Omurilik

Radiks anterior ve radiks posterior terimleri, omurilik sinirlerinin iki ana dalını ifade eder. - Radiks anterior, omurilik içindeki alt motor nöronun aksonunu ve hareket emri verdiği kas liflerini içerir. - Radiks posterior ise, arka kök gangliyonunda bulunan ve duyu sisteminin birinci nöronu olarak bilinen psödounipolar nöronun merkezi sinir sistemine uzanan bacağını taşır.

"Konus medullaris L1 düzeyinde sonlanmaktadır" ifadesi, omuriliğin (spinal kordun) alt ucunun, yetişkinlerde genellikle L1 vertebra seviyesinde bittiğini ifade eder.

Foramen magnum'un görevi, beyin ve omurilik arasında bir bağlantı sağlamaktır. Bu yapı sayesinde: Spinal kord (omurilik) kafatasından çıkarak spinal kolona bağlanır. Kan damarları (örneğin, vertebral arterler) ve sinirler (örneğin, aksesuar sinir) kafatasına girip çıkar. Baş duruşu ve hareketliliği mümkün olur, çünkü foramen magnum'un konumu bipedal (iki ayak üzerinde) hareket için gereklidir.

Omurilik soğanı, merkezi sinir sisteminin hayati merkezler içeren bir bölümüdür.

Beyin, sinir ve omurilik cerrahisi uzmanı, beyin, omurilik ve sinir sisteminde meydana gelen hastalıkların cerrahi tedavisini yürütür. Bu uzmanlığın baktığı bazı hastalıklar şunlardır: beyin tümörleri; omurga rahatsızlıkları; sinir sıkışmaları; kafa travmaları; epilepsi cerrahisi gerektiren durumlar; beyin damar hastalıkları; anevrizma ve arteriyovenöz malformasyon (AVM); travmatik beyin ve omurilik yaralanmaları. Ayrıca, rehabilitasyon sürecinde de hastalara destek olur.

Kök hücre tedavisi, omurilik tamirinde umut vadeden bir yöntem olarak kabul edilmektedir. İki ana kök hücre kullanımı yaklaşımı bulunmaktadır: 1. Embriyonik Kök Hücreler: Bu hücreler, çeşitli hücre tiplerine dönüşme yeteneğine sahip olduğundan, hasar görmüş omurilik dokusunu onarmak amacıyla kullanılabilirler. 2. Yetişkin Kök Hücreler: Hastanın kendi vücudundan alınarak omurilik dokusunu onarmak ve yeniden yapılandırmak için kullanılırlar. Klinik araştırmalar kapsamında, kök hücrelerin omurilik hasarını onarma potansiyeli değerlendirilmekte ve tedavi stratejileri geliştirilmektedir.

Hidrosyringomyeli (siringomiyeli), omurilikte sıvı dolu bir kistin oluştuğu nadir bir hastalıktır. Özellikleri: - Kist (sirinks), omuriliğin bir kısmını sıkıştırarak hasar verir. - Belirtiler, sırt, omuz, kol veya bacaklarda ağrı, güçsüzlük ve sertlik, kas kasılmaları, koordinasyon bozuklukları ve omurgada eğrilik gibi durumları içerir. - Nedenleri arasında doğuştan beyin anormallikleri, omurilik travması, enfeksiyon, kanama ve tümörler bulunur. - Teşhis, manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ve bilgisayarlı tomografi (BT) gibi testlerle konur. - Tedavi, semptomların şiddetine bağlı olarak ilaç tedavisi, fizik tedavi veya cerrahi müdahaleyi içerebilir.

Medulla (omurilik), merkezi sinir sisteminde yer alır.

Christopher Reeve, 1995 yılında geçirdiği bir at kazası sonucu felç oldu. Culpeper, Virginia'daki bir atlı yarışma sırasında, bindiği atın aniden durmasıyla Reeve, başının üstüne düşerek iki servikal vertebresini kırdı.

Tetraparezi ve tetrapleji arasındaki fark, omurilik hasarının yeri ve derecesine bağlıdır. - Tetraparezi, dört uzuvda da (kollar ve bacaklar) kas kuvvetinin azalması veya kısmi kayıp durumunu ifade eder. - Tetrapleji ise, boyundan aşağısının tamamen felç olması durumudur ve omurilik hasarının daha yüksek segmentlerde, genellikle boyun bölgesinde meydana gelmesiyle ortaya çıkar.

Otonom disrefleksi, T6 vertebranın üzerindeki omurilik yaralanmaları nedeniyle ortaya çıkan, potansiyel olarak tehlikeli bir komplikasyondur. Bu durum, hiperrefleksi olarak da bilinir ve acil müdahale gerektirir. Belirtileri arasında kan basıncı yüksekliği, zonklayıcı baş ağrısı, yüzde kızarıklık, yaralanma seviyesinden yukarıda terleme, burun tıkanıklığı ve bulantı bulunur. Nedenleri ise mesane veya bağırsak problemleri, cilt tahrişleri veya sıkı giysiler gibi omurilik yaralanma seviyesi aşağısında vücudu rahatsız eden uyaranlardır.

Tethered kord (gergin omurilik) sendromu, omuriliğin alt ucundan anormal bağ dokusu ile sabitlenmesi durumudur. Bankarada ifadesi ile ilgili bir bağlantı bulunamamıştır.

Merkezi Sinir Sistemi (MSS), vücudun tüm sinirsel kontrol ve işleyişinin merkezidir. İki ana yapıdan oluşur: 1. Beyin: Merkezi sinir sisteminin en karmaşık ve yönetici bölümüdür. 2. Omurilik: Beyinle vücut arasında iletişimi sağlar ve reflekslerin merkezidir. MSS'nin diğer görevleri arasında bilgi toplama, bilgiyi işleme ve tepki üretme yer alır.

Babinski testi, merkezi sinir sisteminin ve omuriliğin sağlığını değerlendirmek için yapılır. Bu test, özellikle aşağıdaki durumlarda önemlidir: Bebeklerde: Doğumdan sonra bebeklerin nörolojik gelişimini izlemek için rutin olarak yapılır ve 2 yaşına kadar olan bebeklerde normal kabul edilir. Yetişkinlerde: Nörolojik sorunların, özellikle de beyin ve omurilik hasarlarının teşhisinde kullanılır. Test, ayak tabanına bir cisim ile hafifçe vurularak, ayak parmaklarının verdiği tepkinin gözlemlenmesi ile gerçekleştirilir.

Paraplejik kelimesi, omurilik yaralanmaları sonucu alt vücut bölgesinin felç olduğu bir durumu ifade eder.

Medulla oblongata ve medulla spinalis arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Konum: - Medulla oblongata, beyin sapının en alt kısmında, omuriliğin hemen üzerinde yer alır. - Medulla spinalis (omurilik), vertebral kolon içinde, medulla oblongatanın aşağısında, boyun bölgesinden başlayıp bel bölgesine kadar uzanır. 2. İşlev: - Medulla oblongata, solunum, kalp atışı, kan basıncı gibi hayati fonksiyonları düzenler ve refleksleri kontrol eder. - Medulla spinalis, beyin ile periferik sistem arasında bağlantı sağlar, refleksleri yönetir ve duyusal bilgileri iletir. 3. Yapı: - Medulla oblongata, gri ve beyaz madde içerir. - Medulla spinalis, dışta beyaz madde, içte gri madde bulunur.

Dural kese basısı ve santral protrüzyon terimleri, omurilik ve disklerle ilgili iki farklı durumu ifade eder: 1. Dural Kese Basısı: Bu durum, omurilik çevresindeki dural kesenin sıkışması veya baskı altında kalması anlamına gelir. 2. Santral Protrüzyon: Omurlar arasındaki disklerin içindeki sıvının (nükleus pulposus), anüler yırtıklardan diskin merkezi bölgesinden dışarı sızması durumudur.

Beyin omurilik sıvısı (BOS), subaraknoid boşluğa akar. Bu boşluk, beyin ve omuriliği çevreleyen zar yapısının içinde yer alır.

Sekestre disk, tıpta bel veya boyun fıtığının ileri evresini ifade eder. Bu durum, sinir köklerine doğrudan temas ederek ani ve şiddetli ağrıya yol açabilir.

Tetrapleji, kuadripleji olarak da bilinir, omurilikteki bir hasar veya travma sonrası vücudun dört uzvunun ve gövdenin etkilendiği ciddi bir nörolojik durumdur. Bu durumda, kas gücü kaybı, hareket kaybı, fonksiyon ve duyu kaybı, mesane ve bağırsak kontrolünde kayıp gibi belirtiler ortaya çıkar. Tetrapleji, genellikle trafik kazaları, spor yaralanmaları, travmatik yaralanmalar, omurilik enfeksiyonları, tümörler veya bazı nörolojik hastalıklardan kaynaklanır.