Normlar

Asi bir ruha sahip olmak, sosyal ve kültürel normlara aykırı davranışlar sergilemekten çekinmeyen, bağımsızlık ve özgürlük değerlerine sahip olan bir birey olmak anlamına gelir. Bu tür insanlar, kendi kurallarını oluştururlar, kendilerine özgü yaşam biçimleri geliştirirler ve başkalarının düşüncelerini reddederler.

Ceg'in "Normal" şarkısı, toplumdan farklı olduğunu ve topluma zorla dayatılan kuralların kendisine uymadığını anlatıyor. Şarkının sözlerinde geçen bazı ifadeler şunlardır: - İstekler: Temiz ve saf biri olmak, çocuk sahibi olmak, üniversite mezunu olmak gibi. - Reddedişler: Sisteme karşı koymak, zenci özentisi olmak, çomar ahlak bekçisi olmak gibi. - Genel tema: Aptal ama mutlu olmak, dünyadan umutlu olmak gibi çelişkili arzular. Bu bağlamda, şarkı aykırılık ve normlara karşı duruş temalarını işliyor.

Yaşadığımız toplumdaki kültürümüzde yer alan doğru ve yanlış davranışların ahlak ile ilişkisi, bireylerin toplumsal normlara ve değerlere uygun hareket etmelerini sağlar. Bu ilişki şu şekilde açıklanabilir: 1. Kültür ve Değerler: Kültür, toplumun yaşam biçimini ve inançlarını içerir. 2. Normlar: Değerler, normlar aracılığıyla davranışlara yön verir. 3. Ahlaki Yargılar: Doğru ve yanlış davranışlar, toplumun kabul ettiği ahlaki yargılarla değerlendirilir.

Kelsen'in normlar hiyerarşisinde en üstte temel norm (grund norm) yer alır.

Sosyolojide normal dışı davranış, toplumun genel kabul gören değer ve kurallarından önemli ölçüde sapma gösteren davranışlar olarak değerlendirilir. Normal dışı davranışları tanımlayan üç ana ölçüt vardır: 1. Normdan uzaklaşma: Toplumun normlarına uymayan davranışlar. 2. İstatistiksel seyreklik: Az rastlanan davranışlar. 3. Kişisel rahatsızlık: Kişinin kendi davranışlarından dolayı yaşadığı içsel gerginlik ve stres.

Çağdaş toplumlarda sosyal yapı, çeşitli unsurların etkileşimi ve değişimi ile şekillenir. Bu unsurlar şunlardır: 1. Statü ve Roller: Bireylerin toplumdaki konumları (statü) ve bu statülere bağlı olarak yerine getirdikleri beklentiler (roller) sosyal yapıyı oluşturur. 2. Normlar ve Değerler: Toplumun benimsediği yazılı ve yazısız kurallar ile kutsal ve önemli gördüğü kavramlar (değerler) sosyal yapının temel taşlarıdır. 3. Kurumlar: Aile, eğitim, ekonomi, din ve siyaset gibi kurumlar, toplumun devamlılığını sağlar ve sosyal yapının ana bileşenleridir. 4. Teknolojik Gelişmeler: İletişim olanakları, bilgi erişimi ve ulaşımdaki gelişmeler, sosyal ilişkileri ve değer yargılarını değiştirir. 5. Göç Hareketleri: İnsanların bir yerden bir yere göç etmesi, toplumsal yapıyı çeşitlendirir ve yeni normların ortaya çıkmasına neden olur. Ayrıca, demokratik değerler, sosyal eşitlik ve bireysel haklar da çağdaş toplumlarda sosyal yapının önemli özelliklerindendir.

Türkiye'de normlar piramidinin en üstünde anayasa yer alır.

Normların alt-üst ilişkisi, normlar hiyerarşisi olarak adlandırılır ve şu şekilde belirlenir: 1. En üstte anayasa yer alır ve diğer tüm normlar anayasaya uygun olmak zorundadır. 2. Alt basamaklarda ise sırasıyla kanun, milletlerarası antlaşmalar, cumhurbaşkanlığı kararnameleri, tüzükler ve yönetmelikler bulunur. 3. Her bir norm, üstündeki norma dayanır ve geçerliliğini ondan alır.

Panoda normal ve anormal olaylar kavramı, psikolojide davranışların uygunluk ve sapma durumuna göre değerlendirilir. Normal olaylar, çoğunluğun benimsediği davranış kalıplarına uyma veya istatistiksel ortalamanın içinde yer alma olarak tanımlanabilir. Anormal olaylar ise az görülen, normalden istenmeyen yönde sapma gösteren olaylardır.

Bir şeyi meşrulaştırmak önemlidir çünkü bu, eylemin veya durumun toplumda kabul edilebilir hale gelmesini sağlar. Ayrıca, meşrulaştırma siyasi rejimlerin devamlılığını sürdürebilmesi için en önemli faktörlerden biridir.

Normlar hiyerarşisi piramidi güncel olarak şu şekildedir: 1. Anayasa. 2. Milletlerarası Andlaşmalar. 3. Kanunlar. 4. Kanun Hükmünde Kararnameler. 5. Tüzükler. 6. Yönetmelikler. 7. Yönerge ve Genelgeler.

Meşruiyet ve gayrimeşru kavramları farklı bağlamlarda kullanılır: 1. Meşruiyet: Bir eylemin, sürecin veya ideolojinin belirli bir toplumdaki normlara ve değerlere uygunluğuyla meşru hale gelmesi anlamına gelir. 2. Gayrimeşru: Toplum tarafından kabul edilen veya yasalarla düzenlenen normlara uymayan, hukuka aykırı anlamına gelir.

Kültürün dört temel ögesi şunlardır: 1. Değerler: Toplumun neyin iyi veya kötü olduğuna dair genel yargıları. 2. Normlar: Toplumun kabul ettiği davranış kuralları. 3. İnançlar: Toplumun doğa ve evren hakkında sahip olduğu temel kavramlar ve düşünceler. 4. Semboller: Kültürü temsil eden ve toplum tarafından anlam yüklenen nesne, işaret veya davranışlar.

Normlar hiyerarşisi piramidi güncel olarak şu şekildedir: 1. Anayasa. 2. Milletlerarası andlaşmalar. 3. Kanunlar. 4. KHK (Kanun Hükmünde Kararname). 5. Tüzükler. 6. Yönetmelikler. 7. Yönerge. 8. Tebliğ. 9. Genelge. 10. Talimat.

Normatif kelimesi, bir kural değerini, gücünü taşıyan ve norma ilişkin olan anlamına gelir. Bu terim, çeşitli alanlarda farklı bağlamlarda kullanılır: Felsefe: Etik ve değer teorileri bağlamında normatif, ideal olanı, olması gerekeni tanımlayan kuralları ve prensipleri ifade eder. Hukuk: Yasal düzenlemelerin, kuralların ve yasaların nasıl olması gerektiği üzerine yapılan tartışmaları kapsar. Sosyoloji: Toplumsal normlar ve bu normların bireyler üzerindeki etkilerini inceler. Ekonomi: Ekonomik politikaların ve kararların nasıl olması gerektiği üzerine yapılan değerlendirmeleri içerir.

Anayasa, normlar hiyerarşisinde en üst basamakta yer alır.

Adalet ve eşitlik hem norm hem de kavramdır. Eşitlik, herkesin aynı hak ve imkanlara sahip olmasını ifade eden bir normdur. Adalet ise, her bireyin hak ettiği muameleyi görmesini ve haklarının korunmasını amaçlayan bir kavramdır.

Toplumsal kontrol ve toplumsal sapmanın nedenleri şunlardır: Toplumsal Kontrol Nedenleri: 1. Yazılı ve yazısız normlar: Toplumun düzenini sağlamak için hukuk kuralları ve örf, adet gibi normlar. 2. Toplumsal bütünleşme: Toplumun sürekliliğini ve bireylerin rollerini öğrenmesi. 3. Resmi ve resmi olmayan kontrol: Devlet tarafından belirlenen kurallar ve toplumun genel değerlendirmesi. Toplumsal Sapmanın Nedenleri: 1. Hızlı toplumsal değişim: Savaş, göç, ihtilal gibi dönemlerde yaşanan sorunlar. 2. Sosyalleşme yetersizliği: Bireyin toplumun kültürünü ve değerlerini öğrenememesi. 3. Ekonomik ve psikolojik faktörler: İşsizlik, adaletsiz gelir dağılımı, kişilik bozuklukları. 4. Kültürel çatışmalar: Farklı kültürel ortamlara uyum sağlamakta zorlanma.

Normlar piramidi, yani normlar hiyerarşisi, Hans Kelsen tarafından bulunmuştur.

Marjinal bir hayat yaşamak, toplumun genel normlarının dışında kalan, farklı ve alışılmadık bir yaşam tarzını benimsemek anlamına gelir. Bu, şu şekillerde kendini gösterebilir: - Giyim ve tarz: Ana akım modadan farklı, cesur veya sıradışı kıyafetler tercih etmek. - Müzik ve sanat: Popüler müziğin veya sanatın dışında kalan türlere ilgi duymak. - Düşünce ve davranışlar: Toplumsal beklentilere uyum sağlama baskısına direnmek, bağımsız ve özgün olmak. Marjinal yaşam tarzı, bireylerde özgürleşme hissi yaratabilirken, aynı zamanda dışlanma ve yalnızlık gibi olumsuz duygulara da yol açabilir.