Medeniyetler

Giresun'un eski hali, tarih boyunca çeşitli medeniyetlerin etkisiyle şekillenmiştir. Antik çağda Miletli koloniciler tarafından kurulan şehir, Kolh (Tzan) halkına ait köylerin çevresinde yer almaktaydı. Ortaçağ'da Bizans idaresi altında olan Giresun, bir metropolitlik haline gelmiş ve kültürel açıdan hareketli bir dini merkez olmuştur. Osmanlı döneminde Giresun, Trabzon Vilayeti'ne bağlanmış ve ticaretin geliştiği bir kent olmuştur.

Rise of Kingdoms oyununda en güçlü medeniyet, Roma olarak kabul edilmektedir. Bunun nedenleri arasında yüksek inşaat hızları ve piyade birimlerinin gücünü artıran özel yetenek bulunmaktadır.

Rise of Kingdoms oyununda en iyi şablon, oyuncunun oyun tarzına ve hedeflerine bağlı olarak değişebilir. Ancak, bazı medeniyetler belirli stratejilerde öne çıkmaktadır: 1. Roma: Yüksek inşaat hızı ve piyade birimlerinin gücünü artırma yeteneği ile ekonomik gelişim ve askeri güç arasında denge kurmak isteyenler için idealdir. 2. Çin: Savunma ve taktiksel savaşlarda avantaj sağlayan Sun Tzu'ya sahip olması ve hızlı kaynak üretimi ile güçlü bir gelişim sunar. 3. Fransa: Okçuların hasarını artırma ve moral bonusları ile uzun menzilli savaş taktikleri ve güçlü bir savunma isteyenler için uygundur. 4. Osmanlı İmparatorluğu: Kargı ve süvari birimlerinin etkisini artırma yeteneği ile hızlı genişleme ve kaynak yönetimi odaklı oyuncular için önerilir. Ayrıca, Britanya ve İspanya medeniyetleri de başlangıç için iyi seçenekler olarak değerlendirilebilir.

Eski okullarda eğitim, farklı medeniyetlerde çeşitli şekillerde gerçekleşmiştir: 1. Mısır: Eğitim, din ve inançların etkisiyle şekillenmiştir. 2. Çin: Eğitim, halkın mutluluğu ve toplumsal düzenin ön plana çıkarıldığı bir anlayıştaydı. 3. Yunanistan: Eğitimin özü, "kahramanlık" ideali etrafında toplanmıştı. 4. Sümer: Sadece varlıklı ailelerin erkek çocukları okula gidebilirdi.

İran, eskiden çok sayıda medeniyete ev sahipliği yapmış, zengin bir tarihe sahip bir ülke idi. Bazı önemli tarihsel dönemler: Elam İmparatorluğu (MÖ 3500 civarı): İran'daki bilinen en eski uygarlık, sanat, mimari ve ticarette ileri bir düzeydeydi. Aryanların göçü (MÖ 1500 civarı): Orta Asya'dan gelen Aryanlar, İran'a dillerini, kültürlerini ve dinlerini getirdiler, bu da Zoroastrianizmin doğuşuna yol açtı. Med İmparatorluğu (MÖ 678-550): İlk İranlı kabile birliği olup, Batı İran'ın büyük bir kısmına hükmettiler ve Asur İmparatorluğu'nu yıktılar. Ahameniş İmparatorluğu (MÖ 550-330): Cyrus the Great tarafından kurulan bu imparatorluk, tarihin en büyük imparatorluklarından biri olup, üç kıtaya yayılarak Orta Asya, Kuzey Afrika ve Balkanlar'ın güneyini kontrol etti. Sasani İmparatorluğu: Roma İmparatorluğu ve Bizans ile mücadele ederek Orta Doğu ve Anadolu'da önemli bir devlet haline geldiler. İslam'ın gelişiyle birlikte, İran kültürü büyük ölçüde değişti ve İslam'ın etkisi altında yeni idari sistemler ve kültürel değişimler yaşandı.

Nevşehir'de yaşamış olan medeniyetler şunlardır: 1. Hititler: Nevşehir'in ilk sakinleridir ve bölgeye "Nissa" ismini vermişlerdir. 2. Frigler ve Lidyalılar: Hititler'den sonra bölgeye hakim olmuşlardır. 3. Asurlular: "Katpatuka" adıyla bölgeyi anmışlardır. 4. Persler: M.Ö. 6. asırda bölgeyi ele geçirmişlerdir. 5. Romalılar ve Bizanslılar: Roma İmparatorluğu'nun bölünmesiyle Anadolu'nun diğer bölgeleri gibi Nevşehir de Bizans'ın payına düşmüştür. 6. Selçuklular ve Osmanlılar: 1071 Malazgirt zaferinden sonra bölge Türklerin egemenliğine girmiş ve Osmanlı döneminde Nevşehir adıyla anılmaya başlanmıştır.

İlk dört medeniyet, farklı bölgelerde kurulmuştur: 1. Mezopotamya Medeniyeti: Fırat ve Dicle nehirleri arasında, bugünkü Irak topraklarında kurulmuştur. 2. Mısır Medeniyeti: Afrika Kıtası'nın kuzeydoğusunda, Nil Nehri ve çevresinde kurulmuştur. 3. Çin Medeniyeti: Gökırmak ve Sarıırmak nehirlerinin kıyısında, Çin'de kurulmuştur. 4. Hint Medeniyeti: İndus ve Ganj nehirlerinin kıyılarında, Hindistan'da kurulmuştur.

Akören Ören Yeri'nde yaşamış olan medeniyetler arasında Hititler, Phrygler ve Helenistik dönem toplulukları bulunmaktadır. Ayrıca, Akören'in tarih boyunca Roma ve Bizans dönemlerinde de iskâna sahne olduğu bilinmektedir. Akören'in eski adı "Akviran" olup, 11. yüzyıldan itibaren bölgeye Bayındır ve Kayı Türk boylarının yerleştiği söylenmektedir.

Felsefenin ilk ortaya çıktığı dönemde Yunan öncesi düşünce sistemleri şunlardır: 1. Mısır ve Mezopotamya Düşüncesi: Bu medeniyetlerde yazılı bilgi geleneği çok eskilere dayanır ve inanç, tıp ve hukuk alanlarında önemli metinler içerir. 2. Çin ve Hint Düşüncesi: Bu bölgelerde de eski düşünce sistemleri mevcuttu, ancak bunlar dini ve mistik unsurlar içerdiği için felsefe seviyesine ulaşamamışlardır. Yunan öncesi dönemde, felsefenin temellerini atan ve akla dayalı açıklamalar sunan ilk filozoflar arasında Thales, Anaksimandros ve Anaksimenes gibi Miletoslu düşünürler yer alır.

Orta Çağ'da bilim, farklı medeniyet havzalarında önemli gelişmeler göstermiştir. İslam Dünyası: Bağdat'taki Beytül Hikme (Bilgelik Evi) gibi merkezlerle matematik, astronomi, tıp ve kimya alanlarında ilerlemeler kaydedilmiştir. Batı Dünyası: Skolastik düşünce etkisiyle bilimsel faaliyetler durmuş, ancak 12. yüzyıldan itibaren Arapça eserlerin Latince'ye çevrilmesiyle yeniden canlanmıştır. Asya Medeniyetleri: Çin'de kağıt, barut, pusula ve matbaanın icadı; Hindistan'da ise sıfır rakamı ve Ayurveda tıbbının geliştirilmesi önemli bilimsel katkılardır. Bu dönemde bilim, genellikle din veya felsefe ile bağlantılı teorik bir faaliyet olarak yürütülmüştür.

Tarihin en güçlü 3 imparatorluğu şunlardır: 1. Britanya İmparatorluğu: 19. yüzyılda zirveye ulaşmış, sanayi devrimi, küresel ticaret ağları ve denizcilik üstünlüğü ile tarihin en büyük imparatorluğu olarak kabul edilir. 2. Osmanlı İmparatorluğu: 16. yüzyılda en güçlü dönemini yaşamış, stratejik konumu, askeri başarıları ve kültürel çeşitliliği ile üç kıtayı birleştiren bir köprü olmuştur. 3. Roma İmparatorluğu: MÖ 27 - MS 476 yılları arasında var olmuş, hukuk sistemi, askeri disiplin ve mimari başarıları ile Batı medeniyetinin temellerini atmıştır.

Meydancık Kalesi'nde tarih boyunca çeşitli medeniyetler yaşamıştır: M.Ö. 7. ve 6. yüzyıllarda Luviler tarafından kral ailesi kenti olarak kullanılmıştır. M.Ö. 5. ve 4. yüzyıllarda Persler'in askeri ve idari merkezi olmuştur. M.Ö. 3. ve 2. yüzyıllarda Mısırlılar'ın garnizonu olarak iskan edilmiştir. Geç Roma ve Bizans dönemlerinde de yerleşim merkezi olarak kullanılmıştır.

Persler, İrani bir halk olup, dünya tarihinin en eski ve etkili medeniyetlerinden birini oluşturmuşlardır. Persler hakkında bazı önemli bilgiler: Tarihi: Perslerin tarihi, M.Ö. binlerce yıla kadar uzanır ve etimolojik olarak "Pars" sözcüğünden türemiştir. İmparatorluklar: Persler, Ahameniş İmparatorluğu (M.Ö. 550-330) ve Sasani İmparatorluğu (M.S. 224-651) gibi önemli imparatorluklar kurmuşlardır. Kültür ve Sanat: Persler, mimari, sanat, edebiyat ve bilim alanlarında önemli gelişmelere imza atmışlardır. Din ve Felsefe: Perslerin ana dinlerinden biri Zerdüştlük olup, bu din imparatorluğun resmi dini haline gelmiştir. Düşüşü: Sasani İmparatorluğu, İslam fetihleri sonucunda M.S. 7. yüzyılda yıkılmış ve İran coğrafyası İslam egemenliğine girmiştir.

İlk Çağ insanları, tarih öncesi dönemlerden başlayarak yazının icadına kadar yaşayan toplulukları ifade eder. Bu dönemde öne çıkan bazı medeniyetler ve topluluklar şunlardır: 1. Mezopotamya Medeniyetleri: Sümerler, Akadlar, Babiller ve Asurlular. 2. Mısır Medeniyeti: Nil Nehri çevresinde gelişen ve uzun süre ayakta kalan uygarlıklardan biridir. 3. Anadolu Medeniyetleri: Hititler, Frigler, Urartular ve Lidyalılar. 4. Yunan Medeniyeti: Polis adı verilen şehir devletlerinde yaşayan ve demokrasi ile cumhuriyetin ilk izlerini taşıyan topluluklar. Ayrıca, İlk Çağ'da göçebe yaşam süren ve doğaya bağımlı olarak avcılık ve toplayıcılıkla geçinen topluluklar da bulunmaktadır.

Avrupa medeniyetleri arasında şunlar sayılabilir: Romalılar. Yunanlar. Makedonyalılar. Türk medeniyetleri arasında ise şunlar sayılabilir: Asya Hun Devleti. Göktürkler. Avrupa Hun İmparatorluğu.

Anadolu'da beş ana medeniyet havzası bulunmaktadır: 1. Hititler. 2. Urartular. 3. Frigler. 4. Lidyalılar. 5. İyonyalılar. Bu medeniyetler, Anadolu'nun farklı dönemlerinde önemli roller oynamış ve çeşitli kültürel ve tarihsel eserler bırakmışlardır.

Harput'ta tarih boyunca çeşitli medeniyetler ve topluluklar yaşamıştır. Bunlar arasında: 1. Urartular: Harput, MÖ 9. yüzyıldan itibaren Urartuların hakimiyeti altına girmiştir. 2. Romalılar ve Bizanslılar: Roma döneminde bir sınır kalesi olan Harput, Bizans döneminde de önemli bir yerleşim yeri olmuştur. 3. Selçuklular ve Artuklular: 1071 Malazgirt Zaferi'nden sonra Türkler tarafından alınan Harput, Selçuklu ve Artuklu beylikleri tarafından yönetilmiştir. 4. Osmanlı Dönemi: 1516 yılında Osmanlı hakimiyetine giren Harput, Diyarbakır Beylerbeyliği'ne bağlı bir sancak olarak kalmıştır. 5. Ermeniler: Osmanlı döneminde Harput ve çevresinde Ermeniler de yaşamış ve şehrin mimarisine katkıda bulunmuşlardır.

Bitlis halkı, tarih boyunca çeşitli medeniyetlerin ve devletlerin egemenliği altında yaşadığı için farklı etnik gruplardan oluşmaktadır. Başlıca etnik gruplar şunlardır: - Kürtler: Bitlis halkının önemli bir kısmını oluşturur ve tarihsel olarak bölgede yerleşik olan bir etnik gruptur. - Türkler: Osmanlı döneminde Bitlis'e yerleşmiş ve bölgeye göçler gerçekleştirmişlerdir. - Süryaniler ve Yezidiler: Bitlis tarihinde önemli bir rol oynamış ve bölgede yerleşik halk olarak varlıklarını sürdürmüşlerdir. Ayrıca, Bitlis'in ismi Makedonya Kralı Büyük İskender'in komutanlarından Bedlis'ten gelmektedir.

İlk Çağ medeniyetlerinde çeşitli devletler bulunmaktadır: 1. Sümerler: Mezopotamya bölgesinde, şehir devletleri halinde örgütlenmişlerdir. 2. Babiller: Hammurabi Kanunları ile tanınan, Mezopotamya'da önemli bir devlettir. 3. Hititler: Anadolu'nun orta bölgesinde, demir işçiliğinde ustalaşmış bir devlettir. 4. Persler: Ahamenişler tarafından kurulan, geniş bir coğrafyaya yayılan bir imparatorluktur. 5. Asurlular: Askeri güçleri ve Ninova'daki görkemli sarayları ile tanınan bir devlettir. 6. Lidyalılar: Batı Anadolu'da, parayı icat eden ilk uygarlık olarak bilinir. 7. İyonyalılar: Ege Bölgesi'nde, bilim, felsefe ve sanat alanında gelişmiş bir medeniyettir. 8. Urartular: Van (Tuşpa) merkezli, taş işçiliğinde ileri bir devlettir.

Babil, tarih boyunca birçok önemli yapıyla ve katkıyla meşhur olmuştur: 1. Ziggurat: Babil Kulesi olarak da bilinen Ziggurat, tanrılara yaklaşmak için kullanılan tapınakların merkezi noktasıydı ve dünyanın yedi harikasından biri olarak kabul edilir. 2. Asma Bahçeler: Kral II. Nebukadnezar tarafından eşi Amytis için inşa edilen, yüksekliği ve yeşillikleriyle ünlü teraslı bahçeler. 3. Hammurabi Kanunları: Yazılı hukuk ilkelerinin en eski örneklerinden biri olan ve adaletin önemini vurgulayan kanunlar. 4. İştar Kapısı: Babil'in ana giriş noktası olan, kabartmalarla süslenmiş ve mitolojik semboller içeren kapı. 5. Bilim ve Sanat: Astronomi, matematik, tıp ve edebiyat alanlarında büyük ilerlemeler kaydetmiş, 60 tabanlı sayı sistemini geliştirmiştir.