Organizmalar

Canlı ve organizma arasındaki fark şu şekilde özetlenebilir: - Canlı, genel olarak yaşam belirtileri gösteren, nefes alma, büyüme, hareket etme ve üreme gibi eylemleri gerçekleştiren varlıkları ifade eder. - Organizma ise, biyoloji ve ekolojide, fonksiyonlarını yaşama mümkün olduğunca uyum sağlayarak sürdürebilen, basit yapılı moleküllerin veya karmaşık organ sistemlerinin bir araya gelmesiyle oluşan varlıklar için kullanılan bir terimdir.

Lusiferin iki ana işlevi yerine getirir: 1. Ateş böceklerinde: ATP'deki kimyasal enerjinin ışık enerjisine dönüşmesinde görev alır. 2. Derin deniz balıkları, sölenterler ve diğer organizmalarda: Enzimlerle okside olarak ışık üretir.

Organizma örnekleri şunlardır: 1. Tek Hücreli Organizmalar: Bakteriler, amipler gibi tek bir hücreden oluşan canlılar. 2. Çok Hücreli Organizmalar: İnsanlar, hayvanlar (kedi, köpek, inek), bitkiler, mantarlar. Ayrıca, model organizmalar olarak kullanılan bazı türler de organizma örnekleridir: - Meyve sineği (Drosophila melanogaster). - Zebra balığı (Danio rerio). - Maya (Saccharomyces cerevisiae).

Gal hastalığı (ur oluşumu) bitkilerde görülür. Bu hastalığa böcekler, solucanlar, mantarlar, bakteriler ve virüsler gibi çeşitli organizmalar neden olabilir.

Su ayıları (tardigradlar), 1000'den fazla hücreye sahip çok hücreli organizmalardır.

Sesil ve hareketli terimleri biyolojide organizmaların hareket yeteneklerine göre sınıflandırılmasını ifade eder. - Sesil: Bir yerden başka bir yere hareket edemeyen organizmaları tanımlar. - Hareketli: Bir yerden başka bir yere hareket edebilen organizmaları tanımlar.

Parazitlerin bazı ortak özellikleri şunlardır: 1. Konak Bağımlılığı: Parazitler, başka bir organizma (konak) olmadan hayatta kalamazlar ve konaklarını besin kaynağı olarak kullanırlar. 2. Zararlı Etkiler: Konaklarına zarar vererek hastalanmalarına veya ölümlerine neden olabilirler. 3. Adaptasyon: Parazitler, konaklarının vücut yüzeylerine tutunmak veya kolayca hareket edebilmek için vücutlarında adaptasyonlar geliştirmişlerdir. 4. Üreme Potansiyeli: Metabolizma bakımından yetersiz oldukları için, konaklarından daha yüksek bir üreme potansiyeline sahiptirler. 5. Çeşitlilik: Parazitler, protozoonlar, helmintler ve ektoparazitler gibi farklı gruplara ayrılırlar.

Biyolojik degradasyon (biyolojik bozulum), organizmalar tarafından organik maddelerin parçalanması veya bozulması sürecidir. Bu süreç, mikroorganizmalar (bakteriler, mantarlar, virüsler, protistalar gibi) veya diğer canlı organizmalar tarafından gerçekleştirilir. Biyolojik degradasyonun bazı türleri: Aerobik degradasyon. Anaerobik degradasyon. Dejenerasyon.

Spiküller, farklı organizmalarda çeşitli işlevlere sahiptir: 1. Koruma: Yırtıcı hayvanlara veya diğer çevresel faktörlere karşı savunma sağlar. 2. Destek: Organizmanın dik durmasına ve kuvvetli rüzgarlara dayanmasına yardımcı olur. 3. Duyusal fonksiyon: Çevredeki dokunma veya titreşimleri algılamak için kullanılır. 4. Hareket: Bazı deniz kestaneleri gibi organizmalar, hareket etmek ve çökeltilerin içine yuva yapmak için spiküller kullanır. 5. Üreme: Üreme yapılarını avcılardan veya diğer çevresel faktörlerden korur. Ayrıca, jeolojide spikül terimi, tortul kaya katmanlarında görülen küçük, kristal benzeri oluşumları ifade eder ve bu oluşumlar, ekolojik koşulları gösterebilir.

Klasik alg ve modern alg terimleri, farklı bağlamlarda kullanılabilir. Klasik alg, genellikle fotosentez yapabilen, tek hücreli veya çok hücreli sucul organizmalar olarak tanımlanır. Modern alg terimi ise, uygulama katmanı ağ geçidi (ALG) olarak bilinen bir bilgisayar ağı güvenlik bileşenini ifade edebilir.

Beş canlı alemi: 1. Bakteriler. 2. Arkeler. 3. Protistalar. 4. Bitkiler. 5. Mantarlar. 6. Hayvanlar. Bu alemler, canlıların en geniş sınıflandırma birimleridir.

Hayvanların özel halleri şunlardır: 1. Çok Hücrelilerdir: Hayvanlar, birden fazla hücreden oluşan organizmalardır. 2. Ökaryotik Hücre Yapısı: Hücreleri, iyi tanımlanmış çekirdeklere ve iç organellere sahiptir. 3. Özel Dokular: Sinir dokuları, bağ dokuları, kas dokuları ve epitel dokuları gibi özelleşmiş dokulara sahiptirler. 4. Eşeyli Üreme: Çoğu hayvan, genetik bilgilerini birleştirerek yavrular üreten eşeyli üreme yapar. 5. Blastula Gelişim Aşaması: Zigotun bölünerek blastula adı verilen içi boş hücre küresini oluşturması. 6. Hareket Kabiliyeti: Yaşam döngülerinin bir aşamasında hareket edebilirler. 7. Heterotrofi: Diğer canlı organizmaları yutarak karbon ve besin maddeleri elde ederler. 8. Gelişmiş Sinir Sistemleri: Gelişmiş beyinler ve duyu organları ile çevrelerini algılarlar.

Hayvan hücreleri, çok hücreli organizmaların temel yapı taşları olarak çeşitli görevleri yerine getirir: 1. Yapısal destek ve organizasyon: Hücre zarları ve hücre iskeleti ile organizmanın yapısını oluşturur ve hücreler arası bağlantıları sağlar. 2. Metabolizma ve enerji üretimi: Besin maddelerini kullanarak ATP üretir ve karbonhidrat, yağ ve proteinlerin metabolizması ile enerji sağlar. 3. İletişim ve koordinasyon: Kimyasal sinyaller aracılığıyla birbirleriyle iletişim kurar ve hormonlar ile nörotransmitterler sayesinde organizmanın işlevlerini düzenler. 4. Üreme ve büyüme: Mitotik bölünme ile hücrelerin çoğalmasını sağlar ve doku onarımı ve yenilenmesinde aktif rol oynar. 5. Savunma mekanizmaları: Bağışıklık sisteminin temel bileşenlerini oluşturur ve patojenlere karşı savunma mekanizmaları geliştirir.

Üst âlem tablosu, canlıların sınıflandırılmasında kullanılan ve en geniş gruplandırma birimini içeren bir tablodur. Günümüzde yaygın olarak kabul edilen üç üst âlem (domain) sistemi şu şekildedir: 1. Bacteria (Bakteriler). 2. Archaea (Arkeler). 3. Eukarya (Ökaryotlar). Bu sistem altında, Eukarya üst âlemi içinde ayrıca dört âlem daha yer alır: Protista, Fungi (Mantarlar), Plantae (Bitkiler) ve Animalia (Hayvanlar).

Toplayıcı ve ayrıştırıcı terimleri, farklı bağlamlarda farklı anlamlar taşır: 1. Toplayıcı (veya ghoul) — ölü hayvanların taze karkaslarıyla beslenen bir tür ayrıştırıcı böcektir. 2. Ayrıştırıcı ise, organik maddelerin inorganik maddelere dönüşmesini sağlayan organizmalardır. Ayrıştırıcılar arasında bakteriler, mantarlar, parazitler, bazı böcekler ve akarlar bulunur.

Detritivore ve ayrıştırıcı kavramları birbirine yakın olsa da aynı değildir. Detritivore, ölü bitki ve hayvan maddelerini tüketen ve vücudunda sindiren bir organizma türüdür. Ayrıştırıcı ise, ölü veya çürüyen organizmaları parçalayarak besin elde eden ve bu süreçte enzimler kullanan bir organizma grubudur. Dolayısıyla, detritivorlar ayrıştırıcıların bir alt kümesi olarak kabul edilebilir.

Disjunktif simbiyozis terimi, organizmalar arasında gerçek bir birleşmenin olmadığı simbiyozis anlamına gelir.

Detritivor, çürümeye terk edilmiş organik parçalarla beslenen organizmalar anlamına gelir. Bu tür organizmalar, ölü ve çürüyen maddeleri tüketerek, bunların parçalanmasına ve ekosistemdeki besin maddelerinin geri dönüştürülmesine yardımcı olur. Detritivorların örnekleri arasında solucanlar, bok böcekleri ve mantarlar bulunur.

Bilateral ve radial simetri arasındaki temel fark, vücut parçalarının düzenlenme şeklidir: - Bilateral simetri: Organizmanın vücudu, sagittal düzlem boyunca ikiye bölündüğünde, her iki yarı birbirinin ayna görüntüsü olacak şekilde benzer hale gelir. - Radial simetri: Vücut parçaları, merkezi bir eksen etrafında düzenlenir ve organizma, herhangi bir açıdan geçirilen bir düzlemle birden fazla özdeş yarıya bölünebilir.

Fiziksel ve davranışsal uyarlamalar, organizmaların çevrelerinde hayatta kalmalarını sağlayan iki ana adaptasyon türüdür. Fiziksel uyarlamalar, bir bitki veya hayvanın vücudunda yapılan yapısal değişiklikleri içerir. Davranışsal uyarlamalar ise, organizmaların hayatta kalmak için yaptıkları eylemleri kapsar.