Ölçme

MEB Ölçme Değerlendirme Birimi, öğrencilerin başarısını ve eğitim süreçlerini değerlendirmek için çeşitli görevler üstlenir: 1. Çok Yönlü Değerlendirme: Öğrencilerin sadece sınav sonuçlarıyla değil, proje çalışmaları, sunumlar, portfolyolar gibi çeşitli etkinliklerle de değerlendirilmesini sağlar. 2. Esnek Değerlendirme Araçları: Ödevler, performans görevleri, öğrenci anketleri, gözlem ve görüşme formları gibi birçok farklı araçla öğrenci performansını ölçer. 3. Ulusal ve Uluslararası İzleme Araştırmaları: Öğrencilerin eleştirel düşünme, problem çözme gibi üst düzey becerilerini izlemek ve değerlendirmek için araştırmalar yapar. 4. Ortak Yazılı Sınavlar: Ülke, il veya ilçe genelinde ortak yazılı sınavlar düzenler ve bu sınavların sorularını hazırlar. 5. Öğretmen Eğitimi: Ölçme ve değerlendirme teknikleri konusunda öğretmenleri bilgilendirir ve eğitimlerin yaygınlaştırılmasını sağlar.

İngilizce'de "cetvel" anlamına gelen kelime "ruler" olarak yazılır. Bir şeyi cetvelle ölçmek için ise "to measure" fiili kullanılır ve cümle "to measure with a ruler" şeklinde kurulur.

Ölçme ve değerlendirme, eğitim ve öğretim süreçlerinde öğrencilerin başarılarını değerlendirmek ve öğrenme sürecini iyileştirmek amacıyla kullanılan bir araçtır. Ölçme, bireylerin ya da nesnelerin belirli özelliklere sahip olup olmadığının, sahipse sahip oluş derecesinin belirlenerek sonuçların sembollerle ya da sayılarla ifade edilmesidir. Değerlendirme ise, ölçme sonuçlarının yorumlanması ve anlamlandırılması sürecini ifade eder.

Fiziksel büyüklükleri ölçme, bilinmeyen bir değerin, kendi cinsinden bilinen ve birim olarak kabul edilen değerlerle karşılaştırılması işlemidir. Ölçme türleri ve kullanılan birimler: - Uzunluk: Metre (m) ile ölçülür. - Ağırlık: Newton (N) ile ölçülür, kütle ise kilogram (kg) ile ölçülür. - Alan: Metrekare (m²) ile ölçülür. - Hacim: Küp şeklinde ölçülür. - Basınç: Pascal (Pa) veya Bar ile ölçülür. - Sıcaklık: Genellikle Kelvin (K) veya Santigrat (°C) ile ölçülür. Ölçme, bilim, teknoloji, ticaret ve mühendislikte uluslararası birliği sağlamak için standart hale getirilmiş birimlerle yapılır.

Ölçme ve değerlendirme genel olarak üç ana başlıkta ayrılır: 1. Tanılayıcı Değerlendirme: Eğitim sürecinin başında yapılan, öğrencinin mevcut durumunu ve ön bilgilerini belirlemeye yönelik değerlendirmedir. 2. Biçimlendirici Değerlendirme: Öğrenme süreci boyunca yapılan, öğrencilerin anlama ve gelişimlerini desteklemek için geri bildirim sağlayan değerlendirmedir. 3. Sonuçlandırıcı Değerlendirme: Eğitim döneminin sonunda yapılan, öğrencilerin öğrenme düzeylerini ve program hedeflerine ulaşıp ulaşmadıklarını belirleyen değerlendirmedir.

Ölçme değerlendirmede temel kavramlar şunlardır: 1. Nitelik: Ölçmeye konu olan özelliklerdir, dersin hedef ve hedef davranışları veya kazanımları. 2. Nicelik: Ölçme sonuçlarını ifade etmede kullanılan sayılardır, 1 ile 100 arasındaki puanlar gibi. 3. Değişken: Kişiden kişiye, durumdan duruma, nesneden nesneye değişen özelliklerdir (uzunluk, ağırlık, yaş, cinsiyet vb.). 4. Sabit: Değişkenlerin aksine, değişmeyen özelliklerdir (pi sayısı, ışık hızı vb.). 5. Ölçme Kuralı: Ölçme işini yaparken niteliğin hangi miktarına ne değer verileceğini belirtir. 6. Ölçüm: Ölçme işlemi sonucunda elde edilen sayı veya semboldür, test ve sınav puanları gibi. 7. Ölçüt (Kıstas-Kriter): Değerlendirmeyi neye göre yapacağımızı belirten kriterlerdir. 8. Ölçekler: Ölçme ve değerlendirmenin yapıldığı birimlerin sınıflandırılması için kullanılan araçlardır (sınıflama, sıralama, eşit aralıklı, oranlı ölçekler vb.).

Skala, çeşitli alanlarda verilerin doğru bir şekilde ölçülmesi ve analiz edilmesi için önemli bir araçtır. İşte bazı nedenleri: 1. Geçerlilik ve Güvenilirlik: Kullanılan skalanın geçerliliği ve güvenilirliği, elde edilen sonuçların doğruluğunu etkiler. 2. Standartlaştırma: Skalalar, verilerin standartlaştırılmasını ve karşılaştırılmasını kolaylaştırır. 3. Karar Verme: Karmaşık bilgilerin daha kolay anlaşılmasına yardımcı olarak karar verme sürecinde yol gösterir. 4. Araştırma ve Pazarlama: Anketler, tüketici araştırmaları ve pazarlama stratejilerinin geliştirilmesinde kritik rol oynar. 5. Müzik ve Bilim: Müzikte notaların dizilimi ve bilimsel çalışmalarda ölçümlerin yapılması gibi alanlarda temel bir unsurdur.

Ölçme değerlendirme üç ana kategoriye ayrılır: 1. Mutlak Değerlendirme: Önceden belirlenmiş bir kriter (ölçüt) kullanılarak yapılır ve her bireyin değerlendirme sonucu, kendi başarısına göre değerlendirilir. 2. Bağıl Değerlendirme: Ölçme sonuçlarına göre sonradan belirlenen bir kriter kullanılır ve değerlendirme, bireyin grup içindeki başarısına göre yapılır. 3. Amaca Göre Değerlendirme: Eğitim sürecinin farklı aşamalarında yapılan değerlendirmeleri kapsar. Üç türü vardır: - Tanıma ve Yerleştirme: Öğrencilerin uygun eğitim programına yerleştirilmesi için yapılır. - Biçimlendirme ve Yetiştirme: Eğitim süreci devam ederken, öğrencilerin eksiklerini ve hatalarını belirlemek için yapılır. - Düzey Belirleme ve Değer Biçme: Eğitim sürecinin sonunda, öğrencinin seviyesini belirlemek için yapılır.

Ölçü çeşitleri iki ana kategoriye ayrılır: doğrudan ve dolaylı ölçme. 1. Doğrudan Ölçme: Ölçülmek istenen özellik veya nesnenin kendi cinsinden bir birimle ölçülmesidir. 2. Dolaylı Ölçme: Ölçülmek istenen özellik ile ölçmede kullanılan aracın özelliği birbirinden farklı ise bu tür ölçmelere denir. Ayrıca, sosyal bilim araştırmalarında kullanılan dört ana ölçek türü daha vardır: 1. Nominal (Sınıflama) Ölçek: Değişkenleri belirli bir özelliğe göre sınıflandırmak ve adlandırmak için kullanılır. 2. Ordinal (Sıralama) Ölçek: Değişkenlerin mantıksal bir sıraya göre sıralanmasını sağlar. 3. Eşit Aralıklı (Interval) Ölçek: Değişkenler gruplandırılırken standart aralıklar kullanılır. 4. Oranlı (Ratio) Ölçek: Mutlak bir sıfır noktasına sahiptir ve istatistiksel olarak en çok kullanılan ölçektir.

Eğitimde ölçme ve değerlendirme, öğrencilerin bilgi, beceri ve yeteneklerini belirlemek ve eğitim programlarının etkinliğini değerlendirmek için kullanılan süreçtir. Ölçme ve değerlendirme yöntemleri şunlardır: - Sınavlar ve testler: Öğrencilerin bilgi düzeyini ölçmek için yaygın olarak kullanılır. - Performans değerlendirmeleri: Öğrencilerin belirli görevleri gerçekleştirme becerilerini ölçmek için projeler, deneyler veya sunumlar gibi. - Portfolyo değerlendirmesi: Öğrencilerin yıl boyunca ürettikleri çalışmaların toplanması ve gelişimlerinin gözlemlenmesi. - Gözlem: Öğrencilerin sınıf içi davranışlarının ve katılımlarının izlenmesi. - Anketler ve soru formları: Öğrenci görüşleri ve geri bildirimlerinin toplanması. - Kendi kendini değerlendirme: Öğrencilerin kendi öğrenmelerini değerlendirmeleri. Bu yöntemler, eğitim kalitesini artırmak, öğrencilere geri bildirim sağlamak ve karar alma süreçlerine destek olmak amacıyla kullanılır.

Ölçme türleri üç ana kategoriye ayrılır: 1. Doğrudan Ölçme: Ölçülecek özellikleri doğrudan ve araya herhangi bir değişken girmeden gözlemleyerek yapılan ölçmedir. 2. Dolaylı Ölçme: Bir değişkeni başka bir değişken yardımıyla gözleyerek yapılan ölçmedir. 3. Türetilmiş Ölçme: İki değişken arasından, bir aritmetik işlemle elde edilen ölçmedir.

Ölçme, bir niteliğin gözlenerek gözlem sonuçlarının sayı veya sembollerle gösterilmesidir. Ölçmenin üç aşaması vardır: 1. Ölçülecek bir niteliğin olması. 2. Niteliğin gözlenebilmesi. 3. Amaca uygun sayı ve sembollerle gösterilmesi. Ölçme ikiye ayrılır: 1. Doğrudan ölçme: Ölçme konusu olan özelliğin kendisi ile aynı türden bir araçla ölçülmesi. 2. Dolaylı ölçme: Ölçmeye konu olan özelliklerin doğrudan gözlenememesi, ancak kendileri ile ilgili olduğu bilinen başka özellikler aracılığıyla ölçülmesi.

Uzunluk ölçme, standart olmayan farklı uzunluk ölçme birimleri kavramıyla başlar.

Evet, "iletki" ve "açıölçer" aynı şeyi ifade eder. İletki, açıları ölçmeye yarayan bir alettir.

Çoktan seçmeli testler, genellikle bilgi, kavrama, uygulama, analiz ve değerlendirme düzeyindeki davranışları ölçer. Bu testler ayrıca şans başarısını da ölçebilir, çünkü doğru cevap rastgele seçimlerle de bulunabilir.

Balcı, A. ve Avcı, M.'nin "Ölçme Bilgisi I" adlı kitabı, 2002 yılında Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi yayını olarak İzmir'de yayımlanmıştır. Bu kitap, yardımcı ders kitabı olarak da kullanılmaktadır.

Ölçme ve ölçüm arasındaki fark şu şekildedir: - Ölçme, belirli bir nesnenin, olayın veya durumun belirli bir özelliğini, miktarını veya boyutunu belirleme sürecidir. - Ölçüm, ölçme eyleminin sonucunda ortaya çıkan sayısal değerdir.

Muğla ÖDM, Muğla Ölçme Değerlendirme Merkezi'nin kısaltmasıdır. Bu merkez, Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü koordinesinde, öğrencilerin il bazında gelişimlerini takip etmek, okul bazlı eğitim durumlarını ölçmek ve eğitimi etkileyen faktörleri ortaya çıkarmak amacıyla kurulmuştur.

Sistematik hata ve tesadüfi hata ölçmede iki ana hata türüdür. Sistematik hata, ölçülen büyüklüğe, ölçmeciye, ölçme koşullarına ve duruma bağlı olarak miktarı değişen hatalardır. Tesadüfi hata ise hatanın kaynağı, bilinmeyen ve ölçümle sonuçlarına gelişi güzel karışan hatalardır.

Ölçme araç ve yöntemlerinin nitelikleri şunlardır: 1. Güvenirlik: Ölçme aracının farklı ölçüm sonuçları arasındaki tutarlılık düzeyidir. 2. Geçerlik: Ölçme aracının ölçmesi gereken özelliği gerçekten ölçüp ölçmediğidir. 3. Kullanışlılık: Ölçme aracının ekonomik, pratik ve puanlamasının kolay olmasıdır. Diğer nitelikler arasında objektiflik (ölçme işleminin kim tarafından yapılırsa yapılsın aynı sonucu vermesi) ve duyarlılık (ölçme aracının biriminin küçük olması) da yer alır.