Modernizm

Robert Musil'in "Niteliksiz Adam" kitabı, yirminci yüzyılın en önemli modernist romanlarından biri olarak kabul edilir. Eserde anlatılan konular: - Avusturya toplumu: I. Dünya Savaşı öncesi Avusturya toplumu ironik bir bakış açısıyla ele alınır. - Ana karakter Ulrich: 32 yaşındaki Ulrich, ahlaki yönden kararsız, pasif ve "nitelikleri olmayan" bir matematikçidir. - Diğer karakterler: Romanda, bir fahişeyi öldüren katil Moosbrugger, Ulrich'in metresi Bonadea ve arkadaşı Walter'ın nevrotik eşi Clarisse gibi tuhaf karakterler yer alır. - Mekan: Avusturya'yı temsil eden ve "İmpkralya" diye adlandırılan bir ülkede geçer. Eser, aynı zamanda çağın alegorisi olarak, akıl çağını her yanıyla sorgulamaya çalışır.

“Güzelliğin On Par’etmez” şiiri, Türk edebiyatında modernist şiir akımına aittir.

"Ulysses" romanı, İrlandalı yazar James Joyce tarafından yazılmış ve modernist edebiyatın önemli bir eseri olarak kabul edilmektedir. Konu olarak, roman 16 Haziran 1904'te geçen bir günü anlatır ve Leopold Bloom'un Dublin sokaklarında arkadaşlarıyla buluşmaları, düşünceleri ve gözlemleri üzerine kuruludur. Yapısı, üç bap ve on sekiz bölümden oluşur ve her bölüm farklı bir edebi teknikle anlatılır.

İhap Hulusi'nin sanat anlayışı, grafik tasarım alanında modernist ve yenilikçi bir yaklaşımı yansıtır. Temel özellikleri: - Kompozisyon ve renk kullanımı: Sadelik, netlik ve canlı renkler ön plandadır. - Fotoğraf kullanımı: Fotoğraflardan aldığı imgeleri suluboya tekniğiyle işleyerek özgün yorumlar oluşturur. - Yazı ve kaligrafi: Afişlerinde yazıya ve kaligrafik düzenlemelere önem verir, bu unsurlara plastik kişilik kazandırır. - İmaj ve semboller: Ulusal semboller ve kültürel referansları tasarımlarına dahil eder. İhap Hulusi, Türk modernleşmesinin bir gelişim projesini andıran, toplumun çağdaşlaşma idealini ve isteğini yansıtan eserler üretmiştir.

Bauhaus figürleri, Bauhaus sanat akımının öne çıkan sanatçıları ve mimarlarıdır. İşte bazıları: 1. Walter Gropius: Bauhaus'un kurucusu ve ilk direktörüdür. Modern mimarinin öncülerinden biri olarak kabul edilir. 2. Ludwig Mies van der Rohe: Minimalizm ve modernizmin öncüsüdür. "Less is more" (az çoktur) felsefesiyle tanınır. 3. Paul Klee: 1921-1931 yılları arasında Bauhaus'ta öğretim üyeliği yapmış, renk ve form üzerine yaptığı soyut çalışmalarıyla tanınır. 4. Wassily Kandinsky: Modern soyut sanatın kurucularından biri olup, 1922-1933 yılları arasında Bauhaus'ta eğitim vermiştir. 5. László Moholy-Nagy: Okulda ön hazırlık dersleri vermiş ve metal atölyesi yönetmiştir. Fotoğraf ve soyut sanat alanında önemli çalışmalar yapmıştır. Ayrıca, Marcel Breuer ve Oskar Schlemmer gibi isimler de Bauhaus figürleri arasında yer alır.

Kâmuran Şipal, modernist ve postmodern edebiyat akımlarına mensuptur.

Kurt Schwitters, modernist sanatın birçok yönünü öngören bir Alman kolaj sanatçısı olarak bilinir. Yaptıkları: - Merz Akımı: 1918'de Hannover'de "Merz" adını verdiği kendi sanat akımını yarattı. - Kolajlar: Sokaklardan topladığı çöpleri de içeren kolajlar yaptı. - Enstalasyonlar: 1923-1937 yılları arasında ailesinin Hannover'deki evinin altı odasını dönüştürerek "Merzbau" adlı enstalasyonu yarattı. - Şiir ve Performans Sanatı: Şiir ve performans sanatı ile de ilgilendi.

Modern Zamanlar filmi, iktisadi açıdan şu şekilde yorumlanabilir: 1. Kapitalist ve Modernist Sistemin Eleştirisi: Film, dönemin ekonomik bunalımını ve çalışma ilişkilerini ele alarak, kapitalist ve modernist sistemi eleştirir. 2. Fordizm ve Taylorizm: Filmin temelinde, Fordizm ve Taylorizm'in örgütsel ve düşünsel temelleri yatar. 3. Sürü Psikolojisi ve Sistem Köleliği: Fabrikada çalışanların birbirine benzer hareketleri ve bir sistem kölesi haline getirilmeleri, sürü psikolojisi metaforuyla işlenir. 4. Teknolojik Gelişmelerin İnsan Üzerindeki Etkisi: Sanayileşmenin getirdiği refah ve iş kolaylıkları, aynı zamanda stres, zaman baskısı ve otomasyon gibi olumsuz etkileri de beraberinde getirir.

Fundamentalizm, genellikle dinî esaslı aslî kaidelere geri dönme talebiyle kendini belli eden ve bu kaidelere katı bir biçimde bağlı olan, diğer görüşlere karşı toleranssız ve laiklik karşıtı dinî hareket veya bakış açısıdır. Temel özellikleri: - Din ve siyaset arasındaki ayrımı reddeder. - Kutsal metinlerin modern yorumlara karşı literal (harfi harfine) yorumlanmasını savunur. - Modernizm ve sekülerizm karşıttır. Tarihçesi: Kavram, ilk olarak 20. yüzyılın başlarında Amerika'da Evanjelik Protestanlar tarafından kullanılmış ve daha sonra genişleyerek diğer dinî hareketlere de uygulanmıştır.

Minimalizm ve modernizm arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Sadelik ve İşlevsellik: Minimalizm, gereksiz unsurları ortadan kaldırarak sadeliği ve fonksiyonelliği vurgular. 2. Estetik Yaklaşım: Minimalist eserler, sade bir estetik oluştururken, modernizm temiz çizgiler, geometrik şekiller ve soyutlamalar kullanır. 3. Tarihsel Gelişim: Minimalizm, 20. yüzyılın ortalarında ortaya çıkmış bir akımdır. 4. Etkileşim Alanları: Minimalizm, yaşam biçimi ve dekorasyonda da etkili olurken, modernizm daha çok mimari ve sanat alanlarında kendini gösterir.

Brütalizm, modernist harekete tepki olarak doğmuştur.

Fütürist kelimesi, geleceğe dair öngörülerde bulunan ve ilerici-modern çizgiler taşıyan anlamına gelir. Fütürist gibi ifadesi, bu öngörülere sahip olan veya modern düşünceleri savunan bir kişiyi veya yaklaşımı tanımlamak için kullanılabilir.

Behçet Necatigil'in "Sevgilerde" şiiri, modernist akım etkisinde yazılmıştır.

Vladimir Nabokov, modernizm ve postmodernizm akımlarına mensuptur.

Bilinç akışı tekniği, modernizm akımıyla yakından ilişkilidir.

Modernizm ve geleneksel toplum kavramları, toplumsal yapı ve değerler açısından belirgin farklılıklara sahiptir. Modern toplum, sanayi devrimi, kapitalizmin doğuşu ve teknolojinin gelişimiyle ortaya çıkmıştır. Temel özellikleri şunlardır: - Akılcılık ve bireycilik: İnsan merkezli, rasyonel düşünce yapısı hakimdir. - Kentleşme ve uzmanlaşma: Sanayi ürünlerinin ticareti ve kent ekonomisi ön plandadır. - Eğitim ve bilim: Eğitim yaygınlaşmış, bilime ve bilimselliğe önem verilmiştir. - İnsan hakları: Demokratik, özgür, eşitlikçi ve hoşgörülü bir dünya görüşü hakimdir. Geleneksel toplum ise daha çok tarım temelli, feodal bir yapıya sahiptir. Özellikleri şunlardır: - Din ve otorite: Din, toplumun kurgusunda tek otoritedir ve meşrulaştırma aracıdır. - Geniş aile ve duygusal ilişkiler: Aile ve birincil grup ilişkileri egemendir. - Kadercilik ve yerel kültür: Kitlesel okur-yazarlık yoktur, kaderci zihniyet ve mahalli kültüre bağlılık yaygındır. - Yavaş değişim: Toplumsal hareketlilik ve değişim çok yavaştır, geleneksel yapı büyük ölçüde değişmez.

"Eş adlı hikaye" ifadesi, modernist hikaye akımına aittir.

Gelenekçilik ve modernizm farklı kavramlardır: 1. Gelenekçilik: Geleneksel değerlere, uygulamalara ve inançlara bağlılığı ifade eder. 2. Modernizm: 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında ortaya çıkan, sanayileşme, kentleşme ve teknolojik ilerlemenin getirdiği değişimlere bir tepki olarak doğan kültürel ve sanatsal bir harekettir.

Edoardo De Nari, tarihselcilikten eklektisizme, art deco ve 40'lı ile 50'li yılların modernizm akımlarına kadar çeşitli mimari akımlara mensuptur.

Fazlurrahman, İslam modernizmi akımına mensuptur.