Kompost

İstiridye mantarı için en iyi kompost, saman olarak kabul edilir. Bunun yanı sıra, pamuk, kavak veya kayın ağacı talaşı ve kepek de besleyici bir kompost içeriği oluşturabilir.

1 ton mantar kompostundan ortalama olarak 200-250 kg mantar elde edilebilir.

Portakal kabuğundan iki farklı gübre yapılabilir: 1. Portakal Kabuğu Çayı: Portakal kabuklarını küçük parçalara ayırıp bir tencereye koyun ve üzerine su ekleyin. 2. Kompost: Portakal kabuklarını diğer meyve ve sebze artıkları, kahve telvesi ve yumurta kabuklarıyla birlikte kompost kutusuna ekleyin.

1 kg mantar kompostundan yaklaşık 200-250 kg mantar çıkar.

Kompost için en iyi gübre, organik kökenli olan ve solucan gübresi olarak da bilinen vermikompost olarak kabul edilir. Bunun yanı sıra, geleneksel kompost da bitki besin maddeleri açısından zengin ve çevre dostu bir gübre seçeneğidir. Kompost yapımında kullanılmaması gereken gübreler ise etobur hayvanların gübreleri ve hayvansal atıklardır, çünkü bu tür gübreler insan sağlığına zararlı patojenler içerebilir.

Torf ve yaprak çürüntü karışımı yapmak için aşağıdaki adımları izlemek gerekmektedir: 1. Malzeme Hazırlığı: Yarı gölgede, toprak zeminli bir alan belirleyin ve bu alana yaprakları, kesilen çimleri, budanan dalları ve eski gazeteleri parçalayarak biriktirin. 2. Yığın Oluşturma: Yaklaşık yarım metre yüksekliğinde bir bitki atığı yığını oluşturun. 3. Katmanlama: Yığının üzerine sönmüş kireç ve azotlu gübre serpin. 4. Nemlendirme: Yığınların her zaman nemli kalmasına özen gösterin. 5. Olgunlaşma: Bu işlemler sonucunda karışım olgunlaşacak ve kahverengi ya da siyah renge dönecektir. Bu karışım, bitkilerin yetiştirilmesi için gerekli olan besin maddelerini ve su tutma kapasitesini sağlar.

Otamobil komposter kullanımı için aşağıdaki adımlar takip edilmelidir: 1. Malzemelerin Eklenmesi: Kompostere, sebze ve meyve artıkları, kahve telvesi, yumurta kabukları ve çimen kupürleri gibi uygun malzemeler eklenir. 2. Otomatik İşlem: Komposter, atıkları havalandırarak ve parçalayarak çalışır. 3. Periyodik Karıştırma: Kompostörün, çürüme sürecinin çeşitli fazlarına bölmek için birden fazla kompostlama odası varsa, periyodik olarak karıştırılması gerekebilir. 4. Hazırlık Süresi: Kompostun hazır olması, modele göre birkaç hafta ile birkaç ay arasında değişebilir. Güvenlik Önlemleri: Çocuk ve evcil hayvanların kompost odasına girmesini engellemek ve kompostaya zararlı maddeler eklememek önemlidir.

Komposter (kompost makinesi), yaklaşık 6 hafta-8 hafta içerisinde kompostlaşma tamamlandıktan sonra kullanıma hazır hale gelir.

Kompost yapmak için çeşitli makineler kullanılabilir, bunlar arasında: 1. Kapalı Sistem Otonom Bioreaktörler: Organik atıkların kontrollü bir ortamda ayrıştırılmasını sağlar, sıcaklık, nem ve oksijen seviyelerini otomatik olarak kontrol eder. 2. Yığın Yataklı Otonom Kompost Makineleri: Organik malzemelerin yığınlar halinde yerleştirilerek işlenmesini sağlar, enerji verimliliği ve etkili havalandırma sunar. 3. Kompost Karıştırıcılar: Kompost yığınlarının homojen karıştırılmasını sağlar, iş gücünü azaltır. 4. Havalandırma Sistemleri: Kompost sürecinin sağlıklı ilerlemesi için oksijenin kompost yığınlarına ulaşmasını sağlar. 5. Kompost Süzme ve Eleme Makineleri: Olgunlaşmış kompostun istenmeyen nesnelerden ayrıştırılmasını sağlar. Ayrıca, döner kompost makineleri, kompost kapları ve bokashi kompost cihazları gibi daha küçük ölçekli makineler de kompost yapımında kullanılabilir.

JK5100 kompost makinesi, 295 x 117 cm x 150 cm boyutlarındadır.

Kırmızı Kaliforniya solucanı en iyi, 40 dereceyi geçmeyen sıcaklıklara sahip ve nemli ortamlarda yaşar. Bu solucanlar, yüzeye yakın bölgelerde, kompost yığınlarında veya sığ bataklıklarda bulunurlar.

Kurutulan yapraklar çeşitli şekillerde değerlendirilebilir: 1. Malçlama: Kurutulmuş veya kompost haline getirilmiş yapraklar, sebze bitkilerinin etrafındaki toprağı örtmek, yabani ot gelişimini azaltmak ve nemi tutmak için kullanılabilir. 2. Kompost: Yapraklar, kompost yığınında organik madde olarak yer alır ve toprağın zenginleştirilmesine yardımcı olur. 3. Çay ve Yemeklerde Kullanım: Kurutulmuş yapraklar, çay olarak demlenebilir veya yemeklerde malzeme olarak kullanılabilir. 4. Cilt Bakımı: Antioksidan özellikleri sayesinde, kurutulmuş yapraklar cilt bakımında yüz maskeleri veya doğal cilt bakım ürünlerinde yer alabilir. 5. Tablo ve Mum Yapımı: Kurutulmuş yapraklar, evde tablo ve mum yapımında dekoratif amaçlı kullanılabilir.

Pleurotus ostreatus (istiridye mantarı) yetiştirmek için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. Misel Üretimi: Mantar sporları veya parçaları, Malt-Agar veya Patates Dekstroz Agar gibi besin ortamlarına konularak 25°C’de karanlık koşullarda bekletilir. 2. Substrat Hazırlığı: Kompost hazırlığı için kavak, kayın, meşe, akağaç gibi ağaçların talaşı, sap ve saman, mısır koçanı gibi tarımsal yan ürünler kullanılır. 3. Sterilizasyon: Hazırlanan kompost, mantara rekabet edecek organizmalardan arındırmak için pastörizasyon veya sterilizasyon işlemine tabi tutulur. 4. Ekim ve Ön Gelişme: Kompost, 22-25°C ve %90-95 nem içeren odalarda ekim için bekletilir. 5. Misel Gelişimi: Miseller geliştiğinde torbalar delinerek veya yırtılarak üretim odasına alınır. 6. Hasat: Primordium (mantar taslağı) oluşumundan 5 gün sonra mantarlar hasat edilir.

Hayvan gübresini en iyi depolayan yöntem, fermente edilerek olgunlaştırılmasıdır. Ayrıca, depolama tesislerinin aşağıdaki özelliklere sahip olması önemlidir: - Sızdırmaz olmalı ve çatlak veya kusur varsa düzeltici önlemler alınmalıdır. - Havalandırması iyi olmalı, böylece gübre ısınarak yanma işlemi çabuklaşır. - Yığın yüksekliği 1,5 metreden yüksek olmamalıdır. Alternatif olarak, hayvan gübresi kompost haline getirilerek de depolanabilir ve kullanılabilir.

En verimli kompost, hem azot hem de karbon açısından zengin malzemelerin dengeli bir karışımından yapılır. Azot oranı yüksek malzemeler: sebze ve meyve kabukları, çay ve kahve atıkları, yumurta kabukları, çim ve yeşil yapraklar. Karbon oranı yüksek malzemeler: kuru yapraklar, dallar, saman, talaş, gazete ve dergi atıkları, karton. Ayrıca, kompostun hava almasını sağlamak için odun külü ve hayvan gübresi de kullanılabilir.

Elektrikli dal öğütücü, dalları ve bitkisel atıkları küçük parçalara ayırarak çeşitli amaçlarla kullanılmasını sağlar. Bu cihazın başlıca işlevleri şunlardır: 1. Atık Yönetimi: Budama sonrası oluşan dallar ve yapraklar gibi atıkları değerlendirerek çevre kirliliğini azaltır. 2. Kompost Yapımı: Öğütülmüş malzeme, kompost olarak kullanılarak toprak kalitesini artırır. 3. Yakıt Üretimi: Küçük odun parçaları, biyoyakıt olarak kazan kaloriferlerinde veya enerji santrallerinde kullanılabilir. 4. Bahçe Düzenlemesi: Malç olarak bahçelerde kullanılarak doğal gübre elde edilir.

En iyi solucan türü, kullanım amacına ve iklim koşullarına bağlı olarak değişebilir. İşte bazı popüler solucan türleri ve onların başlıca kullanım alanları: 1. Kırmızı Kaliforniya Solucanı (Eisenia fetida): Kompostlama ve solucan gübresi üretimi için en çok tercih edilen türdür. 2. Girdap Solucanı (Lumbricus terrestris): Toprağı havalandırmada çok etkilidir, derin tüneller kazarak suyun daha iyi sirkülasyonunu sağlar. 3. Afrika Gece Tarayıcısı (Eudrilus eugeniae): Sıcak iklimlerde kompostlama için uygundur ve yüksek protein içeriği nedeniyle hayvan yemi olarak da kullanılabilir. 4. Ticari Solucanlar (Perionyx excavatus): Asya'da kompost ve solucan gübresi üretimi için kullanılır, hızlı üreme yetenekleri vardır.

Kompost için en iyi yer şu özelliklere sahip olmalıdır: 1. Korunaklı ve sıcak bir konum: Kompost, rüzgar ve yağmurdan iyi korunan, kısmi gölgede bir yere yerleştirilmelidir. 2. Açık zemin: Kompostun altındaki açık zemin, suyun drenajını sağlar ve su basmasını önler. 3. Güneşli yer (termal kompost için): Termal kompostlayıcılar için güneşli bir yer idealdir, ancak ardından örtülmelidir. 4. Tel örgü: Fareleri caydırmak için kompostun altına tel örgü yerleştirilmelidir. Ayrıca, kompost makinesinin eve ve yataklara çok uzak olmaması, ancak komşulara rahatsızlık vermeyecek bir mesafede olması önerilir.

Mantar kompostunun pastörizasyonu iki ana yöntemle yapılabilir: buharla pastörizasyon ve haşlama yöntemi. Buharla pastörizasyon için: 1. Kompost, tabanındaki ızgaralar üzerine fazla sıkıştırılmadan doldurulur. 2. Kompost doldurulduktan sonra, oda tabanına döşenen delikli borularla odanın içerisine buhar verilir. 3. Kompost sıcaklığının 60°C'ye çıkması sağlanır ve bu sıcaklıkta 10 saat bekletilir. Haşlama yöntemi için: 1. Saman balyaları, kompost platformuna taşınarak 50-60 cm yükseklikte yayılır ve ince bir su püskürterek 2-3 gün ıslatılır. 2. Islatma işlemi sonunda samanın nem oranının %75 civarına getirilmesi sağlanır. 3. Saman, 60°C sıcaklıkta 30-60 dakika boyunca suyun içinde bekletilir.

Ağaç kabukları çeşitli alanlarda değerlendirilebilir: 1. Sepi Maddesi: Kabuklar, derilerin sepilenmesinde tanen maddesi nedeniyle kullanılır. 2. Peyzaj ve Dekorasyon: Bahçelerde malç olarak kullanılarak bitkilerin etrafındaki nemi korur ve yabani otların büyümesini engeller. 3. Kompost Üretimi: Ağaç kabukları, kompost yapımında önemli bir bileşen olarak kullanılır ve doğal gübre elde edilmesini sağlar. 4. İnşaat Malzemesi: Bazı durumlarda kabuklar, doğal izolasyon malzemesi olarak inşaat sektöründe kullanılır. 5. İlaç ve Tıp: Bazı ağaç kabukları, farmakoloji ve tıp alanında anti-inflamatuar ve antioksidan özellikleri nedeniyle kullanılır. Ayrıca, kabukların sanayi atık sularında tehlikeli bileşiklerin elimine edilmesinde de katyon değiştirme kapasitesinden yararlanılır.