Kriz

Mortgage krizinin Türkiye'ye etkileri şu şekilde özetlenebilir: Finansal piyasalar: Türkiye'nin dış kaynaklara bağımlılığı ve sıcak paranın uzun vadeli yatırımlara dönüşmemesi, krizin diğer ülkelerdeki sıcak paranın geri çağrılmasına ve talep azalmasına yol açmasıyla finansal piyasaları olumsuz etkiledi. Reel sektör: Talep azalması ve üretimdeki gerileme, reel sektörde olumsuz etkiler yarattı. Döviz likiditesi: Portföy yatırımlarındaki azalma, Türk lirasında değer kayıplarına neden oldu. İhracat: Küresel ticaret hacmindeki daralma, Türkiye'nin ihracat hacmini olumsuz etkiledi. Enflasyon: Emtia ve petrol fiyatlarındaki artış, dış ticaret dengesini olumsuz etkileyerek enflasyon sorununa yol açtı. İşsizlik: İşsizlik oranı yükseldi. Türkiye, mortgage sistemi uygulamasına rağmen, ikincil piyasaların yeterince gelişmemiş olması ve kredi kullandırım sürecinde daha seçici davranılması nedeniyle krizden ABD kadar etkilenmedi.

2000 ve 2001 krizleri arasındaki temel farklar şunlardır: Tetikleyici Olaylar: 2000 krizi, yüksek kamu borcu ve bütçe açığının yanı sıra, bankaların aşırı borçlanması ve mevduat sigortası uygulamasının ahlaki risk yaratması gibi nedenlerle ortaya çıkmıştır. Etkileri: 2000 krizi, döviz kurunda belirsizlik, dış borç çevirmede güçlük ve risk priminin aşırı yükselmesi gibi etkilere yol açmıştır. Alınan Dersler: 2001 krizinden sonra, finansal sektörün sermaye yapısı düzenlenmiş, denetim güçlendirilmiş ve yapısal çözümler getirilmiştir.

Dubai Dünya Haritası Adası'nın (World Island) batmasının birkaç nedeni vardır: Doğal yerleşme süreci. Erozyon ve çökelme. İklim değişikliği ve yükselen deniz seviyeleri. 2008 mali krizi. Dubai, bu riskleri azaltmak için önlemler almış, ancak bu önlemler uzun vadede etkili olmamıştır.

1990'lı yıllarda Türkiye'nin en büyük sorunu olarak ekonomik krizler öne çıkmaktadır. Ayrıca, 1990'lı yıllarda siyasi istikrarsızlıklar da önemli bir sorun teşkil etmiştir. Bunun yanı sıra, kimlik ve kültür temelli "Kürt meselesi", "Alevi meselesi" ve "İslamcılık meselesi" gibi sorunlar da dönemin gündemini meşgul etmiştir.

Kalp krizi, kalbi besleyen koroner damarların tıkanması sonucu kalp kasının yeterli kan ve oksijen alamaması durumudur. Kalp krizinin bazı belirtileri: Göğüs ağrısı veya sıkışma hissi; Sol kola, boyuna, çeneye veya sırta yayılan ağrı; Nefes darlığı; Soğuk terleme; Bulantı ve kusma; Baş dönmesi ve bayılma hissi; Yoğun halsizlik; Çarpıntı veya düzensiz kalp atışı. Kalp krizi belirtileri hissedildiğinde derhal acil sağlık hizmetlerine başvurulmalıdır.

Ekonomik buhran, genellikle ciddi bir ekonomik durgunluk, yüksek işsizlik oranları, enflasyonist baskılar ve finansal piyasalarda istikrarsızlıkla karakterize edilen bir dönemdir. 1929 Büyük Buhran örneği üzerinden ekonomik buhranın bazı özellikleri: İşsizlik: İşsizlik oranları büyük ölçüde artmış, ABD'de bu oran %25'e kadar yükselmiştir. Ekonomik durgunluk: Üretim ve tüketim düşmüş, birçok ülkenin ekonomisi ciddi şekilde zarar görmüştür. Sosyal ve politik etkiler: Politik ve sosyal istikrarsızlığa yol açmış, bazı ülkelerde isyanlar meydana gelmiştir. Yeni ekonomik politikaların ortaya çıkması: Birçok ülke, ekonomik politikalarını yeniden düşünmek zorunda kalmış, ABD Başkanı Franklin D. Roosevelt "Yeni Anlaşma" olarak bilinen bir dizi ekonomik reformu hayata geçirmiştir.

Warren Buffett, kriz dönemlerinde piyasa düşüşlerinden yararlanarak ve sağlam temellere sahip şirketlere yatırım yaparak para kazanmıştır. Bazı stratejileri: Stratejik satışlar: Piyasa trendlerini analiz ederek, belirli yatırımlardan doğru zamanda çıkarak nakit rezervleri oluşturmuştur. Nakit yönetimi: Büyük miktarda nakit rezervi tutarak, piyasa durgunluklarında değeri düşük varlıkları indirimle satın almıştır. Korku zamanlarında açgözlülük: Piyasa düşüşlerinde, başkalarının korktuğu zamanlarda cesurca yatırım yaparak fırsatları değerlendirmiştir. Buffett, 2008 finansal krizinde ve 2025 yılının başından itibaren yaşadığı piyasa dalgalanmalarında bu stratejileri uygulayarak kazanç elde etmiştir. Yatırım yapmadan önce bir finansal danışmana başvurulması önerilir.

Anayasa kitapçığı krizi, 19 Şubat 2001 tarihinde Milli Güvenlik Kurulu (MGK) toplantısında Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ile Başbakan Bülent Ecevit arasında yaşanan olaydır. Sezer, Ecevit'e dönerek Anayasa kitapçığını fırlatmış ve aralarında şu diyalog geçmiştir: Sezer: "Anayasa'yı bilmiyorsunuz, bu sözleri söylüyorsunuz." Ecevit: "Konuşmanız bitti mi?" Sezer: "Hayır, bitmedi." Sezer: "Bu yoksul halkın bankalarda 12 milyar doları gitti?" Sezer: "Alın, okuyun o zaman." Bu olayın ardından Ecevit, toplantıyı terk etmiş ve Türkiye tarihinin en ağır ekonomik krizlerinden biriyle karşı karşıya kalmıştır. Anayasa kitapçığı krizinin bazı sonuçları: Borsa endeksi düşmüş, repo faizleri yükselmiş, döviz kurları ve faizler tırmanışa geçmiştir. 19 banka batmış, 100 binden fazla iş yeri kapanmış, işsizlik artmıştır. 2001 yılı sonunda kamunun faiz harcamaları toplam vergi gelirlerinin %92,3'üne ulaşmıştır.

Blackout 1. sezonunun 1. bölümü, "Darkness - Day One and Two" olarak adlandırılır ve şu olayları anlatır: Pierre Manzano, büyük bir elektrik kesintisiyle karşılaşır ve bunun sıradan bir durum olmadığını anlar. Alman Kriz Komitesi Başkan Yardımcısı Frauke Michelsen, ülkenin kriz müdahale ekibinin başındadır ve felaketin yaklaştığını fark eder. Bu bölüm, Avrupa elektrik şebekesinde meydana gelen zincirleme reaksiyonun kıtayı karanlığa boğmasıyla yaşanan olayları konu alır.

Yunanistan'da maaş krizi olarak değerlendirilebilecek bazı olaylar şunlardır: 2021 yılında Meriç (Evros) sınır bölgesindeki askeri personelin 6 aydır maaş alamaması. 2025 yılında kamu ve özel sektör çalışanlarının ücret artışı talepleri. Yunanistan'da 2009-2018 yılları arasındaki borç krizi de maaş ve emekli maaşlarında kesintilere yol açmıştır.

1929 krizinin altın standardının sonu olmasının birkaç nedeni vardır: Spekülatif saldırılar: İngiltere ve ABD bile altın standardında para birimlerinin değerini koruyamazken, küçük ülkelerin paralarının değerini istikrarlı tutabilmek için faizleri yükseltmekten başka çarelerinin olmaması, krizi küresel hale getirdi. Altın standardına bağlılık: Hükûmetlerin altına bağlı olmayan para basmayı reddederek sıkı bir para politikası izlemesi, piyasada para bulunmayınca ekonomik faaliyetlerin durmasına ve reel sektörün küçülmesine yol açtı. Uluslararası ekonomik bağlantılar: ABD'nin krizle birlikte sermaye akışının kesilmesi, birçok ülkenin mali çöküşle karşı karşıya kalmasına neden oldu. Bu faktörler, altın standardının terk edilmesine ve para politikalarında daha esnek uygulamalara geçilmesine yol açtı.

2008 finansal krizinin başlıca nedenleri şunlardır: Mortgage krizi: Amerika Birleşik Devletleri'ndeki yüksek riskli konut kredilerinin (subprime mortgage) çökmesi. Risk yönetimi başarısızlığı: Finansal kurumların yanlış risk değerlendirme yapması. Finansal düzenlemelerin yetersizliği: Etkin düzenlemelerin olmaması, piyasalara olan güvenin sarsılmasına yol açtı. Bankacılık sektöründeki aşırı borçlanma: Yüksek kaldıraç oranları, bankaların likidite sorunlarına ve iflaslara neden oldu. Kredi derecelendirme kuruluşlarının rolü: Kredi derecelendirme kuruluşlarının güvenilirliğinin tartışılır hale gelmesi. Finansal ürünlerin karmaşıklığı ve şeffaflık eksikliği: Finansal ürünlerin karmaşık yapısı ve şeffaflığın yetersizliği, balonun büyümesine ve patlamasına yol açtı.

Ekonomi krizi anlatan bazı filmler: Inside Job (2010). The Wolf of Wall Street (2013). The Big Short (2015). Wall Street (1987). Margin Call (2011). Too Big to Fail (2011). Killing Them Softly (2012). Seabiscuit (2003). Modern Zamanlar (1936). Gazap Üzümleri.

1998 Rusya krizinin bazı etkileri: Ekonomik kriz: Ruble değer kaybetti, enflasyon %84'e ulaştı ve refah maliyetleri arttı. Banka kapanışları: Inkombank, Oneximbank ve Tokobank gibi birçok banka kapandı. Sosyal etkiler: Halkın yaşam standartlarında sert düşüş, maaş ödemeleri düzenli yapılamadı. Dış borç: Rusya'nın 200 milyar dolar civarında dış borcu vardı ve bu, GSYİH'nın %42'sine denk geliyordu. Siyasi etkiler: Krizin ardından, ülkenin siyasi ve iktisadi konjonktüründe radikal değişimler yaşandı. Ayrıca, kriz birçok komşu ülkenin ekonomisini de olumsuz etkiledi.

Karsinoid kriz, karsinoid sendromu olan hastalarda daha sık görülen ve hayatı tehdit edebilen acil bir durumdur. Karsinoid krizin bazı belirtileri: yaygın kızarma; taşikardi ve aritmiler; bronkokonstrüksiyon; ishal; ciddi hipotansiyon veya hipertansiyon; tansiyonda ani değişimler; hipertermi; bilinç durumunda değişiklikler. Karsinoid kriz, genellikle cerrahi işlemler, anestezi uygulamaları sırasında ortaya çıkar. Tedavinin temelini oktreotid oluşturur.

Gerileme, bireyin kendisini tehdit eden veya zor durumda bırakan bir durumla karşılaştığında, gelişim sürecinde daha önceki bir döneme geri dönmesidir. Gerilemenin bazı nedenleri: Stres ve kaygı. Psikolojik durumlar. Gelişimsel dönemler. Patolojik davranışlar. Gerileme, bazen kısa vadede bireyi rahatlatabilir, ancak sürekli tekrarlanması bireyin kişisel gelişimini ve sorunlarla başa çıkma yetisini olumsuz etkileyebilir.

Ekonomik kriz temalı duvar kağıtlarının ne zaman ortaya çıktığına dair bilgi bulunamadı. Ancak, bazı önemli ekonomik krizlerin tarihleri şunlardır: 2008 Küresel Ekonomik Krizi. 1929 Büyük Buhranı. 1987 Wall Street Krizi (Kara Pazartesi).

Rüyada eski bir yerin yıkılması, farklı şekillerde yorumlanabilir: Değişim ve yenilenme. Geçmişle yüzleşme. Yeni fırsatlar. Manevi sıkıntılar. İşlerin kötü gitmesi. Rüya tabirleri bilimsel bir temele dayanmaz.

"Wall Street'in Sonu" kitabı, 2008 yılında yaşanan ve 1930'ların Büyük Buhranı ile kıyaslanan son büyük ekonomik krizi ele alıyor. The Wall Street Journal'ın finans yazarı Dave Kansas, kitapta şu sorulara yanıt veriyor: Karanlığın sonunda bir ışık görünüyor mu? Yatırım tercihleri ne olmalı? Şu anda en mantıklı adımlar neler? Kitap, finansal düzenlemelere ve benzer felaketlerin yaşanmasını önlemeye yönelik yeni ekonomik politikaların gerekliliğine de dikkat çekiyor.

2000 ve 2001 krizlerinde doğrudan ölüm sayısı hakkında spesifik bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, 11 Eylül 2001 saldırılarında toplam 2977 kişi hayatını kaybetmiştir.