KimyasalBağlar

Anorganik kimyada ele alınan bazı konular: Elementler ve bileşikler. Kimyasal bağlar. Atom yapısı. Asitler, bazlar ve tuzlar. Koordinasyon kimyası. Metal kompleksleri. Geçiş metal kimyası. Kataliz ve reaksiyon mekanizmaları. Yüksek basınç ve yüksek sıcaklık koşullarında bileşiklerin yapısal değişimleri. Biyoanorganik kimya (metallerin biyolojik sistemlerdeki rolü, metal içeren enzimlerin ve proteinlerin yapısı ve fonksiyonu). Anorganik kimya, ayrıca malzeme bilimi, katalizörler, yarı iletkenler, toprak-tarım, tıp, çevre bilimleri ve inşaat gibi birçok alanda da etkin olarak yararlanılan bir temel kimya bilimidir.

Elektron alışverişi, atomların kararlı bir yapıya ulaşmak için elektron alıp vermesi sürecidir. Atomlar, son yörüngesindeki elektron sayısı az ise elektron verme, elektron sayısı fazla ise elektron alma eğilimindedir. Elektronik ticaret (e-ticaret) ise ürün ve hizmetlerin elektronik ortamda alınıp satılması işlemidir.

Oksalatın kimyasal formülü C₂O₄²⁻'dir.

Nükleotid şeker, fosfat ve organik bazın bağlanma şekli şu şekildedir: Organik baz ve pentoz: Organik baz ile pentoz, glikozit bağı ile bağlanır. Pentoz ve fosfat: Pentoz ile fosfat arasında fosfoester bağı (ester bağı) bulunur. Nükleotidlerin birbirine bağlanma şekli ise şu şekildedir: Nükleotidler, birinci nükleotidin şekerinin 3. karbonuna, ikinci nükleotidin şekerinin 5. karbonunda bulunan fosfat grubu bağlanarak birbirine bağlanır. Bu bağlanma sonucunda oluşan polinükleotid zincirleri 5’ten 3’e doğru bir yönelime sahip olur. DNA'da nükleotidlerin bağlanma şekli: DNA'da iki polinükleotid zinciri, azotlu bazlar arasındaki zayıf hidrojen bağları ile birbirine bağlanır. Adenin (A) daima timin (T) ile, guanin (G) ise sitozin (C) ile eşleşir; A ile T arasında ikili, G ile C arasında üçlü hidrojen bağı oluşur.

Kovalent bağlı bileşiklere bazı örnekler şunlardır: amonyak (NH3); karbondioksit (CO2); basit şeker; kükürtdioksit (SO2); su (H2O). Ametal atomlarının kendi aralarında oluşturdukları bağ çeşidine kovalent bağ denir. Kovalent bağ, aynı tür ametaller arasında oluştuğunda element molekülü, farklı tür ametallerin arasında oluştuğunda ise bileşik molekülü adı verilir.

Etilen (eten), molekülünde en az bir çift bağ bulunduğu için doymamış bir hidrokarbondur.

Moleküler yapı modelleri, iki boyutlu ve üç boyutlu modeller olarak ikiye ayrılır. İki boyutlu modeller: Lewis yapıları: Atomları kimyasal sembollerle ve aralarındaki elektron bağlarını çizgilerle gösteren iki boyutlu temsillerdir. Bağ çizgi yapıları: Organik kimyada, özellikle karbon ve hidrojen atomlarının uzun zincirlerinin bulunduğu büyük molekülleri modellemek için kullanılır. Üç boyutlu modeller: Top ve çubuk modelleri: Atomlar arasındaki üç boyutlu ilişkileri gösterir. Boşluk doldurma modelleri: Top ve çubuk modellerini daha da ileri götürerek atomları atom yarıçaplarının oranını koruyacak şekilde tasvir eder.

İyonik ve moleküler iyonlar şu şekilde açıklanabilir: İyonlar. Katyonlar. Anyonlar. Atomik veya tek atomlu iyonlar. Moleküler iyonlar veya çok atomlu iyonlar. İyonik ve moleküler bileşikler de şu şekilde açıklanabilir: İyonik bileşikler. Moleküler bileşikler. Örnekler: İyonik bileşikler: NaCl (sodyum klorür), Mg(NO3)2 (magnezyum nitrat). Moleküler bileşikler: H2O (su), CH4 (metan), CO2 (karbon dioksit).

Bir bileşiğin molekül yapılı olup olmadığını anlamak için aşağıdaki yöntemler kullanılabilir: Moleküler formül: Bileşiğin moleküler formülü, molekül içindeki atomların türünü ve sayısını belirler. Molekül geometrisi: Molekülün üç boyutlu yapısı ve atomların uzaydaki düzeni, moleküler yapıyı belirlemede önemli bir rol oynar. Kovalent bağlar: Moleküler yapılar genellikle kovalent bağlarla oluşur. Spektral analiz yöntemleri: NMR spektroskopisi, FTIR ve UV-Vis spektroskopisi gibi yöntemlerle molekülün atomik yapısı ve bağları daha ayrıntılı bir şekilde incelenebilir. Kristal yapısı: X-ışını kristalografisi, atomların üç boyutlu düzenini belirleyerek molekülün tam yapısını ortaya koyar. Ayrıca, molekül yapılı bileşikler çoğunlukla sadece ametallerden oluşur.

Kimya teorilerinden bazıları şunlardır: Atom teorisi. Değerlik kabuğu elektron çifti itmesi. Demir-kükürt dünya teorisi. Lewis teorisi. Svante Arrhenius'un asit teorisi. Brønsted-Lowry asit teorisi. Ayrıca, modern atom teorisi, kuantum modeli, oktet ve dublet kuralları gibi konular da kimya teorileri arasında yer alır. Daha fazla kimya teorisi için Vikipedi'deki "Kategori:Kimya teorileri" sayfası ziyaret edilebilir.

Bakır (Cu) elementi, bileşiklerinde yalnızca +2 değerlik alır.

CH2 molekülünün açısı hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, açıların ölçü birimleri hakkında bilgi verilebilir. Açılar, derece veya radyan birimleriyle ölçülür. Derece: Bir birim çember, birbirine eş olan 360 eş yay parçasına bölündüğünde, pozitif yönlü olmak üzere bu yaylardan her birine 1 derecelik yay denir. Radyan: Birim çemberde 1 birim uzunluğundaki çember yayını gören merkez açısının ölçüsüne 1 radyan denir.

Kovalent bağ örnekleri: H2 (hidrojen gazı). O2 (oksijen gazı). N2 (azot gazı). CH4 (metan). H2O (su). Ayrıca, HCl, SO2, CO2 gibi moleküller de kovalent bağ ile bir arada tutulur.

Bir bileşiğin izomer sayısını bulmak için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. Moleküler formülün belirlenmesi. 2. Bileşiğin yapısal özelliğinin anlaşılması (doğrusal, dallı, halka yapı gibi). 3. Uygun formül veya yaklaşımın kullanılması. İzomer sayısı, bağlı atomların sırasına veya uzaydaki yönelimine bağlı olarak değişir. Alkanlar için formül: İzomer Sayısı = 2^(n-2). Yapı izomerleri için: Bileşiğin yapısal özelliğine bağlı olarak değişir. İzomer sayısı hesaplama yöntemleri karmaşık olabileceğinden, kesin sonuçlar için kimyasal bir uzmana danışılması önerilir.

O2 (oksijen gazı) ve O2- (oksijen iyonu) arasındaki temel fark, yapıları ve kimyasal özellikleridir. - O2 (oksijen gazı), iki oksijen atomunun kimyasal olarak bağlanmasıyla oluşan bir moleküldür ve genellikle atmosferde bulunur. - O2- (oksijen iyonu), bir oksijen atomuna bir elektron eklenmesi sonucu oluşan bir iyon türüdür. Bu, oksijen atomunun negatif yüklü hale gelmesine neden olur. Özetle: - O2: Renksiz, kokusuz gaz - O2-: Negatif yüklü iyon Kullanım Alanları: - O2: Tıbbi tedavi, metal kaynak ve kesme, su arıtma gibi çeşitli alanlarda kullanılır. - O2-: Kimyasal reaksiyonlarda ve bazı özel uygulamalarda yer alır.

C2H4 (etilen) molekülünün çizimi için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. Toplam değerlik elektronlarının hesaplanması. - Karbon atomunun değerlik elektronu: 4. - Hidrojen atomunun değerlik elektronu: 1. - Toplam değerlik elektronu: 4 (2 karbon atomu için) + 1 (4 hidrojen atomu için) = 12. 2. Merkez atomun belirlenmesi. - En az elektronegatif atom merkeze konur. - Bu kurala göre, C2H4 molekülünde iki karbon atomu merkezdedir ve 4 hidrojen atomu bunları çevreler. 3. Atomlar arasında bağ oluşturulması. - Karbon-karbon ve karbon-hidrojen atomları arasına birer çift elektron (iki adet) konularak kimyasal bağ temsil edilir. 4. Dış atomların oktetinin tamamlanması. - Eğer değerlik elektronları kalırsa, merkez atoma çift olarak yerleştirilir. 5. Merkez atomun oktetinin kontrol edilmesi. - Merkez karbon atomunun oktetini tamamlaması için yalnız çift, çift bağa dönüştürülür. 6. Lewis yapısının kararlılığının kontrol edilmesi. - Formal yük hesaplanarak lewis yapısının kararlılığı kontrol edilir. C2H4 molekülünün çizimi için YouTube ve knordslearning.com gibi kaynaklar da kullanılabilir.

O2 (oksijen) molekülünün Lewis yapısını çizmek için şu adımlar izlenir: 1. Toplam değerlik elektronu sayısını hesaplama. - Oksijenin değerlik elektronu 6'dır. - O2 molekülündeki toplam değerlik elektronu sayısı: 6 × 2 = 12'dir. 2. Merkez atomu seçme. - Merkez atom olarak en az elektronegatif atom seçilir. - Her iki atom da aynı olduğu için, herhangi biri merkez atom olarak seçilebilir. 3. Atomları çift elektronla bağlama. - İki oksijen atomu arasına iki elektron (bir çift) yerleştirilerek kimyasal bağ temsil edilir. 4. Dış atomları kararlı hale getirme. - Kalan değerlik elektron çiftleri merkez atomun üzerine yerleştirilir. 5. Merkez atomdaki okteti kontrol etme. - Merkez atomun oktetini tamamlayıp tamamlamadığı kontrol edilir. - Eksikse, çift veya üçlü bağ oluşturulur. 6. Formal yükü hesaplama ve yapıyı kontrol etme. - Formal yük hesaplanarak Lewis yapısının kararlılığı doğrulanır. O2'nin Lewis yapısı: O=O şeklindedir; her oksijen atomu iki çift elektronu paylaşarak çift bağ oluşturur ve iki yalnız çifte sahiptir.

9. sınıf kimya ders kitabının 134. sayfasında aşağıdaki içerikler bulunabilir: Lewis Nokta Yapıları: Bir atomun elektron diziliminden sonra, element sembolünün etrafında valans elektronların nokta olarak gösterilmesi. Kimyasal Bağlar ve Formüller: İyonik, kovalent ve metalik bağların özellikleri, kovalent bağ türleri ve örnekleriyle açıklanması. Atomik Yapı ve Kütle Hesaplamaları: Atomun temel parçaları (proton, nötron, elektron) ve mol kavramı gibi konular. Soru ve Cevaplar: Ders kitaplarında genellikle bu sayfada çeşitli sorular ve bu soruların cevapları yer alır. Sayfa 134'teki içeriklerin, kullanılan ders kitabı yayınevine göre değişiklik gösterebileceği unutulmamalıdır.

Karbondioksit (CO2) molekülünün çizimi için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: iStock sitesinde, CO2 molekülünün vektör illüstrasyonu bulunmaktadır. Greelane sitesinde, molekülün 3D modellemelerinin bilgisayar yazılımları veya fiziksel molekül kitleri kullanılarak yapılabildiği belirtilmektedir. Molekul.gen.tr sitesinde, modelleme yazılımları ve fiziksel modelleme kitleri hakkında bilgi verilmektedir. Karbondioksit molekülünün yapısı, merkezi karbon atomunun iki oksijen atomuyla kovalent çift bağlarla bağlanması ve doğrusal (lineer) bir yapıya sahip olması ile karakterize edilir.

Sodyum (Na) ve klorür (Cl) elementleri, kimyasal formülleri NaCl olan sodyum klorür (tuz) bileşiğini oluşturur. Bunun sebebi, bu elementlerin iyonik bir bağ ile birleşmesidir; sodyum katyonu (Na⁺) ve klorür anyonu (Cl⁻) bir araya gelerek kararlı bir bileşik oluşturur. Tuzun oluşumunun diğer sebepleri: Doğal oluşum. Madencilik.