Muhasebe

Komisyon faturası muhasebe kaydı için aşağıdaki örnek kullanılabilir: Merkez Medya A.Ş., Şahin Yayın Holding’e 10.000 TL komisyon açıklamalı fatura düzenlediğinde: ----------------------------------------------/---------------- 120 ALICILAR 11.800 643 KOMİSYON GELİRLERİ 10.000 391 HESAPLANAN KDV 1.800 Komisyon ft. Kaydı --------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------/----------------. AŞK A.Ş., faaliyeti dışındaki bir iş için aracılık işlemi yaptı ve 1.000 TL komisyon aldı. Bu komisyonu, aracılık işlemi yaptığı firmaya olan borcuna mahsup ettiğinde: ----------------------------------------------/---- 320 SATICILAR HS. 1.180 643 KOM.GEL.HS. HS. 1.000 391 HES. KDV. HS. 180 Komisyon geliri kaydı --------------------------------------------------------------- . Muhasebe kayıtları, işletmenin özel şartlarına ve kullanılan muhasebe sistemine göre değişiklik gösterebilir. Detaylı bilgi ve doğru kayıt için bir muhasebe profesyoneline danışılması önerilir.

Tek Düzen Hesap Planı, Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu (TMSK) tarafından oluşturulan ve uluslararası muhasebe standartları (IAS/IFRS) temel alınarak hazırlanan Türkiye Finansal Raporlama Standartları (TFRS) ve Türk Muhasebe Standartları (TMS) standartlarına uygun olarak hazırlanmıştır. Ayrıca, plan, 26.12.1992 tarih ve 21447 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 1 Sıra Nolu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği uyarınca, 1 Ocak 1994 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir.

190 ve 197 muhasebe kayıtları, kiralarla ilgili şu şekilde olur: 1. 190 Devreden KDV Hesabı: Bu hesap, bir dönemde indirilemeyen ve sonraki döneme devredilen katma değer vergisinin takip edildiği hesaptır. 2. 197 Sayım ve Tesellüm Noksanları Hesabı: Bu hesap, yapılan sayımlar sonucu tespit edilen kasa, stok, menkul kıymet ve maddi duran varlık noksanlarının nedenleri bulununcaya kadar izlendiği hesaptır.

Finansal kiralamaya konu varlık, kiracı ve kiraya veren açısından farklı şekillerde muhasebeleştirilir: Kiracı Açısından: Kiralamaya konu olan varlık, gerçeğe uygun değer ya da asgari kira ödemelerinin bugünkü değerinden düşük olanı üzerinden bilançonun aktifleri arasında yer alır. Anapara ve faiz giderleri ayrı kaydedilir. Kiracı, ilgili varlık için amortisman işlemi yapar. Kiraya Veren Açısından: Finansal kiralamaya konu olan varlıklar bilançoda gösterilir ve net kiralama yatırımına eşit tutarda alacak yazılır. Alacaklar, anapara ve faiz geliri olarak ayrı kaydedilir. Örnek Muhasebe Kayıtları: Kiracı: Varlığın alınması: 253 Tesis Makine ve Cihazlar Hs. XXX 302 Ertelenmiş Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri XXX 402 Ertelenmiş Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri XXX 301 Finansal Kiralama İşlemlerinden Doğan Borçlar XXX 401 Finansal Kiralama İşlemlerinden Doğan Borçlar XXX. Kira ana para ve borç ödemesi: 301 Finansal Kiralama İşlemlerinden Doğan Borçlar Hs. XXX 780 Finansman Giderleri Hs. XXX 191 İndirilecek KDV Hs. XXX 102 Bankalar Hs. XXX 302 Ertelenmiş Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri XXX. Kiraya Veren: Finansal kiralamaya konu varlığın gerçeğe uygun değeri ile başlangıçtaki doğrudan maliyetlerin toplamına eşit bir tutarda alacak kaydedilir. Varlığın gerçeğe uygun değeri ile defter değeri arasındaki fark kâr veya zarara yansıtılır.

Şahıs şirketleri, gelir ve gider evraklarına bağlı olarak işletme hesabı esasına veya bilanço esasına göre defter tutabilir. İşletme hesabı esasına göre defter tutma. Bilanço esasına göre defter tutma. Hangi esasın daha uygun olduğuna, şirketin yıllık iş hacmi ve diğer özel durumlar göz önünde bulundurularak karar verilmelidir.

Evet, iade faturasında irsaliye kesilir. İade faturası düzenlenirken aynı zamanda bir iade irsaliyesi de düzenlenmelidir. Ayrıca, iade irsaliyesi ve iade faturası birbiriyle uyumlu düzenlenmelidir.

Genel muhasebe hesapları, Tekdüzen Hesap Planı'na göre 9 ana sınıfa ayrılmıştır. 9 ana hesap sınıfı: 1. Dönen varlıklar. 2. Duran varlıklar. 3. Kısa vadeli yabancı kaynaklar. 4. Uzun vadeli yabancı kaynaklar. 5. Öz kaynaklar. 6. Gelir tablosu hesapları. 7. Maliyet hesapları. 8. Serbest hesaplar. 9. Nazım hesaplar. Her hesabın üç rakamdan oluşan bir kod numarası vardır.

Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) tarafından belirlenen zorunlu eğitim kredisi, 3 yıllık dönem içerisinde en az 120 kredidir. Bu 120 kredinin en az 60 kredisi temel mesleki konulardan, en az 5 kredisi ise etik kurallar konusundan alınmalıdır.

"Diğer faaliyetlerden olağan gelir ve kârlar" oranının diğer adı, 64. hesap grubundaki gelir ve kârlardır. Bu hesap grubu, işletmenin esas faaliyeti dışında elde edilen temettü gelirleri, faiz gelirleri, kambiyo kârları, kira gelirleri ve menkul kıymet satış kârları gibi olağan gelir ve kârları içerir. 64. hesap grubundaki bazı gelir ve kâr hesapları şunlardır: 640 İştiraklerden Temettü Gelirleri; 641 Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri; 642 Faiz Gelirleri; 645 Menkul Kıymet Satış Kârları; 646 Kambiyo Kârları; 649 Diğer Olağan Gelir ve Kârlar.

Basit usulde defter-beyan kayıt süresinin geçmesi durumunda, mükelleflere 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'na göre ilgili ceza hükümleri uygulanır. 486 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nin "Kayıt zamanı" başlıklı 7. maddesinde yer alan düzenlemelere göre: İşlemlerin defterlere kaydı, ait oldukları aya ait katma değer vergisi beyannamesinin verilmesi gereken son günden fazla geciktirilemez. Takvim yılının son ayına ait kayıtlar, takvim yılına ait gelir vergisi beyannamesinin verilmesi gereken son gün saat 23:59'a kadar yapılabilir. Basit usule tabi mükelleflerin alış ve giderleri ile satış ve hasılatlarına ilişkin üçer aylık kayıtları, izleyen ayın sonuna kadar sisteme kaydedilmelidir. Ayrıca, Defter-Beyan Sistemi'ni kullanmak zorunda olup da belirlenen süreler içinde başvuru yapmayan veya yükümlülüklerini yerine getirmeyen mükellefler, ilgili vergi dairesine başvuru yaparak durumlarını düzeltebilirler.

Faiz tahakkuku, belirli bir dönemde kazanılan fakat henüz ödenmemiş veya tahsil edilmemiş faiz miktarını ifade eder. Bu kavram, muhasebe açısından şirketlerin finansal tablolarında alacak veya borç olarak yer alır, ancak ilgili dönemde gerçek para hareketi gerçekleşmez. Faiz tahakkuku iki ana kategoriye ayrılır: Kredi faiz tahakkuku: Bankaların veya finansal kurumların, müşterilerine kullandırdıkları krediler üzerinden hesapladıkları, ancak henüz tahsil etmedikleri faiz tutarlarını ifade eder. Mevduat faiz tahakkuku: Bankaların, müşterilerinin mevduat hesaplarına belirli dönemlerde hesapladıkları, ancak henüz ödemedikleri faizleri kapsar.

Bankadan gelen faiz, 642 Faiz Gelirleri hesabında izlenir. Ayrıca, faiz geliri stopaj kesintisi yapılmışsa, stopaj tutarı 193 Peşin Ödenen Vergi ve Fonlar hesabına kaydedilir. Faiz gelirinin muhasebeleştirilmesi için kullanılan bazı diğer hesaplar ise şunlardır: 102 Bankalar; 300 Kısa Vadeli Banka Kredileri; 400 Uzun Vadeli Banka Kredileri; 780 Finansman Giderleri. Muhasebe kayıtları yapılırken, kullanılan hesapların doğru ve eksiksiz olması önemlidir.

Döviz geliri uygunluk tespitini serbest muhasebeci mali müşavirler (SMMM) veya yeminli mali müşavirler (YMM) yapar. Bu kişiler, firmaların son üç mali yıla ait döviz gelirlerinin, ilgili mevzuatta belirtilen döviz geliri kapsamına uygun olduğunu tespit eden bir rapor hazırlarlar.

Fazla ödenen KDV, 190 Devreden KDV hesabında izlenir. Bu hesap, ay sonlarında 191 İndirilecek KDV hesabı ile 391 Hesaplanan KDV hesabının karşılaştırılması sonucunda, 191 İndiriecek KDV hesabı daha büyük olduğunda aradaki farkın yazıldığı hesaptır. Ayrıca, fazla veya yersiz hesaplanan KDV'nin vergi dairesine ödenmesi, ilgili ay için düzenlenen KDV beyannamesinde fazla ve yersiz KDV'nin de hesaplanan KDV satırında gösterilmesi suretiyle gerçekleşir.

Sağlık turizminde kullanılan muhasebe sistemi hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, sağlık turizmi faaliyetlerinin muhasebeleştirilmesi için kullanılan bazı hesaplar şunlardır: 601 Yurt Dışı Gelirler Hesabı. 120.08.02.01 ve 120.11.02.01 hesapları. 120.22 hesabı. Ayrıca, Türkiye'de sağlık turizmi ile ilgili verilen devlet teşviklerinin muhasebeleştirilmesi için Türkiye Muhasebe Standartları (TMS) 20 "Devlet Teşviklerinin Muhasebeleştirilmesi ve Devlet Yardımlarının Açıklanması" standardı kullanılmaktadır.

Muhasebat sistemi, devletin mali işlemlerinin elektronik ortamda yönetilmesini sağlayan bir bilişim sistemidir. Kamu Harcama ve Muhasebe Bilişim Sistemi (KBS), harcama ve muhasebe birimlerinin mali işlemlerini bir otomasyon sistemi içinde toplayarak, harcamayı tahakkuk ettiren birimler ile ödemeyi gerçekleştiren muhasebe birimleri arasında hızlı ve güvenli bilgi akışı sağlar. Bazı Muhasebat sistemi uygulamaları: Harcama Yönetim Sistemi (HYS). Taşınır Kayıt ve Yönetim Sistemi. Kamu Elektronik Bordro Sistemi (e-Bordro).

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği, il özel idaresi, belediye, bağlı idare ve birliklerin gelir ve gider bütçelerinin hazırlanması, kesin hesabın çıkarılması, hesap ve kayıt düzeninde saydamlık, hesap verilebilirlik ve tekdüzenin sağlanması, işlemlerinin kayıt dışında kalmasının önlenmesi, faaliyetlerinin gerçek mahiyetlerine uygun olarak sağlıklı ve güvenilir bir biçimde muhasebeleştirilmesi; mali tablolarının zamanında, doğru, muhasebenin temel kavramları ve genel kabul görmüş bütçe ve muhasebe ilkeleri çerçevesinde, uluslararası standartlara uygun, yönetimin ve ilgili diğer kişilerin bilgi ihtiyaçlarını karşılayacak ve kesin hesabın çıkarılmasına temel olacak; karar, kontrol ve hesap verme süreçlerinin etkili çalışmasını sağlayacak şekilde hazırlanması ve yayımlanmasına ilişkin usul, esas, ilke ve standartları belirler. Bu yönetmelik, 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, 22/2/2005 tarihli ve 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu, 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanunu, 26/5/2005 tarihli ve 5355 sayılı Mahalli İdare Birlikleri Kanunu ve 3/12/2014 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Muhasebede üç çeşit mizan bulunmaktadır: 1. Aylık Mizan: Her ayın sonunda düzenlenir ve o aya ait tüm dönem içi işlemleri içerir. 2. Genel Geçici Mizan: Muhasebe döneminin sonunda, envanter işlemlerinden önce düzenlenir ve o yılki tüm aylık kayıtları kapsar. 3. Kesin Mizan: Dönem sonunda, tüm finansal kayıtlar hazırlandıktan sonra düzenlenir ve değiştirilemez.

Paraşüt muhasebe programını kullanabilecek kişiler veya kurumlar: Şahıs şirketleri, limited veya anonim şirketler. Kazançları basit usulde tespit olunan tüccarlar. Vergiden muaf esnaflar. Serbest meslek erbapları, örneğin avukatlar, mimarlar, mali müşavirler, doktorlar, diş hekimleri. Online satış yapan e-ticaret işletmeleri. Hizmet sektörü firmaları. Start-up girişimleri. Paraşüt, küçük ve orta ölçekli işletmelerin finansal süreçlerini yönetmek için uygundur.

AAT kısaltmasının açılımlarından bazıları şunlardır: Association of Accounting Technicians (AAT). Atıksu Arıtma Tesisi (AAT). Alanin aminotransferaz (AAT). Ayrıca, AAT farklı bağlamlarda başka anlamlara da gelebilir; kısaltmanın kullanıldığı bağlama göre yorumlanması gerekebilir.