Koyun

Dorset koyunları, uygun bakım koşullarında 8 ila 12 yıl arasında yaşayabilirler.

Hipra aşısı Agalaxipra, koyun ve keçilerde bulaşıcı agalaksi enfeksiyonundan korunmak amacıyla kullanılır. Aşı şu şekilde etki eder: - Bileşimi: İnaktif Mycoplasma agalactiae içerir. - Kullanım şekli: Koyun ve keçilere 2 ml/hayvan dozunda deri altı veya kas içi yolla uygulanır. - Periyodik aşılama: 21 gün sonra rapel doz uygulanır ve her 6 ayda bir tekrarlanması önerilir. Özellikler: Gebelikte ve laktasyon periyodunda kullanılabilir, kullanmadan önce çalkalanmalı ve aşı 15°C ile 25°C arasında uygulanmalıdır.

Koyunlara günde en fazla 0,5 kg melas verilmesi önerilir.

Karaman koyun eti, lezzet açısından Türkiye'de öne çıkan ırklardan biri olarak değerlendirilmektedir. Özellikle Kıvırcık koyunu, Karaman bölgesinde yetiştirilen ve yumuşak dokulu, sulu ve aromatik bir ete sahip olan bir ırktır. Bu nedenle, Karaman koyun etinin en lezzetli koyun etlerinden biri olduğu düşünülmektedir.

Koyunlar, 150 gün yani 5 ayda doğururlar. Dolayısıyla, bir koyun dakikada değil, belirli bir süre içinde doğum yapar.

Koyunlarda boyun enjeksiyonu, boynun orta kısmına, kas içine (intramüsküler) veya deri altına (subkütan) yapılır.

Koyunların taşa basmasının nedeni, topallık gibi hareket sistemini etkileyen bir sorun olabilir. Topallık, koyunlarda çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir, bunlar arasında: Travmalar: Yumuşak doku zedelenmeleri, kas sorunları, tırnak yaralanmaları, kemik kırıkları. Hastalıklar: İnterdigital dermatitis, ayak çürüğü, poliartrit gibi hastalıklar. Bu tür sorunlar, koyunların ağrı ve acı çekmesine, dolayısıyla daha dikkatli ve temkinli hareket etmelerine yol açabilir.

Karabük'te sığır, koyun ve keçi yetiştiriciliği yapılmaktadır.

İngiltere'nin en büyük hayvancılığı koyun ve sığır yetiştiriciliğidir.

Koyunlar genellikle 10 ila 12 yıl arasında yaşarlar. Dolayısıyla, Tomov adlı bir koyunun da aynı süre boyunca yaşaması beklenir.

Merinos koyununun en fazla kaç kilo geleceği, cinsiyete göre değişiklik gösterir: - Yetişkin erkek Merinos koyunlarının ağırlığı genellikle 80-110 kg arasındadır. - Yetişkin dişi Merinos koyunlarının ağırlığı ise yaklaşık 60-80 kg’dır.

Koyunlarda ikizlik, gebeliğin son dönemlerinde ortaya çıkan ve enerji eksikliğine bağlı olarak gelişen bir metabolik hastalık olan gebelik toksemisi veya ketozis olarak bilinir. İkizliğin başlıca nedenleri: - Enerji yetersizliği: Koyunun enerji ihtiyacı, gebeliğin son 4-6 haftasında artar ve yeterli enerji alınmadığında vücut yağlarını kullanmaya başlar. - Kötü beslenme: Kalitesiz yem, enerji değeri düşük diyet veya yem alımının azalması. - Obezite: Aşırı kilolu koyunlarda metabolik stres daha belirgin hale gelir. - Çevresel stres: Soğuk hava, aşırı kalabalık barınaklar veya stres faktörleri. Ayrıca, genetik faktörler ve üreme döneminin uygun şekilde planlanması da ikizlik oranını etkileyen önemli unsurlardır.

Koyunları çağırma sesi, "baa" olarak adlandırılan koyunların karakteristik sesiyle yapılabilir. Ayrıca, koyun çağırma sesleri içeren ses efektlerini aşağıdaki sitelerden indirebilirsiniz: - Pikbest: Çeşitli koyun sesleri içeren MP3 formatında ses efektleri sunmaktadır. - Ahmet Çadırcı: "Koyunlar, Bir Koyun Kırkılıyor ve Koyunlardan Gelen Sesler" adlı yakın perspektif kayıt ses efektlerini indirebilirsiniz. - MEGA-SOUNDS: Koyunların farklı durumlarını içeren 50 ses efekti sunmaktadır.

Türk kıvırcık koyunu, Marmara Bölgesi ve Ege Bölgesi'nde yetiştirilmektedir. Özellikle Edirne, Kırklareli, Tekirdağ ve İstanbul illerinde bu koyuna rastlanmaktadır.

Koyun ve keçi için hem kauçuk hem de silikon memelikler kullanılabilir. Bu memelikler, sağım makinesinin sağımı yapılacak hayvanla temas eden tek parçasıdır ve süt kalitesinin korunmasında kritik rol oynar.

Dağlıç koyununun yok olmasının nedeni, barınma koşullarının yetersizliği ve ıslah projelerinin değişmesi olarak belirtilmiştir. 2011 yılında Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın ıslah projelerini genişletme kararı alması üzerine, Afyon Kocatepe Üniversitesi Hayvancılık Araştırma ve Uygulama Merkezi'ndeki Dağlıç ırkı koyun sürüsü, Konya Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü'ne devredilmiştir.

Yerli koyunlar, Türkiye'de çeşitli amaçlarla yetiştirilir: 1. Et Üretimi: Akkaraman, Dağlıç ve Karacabey gibi ırklar, lezzetli ve kaliteli etleri nedeniyle tercih edilir. 2. Süt Üretimi: Kıvırcık koyunu, yüksek süt verimi ve kalitesi ile bilinir. 3. Yün Üretimi: Akkaraman, Dağlıç ve Merinos gibi ırkların yünleri, tekstil endüstrisinde kullanılır. 4. Kıl Üretimi: Karacabey ırkı, kıl üretimi amacıyla yetiştirilir. 5. İş Gücü: Özellikle yerli kara inekleri, iş gücünden yararlanılmak üzere köylerde kullanılır.

Koyunlara en iyi yem, dengeli bir şekilde protein, enerji, vitamin ve mineral içeren yemlerdir. Temel koyun yemleri şunlardır: 1. Kaba Yem: Yonca, fiğ, kuru ot ve saman gibi sindirimi destekleyen kaba yemler. 2. Enerji Kaynakları: Mısır, arpa, buğday kırması ve kepek gibi tahıl ürünleri. 3. Protein Kaynakları: Soya küspesi, ayçiçeği küspesi, pamuk tohumu küspesi gibi protein açısından zengin yemler. 4. Mineral ve Vitaminler: Kalsiyum, fosfor, sodyum ve magnezyum gibi mineraller ile A, D ve E vitaminleri. Ayrıca, koç katımı, gebelik ve laktasyon dönemleri gibi özel beslenme ihtiyaçlarına göre de yemler değiştirilmelidir.

Kasım ayında koyunlar, meralarda otlayarak ve ağıllarda barınarak çeşitli işler yaparlar: 1. Yün Üretimi: Koyunların kalın yün tabakası, kış aylarında giysi ve battaniye gibi ürünlerin yapımında kullanılır. 2. Et ve Süt Üretimi: Koyun eti ve sütü, birçok kültürde önemli besin kaynaklarıdır. 3. Tarım Desteği: Koyunlar, çayır ve meralardaki otları kontrol altında tutarak tarım alanlarına yardımcı olurlar. 4. Gübre Kullanımı: Koyun gübresi, tarım alanlarında gübre olarak kullanılarak toprak verimliliğini arttırır.

Romanov koyunu en çok Rusya'da bulunur. Ayrıca, bu koyun ırkı Avrupa ülkeleri, ABD ve Türkiye'de de yetiştirilmektedir.