Kriz

Bozuk para krizinin nedenleri şunlardır: 1. Madeni Paraların Basım Maliyetinin Artması: Enflasyon ve döviz kurlarındaki artış, madeni paraların basımında kullanılan değerli madenlerin (çinko, bakır vb.) fiyatlarını yükseltti. Bu durum, madeni paraların basım maliyetini aştı. 2. Hurdacıların Madeni Para Toplaması: Madeni paraların hurda değerinin basılı değerini geçmesi, hurdacıların bu paraları toplamasına neden oldu. 3. Paraların Ağırlığının Azaltılması: Darphane, basım maliyetlerini düşürmek için paraların ağırlığını azalttı ve kalınlıklarını düşürdü. 4. Eski Madeni Paraların Toplanması: Darphane, eski bozuk paraları piyasadan çekerek yeni paraların basımını sınırlı tuttu.

Japonya'nın en büyük bankalarından Norinchukin Bank'ın batma nedeni, büyük ölçüde menkul kıymet portföyündeki kayıplar olarak gösterilmektedir. 2024 yılının son çeyreğinde, bankanın net geliri yaklaşık 500 milyar JPY azalmış ve bu durum, mali yılın ilk çeyreğinde toplam 9,2 milyar USD'ye ulaşmıştır. Ayrıca, Japonya'da 1980'lerde yaşanan varlık balonu ve bankaların ipotek teminatı alarak gayrimenkulün ekspertiz değeri kadar kredi verebilmesi gibi tarihsel faktörler de Japonya'daki bankacılık krizlerinin nedenleri arasında yer almaktadır.

Türkiye'de yaşanan bazı önemli ekonomik krizler şunlardır: 1. 1958 Devalüasyonu: Döviz sıkıntısı ve dış ticaret açığı nedeniyle ekonomik kriz yaşandı, döviz kuru 1 dolar = 9 TL olarak belirlendi. 2. 1970 Devalüasyonu: İthalat bağımlılığı ve sanayi üzerindeki etkileriyle ekonomik dengesizlikler yaşandı, döviz kuru 1 dolar = 15 TL oldu. 3. 1979 Petrol Krizi: Küresel petrol fiyatlarındaki artış, Türkiye'de enflasyonu yükseltti ve ekonomik daralmaya yol açtı. 4. 1994 Krizi: Yüksek enflasyon, bütçe açıkları ve siyasi istikrarsızlık sonucu ekonomik çöküş yaşandı. 5. 2001 Krizi: Bankacılık sisteminin çöküşü ve döviz kurlarının hızla yükselmesi ile "Kara Çarşamba" olarak bilinen kriz yaşandı. 6. 2008 Küresel Finansal Krizi: İhracata dayalı büyüme stratejisinin etkisiyle sanayi üretiminde düşüş yaşandı. 7. 2018 Kur Krizi: ABD ile yaşanan diplomatik gerilimler ve Merkez Bankası'nın politika belirsizlikleri sonucu Türk Lirası hızla değer kaybetti. 8. 2021 Enflasyon Krizi: Döviz kurundaki dalgalanmalar ve Merkez Bankası'nın faiz politikasındaki değişiklikler ekonomik dengeleri sarstı.

Türkiye'nin en büyük ekonomik krizlerinden biri 2001 yılında yaşanmıştır.

2001 ekonomik krizi, birkaç önemli faktörün bir araya gelmesiyle başlamıştır: 1. Yurtiçi Sermaye Çıkışı: Piyasa kontrolünün sağlanamaması ve yatırımcıların güveninin kaybolması, ülke içinden ciddi sermaye çıkışlarına yol açtı. 2. Yüksek Faiz Oranları: Siyasi istikrarsızlık ve panik ortamı, faiz oranlarının hızla artmasına neden oldu. 3. 1998 Rusya Krizi ve 1999 Marmara Depremi: Bu olaylar, Türkiye'nin ekonomik durumunu olumsuz etkiledi ve dış kaynak akışını yavaşlattı. 4. Anayasa Kitapçığı Olayı: 19 Şubat 2001'de Milli Güvenlik Kurulu toplantısında Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in Başbakan Bülent Ecevit'e anayasa kitapçığını fırlatması, krizi tetikleyen son olay oldu. Bu olaylar, ekonominin çökmesine ve milyonlarca kişinin işsiz kalmasına yol açtı.

2001 krizi, Türkiye'de bir dizi iç ve dış sorunun birleşimi sonucu ortaya çıkmıştır. İşte krizin temel nedenleri: 1. Yüksek dış borç ve ithalat: 1990'lı yıllarda Türkiye, dış borçlanmaya ve yüksek oranda ithalata yönelmişti. Bu durum, dış ticaret açığı ve cari açık sorununu derinleştirdi. 2. Döviz kuru sorunu: Türk Lirası, ABD Doları karşısında değer kaybetmeye başlamıştı ve döviz kurlarındaki dalgalanmalar ekonomik belirsizliği artırdı. 3. Bankacılık sektöründeki sorunlar: Yanlış yönetim ve riskli krediler nedeniyle bankacılık sektörü büyük sorunlarla karşı karşıyaydı. 4. Siyasi istikrarsızlık: Dönemdeki siyasi istikrarsızlık ve hükümet değişiklikleri, ekonomik kararların alınmasını zorlaştırdı. 5. Körfez Savaşı ve diğer krizler: 1994, 1998 Rusya krizi ve 1999 Marmara depremi gibi olaylar, ülke ekonomisini daha da sarstı.

Arjantin ekonomisinin çökmesinin başlıca nedenleri şunlardır: 1. Dış Borçlar: Ülkenin yüksek dış borçları ve bunları ödeyememe durumu, ekonomik istikrarı bozmuştur. 2. Para Kurulu Uygulaması: 1991 yılında uygulamaya konulan para kurulu, pesonun dolara sabitlenmesi nedeniyle aşırı değerlenmesine ve rekabet gücünün kaybolmasına yol açmıştır. 3. Enflasyon ve Devalüasyon: Yüksek enflasyon ve devalüasyon, ekonomik dengeyi sarsmış, gün içinde %20'ye varan fiyat artışları yaşanmıştır. 4. Hatalı Ekonomik Politikalar: Önceki hükümetlerin uyguladığı yanlış politikalar, kamu harcamalarının fazlalığı ve mali açıkların artması ekonomik krizi derinleştirmiştir. 5. IMF ile İlişkiler: IMF'nin desteğini kaybetmesi ve moratoryum ilanı, uluslararası sermaye piyasalarından dışlanmaya neden olmuştur.

Türkiye tarihinde yaşadığı bazı önemli ekonomik krizler şunlardır: 1. 1958 Devalüasyonu: Döviz sıkıntısı ve dış ticaret açığı nedeniyle yaşanan kriz, döviz kurunun 1 dolar = 9 TL seviyesine çıkarılmasına neden oldu. 2. 1970 Devalüasyonu: İthalat bağımlılığı ve dış borç yükü nedeniyle yaşanan kriz, döviz kurunu 1 dolar = 15 TL olarak yeniden düzenledi. 3. 1979 Petrol Krizi: Küresel petrol fiyatlarındaki artış, Türkiye gibi enerji ithalatına bağımlı ülkelerde ekonomik daralmaya yol açtı. 4. 1994 Krizi: Yüksek enflasyon, bütçe açıkları ve siyasi istikrarsızlık sonucu yaşanan kriz, döviz kurlarındaki dalgalanmalar ve bankacılık sistemindeki sorunlarla tetiklendi. 5. 2001 Krizi: "Kara Çarşamba" olarak bilinen kriz, bankacılık sisteminin çökmesi ve döviz kurlarının hızla yükselmesi ile sonuçlandı. 6. 2008 Küresel Finansal Krizi: ABD'de başlayan kriz, Türkiye'nin ihracata dayalı büyüme stratejisini olumsuz etkiledi ve sanayi üretiminde düşüşe neden oldu. 7. 2018 Kur Krizi: ABD ile yaşanan diplomatik gerilimler ve Merkez Bankası'nın politika belirsizlikleri sonucu Türk Lirası hızla değer kaybetti. 8. 2020 Pandemi Krizi: COVID-19 salgını nedeniyle turizm ve hizmet sektörlerinde büyük gelir kayıpları yaşandı.

Denim tekstil firmalarının iflas etmesinin başlıca nedenleri şunlardır: 1. Ekonomik Kriz: Artan maliyetler, vergiler ve giderler nedeniyle birçok tekstil firması zor zamanlar yaşamaktadır. 2. Küresel Ekonomik Durum: Yükselen döviz kurları ve düşen talepler, firmaların mali dengesini bozmuştur. 3. Bankaların Yüksek Faiz Oranları: Firmaların kredi erişiminde yaşadığı zorluklar ve yüksek faiz oranları, finansal durumlarını kötüleştirmiştir. Bu nedenlerle, Van'daki Rehber Denim Tekstil ve İstanbul'daki ÜNATEKS Denim Tekstil gibi önemli denim tekstil firmaları iflas etmiştir.

"Hayatın Kıyısında" (By the Sea) filmi, 1970'lerin Fransa'sında geçen bir hikayeyi anlatıyor. Filmde, eski bir dansçı olan Vanessa ve Amerikalı yazar kocası Roland'ın, evliliklerinin krizde olduğu bir dönemde, sessiz bir sahil kasabasına geldiklerinde birbirleriyle yeniden yakınlaşmaları ve oradaki yaşantıları konu ediliyor.

1970'lerdeki petrol krizi, iki ana dönemde gerçekleşmiştir: 1973 krizi ve 1979 krizi. 1973 krizi, Yom Kippur Savaşı sırasında, Mısır ve Suriye'nin İsrail'e saldırmasıyla başlamıştır. 1979 krizi ise İran Devrimi ve ardından yaşanan İran-Irak Savaşı nedeniyle Orta Doğu'dan yapılan petrol ihracatının kesintiye uğramasıyla ortaya çıkmıştır. Petrol krizleri, petrol ithal eden ülkelerde ekonomik bunalımlara ve dış borç sorunlarına yol açmıştır.

1998 krizinin nedenleri arasında birkaç önemli faktör bulunmaktadır: 1. Cari Açık: Rusya'nın yüksek cari açık vermesi, ekonomik kırılganlığı artırmış ve krizi tetiklemiştir. 2. Kısa Vadeli Borçlar: Döviz rezervlerine oranla yüksek kısa vadeli borçlar, finansal istikrarı bozmuştur. 3. Enflasyon ve Faiz Oranları: Düşük büyüme oranı, yüksek enflasyon ve faiz oranlarındaki değişim, bankacılık krizlerine yol açmıştır. 4. Asya Krizi: 1997'de Asya'da yaşanan ekonomik kriz, petrol fiyatlarının düşmesi ve Rusya'nın ihracat gelirlerinin azalması gibi olumsuz etkiler yaratmıştır. Ayrıca, Rusya'nın rating notunun yüksek olması ve hükümetin daha fazla kısa vadeli borç alabilmesi de krizi hızlandıran faktörler arasında yer almaktadır.

1997 ve 1998 yılları, Türkiye ve dünya ekonomisi açısından önemli yıllar olarak kabul edilir çünkü bu dönemde çeşitli ekonomik ve siyasi olaylar yaşanmıştır: - 1997: Bu yıl, Asya krizi etkileri ve yurt içindeki siyasi istikrarsızlık nedeniyle Türkiye ekonomisi için zor geçti. - 1998: Rusya'da yaşanan ekonomik kriz, Türkiye'yi de olumsuz etkiledi ve ihracatın azalmasına neden oldu.

Türkiye'nin en büyük krizi olarak genellikle 2001 krizi kabul edilir. Diğer önemli ekonomik krizler arasında 1958 devalüasyonu, 1994 krizi ve 2018 döviz krizi de yer alır.

1994 ekonomik krizi, Türkiye'de birkaç temel nedenin bir araya gelmesiyle ortaya çıktı: 1. Kamu Harcamaları ve Bütçe Açığı: Kamu harcamaları, kamu gelirlerinden fazla idi ve bütçede ciddi bir açık vardı. 2. Dış Kredi Bağımlılığı: Bütçe açığının giderilmesi için kısa vadeli dış kredi girdileri başatlık kazandı. 3. Faiz Oranları: 1993 yılı ortalarında hükümetin faiz oranlarının yüksek olduğunu açıklaması ve faiz oranlarını düşürme politikası, döviz talebini hızla artırdı. 4. Siyasi İstikrarsızlık: Koalisyon hükümetleri ve siyasi belirsizlik, ekonomik dengeyi olumsuz etkiledi. Bu nedenler, ekonomik krizin derinleşmesine ve 5 Nisan 1994 kararlarının alınmasına yol açtı.

Sri Lanka'nın fakir olmasının başlıca nedenleri şunlardır: 1. Ekonomik Kriz: Ülke, 2021 ve 2022 yıllarında ciddi bir ekonomik kriz yaşadı. 2. İthalata Bağımlılık: Sri Lanka'nın ithalata büyük ölçüde bağımlı olması ve döviz rezervlerinin yetersizliği, ekonomik sıkıntıları artırdı. 3. Yanlış Ekonomi Politikaları: Önceki hükümetler tarafından sürdürülen kötü ekonomik yönetim ve vergi indirimleri, cari ve bütçe açıklarının artmasına yol açtı. 4. Uluslararası Gelişmeler: COVID-19 pandemisi ve Rusya-Ukrayna savaşı gibi küresel gelişmeler, Sri Lanka'nın ekonomik durumunu daha da kötüleştirdi.

Suriye lirasının değerinin düşmesinin birkaç nedeni vardır: 1. İç Savaş ve Ekonomik Kriz: 2011 yılında başlayan iç savaş, Suriye ekonomisinin büyük ölçüde bozulmasına yol açtı. 2. Döviz Yasağı ve Kur Dalgalanmaları: Esad yönetimi, 20 Haziran 2024'te Suriye lirası dışındaki tüm para birimlerini yasaklayan bir yasa çıkardı. 3. Enflasyon ve Yüksek Maliyetler: Suriye'de kağıt fiyatlarının artması, ders kitaplarının ve diğer temel ihtiyaçların fiyatlarının yükselmesine yol açtı. Bu da halkın alım gücünü azaltarak liranın değerini düşürdü. 4. Dış Etkenler: Uluslararası yaptırımlar ve ekonomik çöküş, Suriye lirasının değerini olumsuz etkiledi.

"Af" filmi, geçimini bir dağ köyünde ağaç ticareti ile sağlayan otoriter bir babanın, baskıcı ve adaletsiz davranışları nedeniyle ailesi ile yaşadığı sorunları konu alır. Filmin özeti şu şekildedir: Aile, içine düştüğü psikolojik krizden çıkabilmek için aile bireylerinin birbirlerini affedebilmelerine bağlıdır.

Hijack 1971 filmi, 1971 yılında Kore hava sahasında bir yolcu uçağının kaçırılması olayını anlatıyor. Filmde, mürettebatın karşı karşıya kaldığı büyük kriz sonrasında yaşanan beklenmedik olaylar ve yolcuların hayatları için verdikleri mücadele konu ediliyor.

BMW i8'in üretimi, koronavirüs salgını nedeniyle ertelenmiş, ancak daha sonra tamamen durdurulmuştur.