OrtaAsya

Kermen hisarı, Orta Asya uygarlığına aittir.

1570 yılında Rusya'nın sınırları şu bölgeleri kapsıyordu: Doğuda: Sibirya'nın ıssız bölgelerine kadar ulaşmıştı. Güneyde: Astrahan Hanlığı'nı fethederek Hazar Denizi'ne kadar genişlemişti. Batıda: Baltık Denizi'ne ulaşma hedefi gerçekleşmemiş, Livonya ile savaş devam ediyordu. Kuzeyde: Novgorod ve çevresi kontrol altındaydı. Rusya'nın sınırları, Korkunç İvan'ın (IV. İvan) hükümdarlığı döneminde önemli ölçüde genişlemişti.

Buhara Özbek Hanlığı'nın askeri gücü, kuruluş aşamasından itibaren Özbek ulusunu oluşturan kabile birliklerinden almıştır. Bunun yanı sıra, Özbeklerden ve başka topluluklardan sağlanan insan unsuru ile hassa birlikleri oluşturulmuş ve Kazak, Kırgız, Karakalpak ve Türkmenler gibi devletin idaresi altındaki topluluklardan da yardımcı birlikler sağlanmıştır. Ayrıca, Buhara Özbek ordusu, Çingiz Han'dan sonra kurulan Türk-Moğol kökenli devletlerin askeri müesseselerinden büyük oranda etkilenmiştir.

Moğol devletleri şunlardır: 1. Moğol İmparatorluğu (1206-1368). 2. Çağatay Hanlığı (1225-1340). 3. Altın Orda Devleti (1223-1502). 4. İlhanlılar (1256-1335). 5. Kubilay Hanlığı (1271-1368).

Maveraünnehir ifadesi, "iki nehir arası" anlamına gelir ve Seyhun (Siriderya) ve Ceyhun (Amuderya) nehirleri arasında kalan geniş ve verimli toprakları ifade eder. Bu bölge, Orta Asya'da, bugünkü Özbekistan, Kazakistan, Türkmenistan ve Tacikistan'ın sınırlarının kesiştiği bir alanda yer almaktadır.

Moğolistan, Orta Asya'da yer alan bir Asya ülkesidir.

Türklerin ana yurttan göç etmesinde iklimin etkisi kuraklık ve sert karasal iklim koşulları olmuştur. Orta Asya'da yaşanan aşırı sıcaklar, kar yağışları ve sel baskınları gibi olaylar, toplu hayvan ölümlerine ve toprakların verimsizleşmesine yol açmıştır.

"İpek Yolu ve Orta Asya Kültür Tarihi" kitabı 300 sayfadan oluşmaktadır.

Kırgızların kökeni, Orta Asya'nın Yenisey ırmağı civarına dayanmaktadır. Bazı kaynaklara göre, Kırgızların kurt soyundan geldikleri ve bu nedenle Göktürklerle akraba oldukları düşünülmektedir.

Ötügen Dağı, Türklerin Orta Asya'daki kutsal başkenti olan Göktürk Devleti'ne aittir.

Türkmenistan, Orta Asya'da yer alan bağımsız bir Türk devletidir. Başlıca özellikleri: Yönetim Şekli: Başkanlık tipi demokrasi. Başkent: Aşkabat. Nüfus: Yaklaşık 7 milyon. Resmi Dil: Türkmence, Özbekçe ve Rusça yaygın olarak konuşulmaktadır. Din: %92 Müslüman, %6 Hristiyan, %2 diğer dinlere mensup. Ekonomi: Türkmenistan'ın ekonomisinin başlıca gelir kaynakları arasında doğalgaz, tarım ve petrol bulunmaktadır. Kültür: Göçebe bir kültüre sahip olan Türkmenistan'da atlara ve biniciliğe büyük önem verilmektedir. İnsan Hakları: Türkmenistan, azınlıklara karşı olan muamelesi, basın özgürlüğü ve din özgürlüğü gibi konularda geniş çapta eleştirilmektedir.

Türklerin en eski yurdu olarak Orta Asya kabul edilmektedir.

Orta Asya ülkeleri, Avrasya ekonomik bölgesinde yer almaktadır.

Orta Asya'da Türkler tarafından yetiştirilen tarım ürünleri arasında darı, buğday, arpa, çavdar, yulaf ve pirinç bulunmaktadır.

Hafif süvari ifadesi, ağır olmayan, fazla kilo problemi olmayan süvari anlamına gelir. Ayrıca, Orta Asya ve Doğu Avrupa kavimlerinin askeri birliklerinde hıza dayalı, at üstünde ok atıp geri çekilme, pusu, akın ve kovalama işlerinde kullanılan bir terimdir.

En iyi kuru et konusunda kesin bir yanıt vermek zor olsa da, Balkan mutfağına özgü ve Orta Asya'dan gelen kuru etlerin lezzetli olduğu belirtilmektedir. Türkiye'de ise Bayrampaşa ve Beylikdüzü bölgelerinde bulunan bazı kasaplar, kuru et ve diğer et ürünleri konusunda olumlu değerlendirmeler almıştır.

Avrupa'ya göç etmeyen Türk toplulukları şunlardır: 1. Karluklar: İslamiyeti kabul eden ilk Türk topluluğudur. 2. Uygurlar: Orta Asya'da kalmışlardır. 3. Kırgızlar: Orta Asya'da varlıklarını sürdürmüşlerdir. 4. Sabirler ve İskitler: Orta Asya'da kalan diğer Türk topluluklarıdır. 5. Azeriler ve Başkurtlar: Orta Asya'da yer almışlardır.

İlber Ortaylı'nın "Türklerin Tarihi" kitabında çeşitli toplumlar ve tarihi figürler yer almaktadır: Türkler: Kitabın ana konusu, Türklerin Orta Asya'dan Anadolu'ya göçleri ve bölgeyi Türkleştirme süreçleri. Oğuzlar ve Selçuklular: Türk tarihinin önemli boyları ve devletleri. Osmanlılar: Büyük bir imparatorluk olan Osmanlıların kuruluşu ve tarihi. Ruslar, Safeviler ve Araplar: Türk tarihini etkileyen diğer toplumlar. Ayrıca, kitapta Çinliler, Hintler ve Farslar gibi diğer medeniyetlerin de tarihine değinilmektedir.

Kırgız Kağanlığı, Orta Asya'da 840 yılında kurulan ve 1207 yılına kadar varlığını sürdüren bir Türk devletidir. Özellikleri: - Kurucu Unsur: Kırgızlar, Orta Asya'dan göç ederek Ötüken ve çevresini ele geçirmiş ve Uygur Kağanlığı'nı yıkmışlardır. - Komşular: Batıda Karahanlılar, doğuda Kitanlar, güneyde İslam devletleriyle komşuluk yapmıştır. - Din: Tengrizm, Maniheizm ve Musevilik gibi farklı dinlere inanan bir topluma sahipti. - Yıkılış: Moğol İmparatorluğu'na bağlanmış ve Moğol hakimiyetini kabul eden ilk Türk halkı olmuştur. Önemli Dönemler: - 840: Kırgızlar, Uygur Devleti'ni mağlup ederek yeniden Kırgız Kağanlığı'nı oluşturmuşlardır. - 924: Kırgız Kağanlığı'nın toprakları, Mançurya'nın batısından Tanrı Dağları'na kadar geniş bir bölgede yer almıştır.

Mey ve balaban aynı çalgıyı ifade eder. Balaban, meyin Azerbaycan ve Orta Asya'daki adıdır.