon: Protonlardan daha az elektronu olan pozitif (+) yüklü iyondur. 2. Anyon: Protonlardan daha çok elektronu olan negatif (–) yüklü iyondur.

İzoelektronik türlere örnek olarak şunlar verilebilir: 1. Nötr atomlar ve iyonlar: Oksijen iyonu (O²⁻) ve neon (Ne). Her ikisi de elektron dizilimi 1s22s22p6 şeklindedir. 2. Farklı iyonlar: Kalsiyum iyonu (Ca²⁺) ve argon (Ar). Elektron dizilimleri 1s22s22p63s23p6 şeklindedir. 3. Moleküller: Karbonmonoksit (CO) ve azot (N₂). Her ikisi de 14 elektrona sahiptir. Bu türler, aynı sayıda elektrona sahip oldukları için benzer kimyasal ve fiziksel özelliklere sahiptirler.

İzoelektroniklik bulmak için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. Elektron Sayısının Belirlenmesi: Bir atom veya iyonun elektron sayısı, proton sayısına eşittir (atom nötr haldeyse). 2. Elektron Diziliminin İncelenmesi: Bulunan elektron sayısına göre atomun elektron dizilimi yazılır. 3. İzoelektronik Atom veya İyonların Bulunması: Aynı sayıda elektrona sahip olan diğer atom veya iyonlar belirlenir. İzoelektronik türler, benzer elektronik yapıya ve dolayısıyla benzer kimyasal özelliklere sahiptir.

Anyon, negatif (-) elektrik yüklü iyondur. Bir anyonu bulabilmek için sembolün sağ üst kısmında eksi (-) işareti üzerinden ele alınır. Anyonlar, elektron ortaklaşmasıyla ve elektron alış-verişiyle bağ kurarken katyon olan iyonlar yalnızca elektron alış-verişiyle bağ kurar. Bazı anyon örnekleri: Cl-; -2 yüklü anyon; OH– (1 elektron almış atom grubu); (SO4)2– (2 elektron almış atom grubu).

Katyon ve anyon arasındaki temel fark, iyonun net elektrik yüküdür. Katyon. Anyon. Zıt elektrik yüklerine sahip oldukları için katyonlar ve anyonlar birbirini çeker.

NH4+ iyonunda 10 elektron ve 11 proton bulunur.

İyonlar, elektron alır veya verir çünkü bu süreç, atomların daha kararlı hale gelmesini sağlar. Atomlar, en dış elektron kabuklarını doldurarak soy gazlara benzer bir elektron dizilimi elde etmeye çalışırlar. Bu nedenle: Metalik özellik gösteren atomlar elektron verme eğilimindedir ve elektron kaybettiklerinde pozitif yüklü iyon (katyon) oluştururlar. Ametalik özellik gösteren atomlar ise elektron alma eğilimindedir ve elektron kazandıklarında negatif yüklü iyon (anyon) oluştururlar.

İzoelektronik tanecikler, elektron sayısı ve dizilişi aynı, atom numaraları farklı olan taneciklerdir. İzoelektronik taneciklerin oluşma şekli şu şekilde özetlenebilir: 1. Elektron Alışverişi: Farklı atomlar elektron alışverişi yaparak izoelektronik hale gelirler. 2. İyon Oluşumu: Elektron alan tanecikte elektron sayısı proton sayısından fazla olur ve negatif yüklü bir anyon oluşur.

Atomdan iyona geçiş, bir atomun elektron alarak veya vererek kararlı hale geçmesi olayıdır. İyon, pozitif veya negatif yükü olan bir atoma ya da atomlar grubuna denir. Katyon: Elektron vererek pozitif yüke ulaşan atomlardır. Anyon: Elektron alarak negatif yüke kavuşan atomlardır. İyonlaşma, atom altı parçacıklar, atomlar, moleküller ve iyonlarla çarpışma veya elektromanyetik radyasyonla etkileşim sonucunda gerçekleşebilir.

Atom gösteriminde kullanılan bazı sayılar ve anlamları: Atom numarası (Z). Kütle numarası (A). Proton sayısı (p.s.). Nötron sayısı (n.s.). Elektron sayısı (e.s.). İyon yükü.

İyon seçici elektrot (ISE), çözeltideki belirli iyonların konsantrasyonunu ölçmek için kullanılan bir analitik araçtır. Bu elektrotlar, Nernst denklemini takip eder ve iyon konsantrasyonunu hızlı ve doğrudan ölçmek üzere tasarlanmıştır. Kullanım alanları: - biyomedikal ve klinik laboratuvarlar; - gıda endüstrisi (içeceklerde, çayda, birada vb.); - çevre (kirlilik izleme); - ilaç (araştırma ve kalite kontrol).

Ca++ ve Ca aynı elementin farklı formlarıdır: Ca++ (kalsiyum iyonu), kalsiyumun iki dış yörünge elektronunu kaybederek 2+ haline gelmiş iyonudur. Aralarındaki temel fark elektron sayısında yatmaktadır: - Ca (nötr atom) 20 elektrona sahiptir. - Ca++ ise 18 elektrona sahiptir (2 elektron kaybetmiştir).

Kyme antik kenti, İyon uygarlığına aittir.

İyonlaşma enerjisi ve iyon oluşumu arasındaki ilişki şu şekilde açıklanabilir: İyonlaşma enerjisi, bir atomun gaz halindeyken en dıştaki elektronunu koparmak, yani onu bir iyona dönüştürmek için gereken minimum enerjidir. İyon oluşumu ise, bir atomun elektron kaybetmesi veya kazanması sonucu yüklü bir parçacık (iyon) haline gelmesi sürecidir. Dolayısıyla, iyonlaşma enerjisi, iyon oluşumunun temel bir bileşenidir: yüksek iyonlaşma enerjisine sahip bir atom, elektronunu daha zor koparır ve bu da onu daha kararlı ve reaktif olmayan bir iyon haline getirir.

İyon derişimi, çözücü madde içerisinde çözünen madde formülünde sahip olduğu iyon sayısı doğrultusunda belirlenen bir derişim birimidir.

İyon oluşumu ve izoelektronik tanecik kavramları şu şekilde açıklanabilir: 1. İyon Oluşumu: Atomların elektron kazanıp kaybetmesiyle oluşur. 2. İzoelektronik Tanecik: Elektron sayısı ve dizilimi aynı, atom numaraları farklı taneciklerdir.

İyon-dipol etkileşimi, bir iyon (katyon veya anyon) ile polar yapılı bir molekül arasında gerçekleşir.