Ovalar

Yaşadığınız yerdeki ovalar, oluşumlarına göre şu türlerden biri olabilir: 1. Delta Ovaları: Akarsuların denize döküldüğü yerlerde alüvyon biriktirmesiyle oluşur. 2. Tektonik Ovalar: Yer kabuğundaki hareketler sonucu oluşan çukurluk alanlarda alüvyon birikmesiyle meydana gelir. 3. Karstik Ovalar: Kireç taşı gibi çözünebilir kayaçların aşınmasıyla oluşur. 4. Göl Tabanı Ovaları: Kuruyan göl çanaklarında akarsuların taşıdığı alüvyonların birikmesiyle oluşur. Bu liste, yaşadığınız yerin coğrafi özelliklerine göre değişebilir.

Delta ovası, akarsuların taşıdığı alüvyonları deniz kenarına biriktirmesi sonucu oluşan verimli bir ovadır. Türkiye'deki bazı başlıca delta ovaları şunlardır: - Kızılırmak Nehri: Bafra Ovası. - Yeşilırmak Nehri: Çarşamba Ovası. - Göksu Nehri: Silifke Ovası. - Seyhan ve Ceyhan Nehirleri: Çukurova. - Bakırçay Nehri: Dikili Ovası. - Gediz Nehri: Menemen Ovası.

Türkiye'de dağlar, ovalar ve platolar şu bölgelerde yoğunlaşmıştır: 1. Dağlar: Türkiye'nin dağları genellikle Karadeniz, Akdeniz ve Ege bölgelerinde uzanır. - Kuzey Anadolu Dağları: Karadeniz Bölgesi sahil şeridi boyunca (Canik, Küre, Giresun, Gümüşhane, Kalkanlı, Rize ve Trabzon Dağları). - Toros Dağları: Güney Anadolu'da, Akdeniz kıyıları boyunca (Batı ve Orta Toroslar). - Doğu Anadolu Dağları: Ağrı Dağı (5.137 metre) ve diğer önemli dağlar bu bölgede yer alır. 2. Ovalar: Türkiye'nin en büyük ovaları İç Anadolu, Marmara ve Çukurova bölgelerinde bulunur. - Konya Ovası: İç Anadolu Bölgesi'nin en büyük tarım alanlarından biridir. - Samsun Ovası: Karadeniz Bölgesi'nde yer alır. 3. Platolar: Türkiye'de platolar özellikle İç Anadolu ve Doğu Anadolu bölgelerinde yaygındır. - İç Anadolu Platosu: Ankara, Konya ve Kayseri gibi şehirleri içerir. - Erzurum Platosu: Doğu Anadolu Bölgesi'nde, Türkiye'nin en soğuk ve yüksek platolarından biridir.

Alüvyal ovalar, akarsuların taşıdığı alüvyonların deniz ve göl kıyılarında, sığ yerleri de dolduracak biçimde biriktirilmesi ile oluşmuş ovalardır. Bu tür ovalar genellikle şu bölgelerde bulunur: - Çukurova ve Çarşamba ovaları (Akdeniz ve Karadeniz bölgeleri).

Tefenni ovası, karstik bir ova olarak bilinmektedir.

Büyük Menderes Nehri, Büyük Menderes Ovası'nı sular.

Türkiye dilsiz haritasında ovalar ve platolar, genellikle İç Anadolu Bölgesi'nde yer alır.

İstanbul'da bulunan bazı ovalar şunlardır: 1. Çekmece Ovası: Marmara Denizi kıyısında, Büyükçekmece Gölü'nü de içeren önemli bir ovadır. 2. Silivri Ovası: İstanbul'un batı kesiminde yer alan bir diğer ovadır. 3. Küçükçekmece Ovası: Küçükçekmece Gölü çevresinde yer alır ve tarımsal faaliyetler için kullanılır. Ayrıca, akarsuların göl veya denize yaklaştıkça genişlemesiyle oluşan vadiler de ova olarak kabul edilebilir.

Gediz ve Büyük Menderes ovaları önemlidir çünkü bunlar Türkiye'nin en verimli tarım alanlarından bazılarıdır. Bu ovalar, akarsuların biriktirdiği alüvyonlarla oluşmuş ve tarımsal çeşitlilik açısından oldukça zengindir.

İzmir'de bulunan bazı ovalar ve dağlar şunlardır: Ovalar: 1. Bakırçay Havzası Ovaları: Bergama Ovası, Kınık Ovası, Bayat Ovası, Çandarlı Ovası. 2. Gediz Havzası Ovaları: Menemen, Kemalpaşa ve Bornova Ovası. 3. Küçük Menderes Havzası Ovaları: Kiraz Ovası, Ödemiş Ovası, Bayındır Ovası, Tire Ovası, Torbalı Ovası, Pancar Ovası ve Menderes (Cumaovası) Ovası. Dağlar: 1. Madra Dağı, Karadağ, Yunt Dağı, Dumanlıdağ ve Yamanlar Dağı. 2. Nif (Kemalpaşa) Dağı, Bozdağlar. 3. Aydın Dağları ve güneyinde Kocadin Dağı, Karacadağ ve Karaburun Yarımadası'nda Akdağ. 4. En yüksek dağ Bozdağlar'da yer alan Bozdağ Tepesi (2150 m).

Uşak'ın en verimli toprakları, Uşak ve Banaz ovaları olarak bilinmektedir.

Ege Bölgesi'nin en büyük ovası Balat Ovası'dır ve bu ova Büyük Menderes Nehri ile oluşmuştur.

Türkiye ve dünyada genel olarak dört ana tür ova bulunmaktadır: 1. Alüvyal Ovalar: Nehirlerin taşıdıkları alüvyonlar ile oluşan ovalardır. 2. Tektonik Ovalar: Yer kabuğundaki hareketler sonucu oluşan çöküntü alanlarıdır. 3. Volkanik Ovalar: Volkanik patlamalar sonucunda oluşan, lavların ve diğer volkanik materyallerin birikmesiyle meydana gelen ovalardır. 4. Küçük Ovalar: Çoğunlukla küçük çöküntü alanları veya yerel iklim koşullarının etkisiyle oluşan ovalardır.

Türkiye'de en çok alüvyon, Kuzey Anadolu fay hattı üzerinde yer alan çöküntü ovalarında bulunur. Bunun yanı sıra alüvyon, Ege Bölgesi'nde Gediz, Küçük ve Büyük Menderes ile Bakırçay ovalarında ve Doğu Anadolu'da Pasinler, Muş, Erzincan ve Erzurum ovalarında da yaygındır.

Balat Ovası, Büyük Menderes Nehri'ne aittir.

Türkiye'de yaklaşık yarısı dağlarla kaplı bir arazi yapısı bulunmaktadır. Başlıca dağlar: - Kuzey Anadolu Dağları; - Toros Dağları; - Ağrı Dağı, Cilo Dağı, Erciyes Dağı gibi Doğu Anadolu'daki yüksek dağlar. Platolar: - İç Anadolu Bölgesi'nde Konya ve Bozok platoları; - Doğu Anadolu Bölgesi'nde Erzurum-Kars ve Ardahan platoları; - Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde Şanlıurfa ve Gaziantep platoları. Ovalar: - İç Anadolu'da Konya Ovası; - Çukurova; - Bafra ve Çarşamba ovaları.

Türkiye'deki plato ve ovalar şu şekilde sınıflandırılabilir: Platolar: 1. Yatay Tabakalara Sahip Platolar: İç Anadolu Bölgesi'nde bulunan Obruk, Cihanbeyli, Bozok, Uzunyayla ve Haymana platoları bu gruba girer. 2. Volkanik Platolar: Erzurum-Kars ve Ardahan platoları, volkanizma sonucu oluşan düzlüklerin aşındırılmasıyla oluşmuştur. 3. Karstik Platolar: Akdeniz Bölgesi'ndeki Taşeli ve Teke platoları, kireç taşlarıyla kaplı arazilerde oluşmuş karstik platolardır. Ovalar: 1. Kıyı Ovaları: Delta ovaları olarak da bilinir, akarsuların denize döküldükleri yerlerde alüvyonların birikmesiyle oluşur. 2. Tektonik Ovalar: Yer kabuğu hareketleri sırasında çöken sahaların akarsular tarafından doldurulmasıyla oluşmuştur. 3. Karstik Ovalar: Kalkerli arazilerde en geniş alan kaplayan, çözünme ile oluşan yer şekillerine polye denir.

Aydanın ovaları ve platoları şunlardır: Ovalar: 1. Konya Ovası: İç Anadolu Bölgesi'nde yer alır, Türkiye'nin en geniş ve önemli ovalarından biridir. 2. Çukurova: Adana il sınırlarında, Akdeniz'e paralel geniş bir ova alanıdır. 3. Harran (Altınbaşak) Ovası: Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde bulunur. Platolar: 1. Erzurum, Kars ve Ardahan Platoları: Doğu Anadolu Bölgesi'nde, lav platosu özelliği taşır. 2. Taşeli Platosu: Akdeniz Bölgesi'nde, karstik bir platodur.

Marmara Bölgesi'nde bulunan bazı dağlar, ovalar ve akarsular şunlardır: Dağlar: - Uludağ (Bursa); - Yıldız Dağları (Kırklareli, Tekirdağ, İstanbul); - Kapıdağ (Balıkesir); - Samanlı Dağları (Kocaeli); - Kaz Dağı (Çanakkale, Balıkesir). Ovalar: - Adapazarı Ovası (Sakarya); - Balıkesir Ovası; - Bursa Ovası; - İznik Ovası (Bursa); - İnegöl Ovası (Bursa). Akarsular: - Ergene; - Sakarya; - Simav Çayı; - Meriç; - Biga Çayı.

Bursa'nın ovaları ve platoları şunlardır: Ovalar: 1. Bursa Ovası: Bursa'nın merkezinde yer alır, tarım faaliyetleri için önemlidir. 2. Mustafakemalpaşa Ovası: Bursa'nın güneydoğusunda bulunur. 3. Karacabey Ovası: Karacabey ilçesinde yer alır, pirinç, ayçiçeği, mısır ve sebze yetiştiriciliği yaygındır. 4. Yenişehir Ovası: Zeytin ve meyve bahçeleriyle doludur. 5. Gemlik Ovası: Özellikle zeytin yetiştiriciliği ile tanınır. Platolar: 1. Cihanbeyli Platosu.