Ölçekler

4. sınıf süreç değerlendirme ölçekleri yapmak için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. Kazanımların Belirlenmesi: Ölçme ve değerlendirme sürecine başlamadan önce, öğretim programının başında hazırlanan ders izlenceleri dikkate alınarak, öğrencilere kazandırılacak kazanımlar listelenmelidir. 2. Ölçme Araçlarının Seçimi: Belirlenen kazanımları ölçmeye uygun ölçme araçları seçilmelidir. 3. Ölçek Formatı: Ölçekler, Excel gibi bir program kullanılarak hazırlanabilir. 4. Uygulama ve Değerlendirme: Ölçme araçları uygulandıktan sonra, elde edilen veriler analiz edilerek öğrencilerin süreç içerisindeki gelişimleri değerlendirilir.

Peyzaj planlamada kullanılan ölçekler şunlardır: 1. Konut Ölçeği: Bireysel evler için bahçeler, verandalar ve açık hava yaşam alanları. 2. Topluluk Ölçeği: Parklar, plazalar ve sahil gezinti yerleri gibi kamusal alanlar. 3. Kentsel Ölçek: Sokak manzaraları, kent parkları ve yeşil altyapı. 4. Bölgesel Ölçek: Ekolojik koridorlar, yeşil kuşaklar ve doğal rezervler gibi daha geniş peyzajlar. Ayrıca, 1:1000 ile 1:50.000 ve üstü ölçekler de peyzaj planlama çalışmalarında kullanılır.

Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği, bireyin belirsizlik içeren durumlarla başa çıkma kapasitesini ölçmek için geliştirilen bir araçtır. Bu ölçeklerden bazıları şunlardır: 1. Bozukluğa Özgü Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği (BÖBTÖ): 24 maddeden oluşan, beşli Likert tipi bir öz-bildirim ölçeğidir. 2. Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği (BTÖ-27): İlk olarak Fransızca olarak geliştirilen, ardından İngilizce ve Türkçe versiyonları yapılan, 27 maddeden oluşan bir ölçektir. 3. Duruma Özgü Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği (IUS-SS): Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği'nin kısaltılmış halidir ve belirli durumlar içindeki belirsizliğe tahammülsüzlüğü incelemek amacıyla kullanılır. Bu ölçekler, bireylerin duygusal, bilişsel ve davranışsal tepkilerini değerlendirerek belirsizliğe tahammülsüzlük düzeylerini belirlemeye yardımcı olur.

5'li ölçek, katılımcıların belirli bir ifadeye ne kadar katıldıklarını veya katılmadıklarını ifade etmelerini sağlamak için kullanılır. Bu ölçek, genellikle şu şekilde yorumlanır: 1. Kesinlikle Katılmıyorum: Katılımcı, ifadenin kesinlikle doğru veya doğru olmadığını düşünüyor. 2. Katılmıyorum: Genel bir anlaşmazlığı yansıtır. 3. Nötr/Kararsızım: Katılımcı, ifadeye karşı tarafsızdır; ne katılır ne de katılmaz. 4. Katılıyorum: İfadenin doğru veya doğru olduğunu düşünüyor. 5. Kesinlikle Katılıyorum: İfadeye güçlü bir şekilde katıldığını gösterir. Bu yorumlama, ölçek puanlarının toplam veya ortalama olarak hesaplanmasıyla yapılır.

Sıralı (ordinal) ölçek ve aralıklı (interval) ölçek arasındaki fark, verilerin nasıl sıralandığı ve matematiksel işlemlerin yapılabilme yeteneğidir. Sıralı ölçek verileri belirli bir sıralama içinde düzenler, ancak bu sıralamanın aritmetik bir anlamı yoktur. Aralıklı ölçek ise veriler arasındaki farkları ölçer ve sıfır noktası keyfi olarak belirlenmiştir.

Hamilton Anksiyete Ölçeği (HAM-A) hesaplaması şu adımları içerir: 1. Görüşme: Sağlık profesyoneli, bireyle ayrıntılı bir görüşme yaparak anksiyete belirtilerini tartışır. 2. Puanlama: Görüşme sırasında elde edilen bilgilere dayanarak, her bir maddenin şiddeti 0-4 arasında puanlanır. 3. Toplam Puan: Maddelerin toplam puanı hesaplanır. Puan aralıkları: - 0-17: Hafif anksiyete. - 18-24: Orta derecede anksiyete. - 25-30: Şiddetli anksiyete. HAM-A, genellikle klinik ortamlarda ve bir sağlık profesyoneli tarafından uygulanır.

1:48 ölçek, 1 inç'in 48 inç'i temsil ettiği bir orantı anlamına gelir. Bu ölçek, döküm modelleri, plastik model kitleri ve inşaat oyuncakları gibi alanlarda yaygın olarak kullanılır.

Algılanan ayrımcılık ölçeği, bireylerin yaşadıkları ayrımcılığı nasıl algıladıklarını ölçmek için kullanılan bir araçtır. Bu ölçeklerden biri, Gordon Allport'un önyargı ve ayrımcılık ölçeğidir: 1. Sözlü düşmanlık (Antilocution). 2. Kaçınma (Avoidance). 3. Ayrımcılık (Discrimination). 4. Fiziksel şiddet (Physical attack). 5. İmha (Extermination). Ayrıca, Gündelik Ayrımcılık Ölçeği gibi, günlük hayatta deneyimlenen ayrımcılığın davranışlarda nasıl kendini gösterdiğini sorgulayan ölçekler de bulunmaktadır.

Türkiye'de geliştirilmiş ölçekleri bulabileceğiniz iki ana platform şunlardır: 1. Ölçek Arama Motoru: Bu platform, Türkiye'de geliştirilmiş veya Türkçe'ye uyarlanmış ölçeklerin orijinal çalışmalarını ve özetlerini içerir. Ölçeklere ulaşmak için olcekaramamotoru.com adresini ziyaret edebilirsiniz. 2. Türkiye Ölçme Araçları Dizini (TOAD): Bu dizin, hakem ve jüri değerlendirme süreçlerine sahip açık erişim kaynaklarından oluşturulan bir derlemedir. Ölçeklerin detaylarına toad.halileksi.net adresinden ulaşabilirsiniz.

OADÖ formu, iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Ortaokul Öğrencileri İçin Antisosyal Davranış Ölçeği (OADÖ): Bu ölçek, ortaokul öğrencilerinde antisosyal davranışları ölçmek amacıyla geliştirilmiştir. 2. Okula Aidiyet Duygusu Ölçeği (OADÖ): Bu ölçek, öğrencilerin okula aidiyet duygularını değerlendirmek için kullanılır.

Cinsel istek ölçeği farklı yöntemlerle hesaplanabilir, işte iki örnek: 1. Golombok-Rust Cinsel Doyum Ölçeği (GRCDÖ): Bu ölçek, her bir madde için 0-4 arasında puanlama yapar ve toplam puan, 28 maddenin tamamının puanlarının toplanmasıyla elde edilir. 2. FSFI (Female Sexual Function Index): Bu ölçek, cinsel istek, cinsel uyarılma, lubrikasyon, orgazm, memnuniyet ve ağrı/rahatsızlık gibi 6 ana etkeni değerlendirir.

Sosyal Onay İhtiyacı Ölçeği, bireylerin diğer insanlar tarafından kabul edilme ve onaylanma gereksinimlerini ölçmek için kullanılan bir araçtır. Bu ölçek, Karaşar ve Öğülmüş tarafından 2016 yılında geliştirilmiş olup, 5’li likert türünde ve 25 sorudan oluşmaktadır. Ölçek üç alt boyuttan oluşur: 1. Başkalarının Yargılarına Duyarlılık. 2. Sosyal Geri Çekilme. 3. Olumlu İzlenim Bırakma. Ölçekte yer alan sorular, katılımcıların tamamen katılıyorum ile kesinlikle katılmıyorum arasında derecelendirme yapmalarını gerektirir.

Sosyal öğrenme kuramında kullanılan bazı ölçekler şunlardır: 1. Sosyal Duygusal Öğrenme Becerileri Ölçeği (SDÖBÖ): İlköğretim öğrencilerinin sosyal duygusal öğrenme becerilerini ölçmek için geliştirilmiştir. 2. Sosyal Bilgiler Öğrenme Yaklaşımları Ölçeği (SÖYÖ): Öğrencilerin sosyal bilgiler dersi öğrenme yaklaşımlarını ölçmek için geliştirilmiştir. 3. BarOn Duygusal Zekâ Envanteri: Gençlik Versiyonu. 4. Sosyal Beceriler Dereceleme Aracı.

Ayrımcılık ölçekleri farklı sayılarda maddeden oluşabilir: 1. "Öğrencilerin Ayrımcılık Algısı Ölçeği" (ÖAAÖ) 16 maddeden oluşur. 2. "Siyasi Ayrımcılık Ölçeği" ise 33 maddeden oluşur.

Mesleki bağlılık, bir kişinin mesleğine olan duygusal bağını ifade eder ve üç ana boyutta incelenir: duygusal bağlılık, devam bağlılığı ve normatif bağlılık. TOAD ise, "Dört Boyutlu Mesleki Bağlılık Ölçeği Uyarlama Çalışması" adlı bir araştırma ölçeğinin kısaltması olabilir. Bu ölçek, mesleki bağlılığın boyutlarını daha detaylı bir şekilde ölçmek için geliştirilmiştir.

İlaç uyumunu değerlendirmek için kullanılan bazı ölçekler şunlardır: 1. Morisky Green Levine Uyum Ölçeği (MGLS): Hastanın kendi bildirimine dayalı dört soruyla ilaç kullanım davranışlarını değerlendiren bir ölçektir. 2. İlaçlar Hakkında İnançlar Anketi (BMQ): Hastaların ilaçlar hakkındaki inançlarını ölçen, spesifik ve genel olmak üzere iki bölümden oluşan bir araçtır. 3. İlaç Uyumunu Bildirim Ölçeği (İUBÖ): Medikal tedavide ilaç uyumunu kısa ve doğru değerlendirmek amacıyla geliştirilen bir öz bildirim ölçeğidir. Ayrıca, hap sayımı, reçete doldurma kayıtları ve elektronik izleme gibi dolaylı yöntemler de ilaç uyumunu ölçmek için kullanılabilir.

De Jong Gierveld Yalnızlık Ölçeği, bireylerin yalnızlık seviyelerini duygusal ve sosyal boyutlarıyla ölçmek için geliştirilmiş bir ölçektir. Ölçeğin özellikleri: - İki alt boyut: Duygusal yalnızlık ve sosyal yalnızlık. - Madde sayısı: 11. - Yanıt seçenekleri: Üçlü likert tipi, "evet", "daha çok", "hayır". Puanlama: - Negatif ifadeli sorularda "evet" ve "daha çok" yanıtları 1 puan, "hayır" yanıtı 0 puan olarak değerlendirilir. - Pozitif ifadeli sorularda ise tam tersi bir puanlama yapılır. Sonuç aralığı: 0-6 (en az yalnız) ile 11 (en çok yalnız) arasında değişir.

Eleştirel bilinç ölçeği, bireylerin eleştirel düşünme becerilerini ölçmek için kullanılan bir araçtır. Bu tür ölçekler arasında öne çıkanlar şunlardır: 1. Watson-Glaser Eleştirel Düşünme Ölçeği: 1964 yılında geliştirilen bu ölçek, lise ve üniversite öğrencileri için uygundur ve beş boyutta eleştirel düşünmeyi değerlendirir: sorunu tanıma, bilgi ayıklama ve seçme, varsayımları tanıma, denence kurma ve test etme, çıkarsamalarda bulunma ve yargılama. 2. Pamukkale Eleştirel Düşünme Becerileri Ölçeği: Üniversite öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerini ölçmek için geliştirilen bu ölçek, çoktan seçmeli ve açık uçlu formlar halinde sunulmuştur. 3. UF/EMI Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği: Florida Üniversitesi araştırmacıları tarafından geliştirilen bu ölçek, dokuzuncu ve onuncu sınıf öğrencilerine uygulanmış ve üç faktörlü bir yapıya sahiptir.

Gençlerde etik algısını ölçmek için kullanılan bazı ölçekler şunlardır: 1. Tüketici Etiği Ölçeği: Muncy ve Vitell (1992) tarafından geliştirilen bu ölçek, tüketicilerin etik davranışlarını dört boyutta değerlendirir: yasal olmayan faaliyetlerden yararlanma, zararsız olarak algılanan eylemlerden yararlanma, diğerleri pahasına bir durumdan yararlanma ve kısmen zararsız olan bir eylemden yararlanma. 2. Etik Durum Ölçeği (EDÖ): Forsyth (1980) tarafından geliştirilen bu ölçek, idealizm ve görecilik olmak üzere iki alt boyuttan oluşur ve bireylerin ahlaki yaklaşım ve yargılarını ölçer. 3. Ödev Hazırlama Etik Algısı Ölçeği: Kütükte (2010) tarafından geliştirilen bu ölçek, öğrencilerin performans ödevlerinin etik boyutuna ilişkin görüşlerini ölçmek için kullanılır.

Warwick-Edinburgh Mental İyi Oluş Ölçeği (WEMİO-Ölçeği) 14 maddeden oluşur.